B. N. Xodjimuratova Nizomiy nornli tdpu "Maktabgacha ta'lim metodikasi"
Download 372.41 Kb. Pdf ko'rish
|
3.07 Математик тасаввурларни шакллантириш назарияси ва методикаси
- Bu sahifa navigatsiya:
- B o la la r d a v a q t t a s a w u r la r n i s h a k lla n tir is h
- S e m in a r m a s h g ‘u lo tla r in i ta s h k il e tish b o ‘y ic h a k o r s a tm a v a ta v s iy a la r . 9
- Asosiy adabiyotlar
Maktabgacha ta'limda elemcntar matematik tasavvurlarni shakllantirish metodikasi FAN DASTURI Bilim sohasi 100000 Ta'lim sohasi: I I 0000 Bakalavriat 5111800 yo'nalishi: Gumanitar - Pedagogika -Maktabgacha ta'lini Toshkent
2016 Oli\ va o'rta maxsus ta'lim vazirligining 2016-yil " i£r 01 buyrug'ining ilovasi biian fan dasturi ro'yxati tasdiqlangan daui
sonli Fan dasturi Oliy va o'rta niaxsus, kasb-hunar ta'lim yo'naiishi bo'yicha o'quv- uslubiy birlashmalari faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi Kengashning 2016-yil ” D
_dagi “ J "-sonli bayonnomasi bilan ma'qullangan. Fan dasturi Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universitetida ishlab chiqildi va turdosh oliy ta'lim muassasalari bilan keiishildi. T u zu v ch ilar: G.E.Djanpeisova Nizomiy nontli
TDPU “Maktabgacha ta’lim metodikasi''kafedrasi pedagogika fanlari nomzodi dotsent B.N.Xodjimuratova Nizomiy nornli TDPU “Maktabgacha ta'lim metodikasi” kafedrasi katta o'qituvchisi Taqrizchilar : SH.Q.Mardonov Mirzo
Ulug'bek nomidagi O'zbekiston milliy universiteti “Pedagogika va umumiy psixologiya” kafedrasi pedagogika fanlari doktori.
M.O.Norbosheva - Termiz davlat universiteti «Maktabgacha ta'lim
metodikasi» kafedrasi mudiri, pedagogika.fanlari. nomzodi. Fan dasturi Nizontiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti o‘quv-uslubiy kengashida ko‘rib chiqildi va tavsiya qilingan (2016-yil “!t(" O
U dagi “ ([ >”-sonli bayonnoma).
KIRISH Mustaqil respublikamizda yuz berayotgan siyosiy, iqtisodiy, ilmiy- texnikaviy va madaniy o'zgarishlar. Xalq ta'Iimi tizimida ham o 'z aksini topmoqda. O'zbekistonda uzluksiz ta'lim-tarbiya tizimini takomillashtirish, shu asosda ta'lim sifatini jahon andozalari darajasiga yetkazish ta'lim sistemasining eng dolzarb vazifasiga aylandi. Mazkur dastur maktabgacha ta'lim yo'nalishida o'qitiladigan Maktabgacha ta'limda elementar matematik tasawurlami shakllantirish metodikasi fanidan tuzildi. Fanning maqsadi va vazifalari Fanni o'qitishdan maqsad - elementar matematik tasawurlarni shakllantirish metodikasi predmeti rivojlanishi qonuniyatlarini va maktabgacha ta'lim muassasasidagi maqsadga qaratilgan ta'Iim jarayonida bolani talabga to‘liq javob beradigan darajada matematik rivojlantirishni ta'minlovchi pedagogik sharoitni o'rganish. Fanning asosiy vazifalari: I .Talabalarda maktabgacha tarbiya muassalarida matematika elementlariga o ‘rgatishning nazariy
asoslari,bolalaming matematik rivojlanishining psixologik xususiyatlari, maktabgacha ta'lim muassasasi ishining mazmuni vametodlari haqidagi bilimlami shakllantirish. 2. Talabalarda maktabgacha ta'lim muassasasida matematika elementlariga o‘rgatish jarayonini tashkil qilish,
mashg‘ulotlami rejalashtirish,mashg‘ulot ishlanmalarini tuzish va taxlil qilish,metodik usullari va taTimiy o‘yinlar tanlash, ular bilan ishlash mazmuni va metodlarini tahlil qilishning kasbiy ko'nikmalami rivojlantirishni ta'minlash. 3. Talabalami maktab va oila bilan hamkorlik aloqalarini o‘rnatishga o‘rgatish. Talabalar ushbu kurs bo‘yicha maktabgacha tarbiya kollejida ishlash mazmuni va shakllari bilan tanishtirish. Maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar matematik tasawurlarni shakllantirishning vazifalari (taTimiy tarbiyaviy).0‘qitish mazmuni va
yoTlarining umumiy tavsifi bilan qurollantirish. Fan bo'yicha talabalarning bilim, ko'nikm a va malakasiga qo'yiladigan talablar Bakalavr: - elementar matematik tasavvurlami shakllantirish nazariyasi va
metodikasini o‘zlashtirgandan so‘ng- fanning maqsad va vazifalari uning mazmuni shakl va usullari, maktabgacha yoshdagi bolalami yosh xususiyatlarini xisobga olgan holda taTimni tizimli ravishda tashkil etish va zamonaviy taTim usullaridan foydalanish to ‘g ‘risida bilimga ega bo'lishi; -asosiy matematik tushunchalami, elementar matematik tushunchalami shaklllantirishning shakl va metodlari, maktabgacha taTim muassasasi va maktab xamkorligidagi ishlarni, turli taTim muassasalarida turli sharoitda 3
pedagogik jarayonni o'ziga xos xususiyatlari va mazmunini tashkil etishni bilishi, ko 'nikma hosil qilish i; -ta 'lim jarayonini rejalashtirish ,uning natijalarini taxlil qilish va baxolash. Xar kungi ta ’lim va tarbiyaviy ishni dastur asosida tashkil etish,pedagogik diagnostik ishni tashkillashtirish. Bolalami matematik jixatdan bilim olishlari uchun shart- sharoit yaratish malakalariga ega bo‘lishi lozim. Fanning o'quv rejasidagi boshqa fanlar bilan o'zaro bog'liqligi va uslubiy jihatid an uzviylig i, ketma - ketligi
«Maktabgacha taMimda elementar matematik tasawurlam i shakllantirish metodikasi» fani umumkasbiy fanlar qatoriga kirib, 4 semestrda o‘qitiladi. Dastumi
amalga oshirish o ‘quv rejasida rejalashtirilgan umumkasbiy (maktabgacha pedagogika, nutq o‘stirish metodikasi, bolalami tabiat bilan tanishtirish metodikasi, estetik tarbiya) va ixtisoslik (bolalarni maktabga tayyorlash metodikasi) fanlaridan yetarli bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lishlikni talab etiladi. Predmetlararo bog'lanish to 'g ’ri amalga oshirishi uchun buni o'quv rejasi tuzilishida hisobgaolish muhimdir. Fanning ta'lim dagi o'rni Maktabgacha ta’lim muassasalarida ta’lim-tarbiyani pedagog-tarbiyachi amalga oshiradi. U pedagogik jarayonda markaziy o'rinni egallaydi. Shuning uchun tarbiyachi o‘z sohasini chuqur bilishi, xar xil metodik vositalami yaxshi egallagan, puxta pedagogik -psixologik tayyorgarlikka ega bo‘lishi muhimdir. Maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tassavvurlarni shakllantirish jarayonida ularga oddiy matematik tushunchalarni o'rgatibgina qolmay, ayni vaqtda bolalaming mantiqiy tafakkurini o ‘stirish, mustaqillik faoliyatini shakllantirish, maqsadga intilish, topshirilgan vazifani mas'uliyat bilan bajarish, o‘z oldiga qo‘ygan maqsadga erishish, qafiyatlilik, muomala
madaniyatini shakllantirish ham muhimdir. Fanni o'qitishda zam onaviy axborot va pedagogik texnologiyalar «Maktabgacha ta'limda elementar matematik tasavvurlarni shakllantirish metodikasi» fanini o'zlashtirishlari uchun o'qitishning ilg'or va zamonaviy usullaridan foydalanish, bunda axborot va pedagogik texnologiya yutuqlari va imkoniyatlaridan foydalanish ko'zda tutiladi. Ma'ruza va amaliy mashg'ulotlar turli texnik vositalar bilan jihozlanishi kerak. Fanni o'qitishda darslik, o'quv va uslubiy qo'Hanmalar, ma'ruza matnlari, tarqatma materiallar, internet saytlari ma'lumotlaridan foydalaniladi. 4
Asosiy qism Fanning nazariy (lektsiya) m ashg'ulotlari m azmuni Elem entar matematik tasavvurlarni shakllantirishning nazariy va didaktik asoslari
Maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar matematik tasawurlarni shakllantirish asoslari va metodikasi kursining nazariy asoslari. Predmetlar to‘plami va o‘ziga xos xususiyatlari; to‘plamning xarakteristik xususiyatlari; universal to‘plam. Munosabatlaming xususiyatlari. Ekvivalentlik munosabati. Tartib munosabati.Muxammad ibn Muso-al Xorazmiy, Umar Xayyom, Nasriddin Tusiy, Jamshid qiyosiddin al-Koshiy, Ulug‘bek asarlarida arifmetikaning rivojlanishi haqida dastlabki ma'lumotlar. Psixologik - pedagogik adabiyotlarda maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tasavvurlami rivojlantirish masalalari. YTTixiyeva, F.N.Blexer, maktabgacha yoshdagi bolalami matematika elementlariga o'rgatish to‘g‘risida. 0 ‘zbekistondagi MTM elementar matematik tasavvurlami shakllantirish metodikasi asoslarining rivojlanishi. M aktabgacha yoshdagi bolalarni matematika elementlariga o‘rgatishini tashkil qilish Maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tasavurlami shakllantirishda ta'limning asosiy didaktik prinsiplarini amalga oshirish. M TM turliyosh guruhlarida matematika mashg‘ulotlarini o ‘tkazish metodikasi va tashkil qilish xususiyatlari. Matematika mashg‘ulotlarini o‘tkazishga qo'yiladigan metodik talablar: mashg‘ulotlaming davomiyligi, ularning davriyligi, dastur materialini bo‘laklarga bo‘Iib batafsil taqdim etishning zarurligi. Mashg‘ulotlarn o‘tkazishda didaktik materiallar va metodik usullami almashtirish. Tushuntirish, namuna, namoyish qilishlaming roli.Dastur materialini o‘rganishning turli bosqichlarida o‘yin usullari tutgan o‘mi. Matematik bilimlami o‘zlashtirishda amallar va mashqlaming ahamiyati. Mashg‘ulotda tarbiyachining faoliyatiga qo‘yiladigan talablar. K o ‘ plik, son, hisob, kattalik, fazo, geometrik shakl va figuralar haqidagi tasavvurlarni shakllantirish metodikasi Hayotning uchinchi va to‘rtinchi yilida bolalarda miqdoriy tasavvurlarni rivojlantirish. Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalaming predmetlar miqdorini idrok qilish, esda olib qolishi va taqqoslashning o‘ziga xos xususiyatlari. To'plam
haqidagi tasawurlarni shakllantirishning sensor asoslari. To‘plamlaming tengligi va teng emasligi haqidagi tasawurlami shakllantirish. 0 ‘yinlar va o‘yin mashqlaridan foydalanish. 5
Bolalarda miqdor haqidagi tasawurlarni shakllantirish vazifalari «Ko‘p» va «Bitta», «Ko‘p» va «kam» o'rtasidagi o‘zaro munosabat bilan tanishtirish va butunni elementlarga ajratish. Bolalami predmetlami turli
belgilar bo'yicha gumhlashga o‘rgatish. Predmetlami gorizontal bo‘ylab joylashtirishda ko‘z va o ‘ng qo‘lning chapdan o‘ngga qarab harakatlanishini rivojlantirish. Bolalaming quyidagi ifodalami tushunishi va o ‘zlashtirish: qancha bo‘lsa - shuncha teng. Ko‘p-kam (miqdor bo‘yicha) bittadan, bitta ham yo‘q. Gaplami to‘g‘ri tuzishga o'rgatish. Bolalarda son-sanoq haqidagi b ilim la rn i shakllantirish sanashga o‘ rgatish Sanash va 0 ‘lchash jarayonida bolalarda butun sonlar qatori haqidagi tasavvurlarini rivojlantirishning o‘ziga xos xususiyatlari. Sanash faoliyatining rivojlanish bosqichlari Sanash natijalari predmetlarining sifat belgilari va ulaming fazoviy joylashuviga bog'liq emasligi. Sonning belgisi bo'yicha o‘ziga xosligini umumlashtirish. Bolalami butun predmetni teng boMaklarga boMishga o‘rgatish. Bolalarda predm etlarningoM cham i va ularni oMchash haqidagi tasavvurlarni shakllantirish OMchash haqida tushuncha, oMchamning asosiy xususiyatlari, ilk va maktabgacha yoshda bolalaming predmetlaming oMchamni idrok qilishning o‘ziga xos xususiyatlari. Predmetlar oMchamini idrok qilish va taqqoslashda so‘zning roli. Bolalarda prem etlarning shakli haqidagi tasavvurlarni shakllantirish Geometrik figura predmetlaming shaklini idrok qiiish etaloni sifatida. Bolalarning predmetlar shakli va geometrik figuralarni idrok qilishning o‘ziga xos xususiyatlari. Tadqiq qilish amallari va ularning shaklini bilishdagi roli. Shakl haqidagi tasavvurlami idrok qilish va shakllantirishda so‘zning roli Geometrik figuralami turli belgilari bo‘yicha guruhlarga ajratish. Geometrik figuralami burchaklari, tomonlari, soni bo‘yicha taqqoslash; ularni oMchash; umumlashgan tushunchalarni shakllantirsh. Bolalarda fazoviy tasavvurlarni shakllantirish Fazo va fazoda moMjal olish haqida tushuncha. Bolalarda fazoda moMjal olishni rivojlantirishning xissiy asosi. Idrok qilish va fazoda moMjal olishda so‘zning roli. Bolalaming tevarak atrofidagi fazoda moMjal olishni o‘zlashtirish. Ko‘rib idrok qilish va oMchash asosida fazoni idrok etishi. 6 Vaqt va uning o ‘ziga xos xususiyatlari. Turli maktabgacha yoshdagi bolalaming vaqtni idrok qilishi. Katta maktabgacha yoshdagi bolalarda vaqtni xis qilishni rivojlantirish. Faoliyatni vaqtda rejalashtirish, ajratilgan vaqtga va ish kolam iga bog‘liq holda ishning tempi va ritmini tartibga solish qobiliyatini rivojiantirish.
Maktabgacha ta’lim muassasida bolalarda matematik tasavvurlarni rivo jlan tirish bo‘yicha ishni rejalashtirish va qayd qilish Maktabgacha tarbiya muassasalarida matematika bo'yicha ishlami rejalashtirish va qayd qilishning ahamiyati. Kalendar rejaga qo‘yiladigan talablar va hisobot. A rifm etik m isollarni yechish boshlang‘ich maktabda matematika fanini o‘rganishga tayyorlash Olti yoshli bolalar bilan matematikaga oid ishlaming mazmuni va metodikasi-Maktabgacha ta'lim jarayoniga davlat talablari nuktai nazaridan olti yoshli bolalami oilada va maktabgacha ta'lim muassasasida maktab ta'limiga tayyorlashga qo'yiladigan talablar. Olti yoshli bolalarning psixologik pedagogik tasnifi va maktabga tayyorgarlik darajasi. Arifinetik masalalar. Bolalarning arifrnetik masalalarni tushinishining o ‘ziga xos
xususiyatlari. Masalalar ustida ishlashda metodik usullar va izchillik.+;-;= belgilari bilan tanishtirish. 0 ‘lchamlaming katta - kichikligi va sonlar o ‘rtasidagi funksional bog‘liqlik. Ikki
0 ‘lchamli fazoda mo‘ljal olishga o ‘rgatish. soat bo‘yicha vaqtni aniqlash. O ilad a va maktabgacha ta'lim m uassasalarida olib boriladigan metodik ishlarni rejalashtirish Bolalarni matematikaga o'gatishda MTM maktab
va oila
hamkorligi.O‘zbekiston Respublikasi Ta’lim to‘g‘risidagi Qonuni nuqtai nazardan MTM sida bolalarni maktabga tayyorlashga qo‘yiladigan talablar. Matematika dasturlari mazmunidagi hamkorlik. Ish uslublaridagi hamkorlik. MTM va maktab ishidagi hamkorlikni tashkil qilish shakllari M aktabgacha ta'lim muassasasida bolalarda matematik tasavvurlarni rivo jlantirish ishiga metodik ra h b a rlik qilish Matematik tasawurlami shakllantirish ishini tashkil qilishda MTM muassasasi mudirasi va katta tarbiyachining o‘rni. Tarbiyachilar bilim
darajasini vamahoratini oshirish shakllari v a y o ‘llari. 7 Elem entar m atematik ta saw u rlarn i shakllantirish m etodikasini o‘qitishning tashkiliy sh a k llari Maktabgacha tarbiya kollejida «maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar matematik tasavurlami shakllantirish metodikasi» kursini o‘qitish.Maktabgacha tarbiya kollejida maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar matematik tasavvurlami shakllantirish metodikasini o'qitish vazifalari va uning o ‘quv rejasidagi o‘mi. Dastumi tahlil qilish. Dastur materialini darslar bo'yicha taqsimlash. 0 ‘quvchilar bilan o‘tkaziladigan mashg'ulotlar shakllari. 0 ‘zlashtirishni hisobga olish. Pedagogik kollejida «Maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar matematik tasavvurlami shakllantirish metodikasi» kursini ko‘rgazmali qurollar bilan
jihozlash.O‘quvchilarning MTMdagi pedagogik amaliyoti. Ushbu kurs bo'yicha o‘quv qo‘llanmalar tasnifi. 0 ‘quvlaming ba'zi ko'rgazmali qurollami tayyorlash, 0 ‘TVdan va yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanish. A m aliy mashg‘ulotlarini tashkil etish bo‘yicha ko‘ rsatma va tavsiyalar Amaliy mashg'ulotlarida bakalavlar ilmiy ijodiy faoliyat bilan shug‘ullanib fan sohasidagi yangiliklar bilan amaliy mashg‘ulotlarini mazmunini boyitadilar. A m aliy mashg‘ulotlari uchun tavsiya etilgan tahm iniy m avzular: 1 .Asosiy matematik tushunchalar metodikaning nazariy asosi sifatida. 2. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalami matematikaga o‘rgatish uslubiyatining kelib chiqishi. 3. Maktabgacha ta'lim muassasasida ta'limini tashkil qilishga qo‘yiladigan umumiy talablar. 4.3-4 yoshli bolalarda miqdoriy tasawurlaming o ‘ziga xos xususiyati. 5. Sanash faoliyati va butun sonlar qatori haqidagi tasavvurlami shakllantirish. 6. Bolalami butun predmetni teng bo‘laklarga boMishga o ‘rgatish va xar bir yosh guruxda mashg'ulotni tashkil etish. 7-Bolalarda predmetlar o‘lchami haqidagi tasavvurlami shakllantirish xususiyatlari. 8. Xar bir yosh guruxda mashg'ulotlami tashkil qilish. 9. Bolalarning predmetlar shaklini idrok qilishining xususiyatlari. 10. Mashg‘ulotlami tashkil etish. lU Fazoviy tasavvurlami shakllantirish. 12. Mashg‘ulotlami tashkil etish. 13. Vaqt tasavvurlarni shakllantirish. 14. Mashg‘ulotlami tashkil etish. 15. Maktabgacha ta’lim muassasasida matematika ishini rejalashtirish. 16. Hayotning 6 chi yilida bolalaming hisoblash faoliyati. 8 Seminar mashg‘ulotlarida bakalavlar ilmiy ijodiy faoliyat bilan shug‘ullanib fan sohasidagi yangiliklar bilan seminar mashg‘ulotlarini mazmunini boyitadilar. Sem inar mashg‘u!otlari uchun tavsiya etilgan tahm iniy m avzular: 1 .Maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar matematik tasavvurlami shakllantirish metodikasi nazariy asoslari. 2.Predmetlar to‘plami va o‘ziga xos xususiyatlari; 3.Sharq mutafakkirlarining matematikaga oid qarashlari. 4 .0 ‘zbekistonda va chet mamlakatlarda elementar matematik tasavvurlami shakllantirish metodikasi asoslarining rivojlanishi. 5. Maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tasavurlarni shakllantirishda ta ’limning tamoyillari. 6. MTM turli yosh guruhlarida matematika mashg‘ulotlarini o‘tkazish metodikasi va tashkil qilish. 7. Bolalarda elementar matematik tasavvurlarni shakllantirish usullari. 8.11k yoshdagi bolalarning predmetlar miqdorini idrok qilishining o‘ziga xosligi.
9.3-4 yoshli bolalarda miqdoriy tasawurlam i rivojlantirish. KkBolalarni predmetlami turli belgilar bo‘yicha guruhlashga o‘rgatish. 1 LBolalarda son sanoq xaqidagi va butun sonlar qatori haqidagi tasavvurlarini rivojlantirish. 12.Sanash faoliyatining rivojlanish bosqichlari 13. Bolalarni butun predmetni teng boMaklarga boMishga o‘rgatish. 14. Maktabgacha yoshda bolalarda predmetlarning oMchamni idrok qilishning o‘ziga xos xususiyatlari. 15. Predmetlar oMchamini idrok qilish va taqqoslashda so'zning roli. 16. Bolalarning predmetlar shakli va geometrik figuralami idrok qilishning o‘ziga xos xususiyatlari. 17. Geometrik figuralami turli belgilari bo‘yicha gumhlarga ajratish. 18. Bolalarda fazoda moMjal olishni rivojlantirishning xissiy asosi. 19. Ko‘rib idrok qilish va oMchash asosida fazoni idrok etishi. 20. Turli maktabgacha yoshdagi bolalarning vaqtni idrok qilishi. 21 .Katta maktabgacha yoshdagi bolalarda vaqtni xis qilishni rivojlantirish. 22.Maktabgacha tarbiya
muassasalarida matematika bo‘yicha ishlarni rejalashtirish. 23.01ti
yoshli bolalar
maktab taMim jarayoniga matematik jixatdan tayyorlash. 24.Bolalarning arifmetik masalalami tushinishining o‘ziga xos xususiyatlari. S e m in a r m a s h g ‘u lo tla r in i ta s h k il e tish b o ‘y ic h a k o 'r s a tm a v a ta v s iy a la r . 9 25. Bolalami matematikaga o ‘gatishda MTM maktab va oila hamkorligida olib boriladigan ish shakllari. 26. Tarbiyachilar bilim darajasini vamahoratini oshirish shakllari v ay o ‘llari. 27. Zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida ta'limni tashkil etish. 28. Maktabgacha tarbiya kollejida maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar matematik tasavvurlami shakllantirish metodikasini o‘qitish vazifalari. 2 9 .0 ‘quvchilar bilan
o'tkaziladigan mashg‘ulotlar shakllari. 0 ‘zlashtirishni hisobga olish. 30.Darsni tashkil etishda yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanish. M ustaqil ta'lim ni tashkil etishning shakli va m azm uni: Talaba mustaqil ta'limni tayyorlashda muayyan fanning xususiyatlarini hisobga olgan holda quyidagi shakllardan foydalanish tavsiya etiladi: • darslik va o ‘quv qo‘llanmalar bo‘yicha fan boblari va mavzularini o‘rganish; • tarqatma materiallar bo‘yicha ma'ruzular qismini o ‘zlashtirish; • maxsus adabiyotlar bo'yicha fanlar bo‘limlari yoki mavzulari ustida ishlash; Magistrantga mustaqil ta'limning mavzulari beriladi, bu mavzular bo'yicha egallanishi kerak bo'lgan bilim, ko'nikma va malakalar, muddati va topshirish shakli aytiladi. Ko'rsatilgan muddatda nazariy material konspekti, referati ko'riladi, test yoki savol-javob o'tkaziladi. Amaliy xarakterdagi topshiriqlar yechimi ko'rsatiladi va o'xshash misollar yordamida tekshiriladi. Talabalarga tavsiya etiladigan mustaqil ta'limning mavzulari: - Maktabgacha yoshdagi bolalami xar tomonlama rivojlantirishda va ularni maktabga tayyorlashda matematik bilimlarning roli. - Muxammad ibn Muso al Xorazmiy Nasriddin Tusiy Jamshid G ‘iyosiddin al Koshiy Ulugbek asarlarida arifmetikaning rivojlanishi xaqida ma'lumotlar. - Son sanoq tushunchasi natural son sanoq va nol tushunchalarining yuzaga kelishi tarixidan. - Tartib va miqdor butun sonlar. - Sanash sanashning turli tizimlari. - Matematikaga o'rgatishning zamonaviy metodlari. - Turli yosh guruxlarda bolalami sanashga o'rgatish vazifalari. -Bolalami miqdor va tartib sanoqqa o‘rgatish sanoq blimi yuzasidan ko‘rgazmali qurol yasash. -Bolalami predmetlar o‘lchami bilan tanishtirish vazifalari.Ko‘rgazmali qurol yasash. -Bolalami predmetlar shakli bilan tanishtirish vazifalari. -Geometrik figuralami farqlash va nomini aytishga o'rgatish. Ko‘rgazmali qurol yasash. -Turli yoshdagi bolalarda predmetlar shakli va ulaming qismlarni taxlil qilish mashq qildirish mashg‘ulot ishlanmasini tuzish. 10 -Fazoda m oljalga olishni sliakllantirish vazifalari o ‘ziga nisbatan tinch va xarakat xolatidagi asosiy yunalishlarni farqlash. -Fazoda mo‘ljalga olishni rivojlantirish uchun ta'limiy uyinlar. -Bolalarni vaktni chamalashga o‘rgatish vazifalari bolalarni sutka qismlarini farqlashga ularning tartibini aniqlashga 0 ‘rgatish Rejalashtirish turlari. - Oylik reja tuzish. - Maktabgacha tayyorlov guruxida sanashga va xisoblash faoliyatiga o‘rgatish vazifalari. -Qogoz pul va tangalar bilan tanishtirish. - Tayoqchalardan figuralar xosil qilish geometrik shakllar rasmini chizish didaktik uyinlardan foydalanish. -Fazoviy tasavvurlarni rivojlantirish vazifalari .Fazoda mo‘ljalga olish uchun didaktik uyinlar.
-Bolalarni vaqtni chamalashga o‘rgatish vazifalari . lntemet ma'lumotlari Fan dasturning information-uslubiy ta ’minoti Didaktik vositalar Jihozlar va uskunalar, moslamalar: elektron doska - Hitachi, LCD-monitor. elektron ko'rsatgich (ukazka). video-audio uskunalar: video va audiomagnitofon, ntikrofon, kolonkalar. kom pyuter va multimediali vositalar: kompyuter, Dell tipidagi proyektor, DVD- diskovod, Web-kamera, video-ko'z (glazok). Foydalaniladigan adabiyotlar ro'yxati R ahbariyat adabiyotlari: 1, 0 ‘zbekiston Respublikasining «Ta’iim to‘g‘risida»gi Qonuni., -T .:0 ‘zbekiston, I997 y. 2. Kadrlar tayyorlash milliy dasturi, -T .:0 ‘zbekiston,l997 y. 3. Maktabgach ta'lini konsepsiyasi.-T.:2008 y 4. M aktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar ta'lim - tarbiyasiga qo'yiladigan davlat talablari. T., 2013 y.
Asosiy adabiyotlar 1 .Xasanboyeva.O.U.va boshqalar. «Vlaktabgacha ta'lim pedagogikasi».T.., «llm ziyo». 2006y. 2. Bikbayeva N.U. Ibragimova Z.I. Kosimova X.I. «Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarda elementar matematik tasavvurlarni shaklantirish» T. « 0 ‘qituvchi» ,1995y. 3. Bolajon dasturi, T 2010 y. UMJumayev “Maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tasavvurlarni shakllantirish metodikasi va nazariyasi” T., 2007 y. 2,O.Xasanboyeva va boshqalar. “Oilada barkamol aqlod tarbiyasi’T ., 2010 y 3,S.X.Jalilova, S.M.Aripova. Maktabgacha yoshdagi bolalar psixologiyasi, 2013y. 4.SH.A.Sodiqova “Maktabgacha pedagogikasi” “Tafakkur sarchashmalari” nashriyoti. T.,20l 3y. 5. Raxmonqulova “Maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tasavvurlarni shakl lantirish”,T.201 Oy 6. Maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga ko‘yiladigan davlat talablari, 2013y. 7. EenoujHCTan A . B . d>opMMpoBaHHtie h pa3BHTHHe MaTeMaTHnecKHx cnoco6HOCTeit UOU j k o j ih h k o b : Bonpocn Teopnn h
npaKTHKH: Kypc JieKUMH
juia cryjt.
aoujK. (jtaKyjiTeTOB b m c l u . yne6. 3aBejteHHH. — M .: TyM aHHT. H3jt. ceHTp
B J l A i l O C , 2003.
— 400 e.: HJt. HCEH 5-691-01229-0. 8. A. MMxaiuiOBa, 3 .
HocoBa, A. A. Crojinp, M. H. nojiaKOBa, A. M. BepSeHeTC TeopriH h
TexHOJiorHH m
are m
ar h u
ec
k o
ro paiBHiHH /iereu
uouiKoaHoro b o
ipaera.Hi/urrea ct b o
«/teiCBo-npecc». CaHneTep6ypr , 2008it. Q o‘shimcha adabiyotlar Tlektron ta'lim resurslari 1. www. tdpu. uz 2. www. pedagog. uz 3. www. ziyonet. uz 4. www. edu. uz Download 372.41 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling