1. Hayvonot dunyosida oiladan katta sistematik birliklarni aniqlang a yassi chuvalchanglar, bo’rismonlar
Download 0.65 Mb.
|
Sangsiya (3)
muhammad yusuf saylanma sherlar toplami, 2 5192807183909128953, 1, 1, 8-metal, 1. Dunyoqаrаsh tushunchаsi, sasa, A Pardayev O`zbek tilida ko`makchilar stilistikasimonografiya(1), 8 sinf undalma lot, Abdulla Oripo1, IO\'M 2, Bildirishnoma 20 сетевой розетка, SOXIBOVA MADINABONU ABDUXALIM QIZI QAYD VARAQA, NAMUNA 2, 8-sinf test javobli
|
T.K. 22 1. Hayvonot dunyosida oiladan katta sistematik birliklarni aniqlang A)yassi chuvalchanglar, bo’rismonlar B)halqali chuvalchanglar, yaydoqchilar C)molluskalar, toq tuyoqlilar D)kaptarsimonlar, suvsarsimonlar 2. Sistematikada turkumdan kichik sistemastik birliklar to’g’ri berilgan javobni toping. A)suyakli baliqlar, tuyaqushsimonlar B)suvsarsimonlar, qarchig’aysimonlar C)tog‘ayli baliqlar, tuyaqushsimonlar D)hasharotlar, g‘ozsimonlar 3. O’simliklar dunyosida sinfdan kichik sistematik birliklarni aniqlang A) lolasimonlar, qarag’ay toifa, yo’sinlar B) suvo’tlar, xlamidomonadadoshlar, suttikandoshlar C) qoqio’tdoshlar, namatak, baqlajon, moychechakdoshlar D) magnoliyasimonar, qirqbo’gimlar, olma 4. Hosil qiluvchilar to’g’ri berilgan javobni toping A) suvyig‘ar, tripanosoma B) kabarga, xlorella C) nitrifikator bakteriya, yapon laminariyasi D) evglena, assidiya, lishaynik 5. Istemol qiluvchilar to’g’ri berilgan javobni toping A) qizilko’z, qorakuya, shumg’iya B) repishka, yong’ichqa, kambala C) afelinus, gommoz, mimoza D) qobon, irbis, giatsint, skerda 6. Hosil qiluvchilarga mansub turkumlarni aniqlang 1) yaydoqchlilar; 2) jo’xori; 3) qattiqqanotlilar; 4) dumsizlar 5) ko’p tukillar; 6) kartoshka; 7) zangori sachratqi A) 2, 6, 7 B) 1, 3, 4 C) 3, 4 D) 4, 5 7. Istemol qiluvchilarga mansub turkumlarni aniqlang. 1) yaydoqchlilar; 2) jo’xori; 3) qattiqqanotlilar; 4) dumsizlar 5) ko’p tukillar; 6) kartoshka; 7) zangori sachratqi A) 2, 6, 7 B) 1, 3, 4 C) 3, 4 D) 4, 5 8. Hosil qiluvchilarga mansub turkum (a), istemolchilarga mansub sinf (b) lar to’g’ri keltirilgan javobni aniqlang A) a- kam tuklilar b- lolasimonlar B) a- kanop b- kurakoyoqlilar C) a- jag’-jag’ b- qorinoyoqlilar D) a- ituzum b- juft tuyoqlilar 9. Oila sistematik birligiga xos konsument, produtsentlarni ajrating A) suttikandoshlar, chayonlar B) qaragaydoshlar, suvsarsimonlar C) lolasimonlar, qarchig’aydoshlar D) qovoqdoshlar toq tuyoqlilar 10. Yuvinel davrni metamorfoz yo‘li bilan amalga oshuvchi xordalilar tipi vakillarini aniqlang. 1) tovusko‘z; 2) agama; 3) ko‘l baqasi; 4) trixogramma; 5) kvaksha baqasi; 6) suqsun; 7) assidiya; 8) gavial. A) 6, 8 B) 2, 5 C) 3, 7 D) 1, 4 T.K 22 11. Pubertat davrini o’troq hayot kechirishda o’tkazadigan organizmlarni ko’rsating A) baqachanoq, dengiz ko’p tuklilari, aureliya B) aktiniya, assidiya C) koral poliplar, kalmar, aktiniya D) zuluklar, kambala, assidiya, siklop 12. Yuvinel davri bilvosita kechadigan umurtqasizlarni ko’rsating 1) tovusko‘z; 2) yomg’ir chuvalchangi; 3) ko‘l baqasi; 4) asalari 5) kvaksha baqasi; 6) suqsun; 7) assidiya; 8) satir A) 6, 7, 8 B) 1, 2, 4 C) 3, 7 D) 1, 4, 8 13. Yuvenil davrdan pubertat davrga o’tganda nishasi o’zgaruvchi guruhlarni ko’rsating a) tangachalilar, b) to’g’riqanotlilar; c) kapalaklar; d) dumsizlar; e) bronza qon’gizi; f) ikkiqanotlilar, g) chumchuqsimonlar A) a, e B) b, c C) c, e D) d, f, g 14. Postmebrional davr mobaynida nishasi o’zgarmaydigan hayvonlarni aniqlang 1) suluv ninachi; 2) belyanka; 3) temirchak; 4) bronza qo’ng’izi 5) mita; 6) suvarak A) 1, 3, 5 B) 3, 6 C) 1, 4 D) 2, 4 15. Postmebrional davr mobaynida nishasi o’zgaradigan hayvonlarni aniqlang 1) suluv ninachi; 2) belyanka; 3) temirchak; 4) bronza qo’ng’izi 5) mita; 6) suvarak A) 1, 3, 5 B) 3, 6 C) 1, 4 D) 2, 4 16. Telofaza II dan so’ng hosil bo‘ladigan hujayralarni aniqlang. 1) akatsiyanig vegetativ hujayrasi; 2) zog‘ora baliqning tuxum hujayrasi; 3) oq planariyani tuxum hujayrasi; 4) sigirquyruqning tuxum hujayrasi; 5) isfarakning generativ hujayrasi; 6) gazandaning tuxum hujayrasi; 7) midiyaning spermatozoidi. A) 2, 5, 6 B) 3, 4, 7 C) 2, 3, 7 D) 1, 4, 5 17. Telofaza I dan so’ng hosil bo’ladigan hujayralarni aniqlang 1) spermatida; 2) tuxum hujayra; 3) ovogoniy; 4) mikrospora5) 2- tartib spermatotsit; 6) megaspora; 7) 2- tartib ovotsit 8) 1- tartib spermatotsit A) 1, 3, 8 B) 5, 7 C) 1, 4, 6 D) 1, 5, 8 18. Reduksion bo’linish natijasida hosil bo’ladigan hujayralarni aniqlang 1) spermatida 2) tuxum hujayra; 3) ovogoniy; 4) mikrospora 5) 2- tartib spermatotsit; 6) megaspora; 7) 2- tartib ovotsit 8) 1- tartib spermatotsit A) 1, 3, 8 B) 5, 7 C) 1, 4, 6 D) 1, 5, 8 19. Telofaza (a) va telofaza I (b), telofaza II (c) yakunida hosil bo’ladigan hujayralarni aniqlang A) a- mikrospora b- megaspora b- soermatozoid T.K 22 B) a- blastomer b- 2 tartib spermatotsit b- mikrospora C) a- o’simlik tuxum hujayrasi b- spermatida c- zigota D) a- 2- tartib ovotsit b- megasporotsit c- spermatozoid 20. Ekvatsion bo’linish yakunida hosil bo’ladigan hujayralarni belgilang 1) spermatida; 2) blastomer; 3) ovogoniy; 4) mikrospora 5) 2- tartib spermatotsit; 6) megaspora; 7) 2- tartib ovotsit 8) 1- tartib spermatotsit A) 1, 3, 8 B) 5, 7 C) 1, 4, 6 D) 1, 5, 8 21. Ko‘ krak umurtqalari qovurg’alar bilan taminlanmagan organizmlarni aniqlang 1) triton; 2) ot; 3) sayg‘oq; 4) emu; 5) kvaksha; 6) salamandra A) 1, 3, 5 B) 1, 5, 6 C) 2, 3, 4 D) 2, 4, 6 22. Tosh suyagi qovurg’alar bilan taminlanmagan hayvonlarni ko’rsating 1) triton; 2) ot; 3) sayg‘oq; 4) emu; 5) kvaksha; 6) salamandra A) 1, 3, 5 B) 1, 5, 6 C) 2, 3, 4 D) 2, 4, 6 23. Umurtqa pog’onasi kamar suyaklari bilan taminlanmagan hayvonlarni ko’rsating A) triton, salamandra, povituxa qurbaqasi B) lasos, som baliq, lattachi baliq C) gekkon, gatteriya, xamelion D) gavial, churrak, muflon 24. Qovurga’lari to’sh suyagi bilan taminlanmagan hayvonlarni ko’rsating A) triton, salamandra, povituxa qurbaqasi B) lasos, som baliq, lattachi baliq C) gekkon, gatteriya, xamelion D) gavial, churrak, muflon 25. Bosh skeleti bo’yin umurtqalari bilan taminlanmagan hayvonlarni ko’rsating 1) kambala 2) kutora; 3) zogara; 4) kvaksha; 5) salamandra A) 1, 3 B) 2 C) 4, 5 D) 1, 4 26. Tabiyy tanlanishning stabillashtiruvchi tanlanish maxsullarini ko’srating A) arxar, merinos, barbadenze B) gatteriya, latimeriya, gingo biloba C) bug’doydoshlar, tovuskaptar D) bennetid, kalamit, olma navlari 27. Tabiiy tanlanishni harakatlantiruvchi tanlanishiga xos javobni aniqlang A) rudiment organlar, parazit o’simliklar B) yexidna, o’rdakburun, panjaqanotlilar C) pochtachi kaptar, turman, qorabayir D) gatteriya, ginko biloba 28. Qaysi javobda harakatlantiruvchi (а),stabillashtiruvchi (b), dizruptiv (c) tanlanishning xarakterli jihatlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan? 1) sanoatlashgan markazlarda qayin odimchisining qoramtir formalari saqlanib qolishi; 2) yagona ajdod tur doirasida bir necha T.K 22
yangi formalarning kelib chiqishi; 3) o‘zgargan muhitga moslashgan organizmlarning saqlanib qolishi; 4) nisbatan
doimiy muhit sharoitida ajdodlarga xos belgilarga ega bo‘lgan organizmlarning saqlanib qolishi; 5) gatteriyaga xos belgilarning million yillar davomida saqlanib qolishi; 6) reaksiya normasi doirasidan keskin chetga chiqqan formalarning qirilishi. A) a – 5; b – 1; c – 4 B) а – 6; b – 5; c - 2 C) а – 3; b – 5; с – 2 D) a – 2; b – 4; c – 1 29.Umumiy bandi juda ko’p yaproqchalardan iborat, yonbargchali o‘simliklarni aniqlang. A)loviya, mosh, beshyaproqli partenosissus B)yantoq, tok, o‘rik C) tok, na’matak, qashqarbeda D)shirinmiya, tok, yeryong‘oq 30. Umumiy bandining uchi gajak bilan yakunlanadigan o’simliklarni ko’rsating A) “ gultish”, qorqg’o’zal “ “ soyaki” B) ” nimarang” Obidov, “ Samarqand” C) no’xot, burchoq D) “Saratov” “Ulug’bek 600” “ sanzor” 31. Umumiy bandining uchi normal yaproq bilan tugovchi o’simlilarni anilqang A) yeryong’oq, namatak, soxta kashtan B) yong’oq, qizilmiya, namatak C) majnuntol, atirgul, yong’oq D) olma, tok, terak 32. Barg yonbargchali o’simlik navlarini ko’rsating A) “ gultish”, qorqg’o’zal “ “ soyaki” B) ” nimarang” Obidov, “ Samarqand” C) no’xot, burchoq D) “Saratov” “Ulug’bek 600” “ sanzor” 33. Shakli o’zgargan yerostki (a) va yerustki (b) novdaga ega o’simlik navlarini ko’rsating A) a- ” nimarang” Obidov, “ Samarqand” b- “ gultish”, qorqg’o’zal “ “ soyaki” B) a- “ Farxod”, “lola” b- “qozidastor”, “daroyi” C) a- Saratov” “Ulug’bek 600” “ sanzor” b- “ gultish”, qorqg’o’zal “ “ soyaki” D) a-“ Farxod”, “lola” “qozidastor”, b- ” nimarang” Obidov, “ 34. Barglari poyaga yaprog’ining pastki qismi bilan birikadigan navlarni ko’rsating A) “ gultish”, qorqg’o’zal “ “ soyaki” B) ” nimarang” Obidov, “ Samarqand” C) no’xot, burchoq D) “Saratov” “Ulug’bek 600” “ sanzor” 35. Hazm suyuqligini ajratuvcvhi to‘qima uchun to‘g‘ri berilgan fikrnianiqlang. A)ichakning ichki yuzasi kubsimon va yassi epiteliydan iborat B)bilak suyagining yuzasini qoplab turadi C) rombsimon muskulning tashqi yuzasini T.K 22 qoplab turadi D)teri epiteliysi murtak varaqasining ektoderma qavatidan rivojlanadi 36. Quyida berilganlar tiriklikning qanday tuzilish darajalariga mos keladi? 1) yadroning bo‘linishi; 2) jag‘-jag‘ sonining ba’zi yillarda ortib, ba’zida kamayishi A)1 - hujayra; 2 - populyatsiya B)1 - molekula; 2 - biosfera C)1 - biosfera; 2 - populyatsiya D)1 - populyatsiya; 2 – biosfera 37. Iyerarxik tuzilish sxemasiga ko’rsa biogeotsenoz pog’onasini hosil qiluvchi hayot darajasiga xos javobni anoqlang 1) gemoglobin tuzulishi; 2) kannibolizm; 3) ozuqa to’ri; 4) xulq atvor; 5) genofond; 6) transkripsiya; 7) moslanish; 8) birlamchi suksessiya; 9) erkin chatishib nasl qoldrish 10) interfaza; 11) sitokinez A) 1, 6 B) 2, 5, 9 C) 3, 8 D) 4, 7 38. Iyerarxik tuzilish sxemasiga ko’ra molkeula hayot pog’onasi birlashib hosil qiladigan hayot darajasiga xos javobni aniqlang 1) gemoglobin tuzulishi; 2) kannibolizm; 3) ozuqa to’ri; 4) xulq atvor; 5) genofond; 6) transkripsiya; 7) moslanish;8) birlamchi suksessiya; 9) erkin chatishib nasl qoldrish 10) interfaza; 11) sitokinez A) 10, 11 B) 2, 5, 9 C) 3, 8 D) 1, 6 39. Iyerarxik tuzilish sxemasiga ko’ra populyatsiya po’gonasini hosil qiluvchi pog’ona uchun xos javobni aniqlang 1) gemoglobin tuzulishi; 2) kannibolizm; 3) ozuqa to’ri; 4) xulq atvor; 5) genofond; 6) transkripsiya; 7) moslanish; 8) birlamchi suksessiya; 9) erkin chatishib nasl qoldrish 10) interfaza; 11) sitokinez A) 1, 6 B) 2, 5, 9 C) 3, 8 D) 4, 7 40. Iyerarxik tuzilish sxemasiga ko’ra hujayra darajasini keltirib chiqaruvchi pog’ona uchun xos javobni aniqlang 1) gemoglobin tuzulishi; 2) kannibolizm; 3) ozuqa to’ri; 4) xulq atvor; 5) genofond; 6) transkripsiya; 7) moslanish; 8) birlamchi suksessiya; 9) erkin chatishib nasl qoldrish 10) interfaza; 11) sitokinez A) 10, 11 B) 1, 6 C) 3, 8 D) 4, 7 41. Iyerarxik tuzulish sxemasiga ko’ra biosfera darajasini hosil qiluvchi hayot pog’onasiga xos javobni ko’rsating 1) gemoglobin tuzulishi; 2) kannibolizm; 3) ozuqa to’ri; 4) xulq atvor; 5) genofond; 6) transkripsiya; 7) moslanish; 8) birlamchi suksessiya; 9) erkin chatishib nasl qoldrish 10) interfaza; 11) sitokinez A) 1, 6 B) 2, 5, 9 C) 3, 8 D) 4, 7 42 Qaysi javobda fitobiomassa (a), mikrobiomassa organizm (b), lixenologiyaning organish obyekti (c) berilgan? A)a - ulotriks; b - qoqshol qo‘zg‘atuvchisi; c -xara T.K 22
C)a - xara; b - sil qo‘zg‘atuvchisi; c - tamaki mozaikasi qo‘zg‘atuvchisi D)a - spirogira; b - ichburug‘ qo‘zg‘atuvchisi; c -oq po‘panak 43. Erkak orangutan somatik hujayrasi xromosomalar to‘plami to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang. A)46ta autosoma va bir juft X jinsiyxromosoma B)24 juft autosomalar C)23 juft autosoma va ikki juft X jinsiyxromosoma D)46ta autosoma va XY jinsiy xromosomalar 44. Qon aylanish tizimiga xos noto‘g‘ri fikrlarni aniqlang. 1) qon aylanish sistemasining turli qismlarida qon bosimi bir xil; 2) qonning venalar bo‘ylab harakatlanishi uni o‘rab turgan skelet muskullarining qisqarishiga bog‘liq; 3) qon aylanish sistemasining turli qismlarida qon oqimi tezligi bir xil; 4) adrenalin yurak qisqarishini kuchaytiradi A) 3, 4 B) 1, 2 C) 2, 4 D) 1, 3 45. Qaysi belgilar ikki juft noallel dominant gen ishtirokida yuzaga chiqadi? 1) bug‘doy donining qizil rangi; 2) xo‘roz tojining yong‘oqsimon bo‘lishi; 3) xoldor to‘tilar patining oq bo‘lishi; 4) odamlarda soch tolasining jingalak bo‘lishi A) 2, 3 B) 3, 4 C) 1, 4 D) 1, 2 46. Normal tuzilishdagi nefronning qaysi qismi mag’iz qavatida hoylashgan A) genle xalqasi B) kapsula C) buyrak jomi D) so’rg’ichlar 47. Normal tuzulishdagi nefronning qaysi qismi po’stloq qavatida hoylashgan A) genle xalqasi B) kapsula C) buyrak jomi D) so’rg’ichlar 48. Normal tuzulishdagi nefronning qaysi qismi mag’iz qavatida hoylashmagan ? A) birlamchi ilon izi kanal B) kapsula C) genle xalqasi D) ikkilamchi ilon izi kanal 49. Qaysi javobda detritofag (a) va fitofag (b) organizmlar ko‘rsatilgan? 1) kolorado qo‘ng‘izi; 2) eshakqurt; 3) sayg‘oq; 4) qaldirg‘och; 5) o‘limtikxo‘r qo‘ng‘iz; 6) ko‘l baqasi A) a-2, 4; b-1, 5 B) a-4, 6; b-2, 5 C) a-1, 4; b-2, 3 D) a-2, 5; b-1, 3 50. Quyidagilar ichidan entomofaglarni ajrating 1) kolorado qo‘ng‘izi; 2) eshakqurt; 3) sayg‘oq; 4) qaldirg‘och; 5) o‘limtikxo‘r qo‘ng‘iz; 6) ko‘l baqasi A) 4, 6 B) 1, 3, 4 C) 2, 5 D) 3, 5 51. Qaysi javobda elektr skat xaqida to‘g‘ri ma’lumot keltirilgan? A)Qorin aortasidagi venoz qon jabra T.K 22 arteriyalari tomon oqadi. B)Skeleti tog‘aydan iborat, jabra ravoqlari va yon chiziqlari bo‘lmaydi. C)Dum va yon suzgichi xivchinga aylangan serpusht, suv tubida reaktiv harakat qiladi. D)Shartli reflekslari instinkt deyiladi. 52. Barcha bo’g’imoyoqlilarda uchravchi belgi hamda xususiyatlarni ko’rsating 1) xitindan iborat tana qoplami; 2) ayirish organlari tuzilishi; 3) murakkab ko‘zlari; 4) bo‘g‘imli oyoqlari; 5) yopiq qon aylanish sistemasi; 6) qorin nerv zanjiri. A) 1, 4, 6 B) 2, 3, 5 C) 1, 3, 4 D) 3, 4, 5 53. Bog’imoyoqlilarning faqat org’imchaksimonlar sinfiga tegishli belgini ko’rsating A) ko’zlari oddiy, oyoqlari 4 juft, traxeyalariga ega B) yashil bezlarga ega, tanasi boshko’krak va qoringa ega C) o’pka bilan nafas oladi, moylovga ega emas D) traxeyalar orqali nafas oladi, ikki juft og’iz organlariga ega 54. Bog’imoyoqlilarning hasharotlar va qisqichbaqasimonlari sinflariga xos umumiy hususiyatlar A) traxeyalar bilan nafas oladi B) ayrish naychalarining bir uchi berk C) tanasi bosh, ko’krak, qorindan iborat D) ko’zlari mozak, oyoqlari bo’gimlarga bo’lingan 55. Faqat bo’gimoyoqlilarga xos belgi va xususiyatni aniqlang A) yuragi ikki kamerali, faqat kislarodli qon bilan taminlangan B) tanasi xitin qoplagich bilan qoplangan C) tullab o’sadi, qoni ozuqa moddalar tashishda qatnashadi D) qon aylanish sistemasi ochiq 56. Dala qirqbo‘g‘imining kichik gametofitiga mos keladigan javobni aniqlang. A)sporofit nasl hisoblanadi, avtotrof organizm B)zigotadan rivojlanadi, spora hosil qiladi C) yashil, chetlari bo‘lingan o‘simta D)ildizpoyali o‘simlik, spora hosil qiladi 57. Sershox qirqbo’gimning yirik gametofitiga xos javobni aniqlang A) jinsiy bog’inni tashkil etadi, anteridiyga ega B) chetlari yaxlit, zigotadan rivojlanadi C) sporadan rivojlanadi, arxegoniyaga ega D) zigota xosil qilishda qatnashadi, chetlari bo’lingan 58. Dala qirqbo’gimini kichik va katta gametofitiga xos umumiy ma’lumotni aniqlang A) sporadan rivojlanadi, zigota hosil qilishda qatnashadi B) chetlari yaxlit, zigotadan rivojlanadi C) sporadan rivojlanadi, arxegoniyaga ega D) zigota xosil qilishda qatnashadi, chetlari bo’lingan 59. Qaysi javobda tangachalilar (a) va dumlilar (b) turkumiga xos gastrulyatsiya turi to‘g‘ri ko‘rsatilgan? 1) hujayralar migratsiyasi; 2) o‘sib kirishi; 3) qat-qat joylashuv; 4) blastulaning botib kirishi. A) a-3; b-2 B) a-4; b-2 C) a-1; b-3 D) a-3; b-1 T. K 22
A) a- tekis maydalanish b- o’sib kirish B) a- bilvosita b- botib kirish C) a- notekis maydalanish b- botib kirish D) a- tekis maydalanish b- botib kirish 61. kulrang echkiemarda gastrulyatsiya (a) va blastulyatsiya (b) qanday kechadi ? A) a- tekis maydalanish b- o’sib kirish B) a- qat-qat joylashuv b- noteks maydalanish C) a- notekis maydalanish b- botib kirish D) a- qat-qat joylashuv b- tekis maydalanish 62. Koral poliplar (a) soxil qushlari (b) gastrulyatsiya qanday kechadi ? 1) hujayralar migratsiyasi; 2) o‘sib kirishi; 3) qat-qat joylashuv; 4) blastulaning botib kirishi. A) a-3; b-2 B) a-4; b-2 C) a-1; b-3 D) a-3; b-1 63. Lansetnik blastulasida barcha xromosomalar yeg’indisi A) 6000 juft B) 3000 ta C) 18000 ta D) 6000 ta 64. 42 xromosomali qora kalamush blastomerlari uchun tegishli ma’lumotlarni ko’rsating 1) 21 juft autosomaga ega; 2) tekis maydalanish natijasida hosil bo’ladi; 3) notekis maydalanishda hosil bo’ladi; 4) 20 juft autosomaga ega; 5) Oogamiyada hosil bo’lgan zigotadan rivojlanadi; 6) geterogamiyada hosil bo’lgan zigotadan rivojlanadi A) 2, 4, 5 B) 1, 5 C) 2, 4, 6 D) 3, 6 65. Blastomerlarida sariqlik miqdori kam bo’lgan hayvonlarni ko’rsating 1) zog’ara baliq; 2) qora kalamush; 3) kaltakesak; 4) tuvaloq 5) lansetnik; 6) nutriya; 7) ko’galak A) 1, 4, 7 B) 2, 5, 6 C) 2, 3, 7 D) 1, 3, 5 66. Zigotasi sariqlikga boy bo’lib maydalanishga xalaqit beradigan hayvonlarni aniqlang 1) zog’ara baliq; 2) qora kalamush; 3) kaltakesak; 4) tuvaloq 5) lansetnik; 6) nutriya; 7) ko’galak A) 3, 4, 7 B) 2, 5, 6 C) 2, 3, 7 D) 1, 3, 5 67. Quyida keltirilgan ta’riflarga mos atamalar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. a) botqoqliklarda achishtiradigan ayiqtovon turlarining, dalalarda zaharli ayiqtovon turlarining uchrashi b) bir-biri bilan va atrof-muhit bilan o‘zaro munosabatda bo‘lgan organizmlarning populyatsiyalari A)a-biokimyoviy mezon; b-ikkilamchi suksessiya B)a-genetik mezon; b-biogeotsenoz C) a-ekologik mezon; b-biogeotsenoz D)a-fiziologik mezon; b-klimaksli biogeotsenoz 68. Quyida berilganlardan barbataga uchun xos xususiyatlarni belgilang. 1) noqulay sharoitda anabioz holatga o‘tadi; 2) vegetativ organlarga ega; 3) arxegoniy hosil qiladi; 4) sitoplazmasida shakllangan yadro mavjud; 5) yopishqoq lishaynik; T.K 22 6) anorganik moddalardan organik moddalar hosil qiladi A) 2, 4, 5 B) 1, 3, 6 C) 2, 3, 5 D) 1, 4, 6 69. Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang. Odamlarda rang ajrata olish va melonin pigmentining normal sintezlanishini ifoda etuvchi genlar . . . . A)autosoma xromosomalarida joylashgan B)biri ikkinchisi ustidan dominantlik qiladi C)allel genlar deyiladi D)noallel genlar deyiladi 70. Matritsali sintezda sodir bo‘ladigan jarayonlar to‘g‘ri ketma-ketlikda berilgan javobni aniqlang. 1) DNK asosida i-RNKning sintezlanishi; 2) oqsilning tuzilmasi haqidagi axborot yadrodan sitoplazmaga o‘tishi; 3) polipeptid zanjirning ribosomadan ajralishi; 4) i-RNK kodonlariga t-RNK antikodonlarining komplementar tarzda bog‘lanishi. A) 4, 1, 3, 2 B) 1, 2, 4, 3 C) 4, 1, 2, 3 D) 3, 1, 4, 2 71. Hujayrada matritsali sintez kuzatiladigan tuzulmalarni aniqlang 1) donador endoplazmatik to’r; 2) leykoplast; 3) robosoma; 4) yadro’ 6) lizosoma 7) golji majmuasi; 8) mitoxondriya A) 1, 2, 3, 6 B) 1, 2, 3, 4, 8 C) 3, 4, 7, 8 D) 1, 3, 6, 7 72. Matritsali sintezda qatnashadigan fermentlarni aniqlang I. ptialin II. Eco R1 III. Revertaza IV. amilaza VI. H pa I VIII. RNK polimeraza. A) II, III, VI B) I, IV C) II, VI, VII D) III, VIII 73. Normal epiteliy to‘qimasi uchun berilgan to‘g‘ri fikrni aniqlang. A)barmoq suyagining yuzasini qoplab turadi B) Tez yemirilishi sababli doim yangilanib turadi C)miofibrill tolachalarga ega D)elastik tolalari ko‘proq bo‘ladi 74. Hazm suyuqligini ajratuvcvhi to‘qima uchun to‘g‘ri berilgan fikrnianiqlang. A)ichakning ichki yuzasi kubsimon va yassi epiteliydan iborat B)bilak suyagining yuzasini qoplab turadi C) rombsimon muskulning tashqi yuzasiniqoplab turadi D)teri epiteliysi murtak varaqasining ektoderma qavatidan rivojlanadi 75. Tovuq va xo’rozlar tojining koplementar irsiylanishida oddiy tojli tovuqni profaza I davrida a allellar soni nechta A) 2 ta B) 0 ta C) 4 ta D) 1ta 76. Tovuq va xo’rozlar tojining koplementar irsiylanishida oddiy tojli tovuqni profaza II davrida a allellar soni nechta A) 2 ta B) 0 ta C) 4 ta D) 1ta 77. Tovuq va xo’rozlar tojining koplementar irsiylanishida oddiy tojli tovuqni anafaza davrida b allellar soni nechta A) 4 ta B) 2ta C) 8 ta D) 1 ta 78. No’xotsimon tojli xo’roz tana hujayrasida a allellari soni G2 (a) va anafaza (b) nechta ? A) a- 2 b- 4 B) a- 4 b- 4 C) a- 4 b- 2 D) a- 2 b- 2 T.K 22
79. No’xotsimon tojli xo’roz somatik hujayralarida a allellari soni G 1 da (a) va metafazada (b) nechta ? A) a- 2 b- 2 B) a- 2 b- 4 C) a- 1 b- 2 D) a- 4 b- 4 80. Gulsimon tojli tovuq hujayralarida b allellar soni interkizez davrida nechta ? A) 1 ta B) 2 ta C) 4 ta D) 0 ta 81. Chopqir faeton haqidagi to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. A) ishchi chumolilar nasl qoldirish qobiliyatini yo‘qotgan erkaklar B) chayonlar turkumiga mansub, eng yirik o‘rgimchaksimon C)termitlar turkumiga mansub D) pardaqanotlilar turkumiga mansub 82. Kurak tishlarining orqa qismi emalsiz hayvonlarni aniqlang. A) latcha, nutriya B) bo‘rsiq, ondatra C) tyin, sichqon D) bo‘rsiq, yaguar 83. Kurak tishlarini faqat oldi yuzasi emal bilan qoplangan hayvonlarni ko’rsating 1) nutriya 2) suvsar; 3) qunduz; 4) to’ng’iz; 5) sug’ur; 6) arxar; 7) norka; 8) zubr A) 1, 2, 3 B) 4, 5, 6 C) 4, 6, 8 D) 1, 5 84. Qoziq tishlari baqauvat rivojlangan hayvonlarni anoqlang 1) begimot 2) karkidon; 3) qunduz; 4) to’ng’iz; 5) sug’ur; 6) arxar; 7) norka; 8) zubr A) 1, 2, 3 B) 4, 5, 6 C) 5, 6, 8 D) 1, 4 85. Qaysi javobda faqat Ochiq urug’li (a), faqat qirbo’gim (b) ga xos hamda ular uchun umumiy bo‘lgan (c) xususiyatlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A)a – endospermi gaploid to’plamga ega b - spermatozoidlar anteridiyda hosil bo‘ladi; c - tuxum hujayrasi arxegoniyda yetiladi, urug‘langan tuxum hujayradan murtak rivojlanadi B)a - urug‘kurtakdan urug‘ hosil qiladi; b - urug‘lanish suvda amalga oshadi; c - spermatozoidlar anteridiyda hosil bo‘ladi, o‘tkazuvchi sistemaga ega C)a - urug‘kurtakdan urug‘ hosil qiladi; b - urug‘langan tuxum hujayradan murtak rivojlanadi, urug‘lanish suvda amalga oshadi; c - mexanik to‘qimaga ega D) a - shamol yordamida changlanadi; b - mexanik to‘qimaga ega, urug‘langan tuxum hujayradan murtak rivojlanadi; c - o‘tkazuvchi sistemaga ega 86. Gigrofit (a), kserofit (b) yuksak o‘simliklarni aniqlang. 1) sarsazan; 2) yapon laminariyasi; 3) elodeya; 4) ro‘vak; 5) baliqko‘z; 6) qirqbo‘g‘im; 7) agava; 8) yantoq; 9) qamish; 10) nitella; 11) qo‘g‘a A) a - 2, 6; b - 1, 8 B) a - 3, 10; b - 1, 9 C) a - 4, 10; b - 7, 8 D) a - 9, 11; b - 7, 5 87. Birqozon somatik hujayrasi tuzilmalarida kechuvchi jarayonlarni aniqlang. a) ribosoma; b) mitoxondriya; c) silliq endoplazmatik to‘r; 1) oqsil sintezlanishi; 2) yog‘ning parchalanishi; 3) uglevod sintezi; 4) karbonat angidridning ajralib chiqishi; 5) ATF energiyasining sarflanishi A) a - 3; b - 4; c - 5 B) a - 1, 5; b - 3; c - 2 C) a - 4; b - 1; c - 3 D) a - 5; b - 4; c - 3 88. Ko‘p urug‘li, Gk + Gt ga ega quruq mevali o‘simliklarni aniqlang. A) sholg‘om, cho’chqaquloq B) maxsar, behi C) raymondi, “ porloq 1” D) o‘tloq sebargasi, bug‘doy 89. Bir urug’li, Gk+ Gt ga ega bo’lgan xo’l mevalarni aniqlang 1) lavlagi; 2) olxo’ri; 3) kungaboqar; 4) makkajo’xori; 5) javdar; 6) olcha; 7) cherkez; 8) olma; 9) g’umay A) 1, 7 B) 2, 6, 8 C) 2, 6 D) 4, 5, 9 90. Bir urug’li ?+ Gt ega bo’lgan quruq mevali o’simliklar 1) lavlagi; 2) olxo’ri; 3) kungaboqar; 4) makkajo’xori; 5) javdar; 6) olcha; 7) cherkez; 8) olma; 9) g’umay A) 1, 7 B) 2, 6, 8 C) 2, 6 D) 4, 5, 9 91. Quruq mevali Gk+ ? ega bo’lgan o’simliklar 1) lavlagi; 2) olxo’ri; 3) kungaboqar; 4) makkajo’xori; 5) javdar; 6) olcha; 7) cherkez; 8) olma; 9) g’umay A) 1, 7 B) 2, 6, 8 C) 2, 6 D) 4, 5, 9 92. Konsument organizmlarda parazitlik qiluvchi eukariot organizmlarni ko‘rsating. 1) sil qo‘zg‘atuvchisi; 2) bo‘rtma nematoda; 3) leyshmaniya; 4) tripanosoma; 5) nozema qo‘zg‘atuvchisi; 6) o‘lat qo‘zg‘atuvchisi. A) 1, 5, 6 B) 3, 4, 5 C) 2, 3, 6 D) 2, 3, 4 93. Produtsent organimzlarda parazitlik qiladigan prokariot organizmlarni ko’rsating ? 1) qorakuya; 2) bo‘rtma nematoda; 3) gommoz; 4) zang 5) tripanosoma 6) o‘lat qo‘zg‘atuvchisi. 7) tamaki mozaikasi 8) nozema A) 1, 5, 6 B) 3, 4, 5 C) 3 D) 2, 3, 4 94. Produtsent organimzlarda parazitlik qiladigan eukariot organizmlarni ko’rsating ? 1) qorakuya; 2) bo‘rtma nematoda; 3) gommoz; 4) zang 5) vertitsil 6) o‘lat qo‘zg‘atuvchisi. 7) tamaki mozaikasi 8) nozema A) 1, 5, 6 B) 1, 4, 5 C) 3 D) 2, 3, 4 95. Konsument organimzlarda parazitlik qiladigan eukariot organizmlarni ko’rsating ? 1) qorakuya; 2) bo‘rtma nematoda; 3) gommoz; 4) zang 5) vertitsil 6) o‘lat qo‘zg‘atuvchisi. 7) tamaki mozaikasi 8) nozema A) 8 B) 1, 2, 6 C) 2, 6 D) 3, 5, 7 96. Tiriklikning tuzilish darajalariga mos berilgan javobni aniqlang. 1) fotoliz; 2) etiologik moslanish A)1 - organizm; 2 - hujayra B)1 - molekula; 2 - organizm C)1 - molekula; 2 - hujayra D)1 - populatsiya; 2 - organizm 97. DNK fregmentini quyidagiccha kesilishi xos fikrlani aniqlang 1) “to’mtoq uch” hosil qilib kesilgan; 2) “yopishqoq uch” hosil qilib kesilgan; 3) Eco R1 fermenti natiajsi; 4) H pa I fermenti natijasida 5) 8 ta vodorod bog’ uzilgan; 6) 10 ta vodorod bog’ kesilgan 7) faqat fosfodiefir bog’ uzilgan A) 1, 4, 6 B) 1, 4, 7 C) 2, 4, 5 D) 2, 3, 5 98. DNK fregmentining quyidagicha kesilishida nechta vadorod bog’ (a) va fosfodiefir bog’ (b) uzilgan ? A) a- 8 b- 0 B) a- 2 b- 10 C) a- 8 b- 2 D) a- 8 b- 4 99. Rasmga diqqat qiling. Libix bo’chkasining ushbu korinishiga muofiq o’simlik hosildorligi qaysi element belgilaydi ? A) Ni B) Zn C) Se D) Ca 100. Quyida keltirilgan qonunni qaysi olim kashfetgan? "Geterozigota holatdagi ikkita F1 bo‘g‘inni o‘zaro chatishtirish natijasida ikkinchi bo‘g‘inda ajralish kuzatiladi". A) N.Ele B) G.Mendel C) T.Morgan D) N.Vavilov 101. Quyidagi suratda hujayra siklining qaysi davri ifodalangan A) profaza I B) Anafaza I C) metefaza I D) metafaza 102. Dala qirqbo‘g‘imining jinsiy bo‘g‘iniga mos keladigan javobni aniqlang. A)sporadan rivojlanuvchi o‘simta, zigota hosilqiladi B)sporofit nasl hisoblanadi, mustaqil oziqlanadi C)zigotadan rivojlanadi, spora hosil qiladi D)ildizpoyali o‘simlik, spora hosil qilad 103. Organogenez bosqichi ona organizmidan tashqarida amalga oshuvchi organizmlarni aniqlang. 1) qum bo‘g‘ma iloni; 2) ko‘l baqasi; 3) ilvirs; 4) sayg‘oq; 5) zog‘ora balig‘i; 6) lemur; 7) povituxa qurbaqasi; 8) kabarga A) 3, 7 B) 4, 6 C) 2, 5 D) 1, 8 104. Zigotalik davri ona organizm ichida gastrulyatsiya bosqichi tashqi muhitda kechadigan organizmlarni aniqlang 1) turkiston agamasi 2) ko‘l baqasi; 3) ilvirs; 4) sayg‘oq; 5) zog‘ora balig‘i; 6) nil timsoxi; 7) povituxa qurbaqasi; 8) sofito’rg’ay A) 1, 7, 8 B) 2, 7 C) 3, 4 D) 1, 6, 8 105. Zigota hosil bo’lishidan to organogenez yakunigacha ona organizm ichida kechadigan hayvonlarni belgilang. 1) turkiston agamasi 2) ko‘l baqasi; 3) ilvirs; 4) sayg‘oq; 5) zog‘ora balig‘i; 6) nil timsoxi; 7) povituxa qurbaqasi; 8) sofito’rg’ay A) 1, 7, 8 B) 2, 5, 7 C) 3, 4 D) 1, 6, 8 106. Zigota hosil bo’lishidan to organogenez yakunigacha tashqi muhitda kechuvchi hayvonlarni aniqang 1) turkiston agamasi 2) ko‘l baqasi; 3) ilvirs; 4) sayg‘oq; 5) zog‘ora balig‘i; 6) nil timsoxi; 7) povituxa qurbaqasi; 8) sofito’rg’ay A) 1, 7, 8 B) 2, 5, 7 C) 3, 4 D) 1, 6, 8 107. Olabug’a qon aylanish sistemasida venoz qon . . . (I) va arterial qon . . . (II). Nuqtalar o‘rniga mos keluvchi to‘g‘ri ma’lumotlar ko‘rsatilgan javobni belgilang. 1) jabralardan orqa aortaga o‘tadi; 2) qorin aortasidan tana organlariga boradi; 3) qorinchadan qorin aortasiga o‘tadi; 4) orqa aortadan organlarga boradi; 5) qorinchadan orqa aortaga o‘tadi; 6) orqa aortadan jabralarga boradi; 7) jabralardan qorin aortasiga o‘tadi; 8) qorin aortadan jabra arteriyalarga o‘tadi. A) I - 3, 8; II - 1, 4 B) I - 2, 8; II - 3, 7 C) I - 3, 4; II - 1, 8 D) I - 4, 8; II - 5, 6 108.Gorchak qon aylanish sistemasida venoz qon . . . (I) va arterial qon . . . (II). Nuqtalar o‘rniga mos keluvchi to‘g‘ri ma’lumotlar ko‘rsatilgan javobni belgilang. 1) jabralardan orqa aortaga o‘tadi; 2) qorin aortasidan tana organlariga boradi; 3) qorinchadan qorin aortasiga o‘tadi; 4) orqa aortadan organlarga boradi; 5) qorinchadan orqa aortaga o‘tadi; 6) orqa aortadan jabralarga boradi; 7) jabralardan qorin aortasiga o‘tadi; 8) qorin aortadan jabra arteriyalarga o‘tadi. A) I - 3, 8; II - 1, 4 B) I - 2, 8; II - 3, 7 C) I - 3, 4; II - 1, 8 D) I - 4, 8; II - 5, 6 109. Qizil ko’z qon aylanish sistemasida venoz qon . . . (I) va arterial qon . . . (II). Nuqtalar o‘rniga mos keluvchi to‘g‘ri ma’lumotlar ko‘rsatilgan javobni belgilang. 1) jabralardan orqa aortaga o‘tadi; 2) qorin aortasidan tana organlariga boradi 3) qorinchadan qorin aortasiga o‘tadi; 4) orqa aortadan organlarga boradi; 5) qorinchadan orqa aortaga o‘tadi; 6) orqa aortadan jabralarga boradi; 7) jabralardan qorin aortasiga o‘tadi; 8) qorin aortadan jabra arteriyalarga o‘tadi. A) I - 3, 8; II - 1, 4 B) I - 2, 8; II - 3, 7 C) I - 3, 4; II - 1, 8 D) I - 4, 8; II - 5, 6 110. Hayvonot olamida arogenez yo‘nalishiga mos evolutsion o‘zgarishlarni aniqlang. 1) baliqlarda bosh va orqa miyaning paydo bo‘lishi; 2) jigar qurtida so‘rg‘ichlarning paydo bo‘lishi; 3) halqali chuvalchanglar tipining paydo bo‘lishi; 4) tasmasimon chuvalchanglarda hazm qilish sistemasining yo‘qolishi. A) 1, 2 B) 2, 4 C) 2, 3 D) 1, 3 111. O’simliklar olamida katogenez yo’nalishiga mos evolutsion o’zgarishlarni aniqlang A) saksovulning gulqo’rg’on bo’laklakchalaridan qanotchalar paydo bo’lgan B) bug’doydoshlar oilasida tilchalar va gul qipiqlarini vujudga kelishi C) rafkleziyaning poya va barglarini yo’qligi D) bodringni jingalaklari yordamida tayanchga 112. O’simliklar dunyosida arogenenez yo’nalishiga xos ma’lumotni ko’rsating A) chang nayining hosil bo’lishi B) burchoqdoshlar oilasida bargning yonbargchasi paydo bo’lishi C) rafkleziyaning poya va barglarini yo’qligi D) bodringni jingalaklari yordamida tayanchga 113. Hayvonot olamida katogenez yo‘nalishiga mos evolutsion o‘zgarishlarni aniqlang. 1) baliqlarda bosh va orqa miyaning paydo bo‘lishi; 2) jigar qurtida so‘rg‘ichlarning paydo bo‘lishi; 3) halqali chuvalchanglar tipining paydo bo‘lishi; 4) tasmasimon chuvalchanglarda hazm qilish sistemasining yo‘qolishi. A) 1, 2 B) 2, 4 C) 2, 3 D) 1, 3 114. Zoogen omil ta’sirini aniqlang. A)beda maysalarini chigirtkalar tomonidan yeb bitirilishi B) o’simlik poyasini uchini chilpish natijasida mo‘l hosilga erishish C) kuzda tikan daraxt barglarining sovuq ta’sirida to‘kilishi D)madaniy o‘simliklarning devpechak salbiy ta’siri natijasida nobud bo‘lishi T.K 22 115. fitogen omilni tasiri qaysi javobda to’g’ri keltirilgan ? A)beda maysalarini chigirtkalar tomonidan yeb bitirilishi B) o’simlik poyasini uchini chilpish natijasida mo‘l hosilga erishish C) kuzda tikan daraxt barglarining sovuq ta’sirida to‘kilishi D)madaniy o‘simliklarning devpechak salbiy ta’siri natijasida nobud bo‘lishi 116. Antropogen omil tasirini to’g’ri ko’rsating A)beda maysalarini chigirtkalar tomonidan yeb bitirilishi B) o’simlik poyasini uchini chilpish natijasida mo‘l hosilga erishish C) kuzda tikan daraxt barglarining sovuq ta’sirida to‘kilishi D)madaniy o‘simliklarning devpechak salbiy ta’siri natijasida nobud bo‘lishi 117. Iqlim omillari tasiri keltirilgan javobni aniqlang A)beda maysalarini chigirtkalar tomonidan yeb bitirilishi B) o’simlik poyasini uchini chilpish natijasida mo‘l hosilga erishish C) kuzda tikan daraxt barglarining sovuq ta’sirida to‘kilishi D)madaniy o‘simliklarning devpechak salbiy ta’siri natijasida nobud bo‘lishi 118. Hayvonlarni tarqalgan hududlari to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang a) Avstraliya biogeografik viloyatida bankiv uchraydi; b) Neoarktik biogeografik viloyatida gibbon uchraydi; c) Hindomalay biogeografik viloyatida bambuk ayig’i; d) Habashiston biogeografik viloyatida xamelion uchraydi. A) a, c B) a, d C) b, d D) c, d 119. Gul tugunchasida bitta murtak xaltasi bo‘ladigan o‘simliklarni aniqlang. 1) o‘rik; 2) olcha; 3) g‘o‘za; 4) gilos; 5) olxo‘ri; 6) chuchmoma; 7) boychechak. A) 1, 3, 5 B) 1, 2, 4 C) 4, 5, 7 D) 3, 6, 7 120. Gul tugunchasida bir nechta murtak xaltasi bo‘ladigan o‘simliklarni aniqlang. 1) o‘rik; 2) olcha; 3) g‘o‘za; 4) gilos; 5) olxo‘ri; 6) chuchmoma; 7) boychechak. A) 1, 3, 5 B) 1, 2, 4 C) 4, 5, 7 D) 3, 6, 7 121. Gul tugunchasida murtak xaltasi bo’lmaydigan to’pgullarni aniqlang 1) yong’oq kuchalasi; 2) makkajo’xori so’tasi; 3) olma qalqonchasi; 4) bug’doy boshoqchasi; 5) makkajo’xori murakkab shingili A) 1, 2 B) 3, 4 C) 1, 5 D) 2 122. Gulida changdoni bo’lmaydigan to’pgullarni aniqlang 1) yong’oq kuchalasi; 2) makkajo’xori so’tasi; 3) olma qalqonchasi; 4) bug’doy boshoqchasi; 5) makkajo’xori murakkab shingili A) 1, 2 B) 3, 4 C) 1, 5 D) 2 T.K 22 123. Seleksiya sohasiga oid to‘g‘ri ma’lumotlarni aniqlang. 1) geterozis turlararo chatishtirishda olingan birinchi avlod duragaylarida kuzatiladi; 2) yalpi tanlash orqali olingan nav genetik jihatdan bir xil bo‘lmaydi; 3) kofe, banan, makkajo‘xori, qalampirning vatani Janubiy Amerika markazi hisoblanadi; 4) yakka tanlash orqali genetik jihatdan bir xil organizmlar olinadi; 5) duragay kuchi retsessiv genlarning gomozigota holatga o‘tishi oqibatida namoyon bo‘ladi. A) 1, 3 B) 4, 5 C) 2, 4 D) 2, 3 124. Seleksiya sohasiga oid noto‘g‘ri ma’lumotlarni aniqlang. 1) geterozis turlararo chatishtirishda olingan birinchi avlod duragaylarida kuzatiladi; 2) yalpi tanlash orqali olingan nav genetik jihatdan bir xil bo‘lmaydi; 3) kofe, banan, makkajo‘xori, qalampirning vatani Janubiy Amerika markazi hisoblanadi; 4) yakka tanlash orqali genetik jihatdan bir xil organizmlar olinadi; 5) duragay kuchi retsessiv genlarning gomozigota holatga o‘tishi oqibatida namoyon bo‘ladi. A) 1, 4 B) 3, 5 C) 2, 4 D) 2, 3 125. Buyrakda kechadigan jarayonlar to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang. A)kalavasimon kanalchalarda reabsorbsiya sodir bo‘ladi va suyuqlikning ko‘p qismi vena tomirlariga o‘tadi B)kapsulada ikkilamchi siydik hosil bo‘ladi va suyuqlik kapillarlardan o‘tadi C)kapsulada reabsorbsiya sodir bo‘ladi va ikkilamchi siydik hosil bo‘ladi D)kalavasimon kanalchalarda filtratsiya sodir bo‘ladi va birlamchi siydik hosil bo‘ladi 126. Buyrakdagi filtratsiya jarayoniga oid to‘g‘ri ma’lumotlarni aniqlang. A)nefron kapsulalarida sodir bo‘ladi; kapsula suyuqligida glukoza, mineral tuzlar, ko‘p miqdorda suv bo‘ladi B)nefron kapsulalarida sodir bo‘ladi; ikkilamchi siydik hosil bo‘ladi C)nefron kapsulalarida sodir bo‘ladi; kapsula suyuqligida amilaza, aminokislotalar, ko‘p miqdorda suv bo‘ladi D)nefron kapsulalarida sodir bo‘ladi; nefron kapillarlaridagi bosim past bo‘ladi 127. O’pkasi alveolalar bilan taminlangan hayvonlar to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang. A) qorayaloq, ko‘l baqasi B) qunduz, kvaksha baqasi C) povituxa qurbaqasi, okun D) nutriya, sayg’oq 128. O’pkasi bronxlar bilan taminlangan, bronxlari shoxlanmagan hayvonlarni ko’rsating 1) triton; 2) musicha; 3) ilvirs; 4) qurbaqa; 5) turkiston gekkoni; 6) jiblajibon; 7) tyulen 8) koral aspidi A) 1, 4 B) 2, 6 C) 3, 7 D) 5, 8 T.K 22 129. Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang. Qorakuya . . . . A) o’simliklarda parazitlik qiladi, hujayra qobig’i xitinsimon B)bug‘doy o‘simligining poya va barglarini zararlaydi; fototrof organizm C)spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan; xemotrof organizm D)sporalari qalpoqchaning burishgan tashqi yuzasida, burmalardagi kataklarda hosilbo‘ladi 130. O’pkasi bronxlar bilan taminlangan, broxnlari shoxlanmagan hayvonlarni ko’rsating 1) triton; 2) musicha; 3) ilvirs; 4) qurbaqa; 5) turkiston gekkoni; 6) jiblajibon; 7) tyulen 8) koral aspidi A) 1, 4 B) 2, 6 C) 3, 7 D) 5, 8 131. O’pkasi bronxlar bilan taminlanmagan hayvonlarni ko’rsating 1) triton; 2) musicha; 3) ilvirs; 4) qurbaqa; 5) turkiston gekkoni; 6) jiblajibon; 7) tyulen 8) koral aspidi A) 1, 4 B) 2, 6 C) 3, 7 D) 5, 8 132. Biotik omil ta’sirini aniqlang. A)donli ekinlarga osiyo chigirtkasi va xasva qandalasi katta ziyon keltirishi B)pilla ichidagi g‘umbakni issiq suv yoki bug‘ ta’sirida o‘ldirilishi C)sovuq tasirida barglarning to‘kilishi D)suvning muzlashi natijasida organizmlarning nobut bo‘lishi 133. Fotosintezning yoruglik bosqichida sodir bo‘ladigan jarayonlarni aniqlang. 1) kislorodning hosil bo‘lishi; 2) glukozaning hosil bo‘lishi; 3) AT F dan ADF + H3PO4 ning hosil bo‘lishi; 4) AT F ning hosil bo‘lishi; 5) suvning fotolizga uchrashi; 6) ATF ning sarflanishi. A) 1, 4, 5 B) 2, 3, 6 C) 4, 5, 6 D) 1, 2, 5 134. Fotosintezning tilakoidlarda kechadigan bosqichida sodir bo‘ladigan jarayonlarni aniqlang. 1) kislorodning hosil bo‘lishi; 2) glukozaning hosil bo‘lishi; 3) AT F dan ADF + H3PO4 ning hosil bo‘lishi; 4) AT F ning hosil bo‘lishi; 5) suvning fotolizga uchrashi; 6) ATF ning sarflanishi. A) 1, 4, 5 B) 2, 3, 6 C) 4, 5, 6 D) 1, 2, 5 135. Fotosintezning qorong’ulik bosqichida sodir bo‘ladigan jarayonlarni aniqlang. 1) kislorodning hosil bo‘lishi; 2) glukozaning hosil bo‘lishi; 3) AT F dan ADF + H3PO4 ning hosil bo‘lishi; 4) AT F ning hosil bo‘lishi; 5) suvning fotolizga uchrashi; 6) ATF ning sarflanishi. A) 1, 4, 5 B) 2, 3, 6 C) 4, 5, 6 D) 1, 2, 5 136. Fotosintezning stromadada kechadigan bosqichida sodir bo‘ladigan jarayonlarni aniqlang. 1) kislorodning hosil bo‘lishi; 2) glukozaning hosil bo‘lishi; 3) ATF dan ADF + H3PO4 ning hosil bo‘lishi; 4) ATF ning hosil bo‘lishi; 5) suvning fotolizga uchrashi; 6) ATF ning T.K 22
sarflanishi.
bo’lmagan xususiyatlarni aniqlang. 1) po‘kak hujayralaridan tarkib topgan; 2) mayda og’izchalar hosil qiladi; 3) ikkilamchi qoplovchi to‘qima bilan almashinadi; 4) hujayra qobig‘i suberin moddasi bilan shimilgan; 5) tashqi tomondan mum, kutikula bilan qoplangan; 6) bir qavat shaffof hujayralardan iborat. A) 1, 3, 4 B) 3, 4, 5 C) 2, 4, 6 D) 2, 5, 6 145. Quyidagi misollar qanday biologik qonuniyatlarni aks ettiradi? 1) zarpechakda xlorofillning bo‘lmasligi; 2) sutemizuvchilar sinfi vakillarida to‘rt kamerali yurakning paydo bo‘lishi va issiqqonlikning vujudga kelishi; 3) raffleziyada ildizning bo‘lmasligi; 4) qayrog‘och mevasining qanotchalar yordamida tarqalishi. A)1 - idioadaptatsiya; 3 - degeneratsiya B)3 - degeneratsiya; 4 - aromorfoz C)2 - idioadaptatsiya; 3 - biologik regress D)2 - aromorfoz; 4 – idioadaptatsiya 146. Galapagoss arxipelagida chumchuqsimonlar turkumiga kiruvchi vyuroklarning har bir orolda o‘ziga xos tuzilishga ega turlarining uchrashi (a), qirg‘ovulning xiva va manjur kenja turlarining paydo bo‘lishi (b), tur paydo bo‘lishining qaysi yo‘nalishiga misol bo‘ladi? A)a - allopatrik; b - simpatrik B)a - simpatrik; b - simpatrik C)a - simpatrik; b - allopatrik D)a - allopatrik; b - allopatrik 147. Evolutsiya natijasida organik olamda muhit sharoitiga maskirovka (a), ogohlantiruvchi rang (b) orqali moslashgan organizmlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. 1) kallima kapalagining qanotlari shakli, naqsh va tomirlari bargga o‘xshash bo‘lishi; 2) gornostayning yozda bir, qishda boshqa rangda bo‘lishi; 3) qovog‘ari tana rangi bilan ko‘zga yaqqol tashlanishi; 4) xonqizi qo‘ng‘izining tana rangi bilan ko‘zga yaqqol tashlanishi; 5) chupchik degan hasharot rangi va shakli ingichka novdani eslatishi A) a - 3; b - 5 B) a - 4; b - 2 C) a - 1; b - 4 D) a - 2; b - 5 148. Genotipik o‘zgaruvchanlik berilgan javobni aniqlang. 1) kalta oyoqli qo‘ylarning paydo bo‘lishi; 2) lizin aminokislotasi kodining AAA dan UAA ga o‘zgarishi; 3) poyaning uchi chilpingandan so‘ng yon novdalarning ko‘plab o‘sib chiqishi; 4) bedaning suv yetarli joyda baland, suv kam joyda past bo‘yli bo‘lib o‘sishi. A) 1, 4 B) 2, 3 C) 3, 4 D) 1, 2 149. fenotipik o‘zgaruvchanlik berilgan javobni aniqlang. T.K 22
1) kalta oyoqli qo‘ylarning paydo bo‘lishi; 2) lizin aminokislotasi kodining AAA dan UAA ga o‘zgarishi; 3) poyaning uchi
T.K 22
ro‘vak o‘simliklari misol bo‘la oladi. 5) ildiz tukchalari rivojlanmagan
T.K 22
164. 120 (mm simob ustun) bosim vaqtda inson yuragining holati
7) hujayralar mitoz usulida bo‘linadi 8) hujayralar gaploid to’plamda bo’ladi A) 1, 6, 7 B) 2, 4, 5 C) 3, 8 D) 1, 5, 7 170. Mushuk ovogenezning o’sish davrida sodir bo‘ladigan jarayonlarni aniqlang. 1) hujayralar ko’p miqdorda oqsil sintezlaydi 2) 3 ta mayda va 1 ta yirik hujayra hosil bo’ladi 3) qo’shimcha po’choq va qo’shimcha qobiq hosil bo’ladi 4) 4 ta bir xil hajmli hujayralar hosil bo’ladi 5) diploid to‘plamli hujayralar hosil bo‘ladi; 6) irsiy to’plam 2n 4c 7) irsiy to’plam 4n 4c 8) gaploid to’plamli hujayralar hosil bo’ladi A) 1, 6 B) 2, 4, 5 C) 3, 8 D) 1, 5, 7 171. Tulki sprematogenezining yetilish davrida sodir bo‘ladigan jarayonlarni aniqlang. 1) hujayralar ko’p miqdorda oqsil sintezlaydi 2) 3 ta mayda va 1 ta yirik hujayra hosil bo’ladi 3) qo’shimcha po’choq va qo’shimcha qobiq hosil bo’ladi 4) 4 ta bir xil hajmli hujayralar hosil bo’ladi 5) diploid to‘plamli hujayralar hosil bo‘ladi; 6) irsiy to’plam 2n 4c 7) irsiy to’plam 4n 4c 8) gaploid to’plamli hujayralar hosil bo’ladi A) 1, 6 B) 2, 4, 5 C) 4, 8 D) 1, 5, 7 172. Tulki ovogenezining yetilish davrida sodir bo‘ladigan jarayonlarni aniqlang. 1) hujayralar mitoz usulida bo’linadi 2) 3 ta mayda va 1 ta yirik hujayra hosil bo’ladi 3) hujayralar mitoz usulda bo’linadi 4) 4 ta bir xil hajmli hujayralar hosil bo’ladi 5) diploid to‘plamli hujayralar hosil bo‘ladi; 6) irsiy to’plam 2n 4c 7) irsiy to’plam 4n 4c 8) gaploid to’plamli hujayralar hosil bo’ladi A) 1, 6 B) 2, 8 C) 4, 8 D) 1, 5, 7 173. Boychechak va jumagul o‘simliklari qaysi xususiyatlariga ko‘ra bir bo‘limga (a), bir sinfga (b) va bir oilaga (c) birlashtiriladi? 1) gullari ikki jinsli; 2) meva hosil qiladi; 3) changchilari 6ta; 4) murtagi bir urug‘pallali; 5) ildiz tizimi qo‘shimcha va yon ildizlardan iborat; 6) barglari novdada ketma-ket o‘rnashgan; 7) barg yaprog‘i yoysimon yoki parallel tomirlangan; 8) o‘tkazuvchi naylarga ega; 9) gulli o‘simlik. A)a - 2, 8; b - 4, 9; c - 5, 6 B)a - 1, 9; b - 4, 8; c - 3, 7 C)a - 2, 9; b - 4, 5; c - 1, 3 D)a - 5, 8; b - 5, 7; c - 2, 6 174. Ko‘p urug‘li, quruq mevali o‘simliklarni aniqlang. A) greyg lolasi, kungaboqar B) g‘o‘za, soxta kashtan C) boychechak, oq akatsiya D) madaniy tok, mingdevona T.K 22 175. Nuqtalar o‘rniga mos keluvchi ma’lumotlarni aniqlang. Murtak xaltasi . . . (a) va urug‘kurtak . . . (b). A)a - archaning urug‘chi qubbalari tangachalarida hosil bo‘ladi; b - pixta o‘simligining gul tugunchasida rivojlanadi B)a - pixtaning tugunchasida rivojlanadi; b - zuhrasochning arxegoniysida hosil bo‘ladi C)a - ismaloq o‘simligida markaziy va tuxum hujayra hosil qiladi; b - qarag‘ay qubbalari tangachalarida rivojlanadi D)a - qirqbo‘g‘imning sporangiylarida rivojlanadi; b - qayrag‘och o‘simligining urug‘chi tumshuqchasida hosil bo‘ladi 176. Ituzumdoshlar (a), gulxayridoshlar (b), qoqio‘tdoshlar (c) oilasiga mansub turkumlarni aniqlang. 1) baqlajon; 2) karrak; 3) isirg‘ao‘t;4) bo‘ritaroq; 5) bangidevona; 6) kanop; 7) kartoshka; 8) maxsar; 9) ituzum; 10) g‘o‘za A) a - 2, 10; b - 1, 5; c - 2, 8 B) a - 5, 9; b - 4, 10; c - 2, 8 C) a - 3, 10; b - 5, 9; c - 2, 8 D) a - 2, 7; b - 5, 9; c - 2, 6 177. Quyida berilganlardan to‘g‘ri fikrlarni aniqlang. 1) somatik hujayra mitoz siklining S davrida DNK miqdori ikki hissa ortadi; 2) somatik hujayra mitoz siklining anafaza bosqichida hujayrada xromosoma soni ikki hissa ortadi; 3) meyozning anafaza I bosqichida xromosomalar bir DNKli holatda bo‘ladi; 4) somatik hujayra mitoz siklining G 2 davrida xromosoma va DNK 1:1 nisbatda bo‘ladi. A) 3, 4 B) 2, 4 C) 1, 2 D) 1, 3 178. Berilgan organizmlardan ikkinchi tropik darajali organizmlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. 1) sakkizoyoq; 2) so‘na; 3) suluv ninachi; 4) sariq ilon; 5) karam kapalagi qurti; 6) kaptar; 7) jayron; 8) jirafa; 9) qirg‘iy; 10) zubr; 11) boyo‘g‘li; 12) bo‘ka; 13) bug‘u; 14) qutb meduzasi; 15) qum bo‘g‘ma iloni; 16) qora kalxat; 17) mita. A) 2, 6, 7, 14, 17 B) 5, 6, 7, 8, 10 C) 1, 4, 9, 12, 15 D) 3, 9, 11, 13, 16 179. Kedrni silliq endoplazmatik to’rida sintezlanadigan moddalarni aniqlang 1) kollogen; 2) glikogen 3) kraxmal; 4) selluloza; 5) almashinadigan aminokislotali oqsillar; 6) laktoza; 7) almashinmaydigan aminokislotali oqsillar A) 3, 5, 6 B) 1, 4, 7 C) 2, 3, 6 D) 3, 4 180. Kedrni donador endoplazmatik to’rida sintezlanadigan moddalarni aniqlang 1) glubulinlar 2) glikogen 3) kraxmal; 4) selluloza; 5) almashinadigan aminokislotali oqsillar; 6) laktoza; 7) almashinmaydigan aminokislotali oqsillar A) 3, 5, 6 B) 1, 4, 7 C) 2, 3, 6 D) 1, 5 181. Gnu donador endoplazmatik to’rida sintezlanadigan moddalarni aniqlang T. K 22 1) glubulinlar 2) glikogen 3) kraxmal; 4) gemoglobin 5) almashinadigan aminokislotali oqsillar; 6) laktoza; 7) almashinmaydigan aminokislotali oqsillar A) 3, 5, 6 B) 4, 7 C) 2, 3, 6 D) 1, 5 182. Gnu silliq endoplazmatik to’rida sintezlanadigan moddalarni aniqlang 1) glubulinlar 2) glikogen 3) kraxmal; 4) gemoglobin 5) almashinadigan aminokislotali oqsillar; 6) steroidlar 7) almashinmaydigan aminokislotali oqsillar A) 3, 5, 6 B) 4, 7 C) 2, 6 D) 1, 5 183. Pavian hujayrasining ribosomalarida sintezlanadigan moddalarni aniqlang 1) glubulinlar 2) glikogen 3) kraxmal; 4) gemoglobin 5) almashinadigan aminokislotali oqsillar; 6) steroidlar 7) almashinmaydigan aminokislotali oqsillar A) 3, 5, 6 B) 4, 7 C) 2, 6 D) 1, 5 184. Quyidagi qaysi o’zgarishlar turg’un ? 1) kalta oyoqli qo‘ylarning paydo bo‘lishi; 2) xromosomalar ayrim qismlarining ikki marotaba ortishi; 3) suv yong‘og‘ida suv osti barglar patsimon qirqilgan, suv usti barglari yaxlit bo‘lishi; 4) ultrabinafsha nurlar ta’sirida odam terisida melaninning to‘planishi. A) 3, 4 B) 1, 2 C) 1, 4 D) 2, 3 185. Quyidagi qaysi o’zgarishlar guruhli bo’lib, irsiylanmaydi ? 1) kalta oyoqli qo‘ylarning paydo bo‘lishi; 2) xromosomalar ayrim qismlarining ikki marotaba ortishi; 3) suv yong‘og‘ida suv osti barglar patsimon qirqilgan, suv usti barglari yaxlit bo‘lishi; 4) ultrabinafsha nurlar ta’sirida odam terisida melaninning to‘planishi. A) 3, 4 B) 1, 2 C) 1, 4 D) 2, 3 186. Umurtqasiz flogenezi to’g’ri aks ettirilgan ma’lumotlarni aniqlang. 1) trilobitlar halqali chuvalchanglar bilan bo‘g‘imoyoqlilar o‘rtasidagi oraliq hayvonlar hisoblanadi; 2) hasharotlar o‘rgimchaksimonlardan paydo bo‘lgan; 3) halqali chuvalchanglar erkin yashovchi qadimgi yassi chuvalchanglardan kelib chiqqan; 4) to‘garak chuvalchanglar yassi chuvalchanglardan kelib chiqqan; 5) baliqlarning qadimgi ajdodlari lansetnikka o‘xshash sodda tuzilgan xordalilar bo‘lgan. A) 2, 5 B) 1, 3 C) 3, 5 D) 4, 5 187. Biologik jarayon va hodisalarni ular o‘rganadigan fan bilan mos holda juftlangan javobni aniqlang. 1) silliq endoplazmatik to‘rdagi metabolizm jarayoni; 2) ko‘k kaptar embrionida jabra yoriqlarining bo‘lishi. A)1 - briologiya; 2 - lixenologiya; B)1 - lixenologiya; 2 - paleontologiya C)1 - sitologiya; 2 - embriologiya D)1 - morfologiya; 2 – paleobotanika 188. Bosim past, kislarod kam, sovuq sharoitda shakllangan tipni aniqlang. T.K 22 A) arktik adaptiv tip B) sahro, cho‘l adaptiv tip C) tropik adaptiv tip D) tog‘ adaptiv tip 189. Monsterra (a), barxan (b), plazmodiy (c) uchun mos tushunchalar to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang. A)a - xemotrof organizm; b - yirtqich organizm; c - parazit organizm B)a - produtsent; b - konsument; c - parazit organizm C)a - konsument; b - geterotrof organizm; c - parazit organizm D)a - produtsent; b - konsument; c - xemotrof organizm 190. Organogenez bosqichi ona organizmidan tashqarida amalga oshuvchi organizmlarni aniqlang. 1) qum bo‘g‘ma iloni; 2) ko‘l baqasi; 3) ilvirs; 4) sayg‘oq; 5) zog‘ora balig‘i; 6) lemur; 7) povituxa qurbaqasi; 8) kabarga A) 3, 7 B) 4, 6 C) 2, 5 D) 1, 8 191. Kelib chiqish markazi Neotropik hisoblangan o‘simliklar haqida ma’lumotlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. 1) kartoshka; 2) sabzi; 3) karam; 4) beda; 5) makkajo‘xori; 6) tamaki. A) 5 - changchilari 5ta, gultojbarglarining qo‘shilishidan hosil bo‘lgan nayga o‘rnashgan; 3 - uch bargchali murakkab bargga ega B)1 - changchilari 5ta, gultojbarglarining qo‘shilishidan hosil bo‘lgan nayga o‘rnashgan; 6 - urug‘chisi bitta C)1 - bir uyli; 4 - gulkosachabargi ikki qavatli; 6 - gullari qiyshiq D)2 - to‘pguli murakkab soyabon; 5 – hayotiy shakli daraxt 192. Hazm qilish sistemasida infuzoriyalar bilan simbioz munosabat mavjud bo’lgan zotlarni aniqlang A)Simmental, Qorabayir B)Yaroslavl, Tarpan C)Qizil Dasht, Bushuyev D)Kostroma, Orlov y‘org‘asi 193. Hazm qilish sistemasida infuzoriyalar bilan simbioz munosabat mavjud bo’lgan zotlarni aniqlang A)Laqay, yaroslavl B)Askaniya rambulesi, xolmogor C) tapir, merinos D) santa gertruda, zubr 194. Quyida keltirilgan qonunni qaysi olim kashf etgan? "Geterozigota holatdagi ikkita F1 bo‘g‘inni o‘zaro chatishtirish natijasida ikkinchi bo‘g‘inda ajralish kuzatiladi". A) N.Ele B) G.Mendel C) T.Morgan D) N.Vavilov 195. Gultojibarglari beshta qo‘shilgan (a) va qo‘shilmagan (b) o‘simliklarni aniqlang. A)a - meksika g‘o‘zasi, qora ituzum; b - oshqovoq, jag‘-jag‘ B)a - baobab, qora ituzum; b - olcha, pomidor C)a - ermon shuvog‘i, kanop; b - karam, turp T. K 22 D)a - karrak, sachratqi; b - dorivor gulxayri, bo‘ritaroq 196. Endobiontlarga mansub eukariot (a) va prokariot (b) organizmlarni aniqlang. 1) gerpes; 2) leyshmaniya; 3) parpi; 4) o‘lat qo‘zg‘atuvchisi; 5) qoqshol qo‘zg‘atuvchisi; 6) zang zamburug‘i. A) a - 2, 5; b - 3, 4 B) a - 2, 6; b - 1, 5 C) a - 2, 6; b - 4, 5 D) a - 1, 2; b - 3, 5 197. nerv sistemasi filogenezining quyidagi bosqichi qaysi hayvonlar uchun tegishli A) kambala, kuropatka, arixo’r, yonsuzar B) kit akulasi, koral aspidi, belyanka, sariq yumronqoziq C) lemur, martishka, ko’lbuqa D) gelkonius, termit, kamchatka krabi 198. Nerv sistemasi filogenezida quyidagi bosqichga ega turkumlarni aniqlang A) tangachalilar, g’ozsimonlar, kurakoyoqlilar B) mushuksimonlar, toq tuyoqlilar, haltalilar C) dumsizlar, suvsarsimonlar, karpsimonlar D) sutemizuvchilar, , qushlar 199. Nerv sistemasi filogenezida quyidagi bosqichga ega sinflarni aniqlang A) tangachalilar, g’ozsimonlar, kurakoyoqlilar B) mushuksimonlar, toq tuyoqlilar, haltalilar C) dumsizlar, suvsarsimonlar, karpsimonlar D) sutemizuvchilar, sudraib yuruvchilar, qushlar 200. Gidrofil moddani aniqlang. A) r- RNK B) galaktoza C) steroidlar D) glikogen 201. Gidrofil moddaning ko’rsating A) ATF B) nukleoid C) eritroza D) pektin 202. Gidrofob gomopolimerlar moddalarni ko’rsating 1) geparin; 2) i- RNK; 3) fosfolipid; 4) fenilalanin 5) glikogen; 6) ATF 7) T-DNK; 8) pirozum kislota 9) lipidlar; 10) valin A) 1, 5 B) 2, 7 C) 4, 8, 10 D) 3, 9 203. Gidrofob geteropolimer moddalarni ko’rsating 1) geparin; 2) i- RNK; 3) fosfolipid; 4) fenilalanin 5) glikogen; 6) ATF 7) T-DNK; 8) pirozum kislota 9) lipidlar; 10) valin A) 1, 5 B) 2, 7 C) 4, 8, 10 D) 3, 9 204. Gidrofil monomer moddalarni ko’rsating 1) geparin; 2) i- RNK; 3) fosfolipid; 4) fenilalanin 5) glikogen; 6) ATF 7) T-DNK; 8) pirozum kislota 9) mum; 10) valin A) 1, 5 B) 2, 7 C) 4, 8, 10 D) 3, 9 205. Gidrofob polimerlardan istisno makromolekulalarni aniqlang 1) geparin; 2) i- RNK; 3) fosfolipid; 4) fenilalanin 5) glikogen; 6) ATF 7) T-DNK; 8) pirozum kislota 9) mum; 10) valin A) 1, 5 B) 2, 7 C) 4, 8, 10 D) 3, 9 206. Xromosoma mutatsiyasnoing quyidagi ko’rinishiga mos keluvchi javobni anioqlang A) deletsiya- xromosomaning o’rta qismining ajralishi B) dupikatsiya – xromosomaning ayrim qismini ikki karra ortishi T.K 22 C) inversiya – xromosoma malum bir qismini 180 C0 o’zgarishi D) translokatsiya xromosoma ayrim qismini nogomolog xromosomaga o’tishi 207. Xromosoma mutatsiyasnoing quyidagi ko’rinishiga mos keluvchi javobni anioqlang A) deletsiya- xromosomaning o’rta qismining ajralishi B) dulikatsiya – xromosomaning ayrim qismini ikki karra ortishi C) inversiya – xromosoma malum bir qismini 180 C0 o’zgarishi D) translokatsiya xromosoma ayrim qismini nogomolog xromosomaga o’tishi 208. Xromosoma mutatsiyasnoing quyidagi ko’rinishiga mos keluvchi javobni anioqlang A) deletsiya- xromosomaning o’rta qismining ajralishi B) dulikatsiya – xromosomaning ayrim qismini ikki karra ortishi C) inversiya – xromosoma malum bir qismini 180 C0 o’zgarishi D) translokatsiya xromosoma ayrim qismini nogomolog xromosomaga o’tishi 209. Xromosoma mutatsiyasnoing quyidagi ko’rinishiga mos keluvchi javobni anioqlang A) deletsiya- xromosomaning o’rta qismining ajralishi B) dulikatsiya – xromosomaning ayrim qismini ikki karra ortishi C) inversiya – xromosoma malum bir qismini 180 C0 o’zgarishi D) translokatsiya xromosoma ayrim qismini nogomolog xromosomaga o’tishi 210. Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang. Melatonin gormoni . . . gormoni kabi Jinsiy bezlar ishini susaytiradi A) timozin B) intermidin C) tiroksin D) glukokortikoid 211. Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang. Hashaki tovuqlar . . . . 1) issiqqonli organizm; 2) Hindomalay biogeografik viloyatida tarqalgan; 3) o‘pka venasida arterial qon oqadi; 4) avstraliyada tarqalgan 5) miya katta yarimsharlari po‘stlog‘ida ilonizi burmalari bor; 6) xonaki tovuqlarning nasl boshi sanaladi. A) 1, 3, 4 B) 3, 4, 5 C) 1, 2, 6 D) 2, 4, 6 212. Arogenez (a) va allogenez (b) yo‘nalishlari uchun mos misollar to‘g‘ri juftlangan javobni aniqlang. 1) suyakli baliqlar sinfi vakillarini kelib chiqishi; 2) zarpechakda ildiz va bargning bo‘lmasligi; 3) kuropatkaning yozda bir rangda qishda boshqa rangda bo‘lishi; 4) skatning yassi tanasi bilan tutashib ketgan ko‘krak suzgich qanotlarini to‘lqinsimon tebratib asta-sekin suzishi; 5) suvda hamda quruqlikda yashovchilar sinfining dastlabki vakillari paydo bo‘lishi. A) a - 3; b - 1 B) a - 2; b - 4 C) a - 1; b - 4 D) a - 5; b - 2 213. Quyidagi ta’riflarga mos keluvchi moddalar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni belgilang. 1) murakkab oqsil hisoblanadi; 2) transkripsiyada ishtirok etadi; 3) translyatsiya mahsuloti tarkibida uchraydi. A)1 - nukleoprotein; 2 - adenin; 3 - triptofan B)1 - xolesterol; 2 - guanin; 3 - gistidin C)1 - mum; 2 - adenin; 3 - alanin D)1 - glikolipid; 2 - glitsin; 3 - guanin 214. Baliqlardagi qon aylanish sistemasida qon harakati to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. T.K 22 a) jabralarga keladi; b) yurak bo‘lmachasiga keladi; c) yurak qorinchasidan chiqadi; d) organlarga keladi; 1) arteriyalarda venoz qon; 2) yurak venasida arterial qon; 3) qorin aortasida arterial qon; 4) yurak venasida venoz qon; 5) orqa aortada venoz qon; 6) qorin aortasida venoz qon; 7) orqa aortada arterial qon; 8) venalarda venoz qon. A) a - 2, b - 5, c - 7, d – 8 B) a - 1, b - 4, c - 6, d - 7 C) a - 1, b - 3, c - 5, d – 7 D) a - 2, b - 3, c - 6, d - 8 215. Baobab va sekvoyadendron uchunxos bo‘lgan umumiy tushunchalarni aniqlang. 1) murtak; 2) qo‘sh urug‘lanish; 3) fitosenoz vakili; 4) produtsent organizm; 5) arxegoniy; 6) gul tugunchasi A) 2, 4, 6 B) 1, 5, 6 C) 2, 3, 4 D) 1, 3, 4 216. Urug’lanish jarayonida faqat gaploid to’plamli hujayralar qatnashadigan o’simliklarni aniqlang 1) kordait” 2) kedr; 3) baobab: 4) gulhayri; 5) sarv 6) bennetid, 7) olccha A) 1, 6, 7 B) 2, 3 C) 3, 4 D) 1, 5, 6 217. Urug’lanish jarayonida ham gaploid ham diploid hujayralar qatnashadigan o’simliklarni aniqlang 1) kordait” 2) kedr; 3) baobab: 4) gulhayri; 5) sarv 6) bennetid, 7) olccha A) 1, 6, 7 B) 2, 3, 7 C) 3, 4 D) 2, 7 218. Urug’lanish jarayonida faqat gaploid hujayralar qatnahadigan o’simliklarni aniqlang 1) sachratqi; 2) pixta; 3) qarag’ay; 4) sebarga; 5) nok 6) sharq sauri; 7) tuxumak A) 1, 4, 7 B) 2, 3, 6 C) 1, 5, 6 D) 2, 4, 7 219. Urug’lanish jarayonida ham gaploid ham diploid hujayralar qatnahadigan o’simliklarni aniqlang 1) sachratqi; 2) pixta; 3) qarag’ay; 4) sebarga; 5) nok 6) sharq sauri; 7) tuxumak A) 1, 4, 7 B) 2, 3, 6 C) 1, 5, 6 D) 2, 4, 7 220. Quyidagi qaysi modda glikozid bog’ga va shirin ta’mga ega? 1) glyukoza 2) maltoza 3) glikogen 4) fruktoza 5) saxaroza 6) xitin 7) kraxmal 8) laktoza A) 1, 5, 8 B) 2, 3, 7 C) 1, 5, 7 D) 2, 5, 8 221. Quyidagi qaysi modda glikozid bog’qa ega emas, shirin ta’mga ega? 1) glyukoza 2) maltoza 3) glikogen 4) fruktoza 5) saxaroza 6) xitin 7) kraxmal 8) laktoza A) 1, 5, 8 B) 2, 3, 7 C) 1, 4 D) 2, 5, 8 222. Quyidagi qaysi modda glikozid bog’qa ega, tamsiz uglevodlarni aniqlang 1) glyukoza 2) maltoza 3) glikogen 4) fruktoza 5) saxaroza 6) xitin 7) kraxmal 8) laktoza A) 1, 5, 8 B) 2, 3, 7 C) 1, 4 D) 3, 6, 7 223. Qaysi javobda lazarevka va murg’obga xos bo’lgan umumiy belgilar 1) tuxumidan jo’ja ochadi; 2) o’troq yashaydi; 3) simpatrik yo’nalishda paydo bo’lgan; 4) poloponlarini quloq teshigi berk 5) allopatrik usulda paydo bo’lgan; 6) ko’chib yuruvchi qush A) 1, 4 B) 2, 5 C) 2 D) 3, 6 224. Qaysi javobda maskovka va manjur uchun xos bo’lgan umumiy belgilar 1) tuxumidan jo’ja ochadi; 2) o’troq yashaydi; 3) simpatrik yo’nalishda paydo bo’lgan; 4) poloponlarini quloq teshigi berk 5) allopatrik usulda paydo bo’lgan; 6) ko’chib yuruvchi qush A) 1, 4 B) 2, 5 C) 2 D) 3, 6 T.K
225. Qaysi javobda maskovkani yettisoydan faqrli jixatlarini aniqlang.
birikkan holda irsiylanish qonuni C)Mendelning bir xillilik qonuni va Mendelning ajralish qonuni D)Nilson Elening polimeriya hodisasi va Mendelning mustaqil irsiylanish qonuni 234. Dala qirqbo‘g‘imi (a) va suv qirqqulog‘i (b) ning gametalari yetiladigan organlarni aniqlang. A) a - sporangiy; b - sporangiy B) a - sporangiy; b - arxegoniy C) a – arxegoniy ; b - arxegoniy D) a - anteridiy; b – sporangiy 235. Saur archa (a) va qirqbo’g’im (b)ning tuxum hujayralari yetiladigan organlarni aniqlang. A) a - sporangiy; b - sporangiy B) a - sporangiy; b - arxegoniy C) a – arxegoniy ; b - arxegoniy D) a - anteridiy; b – sporangiy 236. Saur archa (a) va qirqbo’g’im (b)ning urug’ hujayralari yetiladigan organlarni aniqlang. A) a - anteridiy; b - sporangiy B) a - anteridiy b - anteridiy C) a – arxegoniy ; b - arxegoniy D) a - changdon b – anteridiy 237. Suli (a) vs saur (b) tuxum hujayralari qaysi organlarida yetiladi ? A) a- tugunchga b- tuguncha B) a- arxegoniy b- arexegoniy C) a- tuguncha b- arxegoniy D) a- meva b- qubba 238. Suli (a) vs saur (b) urug’ hujayralari qaysi organlarida yetiladi ? A) a- changdon b- changdon B) a- anteridiy b- anterdiy C) a- changdon b- anteridiy D) a- meva b- qubba 239. Qizil muxomorga xos xususiyatlarni to’g’ri juftlab ko’rsating. 1) hujayra qobig’i 2) zaxira oziq moddasi; 3) oziqlanish usuli. A) 1 - murem; 2 - polifosfatlar; 3 - saprofit B) 1 - lipoprotein; 2- glikogen; 3 - galozoy C) 1 - selluloza; 2 - hraxmal; 3- avtotrof D) 1 - xitin; 2 - glikogen; 3 – saprofit 240. Chirituvchi bakteriyaga xos xususiyatlarni to’g’ri juftlab ko’rsating. 1) hujayra qobig’i 2) zaxira oziq moddasi; 3) oziqlanish usuli. A) 1 - murem; 2 - polifosfatlar; 3 - saprofit B) 1 - lipoprotein; 2- glikogen; 3 - galozoy C) 1 - selluloza; 2 - hraxmal; 3- avtotrof D) 1 - xitin; 2 - glikogen; 3 – saprofit 241. Qorakuyaga xos xususiyatlarni to’g’ri juftlab ko’rsating. 1) hujayra qobig’i 2) zaxira oziq moddasi; 3) oziqlanish usuli. A) 1 - murem; 2 - polifosfatlar; 3 - saprofit B) 1 - lipoprotein; 2- glikogen; 3 - galozoy C) 1 - selluloza; 2 - hraxmal; 3- avtotrof D) 1 - xitin; 2 - glikogen; 3 – parazit 242. Soxta mevali turkumlarni aniqlang 1) oshqovoq; 2) namatak; 3) qozidastor; 4) o’rik; 5) nok; 6) olma; 7) shaftoli A) 1,3 B) 2,5,6 C) 1,2,3,5,6 D) 4,7 243. O’zgaruvchanlikning kombinativ turiga tegishli javoblarni belgilang. 1) suv ayiqtovoni barglarning o’zgaruvchanligi 2) krossingover 3) gomologik xromosomalarni tasodifiy tarqalishi 4) organizm yoshi bilan bog’liq ro’yobga chiqadigan o’zgarishlar 5) organizm yashovchanligini pasaytirib, ayrim hollarda o’limga olib keladigan o’zgarishlar 6) turli xil genotipli organizmlarni chatshtirishdan hosil bo’ladigan o’zgarishlar 7) qizil va oq gulli no’xat chatishtirilganda sodir bolgan o’zgaruvchanlik, 8) qat-qat gultojli hushboy no’xotni paydo bo’lishi A) 6,7 B) 4,3,6 C) 8,6,2,3 D) 1,4,7 244.O’zgeruvchanlikni modifikatsion turiga tegishli javoblarni belgilang 1) suv ayiqtovoni barglarning o’zgaruvchanligi 2) krossingover 3) gomologik xromosomalarni tasodifiy tarqalishi 4) organizm yoshi bilan bog’liq ro’yobga chiqadigan o’zgarishlar 5) hayvonlarni vazn ortishi 6) turli xil genotipli organizmlarni chatshtirishdan hosil bo’ladigan o’zgarishlar 7) hayvon yungining qishda qalinlashishi, 8) qat-qat gultojli hushboy no’xotni paydo bo’lishi A) 6,7 B) 4,3,6 C) 8,6,2,3 D) 1,5,7 245. O’zgeruvchanlikni mutatsion turiga tegishli javoblarni belgilang 1) transversiya 2) krossingover 3) gomologik xromosomalarni tasodifiy tarqalishi 4) organizm yoshi bilan bog’liq ro’yobga chiqadigan o’zgarishlar 5) hayvonlarni vazn ortishi 6) turli xil genotipli organizmlarni chatshtirishdan hosil bo’ladigan o’zgarishlar 7) hayvon yungining qishda qalinlashishi, 8) qat-qat gultojli hushboy no’xotni paydo bo’lishi A) 6,7 B) 4,3,6 C) 1,8 D) 1,5,7 246. O’zgeruvchanlikni ontogenetik turiga tegishli javoblarni belgilang 1) transversiya 2) krossingover 3) gomologik xromosomalarni tasodifiy tarqalishi 4) organizm yoshi bilan bog’liq ro’yobga chiqadigan o’zgarishlar 5) hayvonlarni vazn ortishi 6) turli xil genotipli organizmlarni chatshtirishdan hosil bo’ladigan o’zgarishlar 7) hayvon yungining qishda qalinlashishi, 8) qat-qat gultojli hushboy no’xotni paydo bo’lishi A) 6,7 B) 4,3,6 C) 1,8 D) 4 T.K 22
A) chap yarimsharning chakka qismi B) chap yarimsharning peshona qismi C) o’ng yarimsharning peshona va chakka qismi D) chap yarim sharning peshona va ensa qismi 248. Odamni yozma nutqini shakllanishi miya yarimsharni qaysi qismiga bog’liq ? A) chap yarimsharning chakka qismi B) chap yarimsharning peshona qismi C) o’ng yarimsharning peshona va chakka qismi D) chap yarim sharning peshona va ensa qismi 249.Oqqushning gastrulyatsiyasi (a) va blastulyatsiyasi (b) qanday kechadi ? A) a- qat-qat joylashuv b- bilvostida B) a- botib kirish b- tekis maydalansh C) a- qat-qat bo’lib joylashish b- noteks maydalanish D) a- o’sib kirish b- lichinkasiz 250. Gastrulyatsiya jarayoni bir xil, lekin boshqa-boshqa sinfga (a) turkumga (b) mansub hayvonlarni aniqlang. 1) gidra = koral poliplar; 2) ildizogdz = aktiniya; 3) gaaga = suqsun;4) gavial = miqqiy; 5) kapcha = echkemar; 6) hakka = tasqara; 7) qurbaqa = triton; 8) kolvor = kakku; 9) triton = agama. A) a- 4, 8 b- 6 B) a- 1, 2 b- 9 C) a- 3. 4. 7 b- 6 D) a- 8, 9 b- 3, 5, 7 251. Gastrulyatsiyasi va sinfi har xil (a), gastrulyatsiyasi va sinfi bir xil (b), gastrulyatsiyasi bir xil, sinfi har xil (c) bo‘ladigan hayvonlarni juftlang. A) a- triton gekkon b) qalqontumshuq, gavial c- alligator b- imperator B) a- churrak- jo’rch b- triton, gekkon c- ko’l baqa ko’l buqa C) a- echkiemar , nil timsoxi b) gidra, meduza c- baqa ilon D) a- salamandra, latimeriya b- aktiniya, aureliya b- kaptar, gavial 252. Odam tanasidagi hujayra siklining qaysi davrida 2 ta hujayra markazi, 108 ta sentriola mikronaychalari va 46 ta xromosoma mavjud? Download 0.65 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|