Z nishanova, G. Alimova

Bog‘cha yosh davrida ranglami farqlashda ham ancha os’ish 
kuzatUadi: aniq va tiniqUgi ortadi.
Z.M.Istominaning tadqiqotlari bo’yicha bola hayotining ikkinchi 
yiljda ixtiyorsiz tarzda to‘rt asosiy rangni farqlaydi: qizU, sariq, yashil, 
iro‘k. Oraliq ranglami differensirovka qiUshda, ya’ni qovoq rang, 
V liavo rang va siyoh ranglami ajratishda biroz qiynaladi.
Eshitish sezgirUgi ham bog‘cha yoshidagUarda o‘ziga xos tarzdagi 
xususiyatlarga ega. Tadqiqotlaming ko‘rsatishicha, eshitishning 
nozUdigi 13 yoshgacha blgan bolalarda kattalamikiga nisbatan ancha
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

past bo‘ladi va bu yosh ortishi bilan o‘sib boradi.
Bog‘cha yosh davrida, shuningdek, tovushlaming balandligini 
farqlash qobUiyati ham rivojlanadi. Biroq, fonematik (og‘zaki) va 
musiqani eshitish paraUel tarzda shakUanmaydi. Fonetik eshitish 
birinchi yilning oxirlariga borib rivojlanib boradi va bola bog‘cha yosh 
davrining dastlabki bosqichlarida o‘z ona tUining deyarli barcha 
tovushlarini amaliy farqlay oladi, passiv nutq bUan bir qatorda faol 
nutqni ham egaUaydi.
Bu davrda hid bUish sezgisi ham rivojlanadi. Katta guruh bolalari 
hidlami farqlashda kam xatolUdarga yo’l qo’yadi, aniqrog‘i ulami 
aniq ayta oladi. Teri orqali tuyish hamda og‘irUkni seza oUsh xususiyati 
ham rivojlanadi. 4 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalarda bu qobUiyat 
taxminan ikki barobarga ortadi.
A.Ya.Xolodnayaning tadqiqotlari ko‘rsatishicha, fazoda mo‘ljal 
olishning rivojlanishi bolaning o ‘z tana a ’zolari fazoviy 
munosabatlarini differentsirovka qUishdan (o‘ng va chap qo‘lni, juft 
tana qismlarini ajratib nomlashdan) boshlanadi. Idrok jarayoniga