- “MA`LUMOTLAR BAZASINI BOSHQARISH TIZIMI”
- Ko`pgina masalalarni yechish asosida axborotlarni qayta ishlash yotadi. Axborotlarni qayta ishlashni yengillashtirish maqsadida avtomatlashtirilgan axborot tizimlari yaratiladi.
- Avtomatlashtirilgan axborot tizimlari deb shunday tizimlarga aytiladiki, ularning tarkibida texnik vositalar, jumaladan shaxsiy kompyuterlar ishtirok etadi. Axborot tizimlari deb keng ma`noda axborotlarni qayta ishlaydigan ixtiyoriy tizimni tushunish mumkin. Tadbiq etish sohasiga qarab axborot tizimlarni ishlab chiqarish, ta`lim, sog`liqni saqlash, harbiy va boshqa soha tizimlariga ajratish mumkin.
- Axborot tizimlarini maqsadli ishlatilishiga qarab
- bir qancha kategoriyalarga bo`lish mumkin.
- Ma`lumot beruvchi tizim
- Qidiruv tizimi
- Boshqaruv tizimi
- va boshqa tizimlar. Bularning barchasi avtomatlashtirilgan axborot tizimi bo`la oladi.
- Axborot tizimlari asosida ma`lumotlar bazasi(MB) yotadi. MB deganda ma`lumotlarni shunday o`zaro bog`lanishi tushiniladiki, u mashina xotirasida saqlanib, maxsus ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimi dasturtiy vositasi yo`rdamida to`ldirilishi, o`zgartirilishi va takomillashtirilishi mumkin.
MA`LUMOTLAR BAZASI - Ma`lumotlar bazasi – Ma`lum masalaga yoki biror faoliyatga taaluqli o`zaro bog`langan va alohida ko`rinishda tashkil etilgan ma`lumotlar.
- MB ma`lumotlarini xususiyatlari:
- to`liqlik;
- aktuallik;
- qulaylik;
- To`g`ri tashkil etish.
- Ma`lumotlar banki - bir nechta MB, texnik vosita va dastur ta`minotidan iborat avtomatlashtirilgan tizim.
Ma`lumotlar banki - Hisoblash tizimi;
- Ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimlari (МBBT);
- Bir yoki bir nechta ma`lumotlar bazasi (МB);
- Dasturlar to`plami (МB dasturlari).
- Ma`lumotlar banki quyidagilarni o`z ichiga oluvchi axborot tizimlarini zamonaviy ko`rinishi hisoblanadi:
Qarama – qarshi bo`lmasligi; - Qarama – qarshi bo`lmasligi;
- Xatosiz bo`lishi;
- Yaxlit bo`lishi.
- Ma`lumotlar bazasi axborotlarni saqlash, hamda ma`lumotlarga qulay va tezkor murojatni ta`minlab beradi. U ma`lum qoidalar bo`yicha tashkil etilgan har xil xarakterdagi ma`lumotlar to`plamidan iborat
- MB dagi axborotlar quyidagicha bo`lishi kerak:
MB ma`lumotlarini qayta ishlash masalalari - MB yaratish;
- MB o`zgartirish;
- MB yangilash;
- МB tartiblash;
- МB ma`lumotlarni qidirish;
- МB fayl ko`rinishda diskda saqlash;
- МB diskdan yuklash;
- Hisobotlar yaratish va bosmaga chiqarish.
Xozirgi kunda ko`p xollarda ma`lumotlar - Xozirgi kunda ko`p xollarda ma`lumotlar
- bazasi markazlashmagan xolda tashkil qilinmoqda. Shuning uchun ma`lumotlar banki va ma`lumotlar bazasi sinonim so`zlar sifatida ham ishlatiladi.
- Boshqacha talqinda ma’lumotlar banki deyilganda ma`lumotlar bazasi uni boshqarish tizimi(MBBT) tushuniladi.
- MB ni ishlatish afzalliklari:
- Ixchamligi;
- Axborotlarni qayta ishlash tezligini oshishi;
- Kam mehnat sarfi;
- Har doim yangi axborot olish imkoniyati mavjudligi;
- Ma’lumotlarni ortiqchaligini kamayishi va boshqalar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
