Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона политехника институти кимё технология факультети «кимёвий технология» кафедраси «асосий технологик жараён ва қурилмалар» Фанидан муаммоли маъруза матнлари


Download 1.33 Mb.
bet1/3
Sana06.09.2023
Hajmi1.33 Mb.
#1673324
  1   2   3
Bog'liq
майдалаш

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ «АСОСИЙ ТЕХНОЛОГИК ЖАРАЁН ВА ҚУРИЛМАЛАР» Фанидан

Мавзу: Материалларни майдалаш

  • РЕЖА:
  • 1. Умумий маьлумотлар
  • 2. Майдалашнинг асосий қонунлари
  • 3. Майдалаш машиналарининг принципиал чизмалари

Кимёвий технологияда механик жараёнлар алохида ахамиятга эга. Механик жараёнларнинг тезлиги каттик жисм механикаси конунлари билан ифодаланади. Бундай жараёнлар материалларга механик куч таҳсир килишига асосланади. Механик жараёнлар (майдалаш, синфларга ажратиш, саралаш, аралаштириш, эзиш, донадорлаш, узатиш ва хоказо) кимё ва бошка саноат корхонала-рида куп ишлатилади.

  • Кимёвий технологияда механик жараёнлар алохида ахамиятга эга. Механик жараёнларнинг тезлиги каттик жисм механикаси конунлари билан ифодаланади. Бундай жараёнлар материалларга механик куч таҳсир килишига асосланади. Механик жараёнлар (майдалаш, синфларга ажратиш, саралаш, аралаштириш, эзиш, донадорлаш, узатиш ва хоказо) кимё ва бошка саноат корхонала-рида куп ишлатилади.
  • Моддаларнинг диффузияси билан боглик булган жараёнлар­нинг тезлиги фазаларнинг узаро таҳсир килиш юзасига боглик. Ўзаро таҳсир юзасининг катта булиши фазаларнинг ичидаги модда таркалишини ва модда бир фазадан иккинчи фазага утишини тезлатади. Юза каттарок, булса кимёвий жараён хам тезлашади. Айникса кимёвий ёки диффузион жараёнда каттик, фаза катнашса узаро таҳсир юзасини купайтириш алохида ахамиятга эга. К,аттик фазанинг юзасини купайтиришга ташки куч таҳсирида заррачаларни майдалаш йули билан эришилади. Майдалаш пайтида материал булакларининг улчами анча камаяди.

Қаттик материалларни майдалаш жараёни шартли равишда икки турга булинади: а) янчиш, яҳни материални майда булакларга булиш (йирик, уртача ва майда); б) майдалаш (юпка ва ута юпка). Умуман олганда материалларни майдалаш жараёни эзиш, ёриш, ейилиш ва зарба бериш усуллари ёрдамида олиб борилади. Материалнинг физик-механик хоссалари ва булакларининг улчамига кура у ёки бу усул танлаб олинади. Масалан, каттик ва мурт материал эзиш, ёриш ва зарба бериш усули билан, каттик ва ковушокли материал эса эзиш ва ейилиш усули ёрдамида майдаланади.

  • Қаттик материалларни майдалаш жараёни шартли равишда икки турга булинади: а) янчиш, яҳни материални майда булакларга булиш (йирик, уртача ва майда); б) майдалаш (юпка ва ута юпка). Умуман олганда материалларни майдалаш жараёни эзиш, ёриш, ейилиш ва зарба бериш усуллари ёрдамида олиб борилади. Материалнинг физик-механик хоссалари ва булакларининг улчамига кура у ёки бу усул танлаб олинади. Масалан, каттик ва мурт материал эзиш, ёриш ва зарба бериш усули билан, каттик ва ковушокли материал эса эзиш ва ейилиш усули ёрдамида майдаланади.
  • Материалларни янчиш одатда курук (сув ишлатмасдан) усул билан, юпка майдалаш эса купинча хул усул билан (яҳни сув ёрдамида) олиб борилади. Сув ишлатилганда чанг хосил булмаиди ва майдаланган махсулотни ташиш осонлашади. Дастлабки ва майдаланган материал булакларининг улчамла-рига кура майдалаш жараёнининг синфларга булиниши.
  • Материалларни майдалаш усуллари:
  • а) эзиш; б) ёриш; в) ейилиш; г) зарба.
  • Майдалаш жараёнининг синфларга бўлиниши
  • Майдалаш тури
  • Булакнинг уртача улчами, мм
  • Майдаланнш
  • даражаси
  • майдаланишгача
  • майдалангандан сўнг
  • Йирик янчиш
  • Ўртача янчиш
  • Майда янчиш
  • Юпка майдалаш
  • Ўта юпқа майдалаш
  • 1500—300
  • 300—100
  • 50—10
  • 10—2
  • 2—0,075
  • 300—100
  • 50—10
  • 10—2
  • 2—0,75
  • 7,5*10-2 — 1*10-4
  • 2—6
  • 5—10
  • 10—50
  • 100

Download 1.33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling