айблилик тўғрисидаги масалани ҳал қилмай туриб жиноят ишини тугатиш асослари
келтирилган бўлиб, мазкур моддада 13 та ҳолат белгилаб қўйилган.
Бироқ, Жиноят-процессуал кодексида жиноят ишини тугатиш тушунчасининг мазмун-
моҳияти аниқ очиб берилмаган. Шундай бўлса ҳам, бир қанча олимлар ушбу тушунчанинг мазмун-
моҳиятини назарий жиҳатдан тушунтиришга ҳаракат қилишган.
Хусусан, О.В.Мичурин ва С.Н.Перетокин жиноят ишининг тугатилиши терговнинг якуний
босқичи эканлигини, унда ишнинг натижалари чиқарилишини, терговчининг ички ишончи
шакллантирилишини ва ишнинг ҳар бир ҳолати процессуал ҳужжатларда ифодаланганлигини, ҳар
бир тўпланган далиллар учун бўшлиқлар ва зиддиятлар аниқланишини қайд этишган [3, Б.26].
Рус олими С.А.Филимоновнинг фикрига кўра эса, жиноий ишларни тугатиш ва реабилитация
қилинмаган асослар бўйича жиноий таъқиб қилиш – бу суриштирувчи, терговчи ёки суднинг
(судьянинг) жиноят иши юзасидан қабул қилинган, иш бўйича иш юритишни тугатиш тўғрисидаги
ёки шахснинг жиноят содир этилишига алоқадорлиги тўғрисидаги процессуал қароридир [4, Б.7].
Биз ҳам юқоридаги муаллифларнинг фикрига қўшилган ҳолда шуни айтишимиз мумкинки,
мазкур тоифадаги ишлар юзасидан жиноят иши у ёки бу сабабларга кўра юқоридаги моддада
назарда тутилган асослар мавжуд бўлганда тугатилади.
Айрим муаллифларнинг фикрига кўра, айблилик тўғрисидаги масалани ҳал қилмай туриб
жиноят ишини тугатиш (жиноят ишини реабилитация қилинмайдиган асослар билан тугатиш)
институти ҳам назарий, ҳам амалий жиҳатдан муҳим аҳамиятга эга [5, Б.28] бўлиши билан бир
қаторда, ушбу институтни Конституция ва Жиноят-процессуал кодексининг айрим принциплари
ва қоидалари талабларига зид эканлигини [6, Б.68] ҳам қайд этишган.
Шунингдек, айблилик тўғрисидаги масалани ҳал қилмай туриб жиноят ишини тугатиш
институтининг жиноят-процессида муҳимлиги билан бир қаторда, суд-тергов амалиётида уларни
қўллаш билан боғлиқ айрим муаммолар ҳам йўқ эмас. Қуйида мазкур институт билан боғлиқ
бўлган муаммоларни таҳлил этишга ҳаракат қиламиз.
Do'stlaringiz bilan baham: |
