1-laboratoriya ishi Mavzu: Yo‘l qoplamasining ravonligini baholash Ishning maqsadi

1-laboratoriya ishi
Mavzu: Yo‘l qoplamasining ravonligini baholash


Ishning maqsadi: 3 metrlik reyka yordamida yo‘lqoplamasining ravonligini baholash.
Ishlatiladigan asbob uskunalar: 3 metrli reyka, yo‘lchovli klin.


Ishni bajarish tartibi
Yo‘l qoplamasining ravonligini o‘lchash uchun 3 metrli reyka qoplamaga yo‘lning avtomobil g‘ildiraklari izi bo‘yicha o‘rganilayotgan harakat tasmasi yo‘nalishida har piketda uch marta yotqiziladi.
Ravonlikning ko‘rsatkichi reyka bilan qoplamaoralig‘i bo‘lib, reykaning har 0,5 moralig‘ida belgilangan beshta nuqtada mavjud bo‘lgan kattaliklaridir.
IKN 05-2011 Avtomobil yo‘llarining holatini tashxis qilish va baholash qoidalariga ko‘ra yo‘lqoplamining bo‘ylama tekisligi va tishlashish xususiyatlarini o‘lchash va baholash quyidagicha: Yo‘lqoplamining bo‘ylama tekisligi xususiyatlarini baholashda GOST 30412-96 ga muvofiq, yoppasiga yoki tanlov asosida yo‘lchovlar o‘tkaziladi. Yoppasiga yo‘lchovlar uzunligi 1 km dan ortiq byo‘lgan, tanlov asosida o‘lchovlarni 1 km dan kam bo‘lgan yo‘luchastkalarini tekshirishda bajariladi. Tanlov asosida yo‘lchovlar YTH konsentratsiyasi bo‘lgan uchastkalar, yo‘llarning xavfli uchastkalari, YTH sodir bo‘lgan yo‘luchastkalari, ta’mirlangan uchastkalarni tekshirishda bajariladi. Yo‘ltekisligining tanlov asosida yo‘lchovlari nivelir, uch metrli reykalar yoki profilograf yordamida bajariladi. Bunda taqqoslash sinovlarini yo‘lqoplamining tekisligi va tishlashish xususiyatlariga ko‘ra farqlanuvchi kamida 5 ta uchastkalarda o‘tkazilishi lozim.
Avtomobil yo‘llarining qatnov qismi qoplamining bo‘ylama tekisligi bo‘yicha holati tekisligining aslidagi ko‘rsatkichlarini yo‘l qo‘yiladigan ko‘rsatkichlarga taqqoslash yo‘li bilan baholanadi. Agar tekisligi ko‘rsatkichining aslidagi qiymati yo‘l qo‘yiladigan ko‘rsatkichdan kamroq yoki unga teng bo‘lsa, tekisligi bo‘yicha talab etiladigan foydalanish talablariga mos keladi (6.1-jadval).

6.1-jadval

Harakat jadalligi, avt/sut	Yo‘l toifasi	Qoplama turi	Chegaraviy ruxsat etilgan bo‘ylama ravonlik ko‘rsatkichi, sm/km		Ruxsat etilgan 3 metrli reykani oralig‘idagi bo‘shliqlar soni, ShNK 3.06.03-2008da ko‘rsatilganidan ortiq, %
			PKRS-2U qurilmasi bo‘yicha
7000 ortiq	I	Mukammal	540		6
3000-7000	II		660		7
1000-3000	III	Mukammal	860		9
		Yengillashtirilgan	1100		12
500-1000	IV	Yengillashtirilgan	1200		14
200-500		O‘tuvchi	-			-
Do 200	V	Quyi	-			-

ShNQ 3.06.03.-08 Avtomobil yo‘llariga ko‘ra qurilish sharoitlariga va yo‘lning darajasiga qarab qoplamalarning tekkisligini baholash me’yorlari

6.2-jadval

Yo‘lning darajasi va qurilish sharoiti	Bo‘shliqlar soni, % hisobida o‘lchashda
	Reyka pona bilan (yo‘lchagich)
	≤2 mm	≤3mm	3mm≤	≤5mm	max
IIII umumiy qo‘llanishdagi mashina komplekti bilan		80		5	10
Shuning o‘zi tekislikni avtomatik ravishda nazorat qiluvchi mashina	90		5		6
Qolgan darajali yo‘llar bilan		75		5	10

100m 3m

6.1-rasm. Uch metrli reyka (a) bilan yo‘lchovli klin (b)

Uch metrli reyka yordamida yo‘lqoplamasining ravonligini o‘lchash natijalari 6.1-ish jurnaliga yoziladi. Olingan natijani qat’iy belgilangan yo‘lcham bilan solishtiriladi va qoplamaning haqiqiy ravonligi yo‘l qo‘yilishi mumkin bo‘lgan miqdorga to‘g‘ri kelishi yoki kelmasligi tahlil qilinadi.

6.1-ish jurnali