Zbekiston respublikasi huquqni muhofaza qilish akademiyasi
Download 219.41 Kb. Pdf ko'rish
|
OOOO
|
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI HUQUQNI MUHOFAZA QILISH AKADEMIYASI 1-kurs talabalari uchun Modul nomi:Xalqaro huquq va inson huquqlari______________________ Ish turi: Oraliq nazorat O‘tkazilgan sana: ____._____. 2023-yil Sizning javobingiz quyidagi baholash mezonlari asosida baholanadi: 1. Muammoli masalaning mohiyati to‘g‘ri tushunilganligi va javobning to‘liqligi hamda masala mazmuniga mos kelishi 0 1 2 3 4 5 2. Mustaqil fikrlar, nazariy qoidalar, olimlarning ilmiy qarashlari bayon etilganligi 0 1 2 3 4 5 3. Huquqni qo‘llash amaliyotidagi misollar asosida ijodiy bayon qilinganligi, normativ-huquqiy hujjatlar normalaridan foydalanilganligi 0 1 2 3 4 5 4. Normativ-huquqiy hujjatlarning to‘g‘ri qo‘llanilganligi va sharhlanganligi, shuningdek matnda grammatik, orfografik va stilistik xatolarning mavjud emasligi 0 1 2 3 4 5 Oraliq nazorat bo‘yicha qo‘shimcha taqriz: Umumiy ball Tekshiruvchi imzosi:___________ _______________________ _________ Talabaning F.I.O. Kurs Modul nomi: _________________________________________________________________ Avvalo Xalqaro shartnoma va qonunga sharh berb o'tsak.Xalqaro shartnoma - davlatlar yoki xalqaro huquqlarning boshqa subʼyektlari oʻrtasida siyosiy, iqtisodiy, madaniy yoki boshqa sohalarga oid oʻzaro huquq va majburiyatlarni belgilab beradigan kelishuv; xalqaro huquqning asosiy manbai. Xalqaro shartnoma 2 tomonlama va koʻp tomonlama shartnomalarga boʻlinadi. Koʻp tomonlama shartnoma ochiq boʻlishi unga boshqa davlatlar qoʻshilishi va yopiq boʻlishi unga boshqa davlatlar Xalqaro shartnoma ishtirokchilarining roziligi bilangina qoʻshilishi mumkin. Xalqaro shartnoma ning nomlari turlicha: shartnoma, bitim, konvensiya, pakt, deklaratsiya, memorandum statut, protokol, ustav, bayonot va boshqa Xalqaro shartnoma muddati tugagandan keyin, unda belgilangan majburiyatlar bajarilgach, taraflarning oʻzaro kelishuvi boʻyicha va denonsatsiya yoʻli bilan amal qilishdan toʻxtaydi.Xalqaro shartnomaning asl mazmuni shundan iborat.Xalqaro shartnoma turlari va shakllari ham mavjud.Ya'ni Xalqaro shartnoma shakli deganda shartnoma tuzishda ishtirok etuvchi sub'ektlarning irodasi ular o'rtasidagi kelishuvga rasmiylashtiriladigan vosita va usullar tushuniladi.Xalqaro huquqda xalqaro shartnomaning muayyan shaklini belgilovchi normalar mavjud emas. Bu shartnoma taraflarining ixtiyoriga bog'liq. Shartnomalarning aksariyati shu yillarda tuzilgan. Biroq, og'zaki kelishuvlar ham mavjud. Shunday qilib, 1969 yilgi Konventsiya xalqaro shartnomalarga nisbatan qo'llanilmasligi bunday shartnomalarning yozma bo'lmagan shakldagi yuridik kuchiga ta'sir qilmaydi (3-modda). Og'zaki xalqaro shartnomalar mustaqil shartnomalar hisoblanmaydigan, lekin har qanday masala bo'yicha davlatlarning og'zaki kelishuviga dalil bo'lib xizmat qilishi mumkin bo'lgan davlat rahbarlarining Kommyunikesida tasdiqlanishi mumkin.Xalqaro shartnoma shaklining asosiy elementlari shartnomaning tili, tuzilishi va nomi hisoblanadi. Shartnomaning eng muhim elementi - bu shartnoma tili bo'lib, uning yordamida tomonlar shartnoma mazmuni bo'yicha o'z pozitsiyalarini bildiradilar. Xalqaro huquqda shartnoma tuzishda biron bir tilning majburiyatini belgilovchi norma yo'q.Endi esa qonunga sharh berb o'tsam.Qonun–bu inson, jamiyat va davlat manfaatlari nuqtai nazaridan eng muhim hisoblanadigan ijtimoiy munosabatlarni mustahkamlash, rivojlantirish va tartibga solish vositasi. Qonun davlat oliy vakillik organlarining eng yuqori kuchga ega boʻlgan hujjatidir. Qonun davlat huquq tizimining asosini tashkil qiladi, davlatning boshqa hamma organlarining normativ aktlariga nisbatan eng katta yuridik kuchga ega boʻladi. Qonun uchun uni qabul qilishning alohida tartibi. bir necha bosqichdan iborat maxsus qonun chiqarish jarayoni xosdir. Bu bosqichlar qonunchilik tashabbusi, qonun loyihasining muhokama qilinishi, Qonunning qabul qilinishi va uning eʼlon qilinishidan iborat. Qonunlar oʻzida mujassamlashgan normalarning mohiyati boʻyicha konstitutsiyaviy toʻgʻridan-toʻgʻri konstitutsiya talablari asosila qabul qilinadigan organik va oddiy Qonunlarga boʻlinadi. Oddiy Qonunlar, oʻz navbatida, kodifikatsiya qilingan va joriy Qonunlarga boʻlinadi. Federativ davlatlarda Qonunlar, shuningdek, federal va federatsiya subʼyektlari Qonunlariga ajratiladi. Qonunlarning alohida toifasini favqulodda Qonunlar tashkil etadi.Normativlik Qonunning muhim belgisi va xususiyati hisoblanadi. Huquqiy hujjatlarning boshqa shakllari ham normativ boʻlishi mumkin, lekin ular Qonunchalik qatʼiy kuchga ega boʻlmay, qisqa muddat amal qiladigan yoki huquqni muhofaza etuvchi boʻlishi mumkin. Qonunning normativligi uning bir xildagi qoidani barcha uchun norma, meʼyor, mezon darajasiga koʻtarilishidadir. Qonunda mustahkamlangan qoida hamma oʻxshash hollarda bir xildagi talab sifatida takror-takror amal qiladi. Qonunning normativligi unda ifodalangan davlat irodasining qatʼiyligi, ustunligi va oliyligi bilan chambarchas bogʻliqligidadir. Aynan shu irodaning imperativ (boʻysundiruv-chi) mazmuni Qonun vositasi bilan umumiy yurish-turish va xulq-atvor mezonlarini belgilaydi.Aslini olganda shartnomalar ham qonunlar asosida tuziladiBundan kelib chiqadiki qonun shartnomadan ustun turadi.Kazusda qabul qilingan yoki bekor qilingan qonunlar hech kimga zarari yo'qdeyilgan.Ammo men bunga qo'shilmayman chunki har bir qabul qilinadigan qonunlar o'zimizni barcha fuqorolarni taqdiriga tasir qilishi mumkin.Shu sababli qabul qilinadigan qonunlar har biri haqida bilishimiz va uni mazmuni bilan tanishib chiqishimiz zarur.Soliq to'lovchi yani fuqorolar bilan davlat o'rtasida ham shartnomalar bo'ladi.Bularni qonun aralashmasi desak bo'ladi.Bir davlat bilan tuzilgan shartnomalar hozirgi kunda qonun sifatida kiritilishi mumkin emas chunki hozirda biz demokiratik davlatda yashaymiz har bir qonun xalq fikiri va ovozi bilan qabul qilinadi.Agarda u qonun xalqqa jabr yetkazsa u qonun bekor qilinadi.O'zbekistonda qonun loyixasini tayorlar tartibi quydagicha Qonun loyihasini tayyorlash: qonun loyihasini tayyorlash to‘g‘risidagi taklifni ko‘rib chiqish va uni tayyorlash to‘g‘risida qaror qabul qilishni; qonun loyihasini tayyorlashni tashkiliy-texnikaviy va moliyaviy jihatdan ta’minlashni; zarur materiallar va axborot to‘plashni; qonun loyihasining konsepsiyasini ishlab chiqishni; qonun loyihasini tuzishni; huquqiy va boshqa zarur ekspertiza o‘tkazishni o‘z ichiga oladi. Xulosa qilib aytadigan bo'sam hozirgi demokratik davlatlarda albatta shartnoma,qonunlar xalga insonlarga fuqorolariga foydali bo'lishi lozim.Avvalgi zamonlardagidek shohga,qirolga foydali bo'lishi kerak emas.Harbir davlat hozirgi kunda o'ziga va fuqorolariga foydali bo'lgan qonun va shartnomalar tuzishga harakat qiladi.O'zi aslida demokrtik davlat qanday bo'lishi lozim?.Demokratik davlat – bu Demokratik davlatda inson manfaati, qadr-qimmati, hayoti har narsadan yuqori turadi. Bunday davlat oʻzini oʻzi boshqarish, koʻp partiyalilik, ommaviy axborot vositalari erkin boʻlishi, fikrlar xilma-xilligiga sharoit yaratadi. Biroq demokratiya hamma narsada xohlagancha erkinlik emas, qonunga asoslangan erkinlikdir. Demokratiyaning ajralmas qismi intizom, qonunlarni hurmat qilish, boshqalarning haq-huquqini himoya qilishdir. Demokratiya tartibotlari huquqiy davlatda mukammal rivojlanib boradi.Hozirgi kunda har bir qilingan sharnoma qonunlar ahamiyatli.Mening fikirim shulardan iborat. Foydalanilgan adabiyotlar: 1.Xalqaro huquq kitobi.2018-yil prof.G.Yuldasheva. 2.INTERNET MANBALAI.LEX.UZ,ARXIV.UZ Download 219.41 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|