Yog`och xomashyo tayyorlashda asosiy tushunchalar Yog’ochning turlari va ularning xossalari haqida tushunchalar Yog’och materiallarning asosiy hossalari

rganiq moddalarni barglarga uzatishdan iborat. Suv bilan birga tuproqdagi uglekislota erigan holatda bargga uzatiladi. Erigan uglekislota va havodan yutilayotgan uglekislota yordamida daraxtning organiq moddalari hosil bo’ladi. Barglarda ishlab chiqariladigan organiq ozuqa moddalar daraxtga va qisman ildizga oqib tushadi. SHunday qilib daraxt tanasi ildiz va shox-shabbalarni boglab turuvchi va ozuqa moddalarni almashinish funktsiyasini bajaruvchisi zveno hisoblanadi. Barg va tana orasidagi ozuqa moddalarni almashinishida shox-shabbalar xizmat qiladi. Daraxt tanasi shoxlarni vertikal holatda ushlab turuvchi mexanik funktsiyani ham bajaradi. Barg va butalardan tarkib topgan shoxlarning keng yuzasi kuchli shamol vaqtida tanani katta mexanik kuchlanish ta’sirida egilishga majbur etadi, shuning uchun daraxt haddan ziyod mustahkam bo’lishi kerak. Tana shuningdek daraxtning yashash davrida sarflaydigan ozuqa moddalarni saqlash uchun ham xizmat qiladi. Ildiz daraxtni vertikal holatda ushlab turadi va uni tuproqdagi namlik va erigan moddalar bilan to’yintiradi. Turli daraxtlarda organiq moddalarning uchrashi quyidagi jadvalda keltirilgan. Daraxt tanasi organiq moddalarni xatto 90% gacha tutishi mumkin ekan. Yog’och tayyorlashning asosiy vazifasi bu xalq xo’jaligi uchun mahsulot yetkazishdir. Bu maqsad uchun daraxt tanasidan foydalaniladi, ildiz va shox-shabbalar o’rmonda chiqindi sifatida qoldiriladi. Bu holatda tashlab kelingan chiqindilar kimyo sanoati uchun yog’ochning asosiy manbai hisoblanadi. Yog’och kimyoviy zavodlarda qayta ishlanilishi lozim bo’lgan xom ashyo hisoblanganligi uchun tana tuzilishi bilan bog’liq bo’lgan moddalarni ko’rib chiqamiz.

• rganiq moddalarni barglarga uzatishdan iborat. Suv bilan birga tuproqdagi uglekislota erigan holatda bargga uzatiladi. Erigan uglekislota va havodan yutilayotgan uglekislota yordamida daraxtning organiq moddalari hosil bo’ladi. Barglarda ishlab chiqariladigan organiq ozuqa moddalar daraxtga va qisman ildizga oqib tushadi. SHunday qilib daraxt tanasi ildiz va shox-shabbalarni boglab turuvchi va ozuqa moddalarni almashinish funktsiyasini bajaruvchisi zveno hisoblanadi. Barg va tana orasidagi ozuqa moddalarni almashinishida shox-shabbalar xizmat qiladi. Daraxt tanasi shoxlarni vertikal holatda ushlab turuvchi mexanik funktsiyani ham bajaradi. Barg va butalardan tarkib topgan shoxlarning keng yuzasi kuchli shamol vaqtida tanani katta mexanik kuchlanish ta’sirida egilishga majbur etadi, shuning uchun daraxt haddan ziyod mustahkam bo’lishi kerak. Tana shuningdek daraxtning yashash davrida sarflaydigan ozuqa moddalarni saqlash uchun ham xizmat qiladi. Ildiz daraxtni vertikal holatda ushlab turadi va uni tuproqdagi namlik va erigan moddalar bilan to’yintiradi. Turli daraxtlarda organiq moddalarning uchrashi quyidagi jadvalda keltirilgan. Daraxt tanasi organiq moddalarni xatto 90% gacha tutishi mumkin ekan. Yog’och tayyorlashning asosiy vazifasi bu xalq xo’jaligi uchun mahsulot yetkazishdir. Bu maqsad uchun daraxt tanasidan foydalaniladi, ildiz va shox-shabbalar o’rmonda chiqindi sifatida qoldiriladi. Bu holatda tashlab kelingan chiqindilar kimyo sanoati uchun yog’ochning asosiy manbai hisoblanadi. Yog’och kimyoviy zavodlarda qayta ishlanilishi lozim bo’lgan xom ashyo hisoblanganligi uchun tana tuzilishi bilan bog’liq bo’lgan moddalarni ko’rib chiqamiz.
• Yog’ochni o’rganishda avvalambor uni tana markaziga nisbatan uch yo’nalish bo’yicha tekshiriladi: