Bilimler bazasi ha’m ekspert sistemalar

Bilimler bazasi ha’m ekspert sistemalar

Du’zgen: Abipova Gu’ldana

Reje:

Jasalma intelekt sistemalari

Bilimlerdi suwretlew modilleri

Ekspert sistemalardan paydalaniw

Jasalma intelekt- bul insan oy-pikrin kompyuterde sawlelendiriws dasturli dizim.

Jasalma intelekt- bul insan oy-pikrin kompyuterde sawlelendiriwshi dasturli sistema. Jasalma intelekt sistemalari 40-jildan koplew tariyxiy rawajlaniw jarayanin basinan otkergen. Sistema payda boliwinan-aq teoremani avtomatik dalillew, mashina sozligi (bir mashina tilinen basqa tilge aylaniw), korinislerdi uyreniw ham qayta islew, oyinlar algoritimi ham strukturasi siyaqli sheshimin kutip atirgan maselelerdi orap alingan sheshimdi tabiw.

.

Bilimler bazasi

Kiriwshi

informaciyalar

Shigariw

mexanizimi

Tamamlaw

natiyje

.

Bilimler bazasi-bul bazi bir mashqala tarawda quramali wazipalardin sheshimin tabiw ushin analiz ham juwmaqlardi jaratiwshi modeler, qagiydalar ham magliwmatlar kompleksi. Jasalma intelekt sistemasinda bilimler bazasi tiykargi orindi iyeliydi. Usi jonelistin tiykargi qanigesi Stenford universiteti professori Edvard Feyganbaum bilimler tiykarinda kompyuterde islengen intelektual dastur juda qiyin bolip, bunda ekspertqa murajat etiwin soraydi. Jasalma intelekt atamasi aniq bir aniqlamaga iye bolmay, oni bizler sinonimi spatinda “Ekspert sistemalar” ham “Bilimlerge tiykarlangan sistemalar“ tusiniklerin isletemiz.

.

• .

Bilimler bazasin tiykarlangan ekspert sistemasinin islew sxemasi

Natiyje

interpretatsiyasi

Guzetiw

Gipoteza ham qagiydalar jardeminde jana manisler yamasa jana natiyjeler aliw.

Jana informatsiyalardi ozlestiriw

.

• .

Joqaridagi sxema jarayani, jeterli informatsiya jiynalganga shekem dawam etedi.

Sxematik koriniste tomendegishe anlatiladi:

.

• ,

Tekseriw natiyjeleri ham baslangish manisler

Tekseriw natiyjelerine kiriwdi tanlaw

Guzetiw

Interpretatsiya

Ozlestiriw

Paydalaniw

Qagiyda

Shigiw

Natiyje

.

Ekspert sistemalar-bul joqari qanigeli ekspertler darejesinde paydalaniwshilar qararlarin tayarlawdin qanigelestirilgen joneliste bilimlerdi qayta islew sistemalari esaplanadi.

Eslarga maslahat beriw, qayta islaw, konstrutatsiya beriw, diagnoz qoyiw siyaqli nazik maseleler jukletilgen.

Esnin uliwmaliq strukturasi sistemasinda maqsetke erisiw ushin qagiydalar, faktlar, shigariw mexanizimi ham kishiriytirilgenlerden paydalaniladi. Uliwmaliq maselelerdi sheshiw ushin, sheksiz fakt ham qagiydalar kerek boladi. Eger sonday Sistema jaratilganda da oni bilimler menen toltiriwga uzaq waqit talap etiletugin edi. Biraq, usi waqitqa shekem usinday informatsiyalardi oz-ara saqlawshi EEMlar mavjud emes, sonin ushin waqtinsha maseleni quramali maseleli bolegin koriw menen shegaralanamiz/

• Itibariniz ushin
• Raxmet!