Zamonaviy kompyuterlarning asosiy texnik ko`rsatkichlari va ularning imkoniyatlari

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI


MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI

"Kompyuter injiniring" fakulteti

"Kompyuter tizimlari" kafedrasi
"Kompyuter arxitekturasi” fanidan

MUSTAQIL ISH-№2

Mavzu: Zamonaviy kompyuterlarning asosiy texnik ko`rsatkichlari va ularning imkoniyatlari.

Bajardi: KI20-02-guruh talabasi
Allamurotov.F.F
Qabul qildi: Sobirov R.A


SAMARQAND – 2022
Reja
1.Eng so'nggi kompyuter modellarida ishlatiladigan RAM qurilmalari (ularning tuzilishi, ko'rsatkichlari va xususiyatlari).
2.Eng so'nggi kompyuter modellarida ishlatiladigan shinalar (ularning arxitekturasi, ko'rsatkichlari va xususiyatlari).
3.Kompyuterlarning so'nggi modellarida ishlatiladigan tashqi xotira qurilmalari (ularning qurilishi, ko'rsatkichlari va xususiyatlari)

Tayanch atamalar. RAM, DDR3,4,5, SoketUSB3, , BIOS, Kesh xotira L1,L2,L3, kompyuter shinasi, kompyuterning tashqi xotirasi, Tashqi xotira drayverlarining turlari,. statik RAM dinamik RAM MOSFET DDR1, DDR2, DDR3, DDR4

Eng so'nggi kompyuter modellarida ishlatiladigan RAM qurilmalari (ularning tuzilishi, ko'rsatkichlari va xususiyatlari)
Tezkor xotira yoki RAM (inglizcha: Random Access Memory, RAM) — oʻqish yoki yozish uchun uning manzili boʻyicha istalgan yacheykaga bir vaqtning oʻzida (har doim bir vaqtning oʻzida, joylashuvidan qatʼiy nazar) kirish imkonini beruvchi kompyuter xotirasining turlaridan biridir^[1]. Protsessor qisqa vaqt ichida koʻp ishlatiladigan jarayonlarni tezkor xotiraga yuklab oladi va bu kompyuterni ishlashini tezlashtirish uchun xizmat qiladi. Tezkor xotirani asosiy oʻlchov birligi uning xotira hajmi boʻlib, kilobayt, megabayt, gigabaytlarda oʻlchanadi.
Zamonaviy tezkor xotiraning keng tarqalgan ikkita shakli statik RAM (SRAM) va dinamik RAM (DRAM) mavjud. SRAMʼda maʼlumotlarning bir qismi oltita tranzistorli xotira xujayrasining holatidan foydalangan holda odatda oltita MOSFET (metall-oksid-yarim oʻtkazgichli maydon effektli tranzistorlar) yordamida saqlanadi. RAMʼning bu shakli ishlab chiqarish qimmatroq boʻlib, biroq odatda tezroq hamda DRAMga qaraganda kamroq dinamik quvvat talab qiladi. Zamonaviy kompyuterlarda SRAM koʻpincha protsessor uchun kesh xotirasi sifatida ishlatiladi. Tezkor xotira 2 ta asosiy xarakteristikaga ega va bu xotirani sotib olishda uning hajmi va shu xotira ishlaydigan chastota miqdori inobatga olinadi. Tezkor xotira chastotasi ishlash tezligini aniqlab beradi. Chastota bu vaqt birligidagi jarayondir. Misol uchun, 600 megagers chastotali tezkor xotira 100 MB ma’lumotni 10 sekunda yuklasa, 1000 megagersli tezkor xotira bu jarayonni 5 sekundda amalga oshiradi.
Tezkor xotira koʻrinishi va ona plata (материнская плата, motherboard)ga oʻrnatilishi boʻyicha bir necha turlarga boʻlinadi. Hozirgi zamon tezkor xotiralariga DDR1, DDR2, DDR3, DDR4 kiradi:

•