Analitik kimyo fanidan geksatsianometrik va merkurometrik, argentometrik titrlash mavzusida tayyorlagan


Download 97.03 Kb.
Sana08.06.2020
Hajmi97.03 Kb.
#116207
Bog'liq
Ixtiyoriy qatorlar



TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI KIMYO VA TEXNOLOGIYA FAKULTETI KIMYOVIY TEXNOLOGIYA (I.CH.) TAʼLIM YOʻNALISHI

2-KURS 202-GURUH TALABASI XURRAMOV JAVOHIRNING

ANALITIK KIMYO FANIDAN GEKSATSIANOMETRIK VA MERKUROMETRIK, ARGENTOMETRIK TITRLASH MAVZUSIDA TAYYORLAGAN

KURS ISHI



Tayyorladi: Xurramov Javohir

Tekshirdi:

Termiz - 2020

Mavzu: Geksatsianometrik va merkurometrik, argentometrik titrlash.

Reja:


1. Kirish.

2. Asosiy qism:

2.1. Titrantlar kompleksometriyasi. Kompleksometriya turlari. Uslubiy xatolar va ularning kelib chiqishi, hisoblash, bartaraf etish.

2.2. Argentometriyani mohiyati, titranti, qo’llanilishi.

2.3. Geksatsianometriyani mohiyati, titranti, qo’llanilishi.

2.4. Merkurometriyani mohiyati, titranti, avzalligi va kamchiligi.

2.5. Suvsiz muhitda titratsiya. Suvsiz muhitda kislotali asosli titrlashning mohiyati.

3. Xulosa va ilovalar

4. Foydalanilgan adabiyotlar

KIRISH.

Qatorlar — quyidagi koʻrinishdagi ifodalanadi: a+a2+...+ap+... X a kabi belgilanadi. Yigʻindida qatnashgan ara2, ..., apelementlar qatorning hadlari, apesa umumiy hadi. Qatorning hadlari sonlar, funksiyalar, vektorlar, matritsalar va boshqalarni ifodalashi mumkin. Shunga koʻra, sonli, funksional, vektorlar, matritsalar qatori boʻladi. Agar Nt 8pchekli limit mavjud boʻlsa, qator yaqinlashuvchi (bu yerda 8„=a1+a2+ + ap= £, a ~ Kator ning qismiy yigʻindisi; 8 — qator yigʻindisi), aks holda uzoqlashuvchi deb ataladi.

Qator yaqinlashishi bir qancha mezon va alomatlar yordamida tekshiriladi. Mas, sonli Q. uchun Koshi mezoni, taqqoslash alomatlari, D’alamber, Koshi Raabe, Gauss, Leybnits, Abel, Dirixle, Koshi Maklorenning integral alomatlari va boshqalar mavjud. Sonli Q.ning yaqinlashishini aniqlashda koʻp hollarda ularni quyidagi ikki qator bilan taqqoslash yaxshi natija beradi.

Mutlaq yaqinlashuvchi qatorda uning yigʻindisini oʻzgartirmasdan hadlarining oʻrnini almashtirish va baʼzi hadlarini birlashtirish mumkin. Shartli yaqinlashuvchi Q.da bunday tasdiq oʻrinli emas.

Sonli boʻlmagan boshqa Q.ni tekshirish uchun ham sonli Q.ni tekshirishda ishlatiladigan va shunga oʻxshash alomatlaridan foydalaniladi.



ASOSIY QISM.

Absolyut va shartli yaqinlashuvchi integrallar

Bizga


xosmas integralni qaraylik. Agar



Integral yaqinlashuvchi bo’lsa, u holda funksiya oraliqda absolyut integrallanuvchi deyiladi.



Agar (2) uzoqlashuvchi va (1) yaqinlashuvchi bo’lsa, u holda – integral shartli yaqinlashuvchi deyiladi.

1 – Teorema. Agar - integral yaqinlashuvchi bo’lsa, u holda – integral yaqinlashuvchi bo’ladi.

tengsizlik o’rinli bo’ladi.



Isbot. - integral yaqinlashuvchiligidan Koshi kriteriyasiga ko’ra

munosabat bajariladi. Xosmas integralning ta’rifiga ko’ra funksiya chetki nuqtalari bo’lgan kesmada integrallanuvchi (Riman ma’nosida ) shuning uchun funksiya ham bu kesmada integrallanuvchi bo’ladi va



tengsizlik o’rinli. Bu yerdan funksiya Koshi shartini qanoatlantirishi kelib chiqadi. Demak, – integral yaqinlashuvchi bo’ladi.



(3) ni isbotlash uchun uchun o’rinli bo’lgan

tengsizlikdan foydalanamiz. va integrallarning yaqinlashuvchiligidan (4) ning o’ng va chap tomonlarining limitlari mavjud bo’ladi. (4) dan da limitga o’tib (3) tengsizlikni olamiz.



Dirixle va Abel alomatlari

xosmas integralni qaraylik.



1 – Teorema. (Dirixle alomati) quyidagi shartlar bajarilgan bo’lsin.

  1. funksiya oraliqda integrallanuvchi bo’lib,

funksiya da chegaralangan ya’ni,



bo’lsin.


  1. funksiya monoton bo’lib, da nolga intilsin , ya’ni

bo’lsin. U holda (1) integral yaqinlashuvchi bo’ladi.



2 – Teorema. (Abel alomati) quyidagi shartlar bajarilgan bo’lsin.

  1. – integral yaqinlashuvchi bo’lsin.

  2. funksiya monoton va chegaralangan bo’lsin.

bo’lsin. u holda (1) integral yaqinlashuvchi bo’ladi.

Ilovalar__Xulosa'>Xulosa va Ilovalar

Xulosa

Titrlashda reaktiv ortiqcha miqdorda emas, balki reaksiya tenglamasiga aniq mos keluvchi miqdorda qo’shiladi. Reaktivning titrlashga sarflangan aniq konsentratsiyasi va eritmasining hajmi o’lchanib, olingan miqdor eritmaning titriga ko’paytirilsa, reaktivning grammlarda ifodalangan massasi topiladi. Bundan reaksiya tenglamasiga asoslanib eritmadagi aniqlanayotgan modda miqdorini, agar eritmaning hajmi ma’lum bo’lsa, uning titrini topish qiyin emas.

Titrimetrik analiz ekvivalentlar qonuniga asoslangan boiib, bu qonunning matematik ifodasi

v,n,= v2n2

formulada o’z aksini topgan.

Bu yerda: Vx — tekshirilayotgan eritma hajmi; V2 reaksiyaga sarf bo’lgan reaktiv hajmi; N\ — tekshirilayotgan eritma tarkibidagi moddaning normal konsentratsiyasi; yV2 reaksiyaga sarf bo’lgan reaktivning normal kon­sentratsiyasi.

Titrlash yo’li bilan tekshirilayotgan eritma tarkibidagi modda konsentratsiyasini aniqlash uchun reaksiyaga kirishuvchi eritmalarning aniq hajmini, reaktiv eritmasining aniq konsen­tratsiyasini va ikki moddaning ekvivalent miqdorda reaksiyaga kirishib, reaksiyaning tugash vaqtini, ya’ni ekvivalent nuqtani bilish kerak. Binobarin, titrimetrik aniqlashlar quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:



  • reaksiyaga kirishayotgan eritmalarning hajmlarini aniq o’lchash;

  • ishchi eritmalarni tayyorlash;

  • ekvivalent nuqtani aniqlab olish.

Titrimetrik analizning aniqligi gravimetrik analiznikidan biroz pastroq, ammo bu farq unchalik katta emas. Shuning uchun analiz natijalarini tezroq bilib olish zarur bo’lsa va katta aniqlk talab qilinmaganda ko’pincha titrimetrik analiz usullaridan foydalaniladi.

Ilova

Ayrim reaktivlarni tayyorlash metodikasi

  1. Alizarin. Uning to’yingan eritmasi 96% li spirtda tayyor- lanadi.

  2. Ammoniy sulfid (NH4)2S. Ammiakning to’yingan eritmasidan 200 ml olib, unga erimay qolgunga qadar vodorod sulfid gazi yuttiriladi, so’ngra hosil bo’lgan critmaga 200 ml konscntrlangan ammiak eritmasi qo’shiladi va eritma hajmi 1 litrga yetkaziladi.

  3. Ammoniy karbonat (NH4)2C03. 96 g tuz olinib, hovonchada maydalanadi va 1 litr 2 n NH4OH da eritiladi.

  4. Vismutnitrat 0,5n Bi(N03)3. 80,6 gramm Bi(N03)3-5H20 tuzi 200 ml distillangan suvda eritiladi, so’ngra eritmaga 5 ml konscntrlangan nitrat kislota qo’shilib, eritmaning hajmi 1 litrga yetkaziladi.

  5. Difenilamin. 100 ml konscntrlangan sulfat kislotada (p=l,84 g/ml) 1 g reaktiv eritiladi.

  6. Yodli suv. 50-60 ml suvda 1 g KI, 0,5 g yod eritilgach, eritmaning hajmi distillangan suv bilan 100 ml ga yetkaziladi.

  7. Magnezial aralashma. MgCl2’ 6H20 va NH4CI tuzlaridan 100 g dan olinib, aralashma ustiga 50 ml konsentrlangan ammiak eritmasi qo’shiladi va eritmaning hajmi distillangan suv qo’shib 1 litrga yetkaziladi.

  8. Molibdat suyuqligi. 75 g ammoniy molibdat 0,5 1 suvda eritiladi. Hosil bo’lgan eritmani 0,5 litr 32% li HN03 eritmasi ustiga solinadi. (Buning aksini qilmaslik kerak!) Bunda avvaliga molibdat kislotasining oq cho’kmasi hosil boiadi, so’ngra u eriydi. 48 soatdan so’ng cho’kma (agar u hosil bo’lsa) eritmadan ajratib olinadi.

  9. Natriy geksanitrokobaltat (III) Na3[Co(N02)6]. 50 g kobalt (111) xlorid CoCl2- 6H20 tuzi 50 ml issiq suvda eritiladi. Shu vaqtning o’zida 150 g natriy nitrit NaN02 tuzi 500 ml suvda eritiladi. Eritmalar sovigandan so’ng bir-biri bilan aralashtiriladi, hosil bo’lgan aralashma aralashtirilib turgan holda mo’rili shkafda isitiladi, so’ngra 50 ml 50% li sirka kislota qo’shiladi. Bunda cho’kma tushadi. Cho’kmani filtrlab eritmadan ajratib olgach, filtrat reaktiv sifatida ishlatiladi.

  10. Natriy nitroprussid Na2Fe(CN)5N02H20. 20 g reaktiv 100 ml suvda eritiladi. Hosil bo’lgan critma qorong’i joyda saqlanadi. Reaktiv juda zaharli!

  11. Nessler reaktivi. 200 ml li o’lchov kolbasida 32 g HgJ2 va 20 g KJ suvda eritiladi va eritmaning hajmi distillangan suv bilan 200 ml ga yetkaziladi. Hosil boigan eritmadan 20 ml olib, uning ustiga 30 ml konsentrlangan KOH qo’shiladi. Tayyor bo’lgan reaktiv qorong’i joyda saqlanadi.

  12. Qalay (II) xlorid SnCl2. O’lchov kolbasiga 56,4 g tuz olib, uning ustiga 500 ml suv, 50 ml konsentrlangan xlorid kislota eritmasi qo’shiladi va aralashmaning hajmi distillangan suv bilan 1 litrga yetkaziladi.

  13. K+ ionlari uchun reaktiv Na2PbCu(N02)6. Tarkibida kaliy tuzlari bo’lmagan 2 g NaN02, 0,9 g (CH3COO)2Cu H20 va 1,6 g (CH3C00)2Pb-3H20 0,2 ml 30% li sirka kislota bilan kislotali muhitga kcltirilgach, 15 ml distillangan suvda eritiladi. Hosil bo’lgan eritma beqaror bo’lib, vaqt o’tishi bilan eskiradi. Eritma shliflangan shisha idishlarda saqlanadi.

  14. Simob (I) nitrat Hg2(N03)2. 1 litrli o’lchov kolbasiga 56,1 g tuz olib 100 ml 2 n HN03 eritmasida eritiladi va eritma hajmi distillangan suv bilan 1 litrga yetkaziladi.

  15. Qo’rg’oshirt (II) nitrat Pb(N03)2. 82,8 g Pb(N03)2 tuzi 1 litrli o’lchov kolbasiga solinadi, uning ustiga 500 ml distillangan suv, 5 ml suyultirilgan (1:1) nitrat kislota va o’lchov kolbasining bclgisigacha distillangan suv qo’shiladi.

  16. Kurkumin qog’ozi. Ko’k tasmasimon filtr qog’oziga kurkuminning spirtdagi eritmasi shimdiriladi. So’ngra filtr qog’ozi ammiak va kislota bug’lari bo’lmagan uyda quritiladi, qorong’i joyda saqlanadi.


Foydalanilgan adabiyotlar

  1. М.Э.Полеес,Ч.Н.Душечкина. Аналитическая химия. М., «Медицина», 1987.

  2. M.E.Poleyes. Analitik kimyo. Т., «Meditsina», 1988.

  3. В.П.Зенчик. Аналитическая химия. М., «Медицина», 1971.

  4. Ф.М.Шемякин, А.Н.Карпов, А.Н.Брусенцов. Аналитическая химия. М., «Высшая школа», 1965.

  5. V.N.AIekseyev. Yarim mikrousul bilan qilinadigan ximiyaviy sifat analizi kursi. Т., «O’qituvchi», 1976.

  6. V.N.AIekseyev. Miqdoriy analiz. Т., «O’qituvchi», 1963.

  7. А.Н.Крешков, A.A.Ярославцев. Курс аналитической химии. М., «Химия», 1964.

  8. А.Н.Крешков, А.А. Ярославцев. Курс аналитической химии. М., «Химия», 1964.

  9. В.Д. Пономарев. Аналитическая химия. М., «Медицина», 1982.

  10. В.П. Васильев. Аналитическая химия. Гравиметрические и титриметрические методы анализа. М., «Высшая школа», 1989.

  11. Г.А.Мелентьева, Л.А.Антонова. Фармацевтическая химия. М., изд. «Медицина», 1985.

  12. G.A. Madrahimova. Farmatsevtik kimyo. Т., «Abu Ali ibn Sino», 2003.

  13. A.Y. Ibodov. Farmatsevtik kimyo. Т., «Abu Ali Ibn Sino», 1996.

  14. М.Д. Машковский. Лекарственные средства. М., «Торсинг», Харьков, 1997.

  15. Analiticheskaya ximiya. problemы i podxodы. tom 1. R. Kelnera, J.-Merme, M. Otto, G.M. Vidmer. - M. Mir, Izdatelstvo AST, 2004

  16. Analiticheskaya ximiya. problemы i podxodы. tom 2. R. Kelnera, J.-M. Merme, M. Otto, G.M. Vidmer. - M. Mir, Izdatelstvo AST, 2004

  17. Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika». Fan. T. 2008. 1 - jild (lotinda)

  18. Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika». Fan. T. 2013. 2 - jild (lotinda)

  19. Fayzullaev O. «Analitik kimyo asoslari» Yangi asr avlodi, 2006.

  20. Mirkomilova M. «Analitik kimyo». O’zbekiston, Toshkent. 2001.

Download 97.03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling