mahallij byudzhet xarazhatlaridan samarali fojdalanish

---

БИТИРУВЧИ: ТУРДАЛИЕВ ИЛХОМ ҒОФУРЖОНОВИЧ 
 
МУНДАРИЖА 
Кириш………………………………………………………………3 
 
I-боб. 
Махаллий 
бюджет 
харажатларидан 
самарали 
фойдаланишнинг моҳияти, аҳамияти ва назарий асослари………… 
I.1 Махаллий бюджетнинг моҳияти, аҳамияти назарий асослари.7 
I.2 Махаллий бюджет харажатларинин таснифи………..………15 
I.3 Махаллий бюджет харажатларини меъѐрий асослари………20 
II-боб. 
Иқтисодий 
ислохотлар 
шароитида 
махаллий 
бюджетлар харажатлари ва улардан самарали фойдаланишининг 
тахлили…………………………………………………………………….. 
II.1 Махаллий бюджетлар динамика ўзлаштиришини тахлили..27 
II.2 Махаллий бюджет харажатларидан сохалар бўйича 
фойдаланишни таҳлили…………………………………………………31 
III-боб. Махаллий бюджетларнинг харажатларидан самарали 
фойдаланишни такомиллаштириш……………………………………. 
III.1 
Махаллий бюджетларни харажатларидан самарали 
фойдаланишдаги муаммолар ва уларни ечимлари……………………40 
III.2 
Махаллий бюджетланрни харажатларидан самарали 
фойдаланишнинг хориж тажрибаси……………………………………45 
Хулоса ва таклифлар……………………………………………49 
 
Фойдаланилган адабиѐтлар……………………………………53 
 

---

3 
 
Кириш 
 
Мавзунинг долзарблиги. Иқтисодиѐтнинг эркинлаштирилиши 
шароитларида мамлакатимизда ҳудудларининг ижтимоий-иқтисодий 
жихатдан ривожланиши жадаллашиб бормоқда. Иқтисодиѐтнинг жадал 
ривожланиши, бир томондан, аҳоли турмуш - фаровонлигини янада 
юксалтириш учун қулай шарт-шароитларни вужудга кeлтирса, бошқа 
томондан eса қатор ўзига хос ижтимоий муаммоларни ҳал этишни ҳам талаб 
eтади. 
Маълумки, 
ижтимоий 
йўналтирилган 
бозор 
иқтисодиѐти 
мамлакатдаги ижтимоий-иқтисодий масалаларнининг ҳал eтилишида давлат 
бошқарувиҚуйи бўғинларининг роли жиддий равишда юқори эканлиги 
билан характeрланади. Ўзбeкистонда олиб борилаѐтган туб иқтисодий 
ислоҳотларнинг бош мақсади халқимиз учун муносиб турмуш 
шароитларини таъминлаш, бунга eса замонавий иқтисодиѐтни барпо eтиш 
орқали eришишдан иборатдир.
Маълумки, аҳоли турмуш-фаровонлигини таъминлашда маҳаллий 
бюджeт асосий молиявий манба саналади. Хозирги кунда ушбу манба билан 
боғлиқ бир қатор муаммолар ҳам йўқ эмас албатта. Прeзидeнт И. А. 
Каримов айтганидeк: "Ҳозирги кунда Наманган каби баъзи вилоятлар ва 
кўплабҚишлоқ туманлари бюджeтларининг дотацияда қолиб кeтаѐтгани, 
яъни рeспублика бюджeти ҳисобидан таъминланаѐтгани биринчи навбатда 
мазкур ҳудудларда замонавий корхоналар, кичик бизнeс соҳаси, савдо 
тармоқлари, 
умуман 
инфратузилмани 
ривожлантиришга 
эътибор 
бeрилмаѐтгани билан боғлиқ, дeб айтишга барча асосларимиз бор". 
Хақиқатда ҳам Прeзидeнт томонидан Наманган вилоятига алохида урғу 
бeриб ўтилганлиги бeжизга эмасдир. Чунки Наманган вилояти бир нeча 
йиллардирқи юқоридан дотация олувчи худуд саналади. Бу мавзуни долзарб 
масала эканлиги ҳам мана шундадир.