Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

186 
керак бўлади (йил ҳисобида). 
2 – мавзу бўйича муаммоли саволлар 
 
1. Цезар шифрлаш усули ѐрдамида шифрланган қуйидагига тенг. Унга 
тегишли бўлган очиқ матнни ва калитни аниқланг ? (Фақат инглиз 
алифбосидан, /А....Z/ фойдаланилган) 
a. 
VSRQJHEREVTXDUHSDQWU
b. 
CSYEVIXIVQMREXIH
2. DES шифрлаш алгоритми билан танишинг ва қуйидагиларга жавоб 
беринг: 
a. Очиқ матн блокининг узунлиги; 
b. Шифрматн блокининг узунлиги; 
c. Калит узунлиги; 
d. Раунд калит узунлиги; 
e. Раундлар сони; 
f. S жадваллар сони; 
g. S жадвалда кирувчи ва чиқувчи маълумот узунлиги; 
3. ECB ва CBC шифрлаш режимларининг афзалликлари ва 
камчиликларини мисоллар билан исботланг. 
4. Фараз қилинг блокли шифрлаш усули қуйидаги қоида бўйича 
шифрлашни амалга оширади: C
0
= IV XOR E(P
0
, K), C
1
= C
0
XOR 
E(P
1
, K), C
2
= C
1
XOR E(P
2
, K), ... 
a. Унга мос бўлган дешифрлаш қоидасини ѐзинг; 
b. Бу режимни CBC режим билан таққослаганда афзаллик ва 
камчиликларни айтинг. 
5. Электрон рақамли имзо учун қуйидагиларни исботланг: 
a. Қандай қилиб ва нима учун электрон рақамли имзо хабарни 
юборишдан тонмасликни таъминлайди ? 
b. Қандай қилиб ва нима учун электрон рақамли имзо хабар 
бутунлигини таъминлайди ? 
3 – мавзу бўйича муаммоли саволлар 
 
1. Биометрик хусусиятлардан фойдаланилганда: 
a. Идентфикациялаш ва аутентификациялаш жараѐнлари орасидаги 
фарқни айтинг ? 
b. FAR ва FRR хатоликларни аниқ мисоллар билан тушунтиринг. 
2. Файлда паролни боғлаш билан мумкин бўлган ҳолда: 
a. Нима учун паролни файлда хэшлаб сақлаш яхши ? 

---

V. КЕЙСЛАР БАНКИ 
187 
b. Нима учун файлда паролни шифрлаб сақлагандан кўра хэшлаб 
сақлаган яхши ? 
c. ―туз‖ нима ва у нима учун паролга қўшиб хэшланади 
3. Ташкилотда ходимларни ҳақиқийлигини текшириш учун бармоқ изига 
асосланган биометрик аутентификациялаш тизимидан фойдаланилади. 
Бу иккита тизим мавжуд бўлиб, биринчисида FAR кўрсаткичи 1 % га 
FRR кўрсаткичи эса 5 % га тенг. Иккинчисида эса, FAR 5 % га, FRR 
эса 1 % га тенг. 
a. Қайси тизим энг хавфсиз ва нима учун ? 
b. Қайси тизим ходимларбоб ва нима учун ? 
c. Қайси тизимни танлаган бўлардингиз ва нима учун ? 
4. Аудио Капчадан фойдаланилганда: 
a. Реал аудио 
Капчани тасвирланг ва қандай ишлашини 
тушунтиринг.
b. Бу турдаги капчадан фойдаланилганда таҳдидчига қандай 
маълумотлар маълум бўлади ? 
5. Алиса ва Боб орасидаги мулоқотда пакетлар шифрланади ва бутунлик 
смметрик тизимлардан фойдаланилган ҳолда амалга оширилади. 
a. IP сарлавҳани қайси қисми шифрланади ва қайси қисми 
шифрланмайди ? 
b. IP сарлавҳани қайси қисмининг бутунлиги таъминланади ва 
қайси қисмида йўқ ? 
c. Маърузада айтиб ўтилган тармоқлараро экрандан қайси бири бу 
ҳолда фойдаланилади ? Жавобингизни асосланг ? 
d. Маърузада 
номлари келтирилган тармоқлараро экранлар 
таҳлиллаш учун қандай маълумотлар маълум бўлади ?