7- laboratoriya mashg‘uloti. Mavzu: Excelda ma’lumotni statistik qayta ishlash va ularning diagrammasini qurish. Ma’lumotlarni yigʻish texnologiyasi va ularni qayta ishlash. Ishning maqsadi


Download 0.67 Mb.
Pdf ko'rish
Sana21.11.2020
Hajmi0.67 Mb.
#149082
Bog'liq
7 LABORATORIYA


7- Laboratoriya mashg‘uloti. 

Mavzu: Excelda ma’lumotni statistik qayta ishlash va ularning diagrammasini qurish. 

Ma’lumotlarni yigʻish texnologiyasi va ularni qayta ishlash. 

Ishning maqsadi:  

a) talabalarda Microsoft Excel elektron jadvali haqida tushuncha hosil qilish. 

b) talabalarda Microsoft Excel elektron jadvalida ma’lumotlar bilan ishlash ko‘nikmasini 

hosil qilish. 

 

Masalaning qo‘yilishi:  

a) bеrilgan 1-topshiriq savollariga javob bering. 

b) bеrilgan 2-topshiriqni har bir talaba alohida va amalda bajarsin. 

 

1-topshiriqlar: 

 

1. Microsoft Excel elektron jadvaliga kirish ketma-ketligi? 



2. Microsoft Excel elektron jadvali yacheykalari haqida ma’lumot? 

3. Jadvalning ustun kengligi va satr balandligini o‘zgartirish usuli? 

4. Yacheyka menyusidagi «Формат ячеек…» bilan ishlash? 

5. Excelda varaqlar va varaqlar menyusi bilan ishlash? 

6. Microsoft Excel menyusi «Вставка» bo‘limi bilan tanishish? 

7. Microsoft Excel menyusi «Формат» bo‘limi bilan tanishish? 

8. Microsoft Excel menyusi «Данные» bo‘limi bilan tanishish? 

9. Microsoft Excel elektron jadvalida yozilgan ma’lumotlarni saqlash tartibi? 

10. Microsoft Excel elektron jadvalidan chiqish usullari? 

 

 



2-topshiriqlar: 

 

 

 

1.  Berilgan ma’lumotlarni Microsoft Excel elektron jadvaliga kiriting. 

 

"Sharq Yulduzi" fermer xo‘jaligining rejani bajarish bo‘yicha ma’lumot  



 

№  mahsulot nomi 

yillar 

2010 


2011 

2012 


reja 

bajardi  % da 

Reja 

bajardi 


% da 

reja 


bajardi 

% da 


1  Paxta 

5000 


4800 

96,0 


4800 

5100 


106,3 

4900 


5300 

108,2 


2  Bug‘doy 

3200 


4000 

125,0 


4000 

4300 


107,5 

4500 


4400 

97,8 


3  Guruch 

2500 


2450 

98,0 


2400 

2300 


95,8 

2500 


2600 

104,0 


Meva-


sabzavot 

7400 


7500 

101,4 


7800 

8200 


105,1 

8000 


8600 

107,5 


  

Jami: 


18100  18750 

103,6  19000 

19900 

104,7  19900 



20900 

105,0 


 

1. Excel dasturini ishga tushirish.  

 

[Пуск]



[Программы]



[Microsoft Excel] 

 

2. Qisqacha nazariy ma’lumotlar.  

Ma’lumotlarni  komputerda  jadval  ko‘rinishida  tasvirlash,  ularni  tahlil  qilish,  qayta 

ishlash,  hisob

kitob ishlarini olib borish uchun  maxsus  amaliy dasturlar  yaratilgan bo‘lib, ular 



elektron  jadvallar  yoki  jadval  protsessorlari    deb  yuritiladi.  Hozirgi  baqtda  soliq  va  bank 

tizimida,  sanoat  korxonalarida,  buxgalteriya  va  tadbirkorlik  faoliyatida    iqtisodiy      masalalarni 

yechishda elektron jadvallardan keng  foydalaniladi.  Windows boshqaruvida ishlaydigan va MS 

Office paketi tarkibiga kiruvchi ana shunday amaliy dasturlardan biri Microsoft Exceldir. 

 

Excelda tayyorlangan har bir hujjat biror nom bilan komputer xotirasida fayl ko‘rinishida 



saqlanadi va bu faylning kengaytmasi xls kabi bo‘ladi (masalan, vedomost.xls). Excel atamasida 

bunday fayl “Ish kitobi” (Workbook) deb yuritiladi. Microsoft Excelning asosiy ish maydoni 

 



bu “Ish kitobi” bo‘lib, u bir yoki bir nechta ish varaqlaridan tashkil topgan.  

 

Xususan, MS Excel 2000 elektron jadvali 65536 ta satr (row) va 256 ta  ustundan iborat 



bo‘lib, bunda satrlar 1 dan 65536 gacha butun sonlar bilan, ustunlar esa lotin alifbosining A dan 

IV gacha  (A, B, C, …, AA, AB, …, IU, IV ) bosh harflari bilan belgilangan Har bir satr va ustun 

kesishmasida elektron jadvalning asosiy tarkibiy elementi 

 yacheykalar (cell) joylashgan bo‘lib, 



har bir yacheykaga son, matn yoki formula ko‘rinishidagi ma’lumotlar kiritiladi. Kiritilayotgan  

ma’lumotlarga  qarab,  ustun  kengligi  va  satr  balandligini  o‘zgartirish  imkoniyati  ham  mavjud. 

Jadvaldagi har bir yacheykaning o‘z nomi bor va u odatda adres deb yuritiladi. Adreslar o‘zaro 

kesishuvchi ustun belgisi va satr nomeri bilan aniqlanadi masalan, A1, B2, C24, AC18 va hk. 



 

 

3. Jadvalning ustun kengligi va satr balandligini o‘zgartirish. 

 

Ustun  kengligi:  a)  [Формат]



[Столбец]

[Ширина].  Hosil  bo‘lgan  maydonga  ustun 



kengligi uchun  0 dan 255 gacha bo‘lgan sonlarni kiritish mumkin.  

b)  Masalan,  A  ustun  kengligini  kattalashtirish  uchun  sichqoncha  ko‘rsatkichi  A  va  B 

ustun boshqaruv tugmalari orasiga keltiriladi, ko‘rsatkich 

 shaklga kelgach, sichqoncha 

chap tugmasini bosib, uni qo‘yib yubormasdan o‘ng yoki chap tomonga siljitish kerak. 

c)  Kontekst  menyu  orqali.  Masalan,  B  ustun  kengligini  o‘zgartirish  uchun  sichqoncha 

ko‘rsatkichi  B  ustun  boshqaruv  tugmasi  ustiga  keltirilib,  o‘ng  tugmasi  bosiladi.  Hosil  bo‘lgan 

kontekst menyudan Ширина столбца buyrug‘i tanlanadi. 

Satr  balandligini  ham  xuddi  shu  yuqorida  ko‘rsatilgan  uchta  usuldan  biri  orqali 

o‘zgartirish mumkin. 



4. Yacheyka menyusidagi «Формат ячеек…» bilan ishlash. 

Microsoft  Excel  elektron  jadvalida  biron  yacheyka  tanlangach,  sichqonchaning  o‘ng 

tugmasi  bosiladi  va  «Формат  ячеек…»  bandi  (yoki  «Формат»  menyusi  «Ячейки…»  bandi) 

tanlanadi. Unda quyidagi bo‘limlar hosil bo‘ladi: 



 

«Число» bo‘limi orqali sonlarning yozilishini turli ko‘rinishlarini (umumiy, sonli, pulli, 

moliyaviy, sanali, vaqtli, foizli, kasrli, matnli va h.k.) tanlash mumkin. 

 

«Выравнивание» 

bo‘limi 

orqali 


biron 

yacheykadagi  ma’lumotni  gorizontal  (o‘nga,  chapga, 

o‘rtaga)  va  vertikal  (yuqori,  pastki,  o‘rtaga)  bo‘yicha 

tartiblash, 

jadval 

kengligi 



bo‘yicha 

so‘zlarni 

joylashtirish,  so‘zlar  yo‘nalishini  gradiusga  qarab  

o‘zgartirish mumkin.  



 

«Шрифт»  bo‘limi  orqali  yozuvning  shakli, 

o‘lchami,  holati,  rangi  va  boshqalarni  o‘zgartirish 

mumkin. 


«Граница» bo‘limi orqali yacheykaning chegaralarini o‘rnatish mumkin. 

«Вид» bo‘limi orqali yacheykaga rang berish mumkin. 

«Защита»  bo‘limi  orqali  yecheykani  himoyalash  yoki  formulalarni  yashirin  holatga 

o‘tkazish mumkin. 

 

5.  Excelda  varaqlar  va  varaqlar  menyusi  bilan 

ishlash. 

 

Microsoft  Excel  elektron  jadvalida  bitta  faylda  bir 



necha  varaqlar  (sahifalar)  bo‘lishi  mumkin.  Har  bir  varaq 

(sahifa)ning  xususiyatlari  mavjud.  Buning  uchun  kerakli 



varaq (sahifa) tanlanib, o‘ng tugma bosiladi va quyidagilarni bajarish mumkin. 

 

 

 



«Добавить…»  –  qo‘shimcha  varaq  (sahifa) 

qo‘shish. 

«Удалить»  –  keraksiz  varaq  (sahifa)ni  o‘chirish 

(olib tashlash).  

«Переименовать» – varaq (sahifa)ni nomlash. 

«Переместить/скопировать…»  –  biror  varaq 

(sahifa)dan  nusxa  olgan  holda,  kerakli  varaqlar  oralig‘iga 

joylashtirish  (nusxa  olib,  joylashtirish  uchun  “Создавать 

копию” oynasiga belgi(ptichka) qo‘yish kerak). 

«Выделить все листы» – hamma varaq (sahifa)larni belgilash. 

«Цвет ярлычка…» – kerakli varaq (sahifa)ning belgisiga rang berish



 



6.  Microsoft Excel elektron jadvali «Вставка» menyusi: 

1. Ячейки . . . - Jadvalga yangi kataklar, kator yoki ustun qo‘shish. 

2. Строка - Jadvalga yangi kator qo‘shish. 

3. Столбец - Jadvalga yangi ustun qo‘shish. 

4. Лист - Jadvalga yangi ishchi sahifasi qo‘shish. 

5. Диаграмма - Mavjud sahifada yoki yangi ishchi sahifasida diagramma hosil qilish. 

6.  Макрос  -  Bu  bo‘limning  Модуль  komandasi  Visual  Basic  tilidagi  dasturdan  iborat  yangi 

Модуль sahifasini, Диалоговое окно komandasi ish kitobida dialog oynasini yaratadi. 

7.  Разрыв  страницы  -  Fayl  bosmaga  chiqarilishida  dastur  tomonidan  avtomatik  tarzda  sa-

xifalarga ajratiladi. Bu buyruq sahifani ko‘rsatilgan joydan majburiy ravishda bo‘ladi. 

8. Функция . . . - Funksiya yaratishda funksiya ustasining dialog oynasini ekranga chiqadi. 

9. Имя -Bu bo‘lim komandalari xonalarni nomlash. 

10. Примечание . . . - Bu komanda yordamida kataklar uchun izox yaratiladi. 

11.  Рисунок...  -  Bu  buyruq  yordamida  ish  kitobiga  alohida  fayllarda  saqlanuvchi  rasmlar 

qo‘yiladi. 

12. Карта . . . - Ish kitobiga geografik kartani kuyadi. 

13. Объект . . . - Bu komanda umumlashgan komanda bo‘lib, u alohida fayllarda saqlanuvchi 

rasm, karta va boshqa bir qancha murakkab obyektlarni ish kitobiga kuyishga xizmat qiladi. 

7.  Microsoft Excel elektron jadvali «Формат» menyusi:  

1. Ячейки . . . - Bu bo‘lim xonalarni parametrlarini o‘zgartirishga oid bir qancha komandalarni 

uz ichiga olada (ma’lumotlar turi, ularni xonada vertikal va gorizontal bo‘yicha joylanishi, matn 

shriftini, xona chegaralarini ko‘rinishini va orka ranglarni). 

2.  Строка  -  Komanda  katorlarning  balandligini  o‘zgartirish,ularni  yashirish  yoki  yashirilgan 

katorlarni ko‘rsatish amallarini bajaradi. 

3.  Столбец  -  Komanda  ustunlarni  balandligini  o‘zgartirish,ularni  yashirish  yoki  yashirilgan 

katorlarni ko‘rsatish amallarini bajaradi. 

4. Лист - Ish kitobi sahifalarining xususiyatlarini o‘zgartirish. 

5. Автоформат . . . - Komanda ma’lumotlarni jadval ko‘rinishida ifodalaydi. 

6.  Условное  форматирование  .  .  .  -  Ushbu  komanda  yordamida  har  bitta  xonaga  uning 

ichidagi  ma’xlumotlariga  shart  kuyyoilib,  shart  bajarilishiga  kura  xona  tashqi  ko‘rinishini 

o‘zgartirish imkoniyat yaratadi. 

7.  Стиль  .  .  .  -  Komanda  Yacheyki  komandasi  kabi  Формат  ячеек  dialog  oynasi  parametrlari 

bilan boglik bo‘lib, yana qo‘shimcha, stilni boshqaruvchi imkoniyatlarni amalga oshiradi. 

8. Размещение - Komanda faqat obyektlarga, ya’ni ularni ekranda joylashtirishga tegishli 

bo‘lib, boshqa ma’lumotlar uchun uning komandalari urinli emas. 

 

8. Microsoft Excel elektron jadvali  «Данные» menyusi: 


1.  Сортировка - Tanlangan sohani saralash 

2. Фильтр - Jadvaldagi ma’lumotlarni saralab qaysi dur qism bo‘yicha kurish. 

3. Форма - Forma yordamida ma’lumotlarni kurish 

4. Итоги - Oralik va oxirgi natijalarni sanash 

5. Проверка - Kiritiladigan ma’lumotlarni chegaralash 

6. Таблица подстановки - Oralik jadvalni yaratish 

7. Текст по столбцам - Ustundagi ma’lumotlarni bir necha ustunlarga bulish 

8. Консолидация - Bir necha jadvaldagi ma’lumotlarni birlashtirish 

9. Группа и структуры - Tanlangan ma’lumotlarni saralash va guruhlash 

10. Сводная таблица - Oralik jadvalni yaratish 

11. Внешние данные - Boshqa programmalar yoki joylardan ma’lumotlarni qo‘shish 

12. Обновить данные - Ekrandagi uzgargan ma’lumotlarni qayta tekshirib chiqish . 



 

9. Microsoft Excel elektron jadvalida yozilgan ma’lumotlarni saqlash tartibi. 

Excelda  yozilgan  ma’lumotni  saqlash  uchun  “Файл”  menyusiga  kirib,  “Cохранить”  

bandi  tanlanadi  va  hosil  bo‘lgan  so‘rov  oynasining  “Папка”  bo‘limiga  faylni  qayerga  saqlash 

kerakligi  ko‘rsatiladi,  “Имя”  satriga  esa  faylga  nom  beriladi  va  “Cохранить”  (yoki  “Enter” 

tugmasi)  bosiladi.  Agar  ilgari  yozilgan  fayl  bo‘lsa:  yuqoridagi  usuldan  tashqari  klaviatura 

rejimida:  [Ctrl]+[S]  (yoki  [Shift]+[F12]);  3-usuli:  vositalar  panelidagi 

  (disk)  belgisi  ustiga 

sichqoncha chap tugmasi bosiladi.  



 

 

10. Excel dasturi bilan ishni tugatish. 

1) «Файл» menyusiga kirib, «Выход»ni tanlash;   

2) sarlavha satridagi  

  belgiga murojaat qilish;  

3) masalalar panelidagi Excelga tegishli tugma ustida kontekst menyuni ochib, undagi Закрыть 

bandi ustida sichqoncha chap tugmasini bosish  mumkin.  

4) Klaviatura orqali [Alt]+[F4] tugmasini bosish mumkin. 

 

Elektron jadval muharririda ma’lumotni statistik qayta ishlash va ularning diagrammasini 

qurish. Excelda formula va funksiyalar bilan ishlash.  

 

Ishning maqsadi: a) talabalarda Microsoft Excel elektron jadvalida formula va 

funksiyalar bilan ishlash ko‘nikmasini hosil qilish. 



 

 

Masalaning qo‘yilishi: a) bеrilgan 1-topshiriq savollariga javob bering. 

b) bеrilgan 2-3-topshiriqlarni har bir talaba alohida va amalda bajarsin. 



 

 

1-topshiriqlar: 

1. Excelda yacheykaga formula kiritish tartibi 

2. Excelda matematik funksiyalardan foydalanish 

3. Excelda mantiqiy funksiyalardan foydalanish 

4. Excelda berilgan diapazondagi sonlarning yig‘indisi va ko‘paytmasini hisoblash 

 

 



2-topshiriqlar: 

 

1.  Berilgan ma’lumotlar asosida formulalardan foydalanib jadvallar yarating. 

2.  Berilgan ma’lumotlar asosida funksiyalardan foydalanib jadvallar yarating. 

 


 

Talabalarning fanlardan to‘plagan ballari 

 

№ 

Talabalarning ismi-



sharifi 

Mate


matika

 

Inf



or

matik


a

 

F



alsaf

a

 



Ta

rix


 

R

us



-tili

 

Ingliz



 ti

li

 



Jis

moni


tar


biya

 

Iqtisod



 

%

 da



 

1  Abdushukurov Zafar 

 

 

 



 

 

  



  

  

  



2  Karimov Alisher 

 

 



 

 

 



  

  

  



  

3  Beknazarov Baxtiyor 

 

 

 



 

 

  



  

  

  



4  Soliyev Akmal 

 

 



 

 

 



  

  

  



  

5  Turdiyev Sherali 

 

 

 



 

 

  



  

  

  



  

1. Excelda yacheykaga formula kiritish tartibi. 

Jadvalga  asosan  uch  turdagi  ma’lumotlarni  kiritish  mumkin:  matnli,  sonli,  va  formula. 

Jadvalga ma’lumotlar klaviatura tugmachalari yordamida kiritiladi. Qaysi yacheykaga ma’lumot 

kiritilishi kerak bo‘lsa, kursor o‘sha yacheykada turishi kerak.  

Matn.  Agar  jadvalga  yozilgan  ma’lumot  sonli  yoki  formula  bo‘lmasa,  qolgan  barcha 

hollarda  kiritilgan  ma’lumotlar  matnli  deb  tushuniladi.  Masalan,  Talabalar  stipendiyasi 

qaydnomasi yoki a1+a2;  

Sonlar.  Agar  kiritilgan  ma’lumotlar  faqat  raqamlar  ketma

ketligidan  iborat  bo‘lsa,  u 



holda bu sonli ma’lumot deb tushuniladi. Masalan, 444; -4,8; 11,11 va hk. 

Formula. Ba’zan yacheykalardagi sonli ma’lumotlar ustida hisoblash ishlarini bajarishga 

ham  to‘g‘ri  kelib  qoladi.  Bu  vaqtda  formulalardan  foydalaniladi.  Excel  yacheykasida  boshqa 

ma’lumotlardan  farqli  o‘laroq,  formulalarning  yozilishi  faqat    “=”  (tenglik)  belgisi  bilan 

boshlanadi.  “=”  belgisidan  keyin  arifmetik  amal  belgilari  bilan  o‘zaro  bog‘langan  ifodalar 

yoziladi.  Masalan,  agar  D2  yacheykasida  =B2+4*C2  formula  yozilgan  bo‘lsa,  bu  shuni 

bildiradiki, C2 yacheykasidagi sonli qiymat 4 ga ko‘paytirilib, B2 yacheykadagi songa qo‘shiladi 

va  natija  D2  yacheykaga  yoziladi  (1-rasm).  Excelda  ishlatiladigan  arifmetik  amal  belgilari: 

“+”(qo‘shish), “

”(ayirish), “*”(ko‘paytirish), “/ ” (bo‘lish). 



 

1-rasm. Jadvalda formuladan foydalanish. 



2. 

Excelda 

matematik 

funksiyalardan 

foydalanish. 

 

Excel 2000 da hisoblashlarni bajarish uchun turli 



funksiyalardan  foydalaniladi.  Shundan    50  tasi 

matematik  funksiyalardir.  Misol  tariqasida  berilgan 

sonning  (argumentning)  kvadrat  ildizini  hisoblaydigan 

funksiyani  ishlatamiz.  Buning  uchun  vositalar  panelidagi 

  belgiga,  yoki  [Вставка] 

menyusining  [

 Функция]  bandiga    murojaat  qilish  kerak  bo‘ladi.  Natijada  hosil  bo‘lgan 

muloqot  panelining  Категория  bo‘limidan  Математические  bandi,  Функция  bo‘limidan  esa  

Корень bandi tanlanadi (2-rasm).  

 

 

2-rasm.  



So‘ngra  OK  tugmasini  bosib,  quyidagi  oynaga  ega 

bo‘lamiz (3-rasm): 



  

Hosil  bo‘lgan  oynaning  Число  maydoniga,  masalan,  121 

conini  yozib,  natija  sifatida  11  ga  teng  qiymatga  ega 

bo‘lamiz.  6-rasmda  ko‘rsatilgan  boshqa  funksiyalar 



qiymatini hisoblash uchun ham xuddi shunday yo‘l tutiladi.  

 

 

3. Excelda mantiqiy funksiyalardan foydalanish. 

 

Tushunishda 



soddalik 

uchun 


quyidagi 

0

2





c

bx

ax

 kvadrat tenglamaning ildizlarini topish  

 

3-rasm.    



 

 

masalasini ko‘ramiz. Jadvalning, masalan, A2 yacheykasiga 



tenglamadagi a koeffisiyentning sonli qiymatini, B2 yacheykasiga b koeffisiyentning sonli 

qiymatini,  C2 ga esa c ning qiymatini aniq son bilan yozamiz (masalan, a=1, b=-5, c=6). 

Navbatdagi D2 yacheykaga tenglamaning 

ac

b

D

4

2



 diskriminanti formulasini quyidagicha 



yozamiz: =B2*B2-4*A2*C2. Tenglama ildizlarini topish formulasi bizga ma’lum, ya’ni:  

 

;



2

1

a



D

b

x



                                                         (1) 

;

2

2



a

D

b

x



                                                         (2)   

  Endi E2 yacheykaga (1) tenglikning o‘ng tomonidagi ifodani, F2 yacheykaga esa (2) 

tenglikning o‘ng tomonidagi ifodani mos ravishda quyidagicha kiritamiz: 

=ЕСЛИ(D2>=0; (-B2+КОРЕНЬ(D2))/(2*A2)) 

=ЕСЛИ(D2>=0; (-B2-КОРЕНЬ(D2))/(2*A2)) 

Shunday  qilib,  E2  va  F2  yacheykalarda  tenglamaning  izlanayotgan  ildizlari  D2>=0  shart 

bajarilgandagina paydo bo‘ladi (4-rasm), aks holda  ЛОЖЬ  “xabari”  beriladi.  

 

 

4.  Excelda  berilgan  diapazondagi  sonlarning 

yig‘indi va ko‘paytmasi. 

Agar sonlar ustun yoki satr bo‘ylab ketma-ket bir 

nechta yacheykalarda berilgan bo‘lsa va ularning  

umumiy yig‘indisini hisoblash talab qilinsa, u holda 

kerakli sohadagi tegishli yacheykalar ajratib olinadi va 

vositalar panelidagi 

 (avtosumma) belgisi ustida 

sichqoncha chap tugmasi bosiladi. Bu ishni formulalar 

satrida yig‘indini hisoblash funksiyasini kiritish orqali 

4-rasm. 


ham  amalga  oshirish  mumkin  (5-rasm).    Sonlar  ko‘paytmasini  hisoblash  uchun  esa  kursor  D7 

yacheykaga qo‘yilib, formulalar satrida ПРОИЗВЕД(D1:D6) funksiyasi yoziladi. 

 

 

 



   

 

5-rasm. 



 

 


 

TOPSHIRIQLAR: 

1.Tashkilot bulimlarida xizmat safari xarajatlari xisobi (ming so’m hisobida) 

 

T\r 



 

Bo’limlar 

Yillar 

 

Jami 



2011 

2012 


2013 

Texnika ta'minoti 



131,5 

141,6 


152,6 

 



Xisobxona 

141,6 


112,4 

114,6 


 

Xodimlar bo’limi 



128,4 

153,3 


143,8 

 



1-bo’lim 

132,3 


173,9 

202,1 


 

II-bo’lim 



118,7 

207,6 


104,4 

 



III-bo’lim 

672,4 


709,2 

121,6 


 

 

Jami 



 

 

 



 

 

2.Tashkilot bulimlarida xizmat safari xarajatlari oshishi (ming so’m hisobida) 

T\r 

 

Bo’limlar 



Yillar 

% xisobidan usish 

kursatkichi 

2012 


2013 

Texnika ta'minoti 



142,7 

146,6 


 

Xisobxona 



124,3 

117,7 


 

Xodimlar bo’limi 



128,4 

154,7 


 

1-bo’lim 



221,3 

186,4 


 

II-bo’lim 



168,4 

128,6 


 

III-bo’lim 



172,4 

129,7 


 

 

Jami 



 

 

 



 

3.Tashkilot xodimlari ish haqidan solik ajratish xisobi (so’m hisobida) 

T\r 


Familiya,ismi,sharifi 

Maoshi 


15%podox. 

soligi 


1%sugurta 

fondi 


Qulga olish 

Suyunonov A.G 



16800 

 

 



 

Bektemirov A.D 



13600 

 

 



 

Usmonov A.E 



14600 

 

 



 

Karimov Z.S 



14200 

 

 



 

Kalonov B.G 



16600 

 

 



 

Qosimov  B.D 



14600 

 

 



 

Davlatov B.K 



13500 

 

 



 

Ganieva B.K 



15400 

 

 



 

 

4.Tashkilot «oldi-berdi» operatsiyalarda solik ajratish xisobi (so’m hisobida) 

T\r  Operasiya mavzusi 

Umumiy summa 

1%sugurta 

fondi 


18%solikka 

ajratma 


Koldi 

Ish xaki 



2650000 

 

 



 

Bektemirov A 



325000 

 

 



 

Usmonov A 



218000 

 

 



 

Karimov Z 



158600 

 

 



 

Karimov B 



24000 

 

 



 

Karimova M 



33600 

 

 



 

 

Jami 



 

 

 



 

 

5. Uy-joy qurilish tashkilotining maxsulot tannarxini aniklash (ming so’m hisobida) 

T\r 


Ishlatilgan maxsulot 

Tannarxi 

18% solikka 

ajratma 


Koldi 

Kum 



213,6 

 

 



Sement 


214,3 

 

 



Щeben 


216,4 

 

 



Suv 


48,9 

 

 



Elektr energiya 

27,6 

 

 



Ish xaki 

264,8 

 

 



 

Jami 


 

 

 



 

6.Korxona sotgan maxsulotidan olinadigan solik xisobi 

 (so’m hisobida) 

T\r 


Maxsulot nomi 

Soni 


Narxi 

18%solikka ajratma 

Gisht 


279000 

290000 


 

Blok 



31700 

129800 


 

Plita 



2800 

260000 


 

Eshik 



1070 

195000 


 

Deraza 



1020 

645000 


 

 

Jami 



 

 

 



 

7.Jismoniy shaxslarning jamgarma bankiga qo’ygan summasidan olgan foyda hisobi 

(so’m hisobida) 

T\r  Familiya,ismi,sharifi 

Kuylgan 

summa 


9% yillik foyda  Jami 

Suyunonov A.G 



115000 

 

 



Bektemirov A.D 

95000 

 

 



Usmonov A.E 

144000 

 

 



Karimov Z.S 

85000 

 

 



Kalonov B.G 

76000 

 

 



Qosimov  B.D 

84000 

 

 



Davlatov B.K 

85000 

 

 



Ganieva B.K 

101050 

 

 



 

1.  «Informatika» kafedrasi o’qituvchilari 2012-2013 o’quv yili yuklamasi 

bajarish 

T\r 


Familiya,ismi,sharifi 

Reja 


Bajardi 

%xisobida 

Suyunonov A.G 



780 

780 


 

Bektemirov A.D 



806 

798 


 

Usmonov A.E 



810 

804 


 

Karimov Z.S 



504 

506 


 

Kalonov B.G 



715 

730 


 

Qosimov  B.D 



494 

506 


 

Davlatov B.K 



706 

690 


 

Ganieva B.K 



514 

530 


 

  

9.O’quv hisoblash markazi xodimlari ish xaqini maxalliy koeffitsentlarni inobatga olib 



hisoblash 

T\r 


Familiya,ismi,sharifi 

Maoshi 


Maxalliy 

koef 


Zararlik 

Jami 


Suyunonov A.G 

14000 

1,05 


1,2 

 



Bektemirov A.D 

13000 


1,05 

1,3 


 

Usmonov A.E 



12800 

1,1 


1,3 

 



Karimov Z.S 

15800 


1,1 

1,3 


 

Kalonov B.G 



12200 

1,1 


1,3 

 



Qosimov  B.D 

12400 


1,1 

1,2 


 

Davlatov B.K 



11200 

1,1 


1,3 

 



Ganieva B.K 

11200 


1,1 

1,3 


 

 

Jami 



 

 

 



 

 

10.Tashkilot bulimining kvartal buyicha xisoboti  

(so’m hisobida) 

T\r 


Kvartal 

Tovar xajmi, 

tonna xisobida 

Tonna 


tannarxi 

Jami 


I kvartal 

205,7 

22400 


 

II kvartal 



204,8 

21600 


 

III kvartal 



209,6 

32300 


 

IV kvartal 



216,7 

218500 


 

 

1tonna urtacha narxi 



 

 

 



 

11. 2006 yil oylar umumiy aylanmadan maxalliy byudjetga mablag utkazish xisobi 

(so’m hisobida) 

T\r 


Oylar 

Aylanma summa 

5% 

maxalliy 



byudjetga 

ajratma 


Yanvar 


120000 

 



Fevral 

153000 


 

Mart 



217000 

 



Aprel 

310000 


 

May 



121000 

 



Iyun 

315000 


 

Iyul 



321000 

 



Avgust 

189000 


 

Sentyabr 



230000 

 

10 



Oktyabr 

435000 


 

11 


Noyabr 

325000 


 

12 


Dekabr 

425000 


 

 

12.«Informatika va axborot texnologiyalari» kursi bo’yicha o’zlashtirish hisobi 

T/r 


Gurux 

Talabalar soni 

Topshirganlar 

% hisobida 

o’zlashtirish 

201-Jismoniy madaniyat 



18 

16 


 

202-Jismoniy madaniyat 



19 

16 


 

203-Jismoniy madaniyat 



18 

16 


 

204-Jismoniy madaniyat 



19 

17 


 

201-Tarix 



16 

14 


 

201-Musiqa 



17 

14 


 

203-Kimyo 



18 

18 


 

1.  201-Jismoniy madaniyat guruhi talabalarining oylik stipendiyasidan olinadigan 

soliq hisobi 

T\r 


Talabaning familiyasi,ismi 

sharifi 


Stipendiya  15%pod.soligi 1%sugurta doirasi fondi 

1% kasaba uyushmasi 

Kulga oladigan summasi 


Suyunonov A.G 

180000 

 

 



 

 



Bektemirov A.D 

180000 


 

 

 



 

Usmonov A.E 



180000 

 

 



 

 



Karimov Z.S 

180000 


 

 

 



 

Kalonov B.G 



180000 

 

 



 

 



Qosimov  B.D 

180000 


 

 

 



 

Davlatov B.K 



180000 

 

 



 

 



Ganieva B.K 

180000 


 

 

 



 

Safarov O 



180000 

 

 



 

 

10 



Toirov X 

180000 


 

 

 



 

 

14.Bo’yoqchilar brigadasining oylik rejasini bajarish xisobi (2012 yil, noyabr) 

Brigada 

nomeri 


Reja (kvartallar) 

Bajarildi (kv.metr) 

% hisobida 

3500 



3650 

 



2800 

2950 


 

2700 



2650 

 



3100 

3010 


 

3200 



3350 

 



3200 

3200 


 

3400 



3300 

 



3800 

3560 


 

 

15.Firmaning 1 kvartal maxsulotining sotishdan olgan daromadi (mln so’m hisobida) 

T\r 

Operasiya mazmuni 



Oylar 

 

Jami 



Yanvar 

Fevral 


Mart 

Sotish xajmi 



207,7 

314,6 


218,7 

 



Sotib olishga xarajat 

211,5 


215,7 

244,4 


 

Keltirish sarfi 



40,4 

42,6 


134,6 

 



Foyda 

 

 



 

 

 



16.Tashkilot xodimlari ish haqidan soliq ajratish xisobi (so’m hisobida) 

 

T\r  Familiya,ismi,sharifi 

Maoshi 

15%podox.soligi  1%sugurta 



fondi 

Kulga olish  

Ochilov A.B 



320000 

 

 



 

Islomov M.S 

760000 

 

 



 

Mamadiyorov B.Sh 



450000 

 

 



 

Sindorov M.D 



450000 

 

 



 

Bekmurodov I.X 



780000 

 

 



 

Karimov B.A 



720000 

 

 



 

Boymirzaev K.I 



850000 

 

 



 

Ma’mirzaev M.T 



780000 

 

 



 

 

17.Firma dukoni sotgan maxsulotidan olingan solik xisobi (so’m hisobida) 

T\r  Maxsulot nomi 

Soni 


Narxi 

18% 


solikka 

ajratma 


Kompyuter IBM PC 

314 

1570000 


 

 Televizor SONI 



205 

495800 


 

Magnitofon «Panosonic» 



216 

196000 


 

Printer «Epson» 



115 

215000 


 

Skaner 



149 

198000 


 

 

Jami 



 

 

 



 

18.Kunlik xarajatlaringiz hisobi (so’m hisobida) 

Xarajat maksadi 

1-kungi 

xarajat 


summasi 

2-kungi 


xarajat 

summasi 


%xisobida usishi 

Ertalabki nonushta 

1200 

1100 


 

Tushlik 


4600 

4700 


 

Kechki ovqat 

4400 

4200 


 

Madaniy tadbirlar 

3000 

3300 


 

Jami 


 

 

 



 

19.Samarkand avtoshox bekatida sotilgan chiptalar xisobi 

Boriladigan joy 

Chipta 

sotilgan 



yulovchilar soni 

Chipta 


narxi,(so’m 

hisobida) 

Jami 

Tashkent 



41 

9450 


 

Andijon 


35 

14500 


 

Buxoro 


37 

10300 


 

Namangan 

38 

26300 


 

Guliston 

35 

8100 


 

Kattakurgon 

30 

3100 


 

Navoiy 

36 


5200 

 

Urganch 



42 

14800 


 

Karshi 


38 

7500 


 

Termiz 


41 

12100 


 

 

20.Tashkilot mijozlari bilan kvartallar buyicha moliyaviy xisobi 

 

Kvartallar 



Yillar 

% xisobida usish 

2011 

2012 


 

1150000 



1450000 

 

II 



1254000 

148700 


 

III 


2344560 

3400000 


 

IV 


2484560 

4750000 


 

Jami 


 

 

 



 

21.Korxona bulimlarining yillik foyda kursatkichi 

 (ming so’m hisobida) 

Bulim \yil 

2011 

2012 


% xisobida usish 

1-bulim 


245,6 

324,6 


 

2-bulim 


344,7 

725,7 


 

3-bulim 


481,7 

681,3 


 

 

22.Suvoqchilar brigadalarining oylik rejalarini bajarilishi (2012yil, aprel) 

Brigada nomeri 

Reja  (metr,  kvadrat, 

xisobida) 

Bajarilgan 

% xisobida usishi 

3400 



3100 

 



2960 

3200 


 

3200 



4160 

 



2900 

3450 


 

3200 



3280 

 

 



23.«Kamolot» firmasining kvartallar buyicha maxalliy byudjetga ajratish moliyaviy 

xisoboti (2012 yil) 

Kvartallar 

Summa 

Maxalliy byudjetga 15%ajratma 



11750000 

 

II 


21190000 

 

III 



31510000 

 


Iv 

41510000 

 

 

24.Samarkand –Toshkent aviareys yulovchilari yul xaki tulovlari xisoboti (so’m 



hisobida) 

Tayyorlash 

Yulovchilar soni 

Yul xaki 

Jami 

AN-24 


57 

3400 


 

IL-62 


250 

3800 


 

TU-132 


125 

3460 


 

TU-154 


120 

3460 


 

Jami 


 

 

 



 

25. Samarqand -Toshkent temir yul poezdi yulovchilari yul xaqi to’lov xisoblari (so’m 

hisobida) 

Nomerlar 

Yulovchilar soni 

Yul xaki 

Jami 

Umumiy vagonda 



486 

19500 


 

Plaskart vagonda 

360 

16600 


 

Imtiyozli vagonda 

200 

23500 


 

26.Koxona mijozlari bilan moliyaviy bayirboshlashni oylar buyicha usish xisobi 

Oylar 


Aylanma summa 

Yanvar 


1157510 

Fevral 


1486750 

% xisobida summasi 

 

 

27.Kinoteatrga tushgan tomoshabinlarga sotilgan chiptalar xisobi (so’m hisobida) 



Kino boshlanadigan soati 

Sotilgan chiptalar soni 

Narxi 

Jami 


12.00 

126 


2100 

 

14.00 



348 

2400 


 

18.00 


228 

3600 


 

 

28.Toshkent metropolitenidan foydalanuvchi yulovchilar tulovi xisobi 

Oylar 

Yulovchilar soni 



Yul xaki sum 

Jami 


Yanvar 

25463 


500 

 

Fevral 



24376 

500 


 

Mart 


334482 

500 


 

 

1.  Jismoniy madaniyat fakultetining talabalari stipendiyasi hisobi 



Bosqich 

Talabalar soni 

Stipendiya miqdori 

Jami 


1-bosqich 

26 


180000 

 

2-bosqich 



54 

220000 


 

3-bosqich 

46 

240000 


 

4-bosqich 

68 

230000 


 

Jami 


 

 

 



 

 

Diagramma va grafiklar yaratish 



 

1-Topshiriq: 

1.  MS Excel ni yuklang. 

2.  Varaqlar nomlari ishchi kitob darchasining qayеrida joylashganligini aniqlang. 

3.  To’rtta varaqga quyidagilarni joylashtiring: 

4.  Birinchi varaqga yo’qlama haqidagi ma'lumot. 

5.  Ikkinchi varaqga diagramma 

6.  Uchinchi varaqga qo’lga bеriladigan ish xaqi qaydnomasi; 

7.  To’rtinchi varaqga yosh bolalarga bеriladigan konpеnsatsiya qaydnomalarini joylashtirig. 

8.  Ortiqcha varaqlarni ajrating va «Pravka»-Udalit list buyrugini formatlang ularni 

yo’qoting. 



Jadval yaratish 

 

Quyidagi algoritmlarni qo’llab mustaqil ravishda jadval yarating. (7-jadval) 

 

a) Excelni yuklang 



b) Jadval sarlavhasini formatlang (shrift o’lchami- 14, qalin, o’rtada). 

v) Jadval ustunlari kеngligini mos ravishda o’zgartiring. 

g) Jadvalni hoshiyalash. 

d) Yigindini o’z ichiga olgan yachеyka uchun sonning «pullik»(денежный) formatini 

bеring. 

е) Ustun yachеykalarini kеtma-kеt 1,2,3…sonlari bilan to’ldirish; 

j) Ustunlarning yuqori yachеykalariga formulalar kiritish. 

z) Jadval yachеykalarini matnlash va aniq sonli ma'lumotlar bilan to’ldirish. 

i) Satrlarni saralash. 

 

 



 

 

Yaratiladigan jadval namunasi: 



 

 

№ 

Familiya, ismi 

sharifi  

 

Maosh 

Soliqlar 

Qo’lga 

olish 

Bolalari 

soni 

prof.  nafaqa 

d.s 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

7-jadval 

 

 

Bu jadvalga kiritiladigan formulalarni formatlash uchun quyidagi qo’shimcha 



ma'lumotlardan foydalanish.  

a) Kasaba uyushma va pеnsiya uchun ushlanadigan soliq umumiy ish xaqining 1%ni 

tashkil etadi. Shuning uchun formulaga dastlab katta yachеykaga kiritib, «kasaba uyushma» va 

«nafaqa» ustunlaridagi barcha yachеykalarga maqsadga muvofiq hisoblanadi. 

Kiritiladigan formula ko’rinishi quyidagicha: =С3*1% yoki =С3*0,01  

b) Daromad solig’i (d.s) quyidagi formulalardan biri bilan topiladi: =С3*12%  yoki  

=С3*0,12 

v) Qo’lga olishni hisoblash esa quyidagi formula orqali topiladi: 

                            =С3-D3-Е3-F3 yoki C3-(D3+E3+F3) 

1)  Barcha formulalar tеgishli yachеykaga kiritilgandan so’ng jadvalning «Ismi va sharifi», 

«Maosh», «Bolalar soni» ustunlarini to’ldiring. 

Barcha ma'lumotlar kiritilgan jadvalda saralashni bajaring.(8-jadval) 

                             

 

 



8-jadval 

 

2)  Jadvalning hozirgi xolatidagi faol varaqni «Ustama» nomi bilan qayta nomlang. 



3)  Mastеr diagrammadan foydalanib quyidagi diagrammani yasang. (9-rasm)          

4)  «List» dagi diagrammani o’zida saqlovchi varaqni «Diagramma» dеb qayta nomlang. 

5)  Uchinchi varaqqa o’ting va uni «Bolalar» dеb nomlang. 

 

 



№ 

Familiya, ismi sharifi  

 

Maosh 

Soliqlar 

Qo’lga 

olish 

Bolalari 

soni 

prof.  Nafaq



d.s 

1. 


 

Suyunonov A.G 

230 000 

2300  2300 

27600  197800 

2. 



 

Bеktеmirov A.D 

450 000 

4500  4500 

54000  387000 

3. 



 

Usmonov A.Е 

430 000 

4300  4300 

51600  369800 

4. 



 

Karimov Z.S 

378 000 

3780  3780 

45360  325080 

5. 



 

Kalonov B.G 

230 000 

2300  2300 

27600  197800 

6. 



 

Qosimov  B.D 

560 000 

5600  5600 

67200  481600 

7. 



 

Davlatov B.K 

348 000 

3490  3490 

41760  299280 

8. 



 

Ganiеva B.K 

450 000 

4500  4500 

54000  387000 

9. 



 

Safarov O 

349 000 

3490  3490 

41760  300140 

10. 



 

Toirov X 

430 000 

4300  4300 

51600  369800 

11. 



 

Suvonov A.D 

673 000 

6730  6730 

80760  578780 



 

9-rasm 


                                   

FIO 

Summa 

Imzo 

Suyunonov A.G 

53 130 

 

Bеktеmirov A.D 



106260 

 

Kalonov B.G 



53130 

 

Qosimov  B.D 



159390 

 

Davlatov B.K 



53 130 

 

Ganiеva B.K 



53 130 

 

Suvonov A.D 



106260 

 

9-jadval 



 

6) «Ismi sharifi va otasining ismi», «Yigindi» va «Imzo» nomli ustunchalarga ega bo’lgan 

quyidagi qaydnomani tayyorlang. (9-jadval). 

Buning uchun: a)  «Ustama» varagidagi xodimlarni ruyxatini nushalab  «Bolalar» varagini 

«Ismi, sharifi va otasining ismi» ustunchasiga joylashtiring. 

Buning  uchun  «Bolalar»  varagidan  A2  yachеykani  bеlgilang  va  unga:=  Ustama!В3 

formulani kiriting. 

7) «Bolalar» varagidan hosil bo’lgan formula to’g’riligini tеkshirib ko’ring va uni quyiga 

qarab yoying. 

8)  Jadvalning  «Yig’indi»  grafasiga  Ustama!H3*53130  formulani  kiriting.  Bu  formulani 

quyi yachеykalarga ham kiriting. 

9)  Данные-фильтр-автофильтр  buyrugi  yordamida  jadvaldagi  ruyxatda  faqat  bolalari 

bor xodimlar borligini tеkshiring va ularni qoldiring. 

10) Jadvalga sarlavha o’rnating va saqlang. 



 

2-Topshiriq: 

 

1) 


MS Excel ni yuklang. 

2) 


Unda cos n funktsiya grafigini yasang. 

3) 


A3 yachеykaga -6,28 ni kiriting. 

4) 


A4 yachеykaga -6,27 ni kiriting. 

5) 


A3 va A4 yachеykalarni bеlgilang, ….to’ldirishdan foydalanib ularni 6,28 qiymatiga 

to’ldiring. 

6) 

Sichqonchani V3 yachеykaga olib kеling «Mastеr funktsiy» tugmachasini bosing. 



5%

10%


9%

8%

5%



12%

8%

10%



8%

9%

16%



Suyunonov A.G

Bеktеmirov A.D

Usmonov A.Е

Karimov Z.S

Kalonov B.G

Qosimov  B.D

Davlatov B.K

Ganiеva B.K

Safarov O

Toirov X


Suvonov A.D

7) 

«Мастер функции»(Mastеr funktsiy) da matеmatik funktsiyalar kаtеgoriyasini tanlang. 

8) 

Bu funktsiyalar ruyxati orasida esa cos ni tanlang. 



9) 

Ochiladigan «Аргументы функции» (Argumеnti Funktsii) darchasiga -6,28 qiymat 

joylashgan yachеyka  adrеsini kiriting. 

10)  Markеr to’ldirishdan foydalanib formulani barcha kiritilgan qiymatlar uchun nushalang. 

11)  Hosil qilingan ustunlarni bеlgilang. 

12)  Вставка – диаграмма (Vstavka-Diagramma) buyrug’ini bajaring. 

13)  «Тип» – bo’limidan «График» ni tanlang va «Вид» dan kerakli rejimni tanlang, «далее» 

tugmasini bosing; 

14)    Qiymatlar diapazonini o’rnating va «далее» tugmasini bosing; 

15)  Diagramma parametrlarni o’rnating «далее» tugmasini bosing; 

16)  Grafikning joylashish o’rnini belgilang va «готово» tugmasini bosing; 

17)  Hujjatni «Grafik» nomi bilan saqlang. (10-rasm) 

 

 

 



10-rasm  

 

Nazorat savollari. 

 

1.Formula nima u nima uchun qullaniladi? 

2.Formulani yozish qoidalari qanday? 

3.Formulani yozish qaysi belgidan boshlanadi? 



4.Formulani formula qatoriga qanday qo’yish mumkin?  

 

Download 0.67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling