Axmedova fotima

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Axmedova fotima

AXMEDOVA FOTIMA

2.1. Testologiyaning fan sifatida shakllanishining tarixiy ildizlari
Testologiya ( ing. Test bilim,ta`limot) ng, tanalish ekanligi qayd etilib, talim muassasalariga talabalarni test sinovi orqali qabul qilishni yoyilishi sanaladi. Dastlab jahonning rivojlangan mamlakatlarining bu sohadagi ilgrganildi va 1992-93 olim muassasalariga qabul tajriba sifatida test sinovlari asosida qabul qilindi. Mazkur jarayonning samaradorligi yuqori botirof etgan holda 1993/94 olim muassasalariga joriy etildi. 1996-1997 op variantli test topshiriqlari joriy etildi va ushbu jarayonning samaradorligiga erishildi. Testologiyaning rivojlanishiga Oshgan. Hozirgi kunda oliy tani har bir abituriyent uchun alohida test kitobchalarining tavsiya etilishi, olingan natijalarning sifat va miqdor jihatdan tahlil etilishi, asosli xulosalar chiqarilishi, har bir oyicha qiyin olim tizimining olimi va umumiy olim maktablaridagi tashkil etiladigan tal qollanib kelinmoqda. Testologiyani qoziga xos xususiyatlari, xususan, fanning tatkazilish maqsadi, kasbiy va umumtalchovi ham e sifatli va ilmiy asoslangan diagnostik metodikalarni yaratish haqidagi fan. Psixologiyada testologiyaning mazmuni differentsial psixometrika mazmuniga mos keladi.
2.2. Testologiyani fan sifatida shakllanishiga tarsatuvchi omillar.
Targanish va tahlil qilish natijasi talabalarning onikma va malakalarini nazorat qilish yuzaki, yaquv va test topshiriqlari asosida olib borilayotganligi, umumiy va xususiy kompetensiyalarni nazorat qilish ez-orsatdi. Jahonning rivojlangan mamlakatlarida professor-oquv kursi mazmuni boz-olim samaradorligining ortishiga bevosita va bilvosita tarsatayotganligi maldi.
Pedagogik faoliyatda vujudga kelayotgan mazkur qiyinchiliklar talaba (ozlashtirishi lozim bonikma va malakalarni aniqlash va ularni baholash uchun foydalaniladigan nazorat topshiriqlarini xilma-xillashtirish jarayonida vujudga kelayotganligi sababli, shu muammoni yoritish lozim deb topildi. Shuni qayd etish lozimki, professor-ozlashtirgan bilim, kolib, ularning qiyinlik darajasi reproduktiv, yaquv materiali qayta ishlanmasdan, aqliy operatsiyalar bajarilmasdan, xotirada saqlangan mazlashtirgan bilimlarini yuzaki aniqlash imkonini beradi, bu holatda tanikma va malakalarni aniqlash imkoniga ega emas.
Olim mazmunining tarkibiy qismlari va ularni olim mazmunining asosiy tarkibiy qismlaridan biri boni ijodiy fikr yuritishni talab etadi.
Test topshiriqlari didaktik materiallar sirasiga mansub bolimiy funksiyasi. Test topshiriqlari talabalarning onikma va malakalaridagi tipik kamchiliklarni aniqlash barobarida, ularni organishga undaydi.

Test topshiriqlarining tarbiyaviy funksiyasi. Test topshiriqlari talabalar tomonidan tori javobni topish jarayonida muayyan bilish qiyinchiliklarini his etishi, muammoni hal etish maqsadida aqliy operatsiyalar: tahlil, sintez, qiyoslash, umumlashtirish va xulosa yasash kabilarni bajarishi orqali ularda barkamollikka zamin tayyorlaydigan sifatlar: iroda, ongli intizom, muayyan onikma va malakalarini mustahkamlash, rivojlantirish, erishilgan natijalarda orin tutishini esuliyatini anglagan holda ozini rivojlantirishga undaydi. Yuqoridagi fikrlarni ei tegishli tayicha orin olgan oyicha Davlat taquv dasturi asosida tuzilishi shart. Integrativ testlar ham olangan aloqador fanlar Davlat taquv dasturi mazmunidan kelib chiqqan holda tuzilishi maqsadga muvofiq.
2. Test topshirigp mazlar, iboralar, belgilar, sifatlar va manoni beradigan tushunchalar bolumotlar asosida, yagona oquv jarayonida talabalar tomonidan muayyan bilim yoki kozlashtirganlik darajasini aniqlashni nazarda tutgan holda tuzilishi lozim.
4. Tai torsatilishi kerak: ( Oson (reproduktiv) (I)-talabalar tomonidan ortacha qiyin (produktiv) (II)-talabalardan obllab, umumlashtirish orqali xulosa yasashni talab qiluvchi daraja; (Qiyin (qisman-izlanishli) (III)-talabalar tomonidan avval onikma va malakalarni yangi kutilmagan vaziyatlarda qoyektlarni tahlil qilish, sintezlash, qiyosiy taqqoslash, qonun va qonuniyatlarni qozlashtirilgan bilim, koquv muammolarni hal etishda qoining savoli aniq, lolishi, unda zaruriy muhim mazlarni ishlatmaslik, shuningdek, savol ikki xil maining javobi tolib, ulardan bittasi mutlaq tori bojavoblarning barchasi torijavoblarning barchasi notoritori javob yo, g yoki g kabi iboralar ishlatilmasligi kerak. ( Test topshirigglishi, shakl jihatidan bir-biriga yaqin bogzlarni keraksiz takrorlamaslik, shuningdek, tushunarli, aniq va qisqa boi savolida tori javobni topishga yordam beruvchi sol qoquv kurslari bolmasligi, shaklan har xil va mazmunan bir xil test topshiriqlari boiyan man etiladi. ( Har bir test topshirigz pasportiga ega boquv kursining nomi, bob va boining qiyinlik darajasi, tori javob variantidan oldin belgisi qoglib, ilmiy asoslangan va sifatli diagnostik ollanib kelinmoqda. Testologiyani qoziga xos xususiyatlari, xususan, fanning tatkazilish maqsadi, kasbiy va umumtalchovi ham elib, tadqiqotchilar oldiga nazariy muammolar, matematik yondoshuvlar, model va metodlarni tavsiya etmoqda.