Aniq integral bilan hisoblanishi bizga ma’lum(1-chizma)

3.Yuqoridan funksiyaning grafigi bilan, yon tomonlardan va vertikal to’g’ri chiziqlar bilan hamda quyidan ya’ni o’qi bilan chegaralangan egri chiziqli trapetsiyaning yuzasi

aniq integral bilan hisoblanishi bizga ma’lum(1-chizma).
Agar kesmada bo’lsa, u holda egri chiziqli trapetsiya o’qidan pastda joylashgan bo’lib, uning qiymati manfiy son bo’ladi. Shu sababli, bu holda, egri chiziqli trapetsiya’ning yuzasi

formula bilan topiladi(2-chizma)

va egri chiziqlar hamda va to’g’ri chiziqlar bilan chegaralangan geometrik shaklning yuzasi

formula bilan hisoblanadi(3-chizma).

3-chizma
Agar egri chiziq parametrik tenglama bilan berilgan bo’lsa, u holda egri chiziqli trapetsiya’ning yuzasi

formuladan topiladi.
Tekislikdagi funksiya bilan berilgan egri chiziqning yoyi uzunligi

formula bo’yicha hisoblanadi.
Agar egri chiziq parametrik tenglama bilan berilgan bo’lsa, u holda, yoy uzunligi



formula bilan hisoblanadi.
Aytaylik biror jismning o’qiga perpendikulyar bo’lgan tekislik bilan kesimi yuzi bo’lsin. Bu kesim ko’ndalang kesim deb ataladi va u kesmada uzluksizdir. Bu holda, berilgan jismning hajmi

formula bilan aniqlanadi.
egri chiziq to’g’ri chiziqlar va o’qi bilan chegaralangan egri chiziqli trapetsiya’ning o’qi atrofida aylanishidan hosil bo’lgan jismning hajmi

formuladan, sirti esa

formuladan topiladi.
egri chiziq, to’g’ri chiziqlar va o’qi bilan chegaralangan egri chiziqli trapetsiya’ning o’qi atrofida aylanishidan hosil bo’lgan jismning hajmi



formuldan topiladi.

Xulosa qilib shuni aytishim mumkinki aniq integral hayotimizning deyarli

barcha jabhalarini qamrab olgan. Jumladan texnikada juda keng qo’llaniladi.
Shuningdek iqtisodiy masalalarni yechishda ham keng foydalaniladi. Aniq
Integral yordamida fizik masalalar ham juda oson hal etiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. http://wwrv.ziyonet.uzl ; http,l/wrvrv.na ttib.uzl ;httn://www. arxiv.uz.
2. Jаbborov N. М. Oliy matematika va uning tatbiqlariga doir mаsаlаlаr
to'plami. I- va Il-qismlar. Toshkent, -Universitetll, 2017.
3. Shoimqulov В. А., Tuychiyev Т. Т., Djumaboyev D. Х. Matematik
analizdan mustaqil ishlar. Т. -O:zbeНston faylasuflari milliy jamiyatill,
2008.
4. 11. Jabborov N. М., Aliqulov Е. о., Axmedova Q. S. Oliy matemaika, 1,
2-qismlar Qarshi, 20 1 0