2-mavzu. Umumiy psixologiya fanining ilmiy tadqiqot metodlari reja

2-MAVZU. UMUMIY PSIXOLOGIYA FANINING ILMIY TADQIQOT METODLARI

• Reja:
• 1 . Psixologiya fanining metodlari
• 2. B.G.Ananevning tadqiqot metodlari kllasifikatsiyasi
• 3. Hozirgi zamon psixologiyasi ilmiy tadqiqot metodlari
• 4. Proektiv metodlar

• Tayanch tushunchalar

psixika
Metod, metodologiya
psixika
eksperiment

 

•  
• Aniq izlanish predmetiga ega bo‘lgan har qanday fan o‘sha predmetining mohiyatini yoritish va materiallar to‘plash uchun maxsus usullar va vositalardan foydalanadi va ular fanning metodlari deb yuritiladi

Metodologiya (yunoncha methodes - bilish, tadqiq qilish, izlanish yo’li, logos tushuncha, ta’limot) amaliy faoliyatini tashkil etish va amalga oshirish tamoyillari, usullari tizimi hamda ushbu tizim haqidagi talimotdir. Metodlar - psixologiyani o‘rganish usullari va yo‘llari yig‘indisi, "Metod" bu bilish, anglash yo‘li bo‘lib, bu usul orqali fanning predmeti aniqlanadi. (S.L.Rubinshteyn).

• Metodologiya (yunoncha methodes - bilish, tadqiq qilish, izlanish yo’li, logos tushuncha, ta’limot) amaliy faoliyatini tashkil etish va amalga oshirish tamoyillari, usullari tizimi hamda ushbu tizim haqidagi talimotdir. Metodlar - psixologiyani o‘rganish usullari va yo‘llari yig‘indisi, "Metod" bu bilish, anglash yo‘li bo‘lib, bu usul orqali fanning predmeti aniqlanadi. (S.L.Rubinshteyn).

Psixologiyaning ilmiy tekshirish metodlari xilma-xildir. Shu bilan birga, ularni klassifikatsiya qilish ham turlichadir. Biz mashhur psixolog B.G.Ananev tomonidan tavsiya qilingan metodlarni sanab o‘tishga harakat qilamiz. U tekshirish metodlarini to‘rt guruhga bo‘ladi:

• Psixologiyaning ilmiy tekshirish metodlari xilma-xildir. Shu bilan birga, ularni klassifikatsiya qilish ham turlichadir. Biz mashhur psixolog B.G.Ananev tomonidan tavsiya qilingan metodlarni sanab o‘tishga harakat qilamiz. U tekshirish metodlarini to‘rt guruhga bo‘ladi:
• Tadqiqot ishlarining birinchi – tashqiliy guruhi o‘z ichiga qiyoslash, longityut (uzluksiz), kompleks (ko‘pyoklama) deb atalgan turlarni oladi.
• Tadqiqot metodlarining ikkinchi guruhi empirik metodlardan iborat bo‘lib, unga kuzatish, eksperiment, test, anketa, so‘rov, sotsiometriya, suhbat, intervyu, faoliyat jarayoni va uning mahsulini tahlil qilish, biografik kabilar kiradi.
• Tadqiqot metodlarining uchinchi guruhiga statistik (miqdor) va psixologik (sifat) metodlari kirib, ular olingan natijalarni qayta ishlashga mo‘ljallangandir.
• Ilmiy tadqiqot metodlarining to‘rtinchi – sharhlash guruhi genetik va donalash metodlaridan iboratdir.