27-Mavzu: Mikroprotsessor va raqamli hisoblash texnikasi vositalarining o`lchov sistemalarida qo`llanilishi


Download 36.13 Kb.
Sana28.05.2020
Hajmi36.13 Kb.
#111260
Bog'liq
27-маъруза 2 кисм


27-Mavzu: Mikroprotsessor va raqamli hisoblash texnikasi vositalarining o`lchov sistemalarida qo`llanilishi

Reja:



  1. MP larning tavsiflari.

2. Hisoblash vositalarining sxemalarini

MP o`rta va yuqori integratsiyalangan tranzistor, yarim o`tkaz gichli va shunga o`hshash elementlardan tashkil topgan sxemalardan iboratdir. SHuning uchun ham MPning tuzilish texnologiyasi tranzistorlarning tuzilish texnologiyasidan aniqlanadi. Bilamizki, tranzistor va bloklar quyidagi texnologiyalar asosida qurilishi mumkin:

D2 – MOP-ikki diffuziyali MOP-tranzistor;

I2L — integral injeksiya logika asosida;

I3L — integral injeksiya Izoplanar logika asosida;

K — komplementarli;

MDP — metall — dielektrik yarim o`tkazgichli;

MOP — metall — okisel yarim o`tkazgichli;

TTL — tranzistor — tranzistor logikasida;

TTLSH — shotki bar`erli tranzistor-tranzistor logikasida;

ESL — emmiterli bog’langan va shunga o`xshashlar.

MPlarning tavsiflarini yaxshilash ularning texnologiyalarini o`zgartirib yaxshilab borish bilan bog’lik.

MP yaratilish texnologiyasi bo`yicha asosan uchta avlodga bo`li nadi:

  1. — r — kanal asosidagi MOP-texnologiyali;

  2. n — kanal asosidagi komplementarli MOP - texnologiyali;

  3. — bipolyar asosidagi texnologiyali.

Birinchi avloddagi MP (1971 y.) buyruqlarni bajarishga ketgan vaqti (10-20 mks) va tanlanadigan buyruklarni chegaralanganligi, xotirasining kichikligi, adreslash turlari bilan tavsiflanadi.

Ikkinchi avloddagi MP (1973 y.) birinchi avloddagiga nisbatan buyruklarga sarf etilgan vaqtning kamligi (2-5 mks), tanlanadigan buyruklarning ko`payganligi, xotirasining kattaligi va adreslash turlari bilan tavsiflanadi.

Uchinchi avloddagi MP (1974 y.) bipolyar texnologiya asosida qurilgan. Bunday MPlar yuqori tezligi bilan tavsiflanadi (buyruqni bajarishga ketgan vaqt 50-300 mks), boshqarishi esa mikroprogramma negizidadir.

Har xil mikroelektronika texnologiyasini qo`llash bir qancha turdagi har xil asosda qurilgan MP vositalarini qurishga imkon beradi.

K-MOP texnologiyasi asosida qurilgan MPga K587, K588,... seriyadagi MPlar kiradi. Ular qurilmalarni juda kam elektr energiyasini iste`mol qilishini ta`minlaydi.

n-MOP texnologiyasi asosida qurilgan MPga K580, K581, K1801 va shunga o`xshash seriyadagi MPlar kiradi. Ular eng ko`p elektron komponentlarning (sxemalarning) joylanishini ta`minlaydi.

TTLDSH va eSL texnologiyasi asosida qurilgan MPga K589, K1802 va shunga o`xshash seriyadagi MPlar kiradi. Ular qurilmalarning yuqori tezlikda ishlashini ta`minlaydi (0.1 mks dan kichikroq).
MP larning tavsiflari



Ayrim MP KIS nom-lari

Belgilanishi

Razryad i (sigi-mi), bit

Taktli chastota-si, MGTS

Manba-ning katta-ligi, V

1

2

3

4

5

6




K — MOP texnologiyali MP













1

Markaziy protsessorli element (ma`lumotlarni, kattaliklarni) yondosh qayta ishlovchi

KR580VM80A

8

2,5

+5

-5

+12



2

Programmalashtiriladigan yondosh interfeys.

KR580VV55

8

2

+5

3

Programmalashtiriladigan ketma — ket interfeys

KR580VV51

8

2

+5

4

Programmalashtiriladigan taymer

KR580VI53

8,16

2

+5

5

Xotiraga to`g’ri kirishga imkoniyat yaratuvchi programmalashtiriladigan kontroller.

KR580VT57

8,16

2

+5

6

Vaqtincha to`xtashni programmalashtiriladigan kontroller

KR580VN59

8

2

+5

7

Elektron — nur trubkasi uchun programmalashti — riladigan kontroller

KR580VG75

8,16

2

+5

KR 584 seriyali mikroprotsessor

1

2

3

4

5

Markaziy protsessorli element

KR584IK KR584IK18 KR584IK18

4p 4p 4p

0,5 0,5 0,5

5

KR 588 seriyali MP
1 - jadval


ALU Xotirani shqaruvchi

Sistemali kontroller

KR588VS2 KR588VU2

KR588VG1

16

150

logik ko`payt irish

1

1,2

1


5

5

5




Ko`p rejimli buferli registr Magistralli kabul qiluvchi uzatuvchi qurilma

KR588IR1 KR588VA1

8
8

-
-


5 5

ESL - texnologiyali 1800 seriyali MP

Arifmetik logik blok Sinxronizatsiyalaydigan blok Operativ xotirani boshqaradigan blok Programmalashtirilgan su ruvchi

K1800VS1 K1800VV2

K1800VV2 K1800VR8

4p

4p 16p

36 36

36 36

-5,2;

2

-5,2

TTLSH - texnologiyali 1804 seriyali MP

MPli sektsiya mikrokoman-dalar ketma- ketligini boshqaruvchi blok Tez ko`chiruvchi sxema Navbatdagi adresni tanla- shini boshqaruvchi blok D — turdagi yondosh registor

KR1804VS1 KR1804VU1

KR1804VU2 KR1804VR1

KR1804VUZ KR1804IR1

4p

-

-

-

32x8 4p




5 5

5 5


5 5

N - mdp texnologiyali va 83-K 1883 seriyali MP

Arifmetik blok

Xotirani boshqaruvchi KIS Arifmetik kengaytirgich Magistral adapteri

830-KR1883IAO 831-KR1883VR 832-KR1883VR2 834-KR1883VA4




8

8

8 10



5

5 5 5



KIS ishlab chiqarish texnologiyalarining asosiy tavsiflari

2 – jadval


Tavsiflari

R-MOP

P-MOP

KMOP

TTL

TTLSH

I2L

I3L

ESL

Elementlarni joylashtirish zichligi, dona/mm.

100÷200

200÷300

50÷150

10÷20

20÷40

100÷400

200÷400

15÷20

Ventilni qayta ulash vaqti.NS

100

20÷100

10÷50

5÷10

2÷5

20÷25

3÷10

0.2÷1.0

Ventilning statik quvva-ining tarqalishi, MVA

2-3

0.2-0.5

0.001

1-3

5-15

0.2

0.1

5.15

Tipik manbaning kuchlanishi, V

-24; -12;0

+12; +5 -5;0

+5,( +9)

0;

+5,0

+5;0

+1.2;0

+1.2; +5;0

-5.2; -2.6

Logik xabarning o`zgarishi

5-9

2.0-3.4

2.4-4.0

2.0-3.4

2.0-3.4

0.2-0.8

0.2-0.8

-0.8 dan

Ishchi harorat oralig’i, S

—10dan +70gacha

6Odan +125gacha

6Odan +125gacha

6Odan +125gacha

6Odan +125gacha

—10dan +125gacha

6Odan +125gacha

-10dan +70gacha

Mahkamlangan buyruklar sistemali komplektlarning asosiy parmetrlari

3-jadval

Seriyasi

Texnologiyasi

Protsessorning razryadligi, bit

Seriyada KISning soni

KIS soni, dona

KIS protsessorining turi

Mahsuldorligi, ming, kor OPG’S

Ishchi harorat og’irligi S

Protsessor

Obramlenie

K580

n – MOP

8

9

1

4 – 6

KR80

VM80A

250

500

-10dan +70gacha

-40dan +75gacha

K1801

K1809

n – MOP

16

9

1

1

VM1

VM2

500

1000

-10dan +70gacha

-10dan +70gacha

K1806

MOP

16

1

1

1

VM2

250

-10dan +70gacha

K1801

MOP

16

3

1

1

VM86

2000

-10dan +70gacha

K588

K – MOP

16

20

5

3 – 5

VS1

VS2

100

500

-10dan +70gacha

-60dan+125gacha

Mikrokontrollerlarning asosiy parametrlari

4 – jadval

KIS belgilari

Texnologiyasi

Razryadligi

KIS soni, dona

Maxsuldorligi ming.kor OPG’S

Ichki xotirasining xajmi

Iste`mol qilish quvvati MVA

Ishchi xarorat oralig’i

S


Kontroller

Obramlenie

OZU

PZU

K1801VE1

n – MOP

16

1



300

128x16

1Kx16

1000

-10dan+70gacha

K1816VE48

n – MOP

8-qiymat va buyruqlar

1



400

64x8

1Kx8

675

-10dan+70gacha

K1814VE1

R – MOP

8-buyruq 4-qiymat

1

2 – 4

50

128x4 Q6x4

1Kx8

70

-10dan+70gacha

K1820VE1

n – MOP

8-16-buyruq

1

2 – 4

100 – 250

64x4

1kx8

180

0dan+70gacha

K583Vg2

I2L TTLSH

8-qiymat; 8; 16; 24; 32- buyurq

1

5 – 6

200 – 500







1500

-60dan+125gacha

OZUga qiymatlar shinasidan to`g’ri murojaat qilish mumkin.

Sektsiyali komplektli KIS asosiy parametrlari5 – jadval

Seriyasi

Texnologiyasi

Razryadligi biti

Komplektda KISning soni

16 – razryadli protsessorda KIS(IS) soni

Protsessorning maxsuldorligi ming.kor OPG’S

Protsessorning iste`mol qilish quvvati VA

Ishchi xarorat oralig’i S

Taktli chastotasi SRI MGTS

CHet el analogi

K583
K584

I2L


8
4

9
6

10 – 20 (40 – 50)

200 – 300
300 – 500



20 – 30
8 – 12



-10dan 70gacha
-60dan 125gacha




SBP-0400

“Texac” Instruments





Hisoblash vositalarining sxemalari.

SHartli belgilari

VE - mikroEHM;

VM — mikroprotsessorlar;

VS — mikroprotsessorlarning sektsiyalari;

VU — mikroprogrammali boshqarish sxemasi;

VR — funktsiyalarni (vazifalarni) kengaytirgichlar, qiymatlarni raz-ryadligini kengaytirgich;

VB — sinxronizatsiyalovchi sxemalar;

VN — vaqtincha to`xtatishni boshqaruvchi sxema;

VV — kiritish/chiqarishni boshqaruvchi sxemalar (interfeys sxemalari);

VT — xotirani boshqaruvchi sxemalar;

VF — ma`lumotlarni funktsional o`zgartirgichlar (arifmetik,
logarifmik...);

VA — magistral bilan bog’lash sxemasi;

V I — vaqt oralig’ini tashkil qiluvchi sxemalar;

VX — mikrokal’kulyatorlar;

VG75 — eLT uchun programmalashtiriladigan kontroller;

VK — almashtiriladigan (kombinatsiyalanadigan) sxemalar;

VJ — mahsuslangan sxemalar;

VP — boshqa sxemalar.

Raqamli qurilmalar:

IR — registrlar;

IM — summatorlar;

IL — yarim summatorlar;

IE — sanagichlar;

IV — shifratorlar;

ID — deshifratorlar;

IK — aralashgan (kombinatsiyali);

IA — arifmetik — logik qurilmalar;

IP — boshqalar.

Eslab qoluvchi qurilmalar:

RI — OZU matritsalari;

RV — PZU matritsalari;

RU - OZU;

RT — PZU — bir marta programmalashtiriladigan;

RE — PZU G’ masochnie;

RTS — PZU raqamli magnit diskasida;

RR — Ko`p karrali elektrik qayta programmalashtiriladigan PZU;

RFMa`lumotlarni elektrik usulda yozadigan va

ultrafioletli nurlar orqali o`chiradigan PZU;

RA — XK (assotsiyalovchi xotira qurilmasi);

RP — boshqalar;

FV, FN, FR, FEG FP - fil’trlar.
Download 36.13 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling