Yozma nutq savodxonligi asoslari fanidan yakuniy nazorat ishi

Yozma nutq savodxonligi asoslari fanidan yakuniy nazorat ishi

::Qaysi fikrlar nutq madaniyatining asosiy xususiyatlari hisoblanadi: a) nutq madaniyati bir tilda to‘g‘ri so‘zlash va yozishdir; b) nutq madaniyati fikrni sodda, aniq va tushunarli ifodalashdir; v) nutq madaniyati tilning tasviriy va obrazli vositalaridan unumli, o‘z o‘rnida foydalana bilishdir; g) nutq madaniyati nutqning qisqaligi, ixchamligi, aniqligi, milliyligidir; d) nutq madaniyati nutqning sodda, barcha uchun tushunarli bo‘lishidir. {

=a, b, v, g, d
~b, v, g, d
~a, b, g, d
~a, b, v, g,
}

::Yozma nutqqa qanday talablar qo‘yiladi? 1) har bir so‘z, har bir jumla mazmunni va muallif maqsadini ochishga xizmat etishi, shuningdek, nutq ixcham, izchil va mantiqli ifodalanishi zarur. 2) yozma nutqdagi fikr qiziqarli, ifodali, uslub jihatidan sodda va ravon bayon etilishi kerak. 3) bir tilda to‘g‘ri so‘zlash va yozishdir. 4) bildirilgan fikrlar asosida, zarur xulosa chiqarishga alohida e’tibor berish zarur. 5) nutq madaniyati nutqning qisqaligi, ixchamligi, aniqligi, milliyligidir. {

=1, 2, 4
~1, 3, 4
~2, 4, 5
~1, 2, 3
}

:: Arizaning zaruriy qismlarini tartib bilan joylashtiring. 1. Ariza yo‘llangan muassasaning yoki mansabdor shaxsning nomi.

2. Ariza yozuvchining turar joyi, vazifasi, ismi, ota ismi va familiyasi.
3. Hujjatning nomi (Ariza).
4. Asosiy matn (taklif, iltimos, shikoyat).
5 . Arizaga ilova qilinadigan hujjatlar nomi (agar zarur deb topilsa).
6. Ariza yozuvchining imzosi, ismi va ota ismining bosh harflari, familiyasi.
7. Ariza yozilgan vaqt (yil, kun va oy).{
=1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
~3, 1, 2, 4, 5, 6, 7
~2, 1, 3, 4, 5, 6, 7
~1, 3, 2, 4, 5, 6, 7
}

:: Arizalarda quyidagi kamchiliklarning qaysilari uchrab turadi? 1) tashkilot, muassasa nomi va rahbarning ismi-familiyasi noto‘g‘ri ko‘rsatiladi; 2) ariza matni quyidagi ortiqchaliklar bilan boshlanadi: «Men, Akramov SHerali», «Arizani yozishdan maqsadim shuki», «Ushbu arizani yozdim shu haqdaki» va boshqalar; 3) matn ortiqcha cho‘zib yuboriladi, maqsad lo‘nda, ixcham bayon qilinmaydi; 4) uslubiy va imloviy xatolarga yo‘l qo‘yiladi; 5) ortiqcha iltimoslar yoziladi: «Iltimos qilib so‘rayman», «O‘tinib so‘rayman», «Arizamni javobsiz qoldirmaysiz, degan umiddaman»{

=1, 2, 3, 4, 5,
~1, 3, 4, 5,
~1, 2, 3, 4,
~2, 3, 4, 5,
}

::Turli yig‘ilish, kengash va boshqa tur anjumanlarning borishini, majlis qatnashchilarining chiqishlari va ular qabul qilgan qarorlarni aniq, siqiq holda qayd qiluvchi rasmiy hujjat qanday nomlanadi?{

=Bayonnoma
~Ko‘chirma
~Bayonot
~Ma’lumotnoma
}

::Bayonnomada o‘z aksini topgan axborotlarning aniqligi uchun butun mas’uliyat va javobgarlik kimning zimmasiga yuklatiladi?{

=majlis raisi va kotibiga
~majlis raisiga
~majlis kotibiga
~majlis qatnashchilariga
}

::Bayonnomaning qaysi turida faqatgina kun tartibi, ma’ruzachi va muzokarada qatnashuvchilar familiyasi va qabul qilingan qaror ko‘rsatiladi?{

=Qisqa bayonnomada
~Fonografik bayonnomada
~Stenografik bayonnomada
~To‘liq bayonnomada
}

::Qaysi javobda bayonnomaning asosiy zaruriy qismlari tartib bilan to‘g‘ri va to‘liq ko‘rsatilgan? 1. Muassasa nomi. 2. Sarlavha. 3. Hujjatning nomi. 4. Yig‘ilish sanasi. 5. SHartli raqami. 6. Yig‘ilish joyi. 7. Tasdiqlash ustxati. 8. Yig‘ilish raisi va kotibining familiyasi va ismi. 9. Matn. 10. Ilovalar (agar ular mavjud bo‘lsa). 11. Imzolar.{

=1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11
~2, 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11
~1, 2, 4, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11
~1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 7, 9, 10, 11
}

::Muayyan muassasa (tarkibiy qism) rahbariga xizmat faoliyati bilan aloqador muhim masalalar yuzasidan yoki yuqori idora, mansabdor shaxsga biron-bir voqea va hodisa haqida xabardor qilish zarurati tug‘ilganda taqdim etiladigan mufassal yozma axborot qanday nomlanadi?{

=Bildirishnoma
~Ariza
~Shikoyat
~taqdimnoma
}

::Zaruriy qism­lari va yozilish shakli jihatidan bildirishnomalar qaysi hujjatga yaqin turadi?

=Xizmat ma’lumotnomasiga
~Arizaga
~Dalolatnomaga
~Bayonnomaga
}

::Muassasa yoki ayrim shaxslar faoliyati bilan bog‘liq biron-bir bo‘lib o‘tgan (sodir bo‘lgan) voqea, hodisa, ish-harakatni yoki mavjud holatni tasdiqlash, unga guvohlik berish maqsadida bir necha kishi tomonidan tuzilgan hujjat qanday nomlanadi?{

=Dalolatnoma
~Ariza
~Ma’lumotnoma
~Bayonnoma
}

::Dalolatnoma tuzishdan asosiy maqsad nima? {

=sodir bo‘lgan voqea-hodisalarni yoki mavjud holatni qonuniy-huquqiy jihatdan isbotlash yoki tasdiqlash
~sodir bo‘lgan voqea-hodisalarni yoki mavjud holatni qonuniy-huquqiy jihatdan isbotlash
~mavjud holatni qonuniy-huquqiy jihatdan isbotlash yoki tasdiqlash
~sodir bo‘lgan voqea-hodisalarni yoki mavjud holatni tasdiqlash
}

::Tegishli taftish o‘tkazilgandan keyin, moddiy boyliklarni bir xususiy yoki yuridik shaxsdan ikkinchisiga o‘tkazishda, qurib tugallangan inshootlarni qabul qilishdan oldin va keyin, qimmatdor buyumlarni hisobdan o‘tkazish yoki hisobdan chiqarishda, baxtsiz hodisalar yoki tabiiy ofatlar oqibatlarini tekshiriщda, sud-tergov ishlari va tibbiyot sohasida, xodimlarning moddiy, yashash sharoitlarini o‘rganishda va boshqa hollarda qaysi hujjat tuziladi?{

=Dalolatnoma
~Bildirishnoma
~Ma’lumotnoma
~Bayonnoma
}

::Dalolatnomaning zaruriy qismlarini tartib bilan to‘g‘ri joylashtiring. 1. Idora, muassasa va tarkibiy bo‘linma nomi. 2. Tuzilgan sanasi va joyi. 3. Tartib raqami va tasdiq belgisi. 4. Matn sarlavhasi. 5. Hujjat turi nomi. 6. Hujjatni tuzish uchun asos. 7. Komissiya tarkibi. 8. Ishtirok etuvchilar. 9. Dalolatnoma matni. 10. Ilovalar. 11. Tuzgan va ishtirok etganlarning imzolari. 12. Ijro haqidagi belgi.

=1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12
~2, 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12
~1, 2, 4, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12
~1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 7, 9, 10, 11, 12
}

::Qaysi hujjat matni murakkab tuzilishga ega bo‘lib, kirish va ta’kid (qayd, tasdiq) qismlaridan tashkil topadi?{

=Dalolatnoma
~Bayonnoma
~Ishonchnoma
~Ma’lumotnoma
}

::Ma’lum bir shaxsning mehnat va ijtimoiy faoliyati, shuningdek uning o‘ziga xos xislat va fazilatlarini aks ettiruvchi rasmiy hujjat qanday nomlanadi?{

=Tavsifnoma
~Tavsiyanoma
~Tarjimayi hol
~Ma’lumotnoma
}

::Tavsifnomaning asosiy zaruriy qismlari tartib bilan sanalgan qatorni belgilang. 1. Tavsiflanayotgan shaxs haqida asosiy ma’lumotlar. Hujjat nomi. 3. Matn. 4. Imzolar. 5. Sana. 6. Muhr.{

=1, 2, 3, 4, 5, 6
~2, 1, 3, 4, 5, 6
~2, 3, 1, 5, 4, 6
~1, 2, 3, 4, 5, 6
}

::Tavsifnoma matni nechansi shaxs tilidan bayon qilinadi?{

=Uchinchi shaxs
~Ikkinchi shaxs
~Birinchi shaxs
~Uchinchi yoki birinchi shaxs
}

::Tavsifnomaning qaysi qismida yuqorida bayon qilinganlardan xulosa chiqariladi va tavsifnoma qanday maqsadda yoki nima uchun berilayotganligi ko‘rsatiladi?{

=Uchinchi qismda
~Ikkinchi qismda
~To‘rtinchi qismda
~Bininchi qismda
}

::Qaysi hujjat matnida shaxsning xususiyatlari - mutaxassis sifatidagi malakasi, oilaviy, axloqiy jihatlari va faoliyatiga baho beriladi, u lavozim yoki tashkilotga a’zo bo‘lishga munosib ekanligi yuzasidan ishonch bildiriladi?{

=Tavsiyanoma
~Tavsifnoma
~Ma’lumotnoma
~Ishonchnoma
}

::Tarjimayi hol matnni bayon qilish shakli nechanchi shaxs tilidan yoziladi?{

=Birinchi shaxs
~Ikkinchi shaxs
~Uchinchi shaxs
~Birinchi yoki uchinchi shaxs
}

::Pul, hujjat, qimmatbaho buyumlar yoxud boshqa biror narsa olinganligini tasdiqlovchi rasmiy yozma hujjat qanday nomlanadi?{

=Tilxat
~Kafolat xati
~Ishonchnoma
~Ma’lumotnoma
}

::Qaysi gapdagi qaratqich kelishigi qo’shimchasini chiqish kelishigi qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin?{

=Mehmonlarning yoshi ulug’I gapirdi.
~Maqtanganning uyuni ko’r, kerilganning to’yini.
~Do’stimning do’sti mening ham do’stim.
~Palovning masallig’I tayyorlab qo’yildi.
}

::Hisobot shakl jihatdan ham, mazmun jihatdan ham qaysi hujjat turiga o‘xshaydi?{

=Bildirishnoma
~Ariza
~Taqdimnoma
~Ma’lumotnoma
}

::Har qanday xizmat xati mantiqiy jihatdan o‘zaro bog‘liq bo‘lgan necha qismdan iborat bo‘ladi?{

=Uch
~To‘rt
~Ikki
~Besh
}

::Xizmat xatlari necha nusxada yoziladi va imzolanadi?{

=Ikki
~Uch
~To‘rt
~Bir
}

::Madaniy nutq deb, ...{

=tilning mavjud barcha vositalari va ular imkoniyatlaridan maqsadga muvofiq tarzda o‘rinli, unumli foydalanilgan holda tuzilgan nutqqa aytiladi.
~tilni ishlatishga bo‘lgan munosabatga aytiladi.
~o‘ta muhim vazifalarni bajaruvchi noyob quroldan foydalanish jarayoni, til birliklari imkoniyatlarining borliq, tafakkur, ong hamda vaziyat kabi hodisalar bilan munosabatda namoyon bo‘lishiga aytiladi.
~tilning o‘z vazifasini bajarish jarayoniga aytiladi.
}

::Quyidagi fikr muallifini toping. «Mantiqning aqlga munosabati grammatikaning tilga munosabati kabidir. Grammatika odamlar nutqini tarbiyalagani singari mantiq ilmi ham tafakkurni haqiqiy yo‘ldan olib borish uchun aqlni to‘g‘rilab turadi».{

=Abu Nasr Forobiy
~Navoiy
~Ibn Sino
~Beruniy
}

::Quyidagi fikr muallifini toping. «Va’z bir murshid va ogoh ishidir va aning nasihatin qabul etgan maqbul kishidur. Avval bir yo‘ldan bormoq kerak, andin so‘ngra elni boshqarmoq kerak. Yo‘lni yurmay kirgan itar va g‘ayrimaqsud yerga yetar».{

=Navoiy
~Abu Nasr Forobiy
~Ibn Sino
~Beruniy
}

::Quyidagi fikr muallifini toping. “Hamma qobiliyatlardan eng yaxshisi nutq qobiliyatidir... Nutqni juda yaxshi va san’atkorona o‘rganib ol, doimo gapga chechan bo‘lishga harakat qil. Nutqi shirin kishining mehribon kishilari ham ko‘p bo‘ladi”{

=Kaykovus
~Navoiy
~Abu Nasr Forobiy
~Ibn Sino
}

::«O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari» qachon tasdiqlangan?{

=1995- yil 24- avgust
~1993- yil 2- sentyabr
~1995- yil 24-25- avgust
~1994- yil 24- avgust
}

«O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari» qaysi vakolatli organ tomonidan tasdiqlangan?{

=Vazirlar Mahkamasi
~Senat
~Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
~Prezident
}

::Odatda hujjat matnlari nechanchi shaxs tilidan yoziladi?{

=I va III shaxs
~II shaxs
~I shaxs
~III shaxs
}

::Quyidagilardan hujjatlar matniga qo‘yiladigan eng muhim talabni belgilang?{

=Xolislik
~Aniqlik
~to`liqlik
~Ixchamlik
}

Hujjatlarda tilining ikki vazifasi – xabar berish va buyurish vazifalari amalga oshadi. Jumladan quyidagi qaysi hujjat turida faqat xabar berish vazifasi amalga oshadi?{

=Ma`lumotnoma
~Bayonnoma
~Buyruq
~Buyruq
}

::Hujjat nomidan so`ng qaysi tinish belgisi qo`yiladi?{

=tinish belgisi qo`yish shart emas
~ko`p nuqta
~nuqta
~ikki buqta
}

::Quyidagi qaysi hujjat turi qo`lyozma bo`lishi shart?{

=Bildirgi
~Hisobot
~Dalolatnoma
~Bayonnoma
}

::Quyidagilardan to`g`ri mulohazani belgilang?{

=pul hujjatlari (dalolatnoma, ishonchnoma, tilxat)da raqamdan so‘ng qavs ichida shu raqamning so‘zdagi ifodasi ko‘rsatiladi.
~ish qog‘ozlarida biror shaxsga murojaat etilganda “siz ” olmoshi kichik harf bilan yoziladi.
~son, odatda, harf bilan yoziladi.
~hujjatlarda o‘chirish yoki tuzatishga yo‘l qo`yish mumkin.
}

::Ish hujjatlarida sanalarning o`rni to`g`ri tartibda berilgan qatorni toping?{

=2018.27.06
~2018.06.27
~06.27.2018
~27.06.2018
}

O‘zbek tilining rasmiy idoraviy til sifatida qo‘llanishi qaysi sulola davriga borib taqaladi?{

=Qoraxoniylar
~Temuriylar
~Shayboniylar
~Boburiylar
}

::Agar hujjat muayyan muassasaning o‘zida tuzilib, undan shu muassasaning o‘zida foydalanilsa, bunday hujjat tuzilishiga ko`ra qanday hujjat deyiladi?}

=ichki hujjat
~tashqi hujjat
~bir tomonlama hujjat
~ko`p tomonlama hujjat
}

::Ayni muassasaga boshqa tashkilot yoki ayrim shaxslardan keladigan hujjatlar tuzilishiga ko`ra qanday hujjat deyiladi?{

=tashqi hujjat
~ichki hujjat
~bir tomonlama hujjat
~ko`p tomonlama hujjat
}

::Biron muassasa yoki mansabdor shaxs tomonidan tayyorlanadigan hujjatlar tegishlilik jihatiga ko`ra..?{

=xizmat hujjatlari
~shaxsiy hujjatlar
~farmoyish hujjatlari
~ilmiy hujjatlar
}

::Quyidagi ish hujjatlarining qay biri xizmat hujjatlariga oid emas?{

=tavsiyanoma
~ko‘rsatma
~buyruq
~bayonnoma
}

::Shaxsiy hujjat turi berilmagan qatorni toping?{

=Buyruq
~Shikoyat
~Tavsiyanoma
~shaxsiy ariza
}

::Oldindan tayyorlangan bosma ish qog‘ozlariga yoziladigan ish hujjati mazmuniga ko`ra qanday hujjat hisoblanadi?{

=qolipli hujjat
~namunali hujjat
~xususiy hujjat
~murakkab hujjat
}

::Ish hujjatlari imlosi xususida bildirilgan noto`g`ri hukmni belgilang?{

=vaziyat taqozosiga ko`ra ish hujjatlarida ayrim jumlalar qisqartirilishi mumkin
~hujjat yuboriladigan muassasaning nomi qisqartirilmasdan to’liq, bosh harflar bilan yozilish qoidalariga amal qilgan holda yoziladi
~hujjat matnining asosiy qismlari xatboshi bilan yozilishi lozim
~bosma harflarda yoziladigan hujjat nomida barcha harflar katta harflar bilan yozilishi kerak
}

::Quyidagilarning qay biri tashkiliy hujjatlar sirasiga kirmaydi?{

=ishonchnoma
~guvohnoma
~yo`riqnoma
~ustav-nizom
}

::Tashkilot yoki uning tarkibiy bo‘linmalari, kichik yoki qo‘shma korxona va shu kabilar tuzilishi, huquqi, vazifalari, burchlari, ishni tashkil qilishlari tartibotini belgilaydigan huquqiy hujjat – bu…?{

=Nizom
~Shartnoma
~Buyruq
~bayonnoma
}

::Ikki yoki undan ortiq tomonning fuqarolik huquqlari va majburiyatlarini belgilash, o‘zgartirish yoki to‘xtatish yo‘lidagi kelishuvi qanday nomlanadi?{

=Shartnoma
~Nizom
~Buyruq
~Bayonnoma
}