‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

— csh — buyruqlar tizimi S dasturlash tiliga yaqin bo‘lgan 
qobiq dastur;
— tesh — buyruqlar tizimi T el dasturlash tiliga yaqin bo‘lgan 
qobiq dastur;
— zsh — eng keng imkoniyatlarga ega bo‘lgan qobiq dastur, 
sh ning kengaytmasi hisoblanadi (Bourne Shell).
Bash ning asosiy imkoniyatlari quyidagilardan iboratdir:
10. l-ja d v a l
№
Imkoniyat
Izoh
1 Qatomi tahrirlash
Kiritilgan buyruqni (komandani) yangidan 
yozish olrniga tahrirlash imkoniyati
2 Kanallarni tashkil 
etish
Kiritish-chiqarishni yo‘naltirish, bajarilayot- 
gan masalalar o‘rtasida kanallar tashkil etish
3 Ishlashdagi qulaylik
Buyruqlar psevdonimi, buyruqlar tarixi, a v- 
toqo‘shimchadan foydalanish
4 Topshiriqlami
bajarish
Fon topshiriqlarini yaratish va ulami bosh- 
qarish
5 Sozlashning
moslanuvchanligi
Har bir foydalanuvchi alohida kira olishi 
uchun fayl-ssenariylardan foydalanish, o‘zga- 
ruvchan muhit
9 3

---

Bash foydalanuvchi tergan hamma buyruqlami avtomatik 
tarzda ~/bash_history fayliga yozadi. Bu faylni boshqarish uchun 
history buyrug‘idan foydalaniladi, bu buyruq bash ning o‘z ichidagi 
buyrug‘idir, ya’ni bu buyruqqa mos bajariladigan fayl mavjud 
bo‘lmaydi, buyruq qobig‘i hamma amallami o‘zi bajaradi. 
Parametrlarsiz kiritilgan bu buyruq faylda saqlangan hamma 
buyruqlar ro‘yxatini chiqaradi va cat~/. bashhistory buyrug‘iga 
teng kuchlidir.
K o‘p ishlatiladigan buyruqlami terishni osonlashtirish uchun 
buyruqlar tarixi mavjuddir. Buyruqlar tarixini ro‘yxat bo‘yicha