Ўзбекистон республикаси ќишлоќ ва сув хўжалиги вазирлиги

 
18-ilova 
Byudjetlashtirish tizimining samarali faoliyat ko„rsatish tamoyillari 
№ 
Tamoyillar 
Tamoyillarning tasnifi 
1. 
Uzluksizlik va 
moslashuvchanlik 
tamoyili 
Ushbu tamoyil uzluksizligi va moslashuvchanligi 
bilan tavsiflanadi, chunki uzluksiz prognozlarga 
asoslanadi. Bunda birinchi chorak tugashi bilan 
to‗rtinchi chorakka yana bitta chorak qo‗shiladi va yana 
to‗rtta chorak uchun byudjet tuziladi. Uzluksizlik 
tamoyilining mohiyati shundan iboratdir 
2. 
Byudjet 
shakllarining bir 
xilligi tamoyili 
Byudjetning barcha shakllari mas'uliyat markazlari 
uchun bir xil bo‗lishi lozim. Xuddi shunday 
byudjetlarni taqdim etish muddatlari xam bir xil bo‗lishi 
kerak 
3. 
Moliyaviy tuzilma 
tamoyili 
Samarali faoliyat ko‗rsatuvchi byudjet-lashtirish tizimi 
boshqaruv 
tizimini o‗zgartirishni taqozo qiladi. 
Jumladan, byudjetlarni tuzish, kelishish va tuzatish 
kiritish bo‗yicha ma'lum bir vakolat hamda ularni ijrosi 
bo‗yicha tegishli (byudjetlarni tuzish jarayonida tuzila-
digan) javobgarlik moliyaviy mas'uliyat markazlariga 
yuklatilishi lozim 
4. 
Jarayonga 
yo‗naltirilgan 
Jarayonga 
yo‗naltirilgan 
byudjetlash-tirish 
tarafdorlarini 
fikriga 
ko‗ra 
an'anaviy 

---

287 
byudjetlashtirish 
tamoyili 
byudjetlashtirishdan farqli o‗laroq, korxonaga vertikal 
emas, balki gorizontal qarash kerak. Shuningdek, 
mazkur byudjetlashtirish egri xarajatlarni hisobga olish 
va ularni taqsimlash uslubi samaradorligini oshiradi. Bu 
esa mahsulot tannarxini aniqroq hisoblash imkonini 
yaratadi 
5. 
Ma'lumotlar 
shaffofligi tamoyili 
Byudjet ma'lumotlarini noto‗g‗ri aks ettirilishini 
oldini olish va byudjet bajarilishi ustidan nazoratni 
kuchaytirish maqsadida yig‗ma byudjetlarni natijalarini 
tahlil qiluvchi mutaxassis barcha mas'uliyat markazini 
byudjeti bilan tanishish huquqiga ega bo‗lishi lozim.
Shuningdek, byudjetlashtirish jarayonining barcha 
bo‗g‗inlari bo‗yicha doimiy monitoring olib borilishi 
lozim 
6. 
Axborot 
texnologiyalari 
bilan uyg‗unlashish 
tamoyili 
Axborot 
texnologiyalarini 
byudjetlash-tirish 
jarayoniga joriy etish korxona rahbariyatiga bir necha 
variantdagi byudjetlarni tuzish, byudjetlarni detallash-
tirilgan holda tuzish imkoniyatini yaratadi.