Eyler hayoti va ijodi. Funks

Eyler hayoti va ijodi. Funksiya tushunchasining rivojlanishi.

Bajardi: Nurmatova Mashhura

Reja: 1. Eyler hayoti va ijodi. 2. Funksiya tushunchasining rivojlanishi.

.

Eyler hayoti va ijodi.

• Rossiyada matematikaning rivoji bevosita L.Eyler bilan bog’liqdir.
• Leonard Eyler 1707 yilda Bazel shahrida tug’iladi. shveysariyalik matematik, mexanik va fizik olim, Peterburg Fanlar akademiyasi aʼzosi. Berlin Fanlar akademiyasi prezidenti (1759-yildan). 1720—24-yillarda Bazel (Shveysariya) universitetida oʻqib, matematikadan I. Bernulli maʼruzalarini tinglagan. Bernulli boshchiligida matematikani o’rganib I.Bernulli boshchiligida matematika bilan shug’ullana boshlaydi.

Universitetni magistr darajasida tugatgan Eyler ishsiz qoladi. D. va N.Bernullilar tavsiyasi bilan 1727 yili Peterburgga kelib 14 yil (1741 gacha) ishlaydi. Bu davrda u 50 dan ortiq ilmiy ishni e’lon qiladi va 80 tasini tayyorlaydi. Bular matematik analiz, sonlar nazariyasi, differentsial tenglamalar va astronomiyaga oiddir. Bundan tashqari 1736 yili 2 tomlik “Mexanika” va 1738 yili Rossiyaning geografik xaritasini e’lon qiladi.

• Universitetni magistr darajasida tugatgan Eyler ishsiz qoladi. D. va N.Bernullilar tavsiyasi bilan 1727 yili Peterburgga kelib 14 yil (1741 gacha) ishlaydi. Bu davrda u 50 dan ortiq ilmiy ishni e’lon qiladi va 80 tasini tayyorlaydi. Bular matematik analiz, sonlar nazariyasi, differentsial tenglamalar va astronomiyaga oiddir. Bundan tashqari 1736 yili 2 tomlik “Mexanika” va 1738 yili Rossiyaning geografik xaritasini e’lon qiladi.

Peterburg Fanlar akademiyasi da ishlab, Fanlar akademiyasi bilan ilmiy alo qalarni uzmay Berlin Fanlar akademiyasida ishlagan. Asosiy ilmiy ishlari oʻsha davr matematikasining barcha sohalariga, mexanika, elastiklik nazariyasi, matematik fizika, optika, muzika nazariyasi, mashinalar nazariyasi, ballistika, dengiz fani va boshqalarga oid. Eulerning osmon mexanikasi, tutash muhitlar mexanikasi va optikadagi kashfiyotlari salmoqli oʻrin egallaydi. Eyler variatsion hisob, sonlar nazariyasi, analitik va maxsus funksiyalar nazariyasi, differensial tenglamalar nazariyasi va sirtlar nazariyasi kabi sohalarga asos solgan. U kiritgan „Eyler burchaklari“ mexanikada muhim oʻrin tutadi. Qator ilmiy ishlari analitik geometriya, qatorlar nazariyasi va topologiyaga oid.

• Peterburg Fanlar akademiyasi da ishlab, Fanlar akademiyasi bilan ilmiy alo qalarni uzmay Berlin Fanlar akademiyasida ishlagan. Asosiy ilmiy ishlari oʻsha davr matematikasining barcha sohalariga, mexanika, elastiklik nazariyasi, matematik fizika, optika, muzika nazariyasi, mashinalar nazariyasi, ballistika, dengiz fani va boshqalarga oid. Eulerning osmon mexanikasi, tutash muhitlar mexanikasi va optikadagi kashfiyotlari salmoqli oʻrin egallaydi. Eyler variatsion hisob, sonlar nazariyasi, analitik va maxsus funksiyalar nazariyasi, differensial tenglamalar nazariyasi va sirtlar nazariyasi kabi sohalarga asos solgan. U kiritgan „Eyler burchaklari“ mexanikada muhim oʻrin tutadi. Qator ilmiy ishlari analitik geometriya, qatorlar nazariyasi va topologiyaga oid.