9-mavzu. IX-XIII asr boshlarida O‘rta Osiyo xalqlari davlatchiligi.
Reja.
1.Tohiriylar va Safforiylar davlati.
2. Somoniylar davlati.
3. Qoraxoniylar davlati.
4. G‘aznaviylar va Saljuqiylar.
5. IX-XIII asr boshlarida Ustrushona davlati.
Tayanch so‘zlar
Tohiriylar,
Safforiylar, mahalliy zodagonlarning kuchayuvi, Muqanna qo‘zg‘aloni,
Abbosiylar, Barmakiylar, shuubiylik, musulmon dindorlari, mustahkam hokimiyat, ziroatkorlar,
islomlashtirish
siyosati, islom ruhoniylari, g‘oziylar, al-mutatavviya, sarhang,
Dar al-Akul,
Somoniylar, Somonxudot,
mahalliy zodagonlar, turk g‘ulomlari, Karmatlar harakati, dargoh,
devonlar, harbiy-ma’muriy
amaldorlar, hanifiylik, diniy me’morchilik,
Qoraxoniylar, chig‘illar,
yag‘molar, ug‘o‘zlar, Hasaniylar sulolasi, Tamg‘achxon,
Qoraxitoylar, elekxonlar, G‘aznaviylar.
Mavzu bo‘yicha savol va topshiriqlar.
1.IX asr boshlarida mahalliy zodagonlarning kuchayuvi haqida ma’lumot bering.
2.Tohiriylar davri haqida nimalarni bilasiz?
3.Safforiylar davlati haqida gapirib bering.
4.Somoniylarning siyosiy tarixi haqida ma’lumot bering.
5.Somoniylar davlat boshqaruvining o‘ziga xosligi nimalarda ko‘zatiladi?
6.Qoraxoniylar davlati haqida ma’lumot bering.
7.Somoniylar va Qoraxoniylar davlat boshqaruvidagi o‘xshashlik va farqlar nimalardan
iborat?
8.G‘aznaviylar davlatchiligining muhim tomoni haqida gapirib bering.
9.Saljuqiylar davlatchiligi haqida nimalarni bilasiz?
Mavzu bo‘yicha foydalangan adabiyotlar ro‘yxati.
1.Abulg‘oziy Bahodirxon. Shajarai turk. – Toshkent: Cho‘lpon, 1990.
2.Abu Rayhon Beruniy. Tanlangan asarlar. T.1. Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar. A.
Rasulov tarjimasi. – Toshkent: Fan, 1966.
3.Абул-Фазл-Бейхаки. История Маъсуда. 1030-1041. Пер. и прим., А.К. Арендса. –
Ташкент, 1962.
4.Azamat Ziyo. O‘zbek xalqi davlatchiligi tarixi. – Toshkent: Sharq, 2001.
5.Asqarov A.A. O‘zbek xalqining etnogenezi va etnik tarixi. – Toshkent: Universitet, 2007.
6.Buniyodov Z. Anushtagin – Xorazmshohlar davlati (1097-1231). A. Ahmad va M.
Mahmud tarjimasi. – Toshkent, 1998.
7.Агаджанов С.Г. Сельджукиды и Туркмения в XI-XII вв. – Ашхабад: Ылым, 1973.
8.Axmedov B. Tarixdan saboqlar. – Toshkent: O‘qituvchi, 1993.
9.Бартольд В.В. История культурной жизни Туркестана // Соч. Т. II. Ч. I. – М., 1963.
10. Босфорт К.Э. Мусульнанские династии. – М.: Наука, 1971.
11. История ат-Табари. Пер. В.Н. Беляева. – Ташкент: Фан, 1987.
12. Mahmud Qoshg‘ariy. Devonu lug‘otit turk. Tarjima va nashrga tayyorlovchi S.M.
Mutalibov. – Toshkent: Fan, 1960, 1961, 1963. – I-III jild.
13. Karaev O.K. Istoriya Karaxanidskogo kaganata (X – nachalo XIII vv.) – Frunze: Ilim,
1983
14. Караев О.К. История Караханидского каганата (X – начало XIII вв.) – Фрунзе:
Илим, 1983
15. Малявкин А.Г. Уйгурские государства в IX-XIII вв.. – Новосибирск: Наука, 1983.
16. Негматов Н. Н. Государство Саманидов. – Дўшанбе: Дониш, 1977.
17. Sagdullaev A.S. va boshq. O‘zbekiston tarixi: davlat va jamiyat taraqqiyoti. – Toshkent:
Akademiya, 2000.
18. Hasan Ato Abushiy. Turkiy qavmlar tarixi. – Toshkent, 1993.
19. Shoniyozov K. SH. Qarluq davlati va qarluqlar. – Toshkent: Sharq, 1999.
20. Shoniyozov K. SH. O‘zbek xalqining shakllanish jarayoni. – Toshkent: Sharq, 2001.
21. O‘zbekiston tarixi. R. Murtazaeva tahriri ostida. – Toshkent:
YAngi asr avlodi, 2003.