Ўзбекистон республикаси бош прокуратурасининг олий ўҚув курслари

Тузувчи:
Махмудов Иброхим Исмоилович – Прокуратура фаолиятини психологик таъминлаш бўлими катта прокурори, пс.ф.н., адлия кичик маслаҳатчиси
Тақризчи:	Баходир Исмоилов - Бош прокуратура Академияси Марказ бошлиғи, Юридик фанлари доктори, адлия маслаҳатчиси

“КОРРУПЦИЯГА ҚАРШИ КУРАШИШ ПСИХОЛОГИЯСИ”

ўқув модули бўйича

ЎҚУВ ДАСТУРИ

Тузувчи:	Махмудов Иброхим Исмоилович – Прокуратура фаолиятини психологик таъминлаш бўлими катта прокурори, пс.ф.н., адлия кичик маслаҳатчиси
Тақризчи:	Баходир Исмоилов - Бош прокуратура Академияси Марказ бошлиғи, Юридик фанлари доктори, адлия маслаҳатчиси

АСОСИЙ ҚИСМ


I. Ўқув модулининг ўқув-тематик режаси

№	Мавзулар	Жами	Аудитория соати		Мустақил таълим	Консультация	Имтиҳон	Назорат шакли (Assessment)
			Маъруза	Амалий машғулот
	Коррупцияга қарши курашишнинг ижтимоий ва психологик асослари	4	2	2				Тест, кейс ва тадқиқот асосида
	Коррупцион хулқнинг тарихий-маданий асослари	12	2	2	14			Кузатув натижалари, тестлар ассосида
	Прокурорнинг касбий компетенциялари	8	2	2	10			Тақдимот тайёрлаш
	Прокурорлик касбий фаолияти таҳлилига қадриятларга асосланган ёндошув	6	2	2				Психодиагностик тестлар, мақдимот тайёрлаш
	Стрессга бардошлилик компетенцияси	8	2	2				Ролли ўйинлар, кейслар таҳлили
	Прокурорнинг комммуникативлик компетенцияси	8	2	2				Ролли ўйинлар
	Прокурорлик фаолиятидаги “юмшоқ малакалар” таҳлили	8	2	2	6			Психодиаг ностик тестлар асосида
	Давлат хизмати ва хуқуқ тартибот органлари ходимларида коррупцияга қарши курашиш компетенциялари модели	12	2	2				Контент таҳлил асосида
	Коррупцияга қарши курашишда шахс барқарорлиги.	6	2	2				Психодиаг ностик тестлар асосида
	Коррупцияга қарши курашишни ташкиллаштиришда социал-психологик технологиялар	8	2	2				Кейслар таҳлили, ролли ўйинлар тақдимоти асосида
	Амалиёт
	Консультация	4				4
	Имтиҳон	6					6
	Умумий:	80	20	20	30	4	6

II. Ўқув дастурининг мазмуни
1-мавзу. Коррупцияга қарши курашишнинг ижтимоий ва психологик асослари
Коррупцион хулқ девиант хулқ тури сифатида. Девиант хулқ юзага келишида наслий, биологик ва ижтимоий омиллар таъсири. Жамиятда бўлаётган ўзгаришлар ва силкинишлар, ижтимоий кризисларнинг инсон руҳиятига таъсири. Ижтимоий кризислар ва қийинчиликларнинг инсон психикасида акс этиши. Шахс руҳиятида коррупцияга қарши туриш лаёқатини ифодаловчи психологик тузилмалар: Шахснинг қадриятлари ва ҳаёт мазмуни; когнитив-ахлоқий даража; эмоционал даража; регулятив даража; хулқ даражаси.


2-мавзу. Коррупцион хулқнинг тарихий-маданий асослари
Жамиятнинг ривожланишида табақаланиш ҳолатлари. Моддий бойликларга ва ҳокимиятга яқин бўлишнинг коррупцион хулқ шакллари келиб чиқишига таъсири. Ўрта Осиё ҳудуди ривожланишида аҳолининг табақаланиши ва ҳокимиятга муносабат. Ўрта Осиё халқларида қариндош-уруғчилик ва горизонтал муносабатларнинг ривожланиши коррупцивий хулққа ундовчи омил сифатида. Меҳнат жамоаларида ва бошқарувда “ишга йўналган ва муносабатга йўналган” векторлар, бу векторларнинг меҳнат жамоасида ва ташкилотда соф ишчан муҳит яратилишга таъсири.
3-мавзу. Прокурорнинг касбий компетенциялари
Касбий фаолият таҳлилига комптенцияларга асосланган ёндошув. Компетенциялар ва компетентлик. Компетенциянинг шаклланганлик дажаралари таҳлили. Компетенциялар таркиби: операционал компонентлар ва мотивацион жиҳат. Комптенцияларни аниқлаш, баҳолаш ва ривожлантириш методлари.


4-мавзу. Прокурорлик касбий фаолияти таҳлилига қадриятларга асосланган ёндошув.
Шахс структураси таркиби ва унда қадриятларнинг ўрни. Қадриятлар инсон хулқ шаклининг марказий бўғини сифатида. Қадриятларнинг турлари: индивидуал, ижтимоий, касбий қадриятлар. Қадриятларни ўрганиш методлари ва тадқиқот натижалари таҳлили. Инсондаги етакчи қадриятларнинг коррупцион хулқ шакллари билан корреляцияси.


5-мавзу. Прокурор шахсининг стрессга бардошлилик компетенцияси
Стресс ва унинг шахс хулқига таъсири. Стресснинг намоён бўлшининг психофизиологик, эмоционал, интелектуал, хулқ жиҳатлари. Стресс ҳолатида хулқни назорат қилиш ва бошқариш хусусиятлари. Копинг-стратегиялар стресс ҳолатида ҳаракат қилиш механизми сифатида. Самарали копинг-стратегиялар прокурор адекват хулқининг асоси сифатида.


6- мавзу. Прокурорнинг комммуникативлик компетенцияси
Коммуникативлик прокурорнинг муҳим касбий малакаси сифатида. Касб йўналишлари ва прокурорлик фаолиятининг “Инсон-инсон” касб гуруҳларига тегишли эканлиги. Коммуникатив малаканинг асосий компонентлари: вербал ва новербал мулоқот. Хизмат мулоқоти ва унинг хусусиятлари. Хизмат мулоқотининг асосий босқичлари: контакт ўрнатиш, масалани муҳокама қилиш, муаммо ечимларини излаш, қарор қабул қилиш
7-мавзу. Прокурорлик фаолиятидаги “юмшоқ малакалар” таҳлили
“Soft skills” (юмшоқ малакалар) тушунчаси. Прокурорлик фаолиятидаги “юмшоқ малакалар” таҳлили таркиби ва шахснинг психофизиологик хусусиятлари. “Юмшоқ малакалар” нинг хулқда намоён бўлиш шакллари. “Юмшоқ малакалар” дан касбий фаолиятда ва қалтис вазиятлдара ьарда ни ривожлантириш усуллари


8-мавзу. Давлат хизмати ва хуқуқ тартибот органлари ходимларида коррупцияга қарши курашиш компетенциялари модели
Комптенция тушунчаси ва касбий компетенция модели. Давлат хизматчиси комптенцияларининг коррупцияга қарши курашиш моделида мужасссамлашуви. Давлат хизматчиси фаолиятининг ижтимоий-психологик хусусиятлари. Давлат хизматчиси фаолиятида юзага келувчи манфаатлар тўқнашуви ва ўринли қарор қабул қилиш асослари. Касбий ахлоқ нормалар ва уларга риоя этишга мойиллик уйғотувчи қадриятлар. Давлат хизматчисининг касбий деформацияси коррупцион хулқ юзага келиши омили сифатида. Коррупцион хулқ ва ахлоқий нормативлик.