1-Laboratoriya ishi Mavzu: Boʻylama elastiklik moduli va Puasson koeffitsiyentini aniqlash Ishning maqsadi

1-Laboratoriya ishi

Mavzu: Boʻylama elastiklik moduli va Puasson koeffitsiyentini aniqlash

Ishning maqsadi:
Poʻlat namuna uchun Puasson koeffitsiyentini va boʻylama elastiklik modulini aniqlash boʻyicha amaliy koʻnikmani shakllantirish.
I.Nazariy qism
Guk qonuniga muvofiq absolyut boʻylama deformatsiya quyidagi formula boʻyicha aniqlanadi:
(1.1)

Bu yerda: N=F-boʻylama (normal) kuch

L₀-sterjenning hisobiy uzunligi

Е-boʻylama elastiklik moduli (choʻzilish-siqilishdagi elastiklik moduli) А-sterjenning koʻndalang kesim yuzasi

(1.1) dan choʻzilish va siqilishdagi materialning elastiklik modulini aniqlaymiz:

(1.2)

Bu yerda: -nisbiy boʻylama deformatsiya

Tashqi kuchlar taʻsirida sterjenning ham boʻylama ham koʻndalang oʻlchamlari oʻzgaradi.

Shuning uchun Puasson koeffitsiyenti µ nisbiy koʻndalang deformatsiyaning () nisbiy boʻylama deformatsiyaga () nisbatidir.

(1.3)
; (1.4)
Bu yerda - B₀, L₀ brusning boshlangʻich koʻndalang va boʻylama oʻlchamlari (1.1-rasm)

Puasson koeffitsiyentini berilgan boʻylama kuch F yuklanish boʻyicha koʻndalang va absolyut chiziqli deformatsiyalarni oʻlchab hisoblash mumkin.


1.1-rasm. Namunaning tajribadan oldingi (a) va tajribadan keyingi (b) holatlari.

Elastiklik moduli Е va Puasson koeffitsiyentini materialning elastik xususiyatlarini tavsiflaydigan va laboratoriya yoʻli bilan aniqlanadi. Turli materiallar uchun Puasson koeffitsiyenti 0 dan (poʻkak uchun) 0.5 ga yaqin boʻlgan (kauchuk uchun) kattalikgacha oʻzgaradi. Poʻlat uchun elastiklik moduli Е=(1.8-2.2)10⁵ MPa oraligʻida va Puasson koeffitsiyenti µ=(0.25-0.33) oraligʻidagi qiymatlarida boʻladi.Laboratoriyaning aniqligini oshirish uchun uni bosqichma bosqich amalga oshiriladi. Namunaga tushadigan eng katta kuchni proporsianallik yoki oquvchanlik chegarasi boʻyicha quyidagi formuladan aniqlash mumkin: