Bajardi: Olmosov Jamoliddin Tekshirdi: Mavzu: Buddaviylik va xristianlik dini tarixi va falsafasi
Reja:
- 1. Buddaviylik dinining vujudga kelishi
- 2. Buddizm oqimlari (yo’nalishlari)
- 3. Xristianlik dinining paydo bo’lishi
- 4. Xristianlikdagi oqimlar
Buddaviylik dinining vujudaga kelishi - Buddizm – dunyodagi eng yirik dinlar ichidagi qadimiylardan biri hisoblanib, mill. avv VI – V asrlarda Hindistonda vujudga kelgan. Bu dinga e’tiqod qiluvchilar, asosan, Janubiy, Janubi- Sharqiy va Sharqiy Osiyo mamlakatlarida ko’p uchraydi.
- Buddizm bundan 2500 yildan avvalroq Hindistonda diniy-falsafiy ta’limot sifatida vujudga kelib, unda ko’plab diniy manbalar va diniy yo’nalishlar mavjud.
- Buddizm turli milliy diniy an’analar bilan kelishuvchanligi sababli ko’p millatlar tomonidan keng qabul qilindi. Buddizm hayotning barcha sohalari: diniy, madaniy, siyosiy va iqtisodiy qatlamlariga kirib brogan.
- Buddizm ta’limoti to’g’risidagi xabar beruvchi adabiyotlarda u Siddxarta, Gautama ( Gotama), Shakyamuni, Budda, Tadxagata, Djina, Bxagavan kabi ismlar bilan zikr etiladi. Bu ismlar ma’nolari quyidagicha: Siddxarta- shaxsiy ism, Gautama- urug’ nomi, Shakyamuni- ,, Shakyaqabilasidan chiqqan donishmand’’, Budda- ,,nurlangan’’, Tadxagata- ,,shunday qilib, shunday ketgan’’, Djina-,, g’olib’’, Bxagavan-,,tantana qiluvchi’’. Ular ichida eng mashxuri Budda bo’lib shundan bu dinga Buddizm nomi berilgan.
Buddizm ta’limoti, asosan, 3qismdan iborat: axloq, meditatsiya, donolik
Axloq normalari- ,,Pancha va shila’’ ( Buddaning besh nasihati)
- 1)qotillikdan saqlanish
- 2)o’g’rilikdan saqlanish
- 3)gumrohlikdan saqlanish
- 4)yolg’on, qalbaki narsalardan saqlanish
- 5)mast qiluvchi narsalardan saqlanish
Meditatsiya - 1) to’g’ri tushunish
- 2) to’g’ri niyat qilish
- 3) o’zini to’g’ri tutish
- 4) to’g’ri anglash
- 5) to’g’ri harakat qilish
- 6) to’g’ri hayot kechirish
- 7) to’g’ri fikr yuritish
- 8) to’g’ri gapirish
Do'stlaringiz bilan baham: |