4-amaliy mashg‘ulot Na’muna uchun misollar yechimi


Download 96.4 Kb.
Pdf ko'rish
Sana28.06.2020
Hajmi96.4 Kb.
#122086
Bog'liq
Amaliy mashgulot3


4-mavzu. Haqiqiy sonlar 

to‘plamining chegaralari 

 

 



4-amaliy mashg‘ulot 

 

Na’muna uchun misollar yechimi 

1-мисол. Ушбу 

2

2

:



4

n

E

x

n

N

n



=

=



+





 



тўпламнинг аниқ юқори ҳамда аниқ қуйи чегараси топилсин. 

◄ Равшанки,  n



N

∀ ∈  учун 

2

2

0



1

4

n



n

<

<

+

                                               (1) 



бўлади. Демак, берилган тўплам чегараланган.  

(1) муносабатдан  x



E

∀ ∈  учун 

2

2

1



4

n

x

n

=



+

 

бўлиши келиб чиқади. 



0

ε

∀ >  сонни 



(

)

0



1

ε

< <  олиб, 



E

тўпламда, унинг 

2

0

2



4

n

x

n

=

+



,   

(

)



4 1

n

ε

ε



>

 



элементи қаралса, унинг учун 

2

2



1

4

n



n

ε

> −



+

                                          (2) 

тенгсизлик бажарилади (чунки 

(

)



(

)

(



)

2

2



2

2

2



2

2

1



4

4

4 1



4

4 1


4 1

)

n



n

n

n

n

n

n

n

ε

ε



ε

ε

ε



ε

ε

ε



ε

> − ⇒


>

+ −


>



+





>

⇒ >


 

(1) ва (2) муносабатлардан топамиз: 

2

2

:



1

4

n



SupE

Sup x

n

N

n



=

=



=



+



Худди шунга ўхшаш 



 

 

2

2



inf

inf


:

0

4



n

E

x

n

N

n



=

=



=



+



 

бўлиши кўрсатилади.► 

 

 

 



Қуйидаги тўпламлар чегараланганликка текширилсин (1–6): 

1. 


2

:

1



n

E

x

n

N

n



=

=



+





 

2. 


{

}

2



1

6 :


E

x

n

n

n

N

=

= −



 



3. 

( )


2

1

10



:

1

n



n

E

x

n

N

n



⋅ +


=



=



+





4. 


:

,

1



n

n

E

x

n

N

a

a



=

=



>





 

5. 


( )

( )


1

1

1



1

:

n



n

E

x

n

n

N

n



− −



=



= + −

⋅ +








6. Ушбу 


1

:

E x



n

N

n



=





 

тўпламнинг аниқ юқори ҳамда аниқ қуйи чегаралари топилсин. 

7. Ушбу  

( )


1

1

:



n

E

x

n

N

n





=

= +






 

тўпламнинг аниқ юқори ва аниқ қуйи чегаралари топилсин. 



8. 

E

R

 тўплам учун 



SupE

 ва 


inf E

 лар мавжуд бўлиб, 

inf

SupE

E

=

 



бўлса, 

E

 тўплам тўғрисида нима дейиш мумкин. 

9. Агар 

E

R



F

E

 тўпламлар учун:  



1) 

,

:



,

x

E

y

F x

y

∀ ∈ ∀ ∈


 


 

 

2)

0



0

0

0



0,

,

:



x

E y

F y

x

ε

ε



∀ > ∃ ∈ ∃ ∈



<

 

бўлса, у ҳолда 



inf

SupE

F

=

 



бўлиши исботлансин. 

10. Агар 



E

R

 тўплам чегараланган бўлиб, 



1

E

E

 бўлса, у ҳолда 



1

1

, inf



inf

SupE

SupE

E

E



 

бўлиши исботлансин. 

11. Агар 

E

R

 тўплам чегараланган бўлиб,   a



R

∈  бўлса, у ҳолда 

{

}

Sup a



E

a

SupE

+

= +



 

бўлиши исботлансин. 

12. Агар 

E

R

 тўплам чегараланган бўлиб, 



0

>

 бўлса, у ҳолда 

{

}

Sup a E



a SupE

= ⋅



 

бўлиши исботлансин. 

13.  Айтайлик,  чегараланган 

{ }


E

x

R

=

⊂   тўплам  ҳар  бир    элементининг 



қарама-қаршиси  x

−  лардан тузилган тўплам 



F

 бўлсин: 

{

}

:



F

x x

E

= −


. У 


ҳолда  

inf ,


SupF

E

= −


 

inf F



SupE

= −


 

бўлиши исботлансин. 

14.  Айтайлик, 

{ }


E

x

R

=

⊂ , 



{ }

F

y

R

=

⊂   чегараланган  тўпламлар  бўлиб, 



{

}

:



,

E

F

x

y x

E y

F

+

=



+



 бўлсин. У ҳолда 

(

)



,

Sup E

F

SupE

SupF

+

=



+

 

(



)

inf


inf

inf


E

F

E

F

+

=



+

 

бўлиши исботлансин. 



15.  Айтайлик, 

{ }


E

x

R

=

⊂ ,



{ }

F

y

R

=

⊂   чегараланган  тўпламлар  бўлиб, 



{

}

:



,

E

F

x

y x

E y

F

=





 бўлсин. У ҳолда 

(

)



inf

Sup E

F

SupE

F

=



 


 

 

бўлиши исботлансин 

16.  Ушбу 

{

}



:

0 ,


E

x x

+

=



>

 

{



}

:

0



F

y y

+

=



>

  тўпламлар  ёрдамида  тузилган 

{

}

:



,

E

F

x y x

E y

F

+

+



+

+



=



 тўплам учун 

(

)

inf



inf

inf


,

E

F

E

F

+

+



+

+



=

 



(

)

Sup E



F

SupE

SupF

+

+



+

+



=

 



бўлиши исботлансин. 

17.  Айтайлик, 



E

R



F

R

  тўпламлар  юқоридан  чегараланган  бўлсин. 



Унда 

(

)



(

)

max



,

Sup E

F

SupE

SupF

=



 

бўлиши исботлансин. 

 

(

(



)

max


,

a

b

a

−  ва b ларнинг каттаси ) 



 

 

Download 96.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling