Birinshi metall samalyot qalay jaratılǵan


Download 299.87 Kb.
Sana16.06.2023
Hajmi299.87 Kb.
#1493135
Bog'liq
Birinshi metall samalyot qalay jaratılǵan


Birinshi metall samalyot qalay jaratılǵan
20 -ásirdiń birinshi shereginde samolyotlardı qurıw ushın tiykarǵı materiallar hár qıylı aǵash, fanera hám palotna edi. Tolıq metall samolyottı jaratıw áhmiyetsiz bolmaǵan wazıypa edi-salmaqlıq astı, bul bolsa jáne de kúshli dvigatellerge mútajlik hám strukturanıń bekkemligi ushın ulıwma basqa talaplarǵa alıp keldi. Bul maseeni birinshilerden bolıp Ugo Yunkers sheshti, 1915 jılda dúnyadaǵı birinshi metall monoplandı jarattı. Odan aldın da tájiriybeler ótkerilgen, biraq tabısqa erisken Yunkers edi - onıń Junkers J1 samolyotı ushıp ketti. Biraq birinshi jáhán urısı dawam etti, áskerler arzanlaw aǵash hám zig'ir samolyotlarına mútáj edi hám pútkil metall samolyotlar ideyası keyin qaldırildi. Urıstan keyin olar oǵan qaytıp keliwdi-túrli mámleketlerde de áskeriy, de puqaralıq pútkilley metall samolyotlar islep shıǵarıla baslandı. Rassiyada bunnan tısqarı emes edi.

Kóp tárepten, pútkil metall konstruktsiyalardıń rawajlanıwı dyuralyuminniı jaratılıwma járdem berdi-alyuminiy eritpesi, alyuminiydiń jeńilligi hám mexanik kúshtıń asıwı. Dyuralumin birinshi ret Germaniyada alınǵan jáne onıń formulası ıqtıyatlılıq penen sı saqlanǵan. Uzaq tájiriybeler hám 1922 jılda qolǵa alınǵan nemis samolyotların úyreniw nátiyjesinde Rassiya ózleriniń soǵan uqsas eritpesin jaratılıwma eristi. Bul óziniń tolıq metall samolyotların jaratılıwma jol ashtı. 1923 jılda jas samolyot dizayneri Andrey Nikolaevich Tupolev samolyot joybarı ústinde jumıs basladı, onıń pútkil quwat ramkası hám qatlamı shınjırlı alyuminiy menen ámelge asırılıwı joybarlastırılǵan edi. Jańa mashina ant-2 belgisin aladı (dizaynerdiı birinshi samolyotları onıń bas háripleri menen atalǵan ).

Jańa samolyot joqarı qanatlı erkin tasıwshı monoplan edi. Qattılıqtı asırıw ushın fyuzelyaj úshmúyeshlik formasında islengen. 100 at kúshine iye ingliz Bristol Lucifer úsh cilindrli dvigatelinen paydalanılǵan. Ushıw tezligi - saatına 169, 7 km, bálentligi - 3300 metr, ushıw aralıǵı -425 kilometr. Ant-2 eki variantda - jolawshı hám áskeriy razvedkada islep shıǵarılıwı joybarlastırılǵan edi.
Kolchugaluminiy nemis duraluminidan nikel bar ekenligi hám mıs hám marganetsning azmaz basqasha qatnası menen parıq etedi (mıs — 4, 5 %, marganets — 0, 7 %, nikel — 0, 3 %, magniy — 0, 5 %, alyuminiy — 94 %)
Kolchugaluminiydiń úsh túri ajralıp turardı : jumsaq — 400 °C temperaturada qızdırılǵan,temperaturası — 500 °C temperaturada hám nagartlanǵan.
Yarım tayın ónimlerge kóre, japıraq, putaq hám sımdıń shınjırlı alyuminiy ajralıp turardı. Tek quyma kúsh isletilmeydi, sebebi tómen kúsh shegarası (16 -17 KGF/mm2) azmaz sozılǵan.
Qalıńlıǵı 0, 3 mm den joqarı bolǵan listlar ushın 1-klass ushın 40 KGF/mm2, 2 hám 3-klasslar ushın 38 hám 36 KGF/mm2 kúsh shegarası ornatildi. Kolchugaluminiy óziniń xarakteri boyınsha list, Profil hám trubalar kórsetkishlerinde nemis duralidan kem emes edi.
Komissiya tárepinen islep shıǵılǵan shınjırlı alyuminiy profillerdiń túrliligi 15 jıl dawamında gofrirovka etilgen qatlamlı samolyotlar islep shıǵarılıp atırǵanda isletilingen. Tiykarǵı túri-qalıńlıǵı 2 mm ge shekem bolǵan listlerdan iyilgen shveyler qırları (a tipidagi Profil) bolǵan. olardıń assortimenti sonday saylanǵan, profiller boslıqlarsız bir-birine jaylastırılǵan. Ápiwayı shveylerler derlik isletilmegen, kishi profiller tiykarınan l formasında edi. F tipidagi profiller tek A menen birgelikte isletilingen hám ol menen shpallar kiyim shkafılarında ulıwma jabıq Profil payda etgen. A hám L tipidagi profiller, ádetde, qırlardıń gofrirovka etilgen qatlamǵa jabıwǵan hám jasırın bolıp islegen, bul bolsa olardaǵı materiallardan paydalanıwdı shama menen 30% ke asırǵan.
Download 299.87 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling