Asosiy vazifa va funksiyalari makroiqtisodiy tahlil qilish va prognozlashtirish bosh boshqarmasining asosiy vazifa va funksiyalari


Download 226 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/5
Sana15.12.2019
Hajmi226 Kb.
#75086
  1   2   3   4   5

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI IQTISODIYOT VAZIRLIGI  

MARKAZIY APPARATI TARKIBIY BO’LINMALARINING  

ASOSIY VAZIFA VA FUNKSIYALARI 

 

MAKROIQTISODIY TAHLIL QILISH VA PROGNOZLASHTIRISH BOSH 

BOSHQARMASINING ASOSIY VAZIFA VA FUNKSIYALARI 

Bosh boshqarmaning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: 

respublikaning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishi darajasini kompleks ravishda izchil 

tahlil  qilish  natijasida  respublikaning  iqtisodiy  va  ijtimoiy  rivojlanishidagi 

muommolar  va  “muommoli  nuqtalar”ni  aniqlash,  iqtisodiy  va  ijtimoiy 

jarayonlarning  rivojlanish  tendensiyalarini  o`rganish,  iqtisodiyotdagi  mavjud 

nomutanosibliklarni aniqlash; 

taqqoslash  asosida  iqtisodiyotni  boshqarish  mexanizmi  va  yo‟nalishlari, 

respublikaning  iqtisodiy  va  ijtimoiy  rivojlanish  konsepsiyasi  va  kompleks 

dasturlari,  strategiyasi,  iqtisodiy  rivojlanish  prioritetlaridan  kelib  chiqqan  holda 

takliflarni ishlab chiqish; 

iqtisodiyotni  rivojlantirishning  ko`p  variantli  ssenariylari,  iqtisodiyotdagi  tarkibiy 

o‟zgarishlar  bo‟yicha  o`rta  muddatli  prognoz,  mamlakatni  iqtisodiy  ijtimoiy 

rivojlanishi bo`yicha qisqa va o`rta muddatli prognoz va dasturlar ishlab chiqish; 

asosiy  makroiqtisodiy  ko`rsatkichlarning  pul-kredit  agregatlari,  davlat  byudjeti 

parametrlari,  tashqi  savdo  va  to`lov,  shuningdek  moddiy-texnik  balanslari  bilan 

o`zaro bog`liqligini ta'minlovchi mexanizmlarni shakllantirish

byudjet,  soliq,  pul-kredit  siyosati  va  tabiiy  monopoliyalar  tovarlari  va  xizmatlari 

narxlari  va  tariflarini  boshqarish  mexanizmini  takomillashtirish  yuzasidan 

monopoliyaga  qarshi  si

yosatning  umumiy  yo„nalishlari  bo„yicha  takliflar 

tayyorlash, inflyatsiya darajasini nazorat qilish; 

O„zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  2011-yil  7-yanvardagi  PQ–1464-son 

qaroriga muvofiq Iqtisodiyotni liberallashtirish va modernizatsiyalash ko„lamlarini, 

mamlakatda  ishbilarmonlik  muhitini  shakllantirish  darajasini  choraklik  baholash 

indikatorlari  tizimini  (keyingi  o„rinlarda  –  Choraklik  indikatorlar  tizimi)  vazirliklar, 

idoralar, xo„jalik va biznes subyektlari faoliyatiga amaliy joriy etilishi ustidan tizimli 

monitoring qilish; 

iqtisodiyotni  libberallshtirishni  davom  ettirish  va    iqtisodiy  islohotlar  jarayonlarini 

yanada chuqurlashtirishga 

yo‟naltirilgan tadbirlarni amalga oshirilishini monitoring 

qilish; 

boshqaruv  va  menejment  tizimida,  raqobat  muhitini  shakllantirishda  bozor 

iqtisodiyoti  mexanizmlari  va  vositalarini  keng  joriy  etish  yuzasidan  Vazirlik 

rahbariyatiga takliflar tayyorlash. 



Bosh  boshqarma  o‘ziga  yuklatilgan  vazifalarga  muvofiq  quyidagi 

funksiyalarni amalga oshiradi: 

iqtisodiyotni  rivojlant

irishning  muhim  ustuvor  yo‟nalish  va  strategiyalarini  ishlab 

chiqishni  tashkillashtirish,  davlat  ijtimoiy-iqtisodiy  sohadagi  siyosatini  asoslash, 

iqtisodiy rivojlanishni barqarorlashtirish, makroiqtisodiy barqarorlikni ta‟minlashga 

yo‟naltirilgan  iqtisodiy  islohotlar  jarayonlarini  yanada  chuqurlashtirish,  bozor 

metodlari va vositalari asosida iqtisodiyotni liberallashtirishni amalga oshirishning 

ta'sirchan mexanizmini ishlab chiqish; 

mamlakatning  ijtimoiy-

iqtisodiy  rivojlanish  asosiy  makroiqtisodiy  ko‟rsatkichlari, 

makroiqtisodiy  mutanosiblik,  iqtisodiyotni  liberallashtirish  va  modernizatsiyalash 

ko„lamlarini,  mamlakatda  ishbilarmonlik  muhitini  shakllantirish  darajasini 

b

aholash  indikatorlari  tizimi,  tarkibiy  o‟zgarishlar  va  tendensiyalar  bo‟yicha 



sistematik 

yaxlit  tahlil  o‟tkazish,  iqtisodiyotdagi  mavjud  nomutanosibliklarni 

aniqlash va uni 

bartaraf etish yo‟llarini asoslash; 

byudjet,  soliq,  pul-kredit,  valyuta  va  monopoliyaga  qarshi  siyosatning  umumiy 

yo'nalishlari,  mahsulotlar,  tovarlar  va  xizmatlarga  narxlar  va  tariflarni  tartibga 

solish mexanizmini takomillashtirish bo'yicha takliflar ishlab chiqishda qatnashish

asosiy  makroiqtisodiy  ko'rsatkichlarning  pul-kredit  agregatlari,  davlat  byudjeti 

parametrlari, tashqi savdo, to'lov balanslari va tarmoqlararo balanslar bilan o'zaro 

bog'liqligini ta'minlovchi mexanizmni shakllantirishda qatnashish; 

moliya,  pul  muomalasi,  inflyatsiya  va  narxlarni  shakllantirida  muvozanatlashga 

yo'naltirilgan  muammolarni  echishga  qaratilgan  tashkiliy-uslubiy  ishlarni 

o'tkazishda qatnashish; 

prognoz  qiymat  loyihasini,  shuningdek  hom-ashyo,  materiallar,  tayyor  mahsulot 

va  oziq-ovqat  tovarlarining  asosiy  turlari  bo'yicha  talab  va  taklif  muvozanatini 

ishlab chiqishni tashkillashtirish; 

jaxon  tajribasi  va  ilmiy  tadqiqotlar,  makroiqtisodiy  modellashtirish,  moliyaviy 

dasturlash  va  balans  metodlariga  asosan  makroiqtisodiy  parametrlarni 

prognozlashtirish va tahlil qilish metodologiyasini takomillashtirish;  

iqtisodiyot  rivojlanishini  prognozlashtirish  sohasidagi  respublika  iqtisodiy 

organlarini,  xo'jalik  birlashmalari,  mahalliy  boshqaruv  organlarini  izchil  faoliyatini 

taminlaydigan  tashkiliy-metodik  rahbarlikni  va  nazorat  qilish  ishlarini  amalga 

oshirish; 

asosiy  makroiqtisodiy  ko'rsatkichlarni  prognozini  (qisqa  va  uzoq  muddatli 

davrga),  respublika  iqtisodiyotining  rivojlanishi  ahvoli  to'g'risida  yillik  va  har 

choraklik  ma'ruzalar  tayyorlaydi,  amalga  oshirilayotgan  iqtisodiy  islohatlar  va 

mamalakatning  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlanish  darajasi,  iqtisodiy  islohatlarni 

normativ-xuquqiy  ta'minlash  bo'yicha  asoslangan  xulosa  va  takliflar  tayyorlashni 

ta'minlash; 

statistik  ma'lumotlar  olish,  mutassadilik  qiladigan  masalalari  bo'yicha  statistika 

hisobini  va  hisobotlar  metodologiyasini  takomillashtirish  qismi  bo'yicha 


o'zbekiston respublikasi davlat statistika qo'mitasi bilan yaqin hamkorlikni amalga 

oshirish; 

ilmiy  iqtisodiy  tadqiqot  mavzulari  bo'yicha  davlat  buyurtmasini  shakllantirishda 

ishtirok etish; 

har choraklik indikatorlar tizimlarini baholash va tahlil qilish natijasida keyinchalik 

vazirlar  mahkamasiga  kiritish  uchun  iqtisodiy  umumlashtiruvchi  qisqacha 

ma'lumot  tayyorlash  qismi  bo'yicha  o'zbekiston  respublikasi  vazirlar  mahkamasi 

huzuridagi  prognozlashtirish  va  makroiqtisodiy  tadqiqotlar  instituti  bilan  yaqin 

hamkorlikni amalga oshirish; 

iqtisodiy  islohatlar  jarayonlarini  chuqurlashtirishga  yo'naltirilgan  qonunchilik 

bazasini va yangi qonunchilik aktlarini ishlab chiqishda qatnashish; 

mamalakatda  va  respublika  hududlarida  qulay  biznes-muhitni  yaratish  bo'yicha, 

tadbirkorlikka,  kichik  va  hususiy  biznesga  ko'proq  erkinlik  berish  amalga 

oshirilayotgan chora-tadbirlarni tahlil qilish; 

hisobot tizimlarini va moliya, soliq va statistika organlariga hisobotlarni topshirish 

mexanizmlarini  yanada  takomillashtiri  va  unifikatsiyalashtirish  bo'yicha  takliflar 

tayyorlashda qatnashish. 

 

BAHOLASH INDIKATORLARINI UMUMLASHTIRISH VA IQTISODIY TAHLIL 



TAYYORLASH BO‘LIMI 

Bo‘limning asosiy vazifalari va funksiyalari quyidagilardan iborat: 

O„zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  2011-yil  7-yanvardagi  “2011–2015-

yillarda  O„zbekiston  iqtisodiyotidagi  islohotlar  ko„lamini  chuqurlashtirish  va 

kengaytirish, mamlakatda ishbilarmonlik muhitini shakllantirish bo„yicha mezonlar 

va  baholar  tizimini  aniqlash  va  amalga  oshirishga  doir  chora-tadbirlar  Dasturi 

to„g„risida”  PQ–1464-son  qaroriga  muvofiq  Iqtisodiyotni  liberallashtirish  va 

modernizatsiyalash ko„lamlarini, mamlakatda ishbilarmonlik muhitini shakllantirish 

darajasini  choraklik  baholash  indikatorlari  tizimini  (keyingi  o„rinlarda  –  Choraklik 

indikatorlar  tizimi)  vazirliklar,  idora

lar,  xo„jalik  va  biznes  subyektlari  faoliyatiga 

amaliy  joriy  etilishi  ustidan  tizimli  monitoring  o„rnatish  va  uning  natijalarini 

umumlashtirib borish; 

tegishli vazirlik va idoralar tomonidan tayyorlanadigan Choraklik indikatorlar tizimi 

natijalarini yagona 

elektron ma‟lumotlar bazasi shaklida umumlashtirish; 

Choraklik  indikatorlar  tizimi  natijalarini  baholash  va  tahlil  qilish  asosida  iqtisodiy 

sharh tayyorlash va uni Vazirlar Mahkamasiga kiritib borish; 

Vazirlar  Mahkamasining  2012-yil  20-

apreldagi  “Qoraqalpog„iston  Respublikasi, 

viloyatlar  va  Toshkent  shahrida  ishbilarmonlik  muhitining  holati  va  ijtimoiy-

iqtisodiy  rivojlantirish  darajasi  indikatorlarini  har  chorakda  baholash  tizimini 


tasdiqlash  to„g„risida”  117-son  qaroriga  muvofiq  baholash  tizimi  natijalarini 

umumlashtirish va monitoring qilish; 

Qoraqalpog„iston  Respublikasi,  viloyatlar  va  Toshkent  shahrida  ishbilarmonlik 

muhitining  holati  va  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlantirish  darajasi  indikatorlarini  har 

chorakda  baholash  tizimi  natijalari  asosida  mintaqalar  reytingini  aniqlash,  bu 

bo„yicha  tegishli  iqtisodiy  sharh  tayyorlash  hamda  uni  Vazirlar  Mahkamasiga 

kiritib borish; 

boshqaruv  va  menejment  tizimida,  raqobat  muhitini  shakllantirishda  bozor 

iqtisodiyoti  mexanizmlari  va  vositalarini  keng  joriy  etish  yuzasidan  Vazirlik 

rahbariyatiga takliflar tayyorlash; 

iqtisodiy  islohotlar  jarayonlarini  yanada  chuqurlashtirishga  yo„naltirilgan 

qonunchilik  bazasini  takomillashtirish  va  yangi  normativ-huquqiy  hujjatlar  ishlab 

chiqishda ishtirok etish; 

mamlakatda  va  respublika  hududlarda  eng  qulay  biznes  muhitini  yaratish, 

tadbirkorlikka,  kichik  va  xususiy  biznesga  yanada  keng  erkinlik  berish  bo„yicha 

amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar samaradorligini baholash; 

korxonalar  faoliyatiga  davlat  va  nazorat  qiluvchi  organlar  aralashuvini  yanada 

qisqartirish,  tadbirkorlik  subyektlarini  tashkil  etish  va  ro„yxatdan  o„tkazish 

tartibotlarini  yanada  soddalashtirish bo„yicha Vazirlik  rahbariyatiga takliflar kiritib 

borish; 


kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sohasini jadal rivojlantirish uchun eng qulay 

shart-


sharoitlar  yaratish  bo„yicha  amalga  oshirilayotgan  chora-tadbirlarning 

borishi ustidan tizimli monitoring o„rnatish; 

hisobotlar  tizimi  hamda  moliya,  soliq  va  statistika  organlariga  hisobotlar  taqdim 

etish  mexanizmini  yanada  takomill

ashtirish  va  soddalashtirish  bo„yicha  takliflar 

tayyorlashda ishtirok etish. 

 

MAKROIQTISODIY PARAMETRLAR PROGNOZI VA MONITORINGI BO‘LIMI 

Bo`limning asosiy vazifa va funktsiyalari: 

asosiy makroiqtisodiy ko`rsatkichlarni, respublikaning, mintaqalarning iqtisodiy va 

ijtimoiy  rivojlanishi  darajasini  kompleks  ravishda  izchil  tahlil  qilish,  iqtisodiy  va 

ijtimoiy  jarayonlarning  rivojlanish  tendensiyalarini  o`rganish,  iqtisodiyotdagi 

mavjud nomutanosibliklarni aniqlash va ularni bartaraf etish yo`llarini asoslash; 

mamlakatni  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlantirishning  muhim  ustuvor  yo`nalishlari  va 

maqsadli 

kompleks 

dasturlaridan 

kelib 


chiqqan 

holda 


iqtisodiyotni 

rivojlantirishning  ko`p  variantli  ssenariylarini,  mintaqalar,  tarmoqlar  va  iqtisodiyot 

sektorlari  bo`yicha  qisqa  va  o`rta  muddatli  prognozlari  va  dasturlarini  ishlab 

chiqish; 



asosiy  makroiqtisodiy  ko`rsatkichlarning  pul-kredit  agregatlari,  davlat  byudjeti 

parametrlari,  tashqi  savdo  va  to`lov  balanslari  bilan  o`zaro  bog`liqligini 

ta'minlovchi mexanizmlarni shakllantirish; 

jamiyatni  rivojlantirish,  iqtisodiyotni  yanada  isloh  qilish  va  barqaror,  mutanosib 

rivojlantirishning  puxta  o`ylangan  strategiyasini  hamda  bozor  metodlari  va 

vositalari  asosida  iqtisodiyotni  liberallashtirishni  amalga  oshirishning  ta'sirchan 

mexanizmini ishlab chiqishda ishtirok etish; 

tegishli  vazirlik  va  idoralar  tomonidan  taqdim  etilgan  O`zbekiston  Respublikasi 

Prezidenti  va  O`zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi  tomonidan 

iqtisodiyotni  rivojlantirish  va  isloh  qilish  bo`yicha  qabul  qilinadigan  qaror  va 

farmoyishlar  hamda  qonun  va  boshqa  me'yoriy-huquqiy  hujjatlar  loyihalarini 

ekspertiza qilish; 

makroiqtisodiy  ko`rsatkichlar  ma'lumotlar  bazasini  shakllantirish  va  ularni  doimiy 

monitoringini olib borish; 

hisobot  davridagi  statistika  ma'lumotlari  asosida  mamlakat  ijtimoiy-iqtisodiy 

rivojlanishining  makroiqtisodiy  ko`rsatkichlar  ahvoli  va  tendensiyalarini  chuqur 

tahlil qilish, iqtisodiyotda tarkibiy qayta o`zgartirishlarning aniq maqsadli siyosatini 

shakllantirish, uning mavjud nomutanosibliklarni aniqlash va ularni bartaraf etish 

bo`yicha takliflar ishlab chiqish; 

iqtisodiyotni  rivojlantirishning  qisqa  va  o`rta  muddatli  makroiqtisodiy  rivojlantirish 

ko`rsatkichlari  prognozlari  va  dasturlarini  shakllantirishda  tashkiliy  -  metodik 

qo`llanmalarni ishlab chiqish; 

respublika  iqtisodiyotining  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlanishi  yakuni  bo`yicha  yillik  va 

har choraklik ma'ruzalar hamda tahliliy jadvallar tayyorlashda ishtirok etish

bo`limning  har  bir  mutaxassisiga  tegishli  bo`lgan  yo`nalish  ma'lumotlar  bazasini 

shakllantirish, yuritish va yangilab borish. 

 

MONETAR KO‘RSATKICHLAR VA PUL AGREGATLARI PROGNOZI VA 

MONITORINGI BO‘LIMI 

Quyidagilar bo‘limning asosiy vazifalari hisoblanadi: 

inflyatsiya darajasi prognozining ko„p variantli ssenariylarini ishlab chiqish; 

bank  va  to„lov  tizimi,  davlat  byudjeti,  narxlarning  shakllanishi  va  inflyatsiya 

jarayonlari holatining kompleks makroiqtisodiy tahlilini o„tkazish; 

omilli  tahlil  o„tkazish  va  iqtisodiyotdagi  inflyatsiya  darajasining  o„sish  omillarini 

aniqlash, shuningdek 

uni pasaytirish bo„yicha oldindan takliflar tayyorlash

jami iqtisodiyot va uning sektorlari bo„yicha inflyatsiya prognozlari, pul sharhi va 

almashuv  kursi  prognozlarining  bajarilishi  xususida  yakuniy  va  sharhli 

ma'lumotlar tuzish. 



Bo‘lim o‘ziga yuklatilgan vazifalarga muvofiq quyidagi funksiyalarni amalga 

oshiradi: 

jami  respublika  bo„yicha  va  hududlar  kesimida  muhim  tovarlar  va  xizmatlar 

narxlari (tariflari) dinamikasining tahlili; 

soliq  qonunchiligini  takomillashtirish  bo„yicha  takliflar  kiritish  uchun  xo„jalik 

sub'yektlari faoliyatiga soliq yukining ta'siri tahlilini o„tkazish; 

tegishli  vazirlik  va  idoralar  tomonidan  taqdim  qilingan  O„zbekiston  Respublikasi 

Hukumatining farmon va qarorlari, qonunlar va boshqa me'yoriy-huquqiy xujjatlar 

loyihalarining ekspertizasi; 

makroiqtisodiy ko„rsatkichlarning o„zaro uyg„unligini ta'minlash maqsadida davlat 

byudjetini  ishlab  chiqishda  ishtirok  etish  (yig„ma  byudjetni  milliy  iqtisodiyotning 

boshqa sektorlari bilan); 

yig„ma  byudjet  daromadlarining  o„rnatilgan  prognoz  ko„rsatkichlariga  muvofiq, 

soliq to„lovlari bo„yicha tushumlar, byudjet va byudjetdan tashqari jamg„armalarga 

to„lovlar bo„yicha boqimanda qarzdorlik darajasi yuzasidan monitoring olib borish; 

narx  va  monopoliyaga  qarshi  siyosatning  umumiy  yo„nalishlari  bo„yicha  takliflar 

tayyorlashda,  tovarlar  va  xizmatlar  narxlari  va  tariflarini  boshqarish  mexanizmini 

takomillashtirishda ishtirok etish; 

byudjet,  soliq,  pul-kredit  siyosati  va  tabiiy  monopoliyalar  tovarlari  va  xizmatlari 

narxlari  va  tariflarini  boshqarish  mexanizmini  takomillashtirish  yuzasidan 

monopoliyaga  qarshi  siyosatning  umumiy  yo„nalishlari  bo„yicha  takliflar 

tayyorlashda ishtirok etish; 

iqtisodiyotdagi  tarkibiy  o„zgarishlarning  o„rta  muddatli  prognozlarini  ishlab 

chiqishda ishtirok etish; 

Davlat  byudjeti  daromadlari  tushumining  prognozini  ishlab  chiqishda  ishtirok 

etish; 

bank, soliq va statistika qonunchiligini hamda iste'mol narxlari indeksini hisoblash 



metodikasi va metodologiyasini takomillashtirishda ishtirok etish; 

respublika  iqtisodiyot  organlari,  x

o„jalik  birlashmalari,  mahalliy  boshqaruv 

organlarining  pul  agregatlari  va  inflyatsiya  jarayonlarini  prognozlashtirish 

borasidagi uyg„unlashgan faoliyatini ta'minlovchi metodik va instruktiv materiallar, 

shakl va ko„rsatkichlarni tayyorlashda ishtirok etish; 

pul 

muomalasi, 



inflyatsiya 

va 


narxlarning 

shakllanishi 

borasida 

barqarorlashtirishga qaratilgan muammolarni hal qilish bo„yicha tashkiliy-metodik 

ishlarni o„tkazishda ishtirok etish; 

kelgusi  yil  uchun  statistik  ishlarni  o„tkazishga  davlat  buyurtmasini  shakllantirish 

hamda bo„lim vakolatiga kiruvchi masalalar bo„yicha statistik hisobotlarning shakl 

va ko„rsatkichlariga umumiy talablarni ishlab chiqishda ishtirok etish; 



inflyatsiya  jarayonlarini  prognozlashtirish  va  imitatsion  modellashtirishning  ilmiy 

bazasini ishlab chiqishda ishtirok etish; 

iqtisodiy  islohotlarning  borishi  natijalarini  umumlashtirish  va  tahlil  qilish  hamda 

ularni  yanada  rivojlantirish  va  chuqurlashtirish,  makroiqtisodiy  barqarorlik  va 

inflyatsiyaning  pasayishini  ta'minlovchi  iqtisodiy  siyosatning  ustuvorliklarini 

amalga oshirish mexanizmini korrektirovka qilish bo„yicha takliflar tayyorlash; 

iqtisodiyot  va  uning  tarmoqlari  bo„yicha  moliyaviy  holatning,  pul  muomalasining 

hamda  narxlar  indekslarining  hisobot  va  prognoz  ko„rsatkichlarini  ishlab  chiqish 

asosida inflyatsiya darajasi va uning tendensiyalarining tahlili; 

rahbariyatga  axborot  berish  maqsadida  narxlar  indekslarining  yillik,  choraklik  va 

oylik statistik dinamik qatorlari tahlilini amalga oshirish; 

respublika iqtisodiyot organlari, v

azirliklar, idoralar, xo„jalik birlashmalari, mahalliy 

boshqaruv organlarining davlat va mahalliy byudjet, pul agregatlari va inflyatsiya 

jarayonlarini  prognozlashtirish  borasidagi  faoliyatini  muvofiqlashtirish  bo„yicha 

takliflar kiritish; 

bo„lim vakolatiga kiradigan masalalar bo„yicha ilg„or xorijiy tajribalarni muntazam 

ravishda o„rganib borish va zaruriyat tug„ilganda ularni joriy qilish bo„yicha takliflar 

kiritish; 

bo„lim  xodimlari  tomonidan  mutasaddilik  qilinadigan  masalalar  bo„yicha 

ma'lumotlar bazasini shakllantirish, yuritish va yangilab borish. 

 

QIYMATLAR VA MODDIY BALANSLAR BO’LIMI 

Bo‘limning asosiy vazifa va funksiyalari quyidagilar: 

vazirlikning  tegishli tarmoq bo„limlari bilan birgalikda qiymat hamda mahsulotlar, 

xom-ashyo  va  materiallarning  asosiy  turlarini  ishlab  chiqarish  va  foydalanish 

bo„yicha balanslar prognoz loyihalarini ishlab chiqish; 

vazirlikning  tegishli  tarmoq  bo„limlari  bilan  birgalikda  iqtisodiyotning  muhim 

yo„nalishlarini material resurslari bilan ta'minlash choralarini belgilash; 

vazirlik,  idoralar,  xo„jalik  birlashmalari  va  korxonalar,  davlat  ehtiyoji  uchun 

haridlarni amalga oshirish borasida mahalliy boshqaruv organlari, xom-ashyo va 

materiallarning asosiy turlarini ishlab chiqarish va foydalanish bo„yicha  balanslar 

prognoz  lo

yihalarini  ishlab  chiqishda  metodolik  va  qo„llanma  materiallarini 

tayyorlash; 

vazirlikning tarmoq bo„limlari va Tovar bozorlari kon'yunkturasini o„rganish hamda 

investitsiya loyihalari va dasturlarini ekspertizadan o„tkazish Respublika markazi 

bilan  birgalikda  xom-ashyo  va  materiallarning  asosiy  turlari  hamda  mahsulotlar 

va iste'mol tovarlarini oqilona sarflanishini hisobga olgan holda talabni  aniqlash; 



iqtisodiy  rivojlantirishning    muhim    yo„nalishidan  kelib  chiqib  moddiy  balanslar 

prognozini, moddiy resu

rslar yo„nalishlarini  shakllanishida bozor mexanizmlarini 

ta'minlash, eksport salohiyatini oshirishni ta'minlanishini tashkil qilish; 

moddiy  balanslar  ishlab  chiqishda  ilmiy,  loyihalash,  konstruktorlik  tashkilotlari 

bilan birgalikda respublikada o„rinbosuvchi material ishlatish hamda balans ishlab 

chiqishda  chet  mamlakatlarning  shu  sohadagi  amaliyotini  o„rganish  va  tatbiq 

etish; 


vazirlikning  tarmoq  bo„limlari  va  boshqa  bo„linmalari  bilan  birgalikda  o„rnatilgan 

tartibda  davlat  ehtiyojlari  uchun  markazlashgan  moliya  manbalari  hisobidan 

mahsulot  (ishlar  va  xizmat  ko„rsatish)  hajmlari  va  uni  yetkazish  tuzilmasini, 

shuningdek  xom-ashyo  va  materiallar  resurslarining  asosiy  turlarini  mudofaa  va 

xavfsizlik  ehtiyojlari  hamda  davlat  ehtiyojlari  uchun  saqlashni,  davlat  moddiy 

zahirasi va O„zbekiston Respublikasi Hukumati zahirasini shakllantirish; 

moddiy balanslar ko„rsatkichlari bajarilishi holatining atroflicha tahlilini olib borish, 

prognoz  ko„rsatkichlarini  bajarilmay  qolish  sabablari  hamda  uni  bartaraf  etish 

yuzasidan  takliflar  kiritish,  tasdiqlangan  moddiy  balanslarni  bajarilishi  yuzasidan 

choraklik va oylik jadvallar asosida monitoring olib borishni yo„lga qo„yish; 

bo„lim  xodimlari  nazorat  qiladigan  masalalar  yuzasidan  ma'lumotlar  bazasini 

shakllantirish, yuritish va yangilash; 

bo„lim vazirlikning boshqa bo„limlari bilan birgalikda qiymat balanslari loyihalarini 

tayyorlanishi va bajarilishi yuzasidan muntazam monitoringni amalga oshiradi. 



 

MOLIYA - VALYUTA BALANSI BOSHQARMASI 

Boshqarma asosiy vazifa va funksiyalari: 

O‟zbekiston  Respublikasining  yig‟ma  moliya,  tashqi  savdo  va  to‟lov  balanslarini 

tuzish (keyingi matnlarda 

– yig‟ma moliya balansi, tashqi savdo balansi va to‟lov 

balansi); 

eksport  prognozini  bajarilishi  bo‟yicha  oylik  omilli  tahlil  o‟tkazish  va  o‟rnatilgan 

tartibda O‟zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga taqdim etish; 

o‟rnatilgan  tartibda  mamlakat  iqtisodiyotini  isloh  qilishning  tamoyillari  va  ustuvor 

yo‟nalishlariga  muvofiq  moliya  valyuta  va  tashqi  iqtisodiy  munosabatlarni 

rivoshlantirishga yo‟naltirilgan vazifalarni hal qilishga oid takliflar tayyorlash

o‟rnatilgan  tartibda  ishlab  chiqarish  va  eksport  potensialini  oshirishga  va 

kengaytirishga hamda importni ratsionallashtirishga qaratilgan moliya, valyuta va 

tashqi  savdo  munosabatlarini  davlat  tomonidan  tartibga  solish  mexanizmlarini 


takomillashtirish, shuningdek moliya va valyuta statistikasi tizimi va metodlarining 

rivojlanishi bo‟yicha takliflar tayyorlash; 

iqtisodiyot  rivojlanishining  ko‟p  variantli  ssenariylari  asosida  tashqi  savdo,  to‟lov 

va 


yig‟ma  moliya  balanslarining  prognoz  variantlarini  ishlab  chiqish  hamda 

ularnining  asosiy  makroiqtisodiy  parametrlar  bilan  o‟zaro  bog‟liqligini  (balansini) 

ta‟minlash; 

moliya, valyuta va tashqi iqtisodiy munosabatlar sohasida o‟rta va uzoq muddatli 

dasturlar (prognozlar) ishlab chiqishda qatnashish; 

vazirlikning  boshqa  bo‟linmalari  bilan  birgalikda  valyuta  va  tashqi  iqtisodiy 

faoliyatni tartibga solish sohalariga oid davlat siyosatini takomillashtirish bo‟yicha 

takliflarni tayyorlashda qatnashish

davlatni

ng  fiskal  faoliyatini  takomillashtirishga  va  O‟zbekiston  Respublikasining 

xorijiy  davlatlar  bilan  savdo-

iqtisodiy  aloqalarini  rivojlantirishga  yo‟naltirilgan 

shartnoma-

huquqiy hujjatlarni ekspert darajasida ishlab chiqishni ta‟minlash; 

respublikaning  moliya,  valyuta  va  tashqi  savdo  munosabatlari  rivojlanishining 

asosiy  ko‟rsatkichlari,  holati  va  istiqbollarini  tahlil  qilish,  respublikaning  moliya, 

valyuta  munosabatlari  hamda  savdo-iqtisodiy  aloqalarini  rivojlantirishga 

qaratilgan masalalarni hal qilishga oid informatsion-

tahliliy ma‟lumotlar tayyorlash 

va Vazirlik rahbariyatiga ko‟rib chiqish uchun kiritish; 

tegishli vazirlik va idoralardan olingan ma‟lumotlar asosida respublika iqtisodiyoti 

va  iqtisodiyot  sohalari  kesimida  moliya  va  valyuta  faoliyatining  umumiy  holati 

bo‟yicha, shuningdek eksport potensialini kengaytirish, importni optimallashtirish 

va to‟lov balansining barqarorligini ta‟minlashga qaratilgan tashqi iqtisodiy faoliyat 

rivojlanishini omilli tahlil qilish; 

valyuta  va  qimmatbaho  metallar  bozori

ning  holati  va  istiqboli  to‟g‟risida 

informatsion-

tahliliy  ma‟lumotlarni  Vazirlik  rahbariyatiga  hisobot  shaklida 

tayyorlash; 

o‟rnatilgan  tartibda  tegishli  vazirlik  va  idoralarning  bo‟linmalari  bilan  birgalikda 

yillik  respublika  valyuta  balansini  shakllantirishda  hamda  uning  bajarilishini  oylik 

monitoring olib borishda qatnashish; 

moliya,  valyuta,  bojxona,  tarif,  soliq  va  bank  sohasini  tartibga  solish  davlat 

siyosatini takomillashtirish bo‟yicha taklifkar tayyorlashda qatnashish; 

tegishli  vazirlik  va  idorala

r  bilan birgalikda  yig‟ma moliya balansini shakllantirish 

metodologiyasini ishlab chiqishda qatnashish; 

respublikaning  to‟lov  balansi  barqarorligini  ta‟minlash  va  tashqi  savdo 

muammolarining yechimi bo‟yicha Vazirlik rahbariyatiga takliflar kiritish; 

o‟z vakolati doirasida tashqi iqtisodiy, moliya va valyuta munosabatlarini tartibga 

solish  masalalariga  oid  normativ-

huquqiy  hujjatlar  loyihalarini  (ular  bo‟yicha 

xulosalarni) tayyorlashda va ko‟rib chiqishda qatnashish; 



vazirlikning boshqa bo‟linmalari bilan birgalikda xo‟jalik sub‟ektlarining moliya va 

valyuta  munosabatlari  samaradorligini  oshirish  masalalari  bo‟yicha,  shuningdek 

ushbu  munosabatlarni  rivojlanishiga  ko‟maklashuvchi  zaruriy  infratuzilmalarni 

shakllantirish bo‟yicha takliflar ishlab chiqish; 

kelg

usi  yilga  yig‟ma  moliya  va  to‟lov  balanslari  statistikasini  takomillashtirish 



hamda  tashqi  savdo  masalalari  bo‟yicha  statistik  ishlar  (kuzatuvlar,  izlanishlar) 

o‟tkazishga  davlat  buyurtmasini  shakllantirishda  qatnashish,  shuningdek  ushbu 

ishlarga qo‟yiladigan umumiy talablarni ishlab chiqish; 

boshqarma  bevosita  ma‟sul  bo‟lgan  masalalar  bo‟yicha  ma‟lumotlar  bazasini 

shakllantirish, yuritish va yangilab borish. 



Download 226 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2023
ma'muriyatiga murojaat qiling