1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi buxoro davlat universiteti

---

1 
-O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA 
MAXSUS TA‘LIM VAZIRLIGI 
BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI 
Adizova Z.M., Avezov A.A., Norova F.F. 
 
MA‟LUMOTLAR BAZASI
 
Buxoro 2022 

---

2 
Mualliflar: 
Adizova Zuhro Ma’ruf qizi- BuxDU ―Axborot texnologiyalari‖ kafedrasi 
o‘qituvchisi 
Avezov Abdumalik Abduxoliqovich - BuxDU ―Axborot texnologiyalari‖ 
kafedrasi o‘qituvchisi 
Norova Fazilat Fayzulloyevna - BuxDU ―Axborot texnologiyalari‖ 
kafedrasi o‘qituvchisi 
 
 
Taqrizchilar: 
Sayidova Nazokat Sayfullayevna – Buxoro davlat universiteti Axborot 
texnologiyalari‖ kafedrasi dotsenti 
Murodova F.R. – Buxoro muhandislik – texnologiya instituti dotsenti, 
pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) 
―Axborot texnologiyalari‖ kafedrasining 2022 yil 16-maydagi 29- sonli 
majlisida muhokama qilingan va tavsiya etilgan. 
Buxoro Davlat Universiteti Axborot texnologiyalari fakulteti o‘quv kengashi 
tomonidan tavsiya etilgan. 20-aprel 2022 yil 
 
 

---

3 
 

---

4 
MUNDARIJA 
Mavzu 1. Ma‟lumotlar ombori, ularning turlari, ma‟lumotlar bazasini 
boshqarish tizimlari ...................................................................................................... 5 
Ma‘lumotlar bazasi va uni boshqarish tizimlari ............................................. 5 
Ma‘lumotlar modellari .................................................................................... 8 
Mohiyat-bog‘lanish tushunchasi .................................................................. 11 
MBni yaratishda predmet sohasini tahlil qilish ............................................ 14