‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Windows N T ko‘p masalali operatsion tizim bo‘lgani uchun 
ilovalar tizimning qator resurslaridan birgalikda foydalanadilar, 
bu resurslar: tizim ning fayl va protsessorlari, kompyuter xotirasi, 
kiritish-chiqarish qurilm alaridir. Windows NT xavfsizlik 
komponentlari majmuasini o ‘z ichiga oladi, ilovalar — bu 
resurslarga m a’lum ruxsatlarsiz murojaat qilmasliklariga kafolat 
beradi. Xavfsizlik monitori, xavfsizlik lokal tizimi tomonidan 
aniqlangan murojaat va nazorat to‘g‘riligini tekshirish siyosatini 
o‘tkazishga javob beradi. Xavfsizlik monitori obyektlarga m u­
rojaatni tasdiqlash, foydalanuvchi imtiyozlari, im tiyozli va 
foydalanuvchi rejimlari uchun xabarlarni generatsiya qilish 
xizmatlarini ta’minlaydi. Xavfsizlik monitori operatsion tizimning 
boshqa qismlariga o‘xshab imtiyozli rejimda ishlaydi. Windows 
NT da tizimga kirish uchun, albatta, foydalanuvchini identifikatsiya 
qilish (aniqlash) xavfsizlik tizimiga kirish majburiydir, bunda 
xavfsizlik tizimi foydalanuvchi nomini va parolini tekshiradi. Faqat 
ulaming haqiqiyligi aniqlangandan so‘ng xavfsizlik monitori
85

---

foydalanuvchining obyektga murojaat huquqini tekshiradi. 
Resurslaming himoyalanganligi, xavfsizlik modelining xusu- 
siyatlaridan biridir. Masai alar begona resurslarga birgalikda 
foydalanish maxsus mexanizmlarini qo‘llamasdan turib murojaat 
qila olmaydilar.
Shu bilan bir qatorda Windows NT administratorga foyda- 
lanuvchilar harakatlarini tayinlash imkonini beradigan nazorat 
vositalarini beradi.
NAZORAT SAVOLLARI
1. Windows NT foydalanish sohalarini ko‘rsating.
2. Mikroyadro tuzilishi tarkibi.