Amaliy mashg’ulot №1
Elektron sxemani maket (Breadboard)da qurish
Mashg’ulot maqsadi: Talabalarda mexatronika moduli uchun oddiy elektron
sxemalarni qurish amaliy ko`nimalarni shakllantirish.
Bu amaliy mashg’ulotda talabalar juda oddiy
elektron sxemani yaratishni
o`rganishadi. Bu sxema yorug’lik chiqaruvchi diod
LEDni (Light Emitting Diode)
yoqishni amalga oshiradi.
Talabalar quyidagilar haqida ma’lumotga ega bo’lishadi:
• rezistorlar haqida;
• svetodiodlar (yoruhlik diodlari);
Talabalar quyidagilarni o`rganadi:
• elektr sxemani o`qish tartibini;
• maketda elektr sxemani qurish tartibini.
Qisqa nazariy ma`lumotlar
Rezistor (
ingl.
resistor, lotinchada
resisto – qarshilik ko`rsataman) – elektrik
zanjirning passiv elementi bo`lib, elektr qarshilikni aniq va o`zgaruvchan qiymatiga
ega, tok kuchini chiziqli ravishda kuchlanishga aylantirishga
va kuchlanishni tok
kuchiga
aylantirish,
tokni cheklash, elektr energiyani
yutish va hokazolar uchun
mo`ljallangan.
a) Evropa va Rossiyada
qabul qilingan belgilanishi
b) AQSH qabul qilingan belgilanishi
Rezistorlarni ketma-ket ulaganda ularning qarshiliklari qiymati yig’indisi olinadi
Rezistorlarni paralell ulaganda esa teskari qarshiliklar yig’iladi (ya`ni
1/R umumiy
qarshilik
1/R
i
har bir qarshilik o`tkazuvchanligi yig’indisidan iborat bo`ladi)
Svetodiо
́ d (yorug’lik diodi) yoki
yorug’lik tarqatuvchi
diod
(
angl.
light-
emitting diode, LE
D) – elektron-tirqishli o`tishlarga ega yarim o`tkazgichli element bo`lib,
unda to`g’ri yo`nalishda elektr tokini o`tkazilishi paytida
optik nurlanish paydo
bo’ladi.
Element
– Svetodiod
Ixtirochilar -
Oleg Losev
(1927),
Nik Xolon’yak
(1962)
Belgilanishi
