Zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish
Download 428.27 Kb. Pdf ko'rish
|
3-mustaqil ish
|
Simmetrik shifrlashda, kodlash va kodni ochish uchun birgina kalitning oʻzidan
foydalaniladi. Simmetrik shifrlash algoritmlari antik davrga borib taqaladi: miloddan avvalgi 1-asrda Rim imperatori Gay Yuliy Tsezar tomonidan ma‘lumotlarni yashirishning bu usuli ishlatilgan. e., va u ixtiro qilgan algoritm ―Tsezar kriptotizimi‖ sifatida tanilgan. Hozirgi vaqtda simmetrik shifrlashning eng mashhur algoritmi 1977 yilda ishlab chiqilgan DES (Data Encryption Standard) algoritmidir. Yaqin vaqtlargacha bu ―AQSh standarti‖ bo‘lib kelgan, chunki bu mamlakat hukumati undan turli ma‘lumotlarni shifrlash tizimlarini joriy qilish uchun foydalanishni tavsiya qilgan. Dastlab DES 10-15 yildan ko‘p bo‘lmagan muddatga qo‘llanilishi rejalashtirilgan bo‘lishiga qaramay, uni almashtirishga urinishlar faqat 1997 yilda boshlangan. Biz DESni batafsil ko‘rib chiqmaymiz (qo‘shimcha materiallar ro‘yxatidagi deyarli barcha kitoblar uning eng batafsil tavsifini o‘z ichiga oladi), lekin biz zamonaviyroq shifrlash algoritmlariga murojaat qilamiz. Shuni ta‘kidlash kerakki, shifrlash standartini o‘zgartirishning asosiy sababi uning nisbatan zaif kriptografik kuchidir, buning sababi DES kalitining uzunligi atigi 56 muhim bitni tashkil qiladi. Ma‘lumki, har qanday kriptoga chidamli algoritmni shifrlash kalitlari uchun barcha mumkin bo‘lgan variantlarni saralash orqali buzish mumkin (qo‘pol kuch usuli deb ataladigan – qo‘pol kuch hujumi). Har biri sekundiga 1 million kalit hisoblaydigan 1 million protsessordan iborat klaster deyarli 20 soat ichida DES kalitlarining 256 ta variantini tekshirib ko‘rishini hisoblash oson.Va bunday hisoblash quvvati bugungi kun standartlari bo‘yicha juda real bo‘lgani uchun 56-bitli kalit juda qisqa va DES algoritmini yanada ―kuchli‖ bilan almashtirish kerak. Bugungi kunda kriptoga chidamli ikkita zamonaviy shifrlash algoritmlari tobora ko‘proq foydalanilmoqda: mahalliy GOST 28147-89 standarti va AQShning yangi kripto standarti – AES (Advanced Encryption Standard). Download 428.27 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|