2. Mexanik harakat


Download 21.1 Kb.
Sana13.05.2023
Hajmi21.1 Kb.
#1457451
Bog'liq
Savollarga Javob


2. Mexanik harakat - tashqi kuch taʼsirida jismning fazoda oʻz oʻrnini uzluksiz oʻzgartirishi. Mexanik harakat tu-shunchasi fazo, vaqt, harakatlanuvchi jism, muhit va jismga beriladigan kuch (yoki tezlik) ga bogʻliq. Jismning harakati boshqa biror jismga nisbatan belgilanadi. Mexanikada Mexanik harakat kaysi jismga nisbatan tekshirilsa, ko-ordinatalar tizimi shu jism bilan bogʻlanadi.
3.
4.
5. Nyutonnning birinchi qonuni: Har qanday jismga tashqi kuch taʼsir qilmaguncha u oʻzining tinch holati yoki toʻgʻri chiziqli tekis harakatini saqlaydi.
6. Nyutonning ikkinchi qonuni Jismga brerilgan kuch F Shu jismning massasi m va jismning olingan tezlanishining ko’paytmasiga teng.
7.
8. Nyutonning uchinchi qonuni: agar A jism B jismga kuch bilan taʼsir etsa, unda B jism ham A jismga qiymati teng, yoʻnalishi teskari kuch bilan taʼsir qiladi.
9.
10. Jismlar bir-birlarini massalari ko'paytmasiga to'g'ri proporsional va massa markazlari orasidagi masofa kvadratiga teskari proporsional bo'lgan kuch bilan tortadilar.
11.
12. Agar jismning o’lchami harakati o'rganilayotgan masofaga nisbatan ancha kichik bo’lsa, bunday jism moddiy nuqta deyiladi.
13. Massa deyiladi
14. Arximed kuchi
15.
16.
17. Quvvat deb vaqt birligi ichida bajarilgan ishga aytiladi.
18.
19. Bosim deb jismga ta’sir etayotgan kuchning yuzaga nisbati bilan xrakterlanadigan fizik kattalikga aytiladi.
20.
21. Issiqlik miqdori
22. Bugʻlanish - moddalarning suyuq yoki qattiq agregat holatlaridan gaz holatiga oʻtish jarayoni. Bunda molekula suyuqlik (yoki qattiq jism) dan tashqariga bugʻlanib chiqishi uchun sirt chegarasidagi molekulalarning tortishish kuchini yengishi kerak. Undan tashqari, modda suyuq (yoki qattiq) holatdan bugʻ holatga oʻtayotganida hajmi kattalashadi. Bunda tashqi bosim kuchiga qarshi ish bajariladi. Bu ish suyuqlik (yoki qattiq jism) molekulalarining ichki energiyasi hisobiga bajariladi. Shuning uchun bugʻlanish paytida jism soviydi, qattiq jism suyuqlikka nisbatan sekin bugʻlanadi. Qattiq jismlarning suyuqlikka aylanmay buglanishi sublimatsiya deb ataladi.
25. Zaryadning saqlanish qonuni Zaryadning zichligi aniqlangan nuqtadagi tezligini u bilan belgilaylik. Tezlik yo`nalishiga perpendikulyar qo`yilgan birlik yuzachadan bir sekundda o`tgan zaryad, ya'ni elektr oqimi u ga teng bo`ladi. Bu yerda u vektor tok zichligi deyiladi yoki elektr oqimi zichligi deyiladi.
26. 101325 Pa (paskal), yoki , yoki 760 mm.sim.ust.
28. Ham son qiymatiga ham yo’nalishiga ega bo’lgan kattalikka vector kattalik deyiladi
29. Elektr toki - elektr zaryadlarining tartibli harakati. Elektr toki paydo boʻlishi va doimo paydo boʻlib turishi uchun:

  • moddada erkin elektr zaryadlari;

  • ularni tartibli harakatga keltiruvchi elektr maydon;

  • zanjir berk boʻlishi kerak.

Zaryadli zarralar tok tashuvchilar deb ataladi. Metallar va yarimoʻtkazgichlarda tok tashuvchilar elektronlardan, elektrolitlarda musbat va manfiy ionlardan, ionlashgan gazlarda musbat va manfiy ionlar hamda elektronlardan iborat.
30. ,
35. Zaryadlangan zarrachalarning tartibli harakatiga aytiladi
36.
37. Tok kuchi I ning tok oqib o’tayotgan yo’nalishga perpendikulyar bo’lgan kundalang kesim yuzasi S ga nisbati bilan o’lchanadigan fizik kattalikka tok zichligi diyiladi.
38.
39. O’tkazgichdan o’tayotgan tok kuchi shu o’tkazchichni uchlaridagi kuchlanishiga to’g’ri uning qarshiligiga teskari proporsionalligiga aytiladi
Download 21.1 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling