Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

 
? amali. 
Java da shartli operatorning xususiy holi sifatida ? amali kiritilgan. 
Uning ko‗rinishi quyidagicha: 
Mantiqiy ifoda ? ifoda1 : ifoda2; 
Bu amal quyidagicha ishlaydi: Mantiqiy ifoda ning qiymati tekshiriladi. 
Agar u rost bo‗lsa, bu amalning natijasi ifoda1 ning qiymatiga teng bo‗ladi, 
aks holda ifoda2 ning. Masalan, 
s= x<0 ? a+1 : a-1; 
Agar x<0 bo‗lsa, s ning qiymati a+1 ifodaning qiymatiga, aks holda
a-1 ifodaning qiymatiga teng bo‗ladi. Ikki sonning maksimumini topishni bu 
amal yordamida quyidagicha yozish mumkin: 
s= aBu amaldan foydalanish juda ko‗p qulayliklar tug‗diradi. 
 
Tanlash operatori (switch). 
Amaliyotda shunday misollar uchraydiki, ularning natijasi bir nechta 
ichma-ich joylashgan shartlarni tekshirish natijasida hosil bo‗ladi. Bularni 
umumiy ko‗rinishda quyidagicha yozish mumkin: 
if (shart) 
operator;
else if (shart) 
operator;
else if (shart) 
operator; 
. 
. 
else
operator;
Bu operatorlar yuqoridan pastga qarab bajariladi. Qaysi bir shart 
bajarilsa, unga mos operator bajariladi va keyingi shartlar tekshirilmaydi. 
Birorta ham shart bajarilmagan holda, oxirgi else dan keyingi operator 

---

46 
bajariladi. Quyida biror tanlangan oyning qaysi faslga tegishliligini 
aniqlaydigan programma keltirilgan. 
public class Oy { 
public static void main(String[] args) { 
int oy_n=6; 
String fasl; 
if (oy_n==12 || oy_n==1 || oy_n==2) 
fasl="Qish"; 
else if (oy_n==3 || oy_n==4 || oy_n==5) 
fasl="Bahor"; 
else if (oy_n==6 || oy_n==7 || oy_n==8) 
fasl="Yoz"; 
else if (oy_n==9 || oy_n==10 || oy_n==11) 
fasl="Kuz"; 
else fasl="yo‗q"; 
System.out.println("Bu " + fasl +" fasli."); 
} 
} 
oy_n o‗zgaruvchiga har xil qiymatlar berib, programmani bir necha bor sinab 
ko‗rish mumkin. 
Bu ko‗rinishdagi misollarni yechish uchun, ya‘ni ichma-ich joylashgan 
shartli operatorlarni soddaroq yozish uchun Java da maxsus tanlash (switch) 
operatori kiritilgan. Bu operatorning ko‗rinishi va ishlashi quyidagicha: