Platon (eramizdan avvalgi 427 347- yillar yashagan)
hayvonlarning taraqqiyot davridagi pushtini (embrionni) tekshirib,
orqa miyaning oldingi qismidan bosh miya hosil bo`lishini aniqlagan.
Aristotel (Arastu eramizdan avvalgi 384 322- yillar yashagan).
Yunonistonning atoqli olimi, faylasuf Platonning shogirdi, Aleksandr
Makedonskiyning tarbiyachisi bo’lgan. U qon tomirlarni—qon
tizimining markaziy a'zosi yurakdan boshlanishini aniqlagan.
Aristotelning fikricha, qon o`pkadan keladigan havo bilan birgalikda
yurakdan siqib chiqariladi, U birinchi bo`lib organizmning embirional
davridagi holatini (hayvonlarda) uning anatomiyasi bilan taqqoslagan:
shu bilan embriologiya va taqqoslash anatomiyasiga asos solgan.
Aristotel, shuningdek, nervlarning paylardan farqli ekanini aniqlagan,
ba'zi arteriyalar aortadan boshlanishini aniqlagan, organizm qon, yog`,
tog`ay va suyak to`qimalaridan iborat ekanligini ta'kidlagan. Uning
fikricha, nervlarning ichi bo`shliqdan iborat (kovak) bo’lib, bosh
miyada hosil bo’ladigan hayvon ruhi shu nervlar ichidan tarqaladi.
Hayot ruhi esa yurakning chap qismida qon bilan havodan hosil
bo`lib, aorta va uning tarmoqlari orqali organizmga tarqaladi deb
tushuntirgan va yurakni uch xonaga (aslida yurak to`rt kameradan
12
iborat) ajratgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |