3-mavzu. Psixomotorika, asab tizimi va temperament diagnostika
Reja:
3.1. Inson xulq-atvorida asab tizimi xususiyatlarini namoyon bo„lishi. Asab
tizimi xususiyatlarini diagnostikasining apparaturali metodlari. Asab tizimi
kuchi va labilligining blankali metodikalari.
3.2. Temperamentning uchta asosiy xarakteristikasini
baholash uchun
Ya.Strelyau so„rovnomasi.
3.3. Temperament irsiy xarakteristikasini baholash uchun V.M.Rusalovning
temperament tuzilishi so„rovnomasi.
3.4. Temperament tiplarini baholashda D.Keyrs so„rovnomasi.
Tayanch tushunchalar:
Motiv, motivatsiya, shaxsiy dispozitsiyalar, ehtiyoj, fiziologik ehtiyojlar,
xavfsizlikka boigan ehtiyojlar, munosabatda bo’liq ehtiyoji, hurmatga sazovor
boyish ehtiyoji, bilish ehtiyojlari, estetik ehtiyojlar, oaz imkoniyatlarini namoyon
etish ehtiyojlari.
Psixologiyada motiv va motivatsiya tushunchalari farqlanadi. Motiv – lotin
tifidagi “movere” so'zidan
olingan boiib, harakatga keltirish, harakatlantirish
ma‟nosini anglatadi. Motiv - subyekt ehtiyojlarining qondirilishi bilan bo„g iiq
boigan faoliyatga undovchi turtki.Motiv muammosi D.N.Uznadze
tomonidan o i
‟ganilgan boiib, uning mohiyatini tushuntirish, ustanovka nazariyasiga asoslangan.
Shuning uchun motivni muallif subyekt faolligining manbai, deb tushuntiradi,
motivatsiyani esa irodaviy aktga olib keluvchi bosqich deb hisoblaydi.
“Motivatsiya” tushunchasi “motiv” tushunchasidan kengroq ma‟no va
mazmunga ega. Motivatsiya
- inson xulq-atvori, uning bogianishi, yo„nalishi va
faolligini tushuntirib beruvchi psixologik sabablar majmuini bildiradi. Bu
tushuncha u yoki bu shaxs xulqini tushuntirib berish kerak boiganda ishiatiladi,
ya‟ni:
“nega?”, “nima uchun?”, “nima maqsadda?”, “qanday manfaat yo‟lida?”
degan savollarga javob qidirish - motivatsiyani qidirish demakdir. Demak, u
xulqning motivatsion tasnifini yoritishga olib keladi.
