1-mavzu: pedagogik mahorat fanining umumiy asoslari nazorat savollari javob

1-MAVZU: PEDAGOGIK MAHORAT FANINING UMUMIY ASOSLARI NAZORAT SAVOLLARI JAVOB

1. Mahorathaqidatushuncha

Mahorat
insondagitug’mafazilat, yokinasldannaslgao’tuvchixususiyatemas, balki
izlanish, ijodiymehnatma’sulidir.Zamonaviymaktablargapedagog-ustalar, yuksakmalakalio’qituvchilarvatarbiyachilar
kerak.
1. Yunaltiruvchisavol:
O’qituvchigamaxoratkerakmi?
(«Mahoratli» so’zinitushunibolishuchunqo’shimcha, yordamchiso’zlaraytish).
Mahoratli
zukko
ustaxarakatchan
qobiliyatli
savodli
tajribalibilimli
intiluvchi
moxirbilagoniqtidorli
Mashg’ulotmaqsadi:
Xulosa: O’qituvchio’zishiningustasibo’lishikerak. Ustaesajudailg’or, bilimdon, yokio’z
ishinimohirlikbilanbajaruvchidebifodalanadi.Demak, sanabo’tilganfazilatlargaegabo’lgan
doimoizlanishdabo’lganinsonginamahoratgaegabo’ladi.Bu fazilatlaro’qituvchiga
«mahoratli» «unvonini» beradi.
2. Pedagogikmahorathaqidatushuncha.

«Pedagogikmahorat» fanininga’amiyatikattadir.CHunki «Pedagogikmahorat»

talabashaxsinimaonaviyshakllantirishda, milliyistiqlolg’oyasigasodoqatru’idatarbiyalashda,
ularningmadaniyatinirivojlantirishdamuhimo’rintutadi.
Yoshlarnio’qitishvatarbiyalashkabimurakkabmasalalarnimuvaffaqiyatli ‘al qilishko’p
ji’atdano’qituvchiningg’oyaviyeotiqodi, kasbiymahorati, bilimdonligi, madaniyatiga
bog’liqdir. Zamonaviypedagogo’quvchigataosiretish, uningistallari, eotiqodini, qiziqishiva
imkoniyatlarinishakllantirabilishikerak.

3. Pedagogikmahoratningasosiytarkibiyqismlari

. PEDAGOGIK MAHORATNING TARKIBIY
QISMLARI. (KOMPONENTLARI).
• a) O`qituvchiningshaxsivauning
kasbfaoliyatigaijobiymunosabati.
• b) Kasbgaoidbilimlar.
• v) Kasbiyfaoliyatigaoidqobiliyatlar:
ko`nikmavamalakalar.
• g) Kasbiyijodkorlik.

4. O’qituvchigamahoratkerakmi?

O’zbekistonRespublikasidakadrlarnitayyorlashmilliydasturiga «shaxs-kadrlartayyorlash
tizimining bosh suboektivaoboekti, ta’limso’asidagixizmatlarningistamolchigivaularni
amalgaoshiruvchi», - debyozilgan (1,42 b).
O’qituvchitanlanganpastgao’zmunosabatinibirnechavositaorqalibildiradi.
Birinchidanpedagogo’zkasbfaoliyatiganisbatanijobiymunosabatgaegabo’lishizarur,
chunkiteskarixollarda u ko’pginaqiyinchiliklargazuchkeladi.
Ikkinchidan - yuksakmalakalipedagogbo’lishiuchuno’qituvchikasbgaoidbilimlargaega
bo’lishishart.
SHubilanbirgao’ziegallaganbilimlarnio’quvchilargato’lishyetkazishuchuno’quvchi
pedagogikvapsixologik ‘amdaxususiymetodikadanbilimlarniegallashkerak.
Bundantashqari, xozirgizamono’qituvchisiningdunyoqarashikeng, fikrlashierkin,
jamiyatimizxaqidailmiytasavvurlargaegabo’lishizarur.
Uchinchidano’quvchiyokitarbiyagikasbiningustasibo’lishiuchunbirnechakasbgaoid
qobiliyatlargavapedagogiktexnikagaegabo’lishikerak.

5.«Mahorat» va «Pedagogikmahorat» tushunchalarinifarqlabbering.

«Mahoratli» so’zi - ushbukasbegalariningyuksakmalakali, tajribali, qobiliyatli,
ilmli, o’zishiningbilag’oniekanligima’nosidaishlatiladi.

Pedagogikmahoratasosidatajribayuksakmalaka, o’zishigamehr

yotadi.Pedagogikmahorattushunchasiorqasidakattaijodiymehnatvayuqorisifatturadi.
Pedagogikmahoratnatijasidaesajamiyatkelajagi, uningravnaqituradi.
Pedagogikfaoliyatda, nasdano’tadi, pedagogikbilimolishjarayonida

Pedagogikamahorativapedagogikfaoliyatajralmasbir-birigagambarchasbog’liq

tushunchalardir.
Pedagogikmahoratsohibibo’lishgaintilgankishi, shub’asiz, o’zbiliminidoimo
kengaytirishi, o’quvchigamaonaviy-a’loqiytaosiretuvchig’oyavafikrlarniyangilabborishi
zarur.

6.Pedagogikmahoratqandaytarkibiyqismlardaniborat?

a) O’qituvchiningshaxsivauningkasbfaoliyatigaijobiymunosabati.
b) Kasbgaoidbilimlar.
v) kasbiyfaoliyatigaoidqobiliyatlar: ko’nikmavamalakalar.
g) Kasbiyijodkorlik.
O’zbekistonRespublikasidakadrlarnitayyorlashmilliydasturiga «shaxs-kadrlartayyorlash
tizimining bosh suboektivaoboekti, ta’limso’asidagixizmatlarningistamolchigivaularni
amalgaoshiruvchi», - debyozilgan (1,42 b).
O’qituvchitanlanganpastgao’zmunosabatinibirnechavositaorqalibildiradi.
Birinchidanpedagogo’zkasbfaoliyatiganisbatanijobiymunosabatgaegabo’lishizarur,
chunkiteskarixollarda u ko’pginaqiyinchiliklargazuchkeladi.
Ikkinchidan - yuksakmalakalipedagogbo’lishiuchuno’qituvchikasbgaoidbilimlargaega
bo’lishishart.
SHubilanbirgao’ziegallaganbilimlarnio’quvchilargato’lishyetkazishuchuno’quvchi
pedagogikvapsixologik ‘amdaxususiymetodikadanbilimlarniegallashkerak.


7.Pedagogkasbigaoidqandaybilimlargaegabo’lishikerak?

Pedagogikmahoratningmezonlari:
1. Pedagogikishlardaqo’llanilayotganusul, vosita, shaklvaishturlariningyangiliklari.
2. Pedagogikamaliyotning (tajribaning) zichyangiyutuqlargamosligi.
3. Uzoqvaqtdavomidao’zgaribturuvchisharoitlarijobiynatijalarinibarqarorligi,
dolzarbligi, optimalligi, istiqboliporloqligivayuqorinatijagaerishishningsamaradorliligi.
4. O’qituvchiningo’ztajribasiniumumlashtirishvaxamkasblaribilanfikralmashish
ko’nikmalariniborligi.

8.Pedagoggaxosqobiliyatlarniaytibbering.
O’qituvchiningongliligiga, milliyg’oyavamafkuragasodiqliligiga, bilimvafikrdoirasining
kengliligigao’zvazifasigamunosabatiningqaydarajadaekanligigigaeotiborbermoqkerak.
Pedagogikfaoliyatsamarasio’qituvchiningpedagogikqobiliyatiqaydarajadaekanligiga
bog’liq.Qobiliyatfaoliyatjarayonidapaydobo’ladivarivojlanadi, debtaokidlaydi professor
M.Ochilov, ‘amdao’qituvchiqobiliyatiningquyidagiturlarinitavsiyaetadijumladan:

-	Tashkilotchilik
-	muomalaqilabilish (kommunikativ)
-	didaktik (tushintiraolish)
-	Kuzatuvchanlik
-	Nutq
-	obro’ ortiraolish
-	kelajakniko’rabilish
-	Pertseptiv
-	Tadbirkorlik

-	diqqatnitaqsimlaybilish

9.Mahoratlio’qituvchiningjamiyatdagio’rni.

Pedagogikmahoratnishakllanishbosqichlari:

4b
3b Yoshmutaxassis
2b. Amaliybo’lib 3 yilishlakasbxunarkol- davriOUYushivatajriba

1b.	leji,Akademik	ningbiti-	yig’ishimaxorati
o’quvchilarniyuqo-	litseyvaOUYu	ruvchilari	nioshirishdavri
risinfdao’qish	o’qib,kasbgaoid	bilimva
paytigato’g’rike-	bilimlarniva	ko’nikmani

ladi.Kasbtan- ko’nikmalarnimalakalariga

laydilar, maolu- egallabboradi- aylantiradilar.
motyig’adilar, lar
qiziqadilar, nomunaizlaydilar
o’zlarinitaxlid
qiladilartayyorgarlikko’radilar
Pedagogpedagogikmahoratinidoimorivojlantiribborishikerak.
Bujarayonni ‘ambirnechabosiqichga (3) bo’lishmumkin.
Kasbiymalakasinioshirishimkonibo’ladi,
davlatnodavlattashqilotbilanxamkorlik
bo’ladi, ilg’orvanovatarsafigako’shilish
imkonibo’ladi.
Ishlaganjoyidaborimkoniyatlardanfoydalanadi.Metodik
kunlarida 5-6 yil seminar, ochiqdarslargakatnashadi.Ularda
shaxsiyuslubiyshakllanibboradi
Yoshmutaxassisbo’lib, tajribaliPedagoglargabiriktirilibish
faoliyatolibboradi.Doimoo’zustidaishlaydi.
Ko’rsatilganbosqichlarvayo’llarpedagogikmahoratnishakllantirishva
rivojlantirishyo’llaridir.
Mashg’ulotBirinchiPrezidentimizIslomKarimovningo’qituvchilargaqarataaytgan
ushbuso’zlaribilanyakunlanadi: «Dunyodaharqaysikasb-xunarningo’zigaxoso’rniva
qadarqimmati bor. Ammo ularningorasida eng ulug’ vasharaflisibu-o’qituvchilikkasbidir».
O’qituvchio’zfanlaribo’yichategishlimaolumotegasiyuksakkasbiytayyorgarligivayuqori
a’loqiyfazilategasibo’lishidarkor.

O’zbekistonRespublikasidakadrlarnitayyorlashmilliydasturiga «shaxs-kadrlartayyorlash

tizimining bosh suboektivaoboekti, ta’limso’asidagixizmatlarningistamolchigivaularni
amalgaoshiruvchi», - debyozilgan (1,42 b).
O’qituvchitanlanganpastgao’zmunosabatinibirnechavositaorqalibildiradi.
Birinchidanpedagogo’zkasbfaoliyatiganisbatanijobiymunosabatgaegabo’lishizarur,
chunkiteskarixollarda u ko’pginaqiyinchiliklargazuchkeladi.
Ikkinchidan - yuksakmalakalipedagogbo’lishiuchuno’qituvchikasbgaoidbilimlargaega
bo’lishishart.
SHubilanbirgao’ziegallaganbilimlarnio’quvchilargato’lishyetkazishuchuno’quvchi
pedagogikvapsixologik ‘amdaxususiymetodikadanbilimlarniegallashkerak.
6.Pedagogikmahoratqandaytarkibiyqismlardaniborat?