Falsafa (Mantiq. Etika. Estetika) fanidan yakuniy nazorat savollari

Falsafa  (Mantiq. Etika. Estetika) fanidan yakuniy nazorat savollari. 

 

1.  Falsafa    atamasining  kelib  chiqishi.  Falsafa  shakllanishining  asosiy 

bosqichlari.  

2.  Qadimgi  Yunoniston  falsafasi:  Milet  maktabi  vakillarining  falsafiy 

qarashlari. 

3.  Falsafa fanining predmeti,  funksiyalari. 

4.  Qadimgi  Yunoniston  falsafasi:  Eley  maktabi  vakillarining  falsafiy 

qarashlari. 

         5.  Dunyoqarash va uning tarixiy shakllari. 

         6. Qadimgi Yunoniston falsafasi: Suqrot, Aflotun falsafasi. 

         7. Qadimgi Markaziy Osiyodagi falsafiy qarashlar.  

 8. Bilish jarayonining mohiyati, darajalari va turlari. 

         9. Qadimgi Xitoydagi falsafiy  qarashlar. 

 10. Falsafada ong muammosi. Til va tafakkur birligi.  

         11. Qadimgi Hindistondagi  falsafiy maktablar. 

         12. Hayotning mazmuni va unda insonning vazifasi.  

13. O‘rta asr g‘arb falsafasi: patristika, sxolastika. 

14. Kategoriya tushunchasi va ularning turlari.  

15. O‘rta asr g‘arb falsafasi: nomenalizm, realizm. 

16. Inkorni inkor qonuni. 

17. Muhammad Al-Xorazmiy ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy –axloqiy 

ta’limotlari.         

18. Qarama –qarshiliklar birligi va kurashi qonuni. 

 19. Temuriylar sulolasi davri falsafasi. 

 20. Miqdor o‘zgarishlaridan sifat o‘zgarishlariga o‘zaro o‘tish qonuni. 

         21. Abu Nasr Forobiyning ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy –axloqiy ta’limotlari.         

         22. Borliq  tushunchasining  tahlili. Falsafa tarixida borliq muammosi.                   

         23. G‘arbiy Evropada uyg‘onish  davri falsafasi. 

         24. G‘arbiy Evropada yangi davr falsafasi: Dekart, Spinoza, Leybnits.  

 25. Bilishda haqiqatning asosiy shakllari. 

         26. XVI-XVII asrlar ingliz falsafasi (F.Bekon, T.Gobbs).  

 27. Bilish darajalari: hissiy, empirik, nazariy, mantiqiy va intuitiv bilish. 

         28. Fransuz ma’rifatparvarlari falsafasi (J.J.Russo, D.Didro, Lametri).  

         29. Falsafada metod va metodologiya muammosi. 

         30.  Abu  Rayhon  Beruniyning  ijtimoiy-siyosiy,  ma’naviy  –axloqiy 

ta’limotlari.  

31. Falsafada materiya tushunchasi va uning tashkillashuv darajalari. 

32. Fazo va vaqt – borliqning fundamental  shakli. 

        33. Turkiston ma’rifatparvarlarining ijtimoiy qarashlari. 

        34. “Madaniyat”  tushunchasi, uning mohiyati, strukturasi. 

        35. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyat hayotida tutgan o‘rni. 

       36. Dialektikaning asosiy kategoriyalari: xususiylik, umumiylik, yakkalik. 

Mohiyat va hodisa. 

       37.  Nemis mumtoz falsafasi: I.Kant, F. Gegel, L. Feyerbax. 

       38.  Jamiyatning falsafiy tahlili.  

39. Markaziy Osiyo falsafasi: tasavvuf  falsafasi. 

40. Qadriyat tushunchasining tavsifi va mohiyati. 

      41.  Determinizm tamoyili. Sabab va oqibat dialektikasi.   

      42.  Bilishda sub’ekt va ob’ektning o‘zaro aloqasi. 

      43.  Dialektikaning asosiy kategoriyalari: sistema, struktura, element. Mazmun 

va shakl. 

      44.  Ong-tafakkur borliqning birligi. 

      45.  Harakat - materiyaning yashash sharti. 

      46.  Qadimgi Yunoniston falsafasi: Arastuning falsafiy qarashlari.  

     47. Qadimgi  Markaziy Osiyo falsafasi: “Avesto” 

     48. Shaxsning shakllanishida oilaning roli. 

     49. Falsafiy  qonunlar. 

     50. Ontologiya – borliq haqidagi ta’limot. 

     51. Globallashuv tushunchasi, mohiyati, mazmuni.  

52.  Etika fanining predmeti, mohiyati va tuzilmasi. 

53. 2017-2021  yillardagi  O‘zbekistonni  yanada  rivojlantirish  bo‘yicha 

Harakatlar strategiyasida global muammolarning tavsifi. 

54. Qadriyat tushunchasining tavsifi va mohiyati. 

        55.   Demografik muammo va uning echimlari. 

        56.  “Ommaviy madaniyat”ning yoshlar dunyoqarashiga ta’siri. 

        57. Etikaning asosiy kategoriyalari: burch, or-nomus, vijdon. 

       58. O‘zbekistonda korrupsiyaga oid qonunlar va qarorlar tasnifi, korrupsiyaga 

qarshi kurashning ahamiyati. 

59. Etikaning asosiy kategoriyalari: baxt, hayotning mazmuni.  

        60.Etikaning asosiy kategoriyalari: muhabbat, ezgulik, yaxshilik.  

61. Mantiq ilmining predmeti va rivojlanish bosqichlari. 

62. Etikaning asosiy tamoyillari: vatanparvarlik, erkparvarlik.  

63. Mantiqning ayniyat qonuni. 

64. Etikaning tamoyillari: insonparvarlik va tinchliksevarlik. 

65. Mantiqning nozidlik qonuni.        

66. Etika fanining me’yorlari: shirinsuxanlik, mehmondo‘stlik. 

67.  Global muammolar – globallashuvning oqibati sifatida. 

      68. Global muammolarning turli darajalari: xususiy, milliy, mahalliy, 

mintaqaviy.         

      69. Mantiqning uchinchi istisno qonuni. 

      70. Ekologik  muammolar, ularni kelib chiqishi va uning bartaraf etish yo‘llari. 

     71.  Mantiqning etarli asos qonuni. 

     72. Tushunchaning ta’rifi, tuzilishi va turlari. 

   73.  Nikohning qonuniy va diniy jihatlari. 

   74. Oila nomusi va sha’nini saqlashda ota-ona va farzandlar mas’uliyati. 

75. Odob, xulq, axloq so‘zlarining etimologiyasi. 

76. Hozirgi davrning asosiy global muammolari: sog‘liqni saqlash va oziq-

ovqat muammosi. 

77. Muomala madaniyati-axloqiy madaniyatning tarkibiy qismi va uning 

ijtimoiy-tarixiy ahamiyati. 

78. Sog‘lom turmush tarzining barkamol avlod tarbiyasidagi ahamiyati. 

79. Mantiq ilmi va til. 

80. Mulohaza    tafakkur    shakli    va    xulosa    chiqarishning    tarkibiy    qismi 

sifatida.     

81. Oddiy  va  murakkab  mulohazalar  va  ularning  turlari. 

82. Xulosa  chiqarishning    umumiy    mantiqiy    tavsifi:    tuzilishi  va  umumiy  

qoidalari.   

83. Xulosa chiqarish  turlari. 

84. Dalillashning mantiqiy asoslari.  

85. Estetika fanining tadqiqot doirasi va jamiyat hayotidagi ahamiyati. 

86. Estetikaning asosiy kategoriyalari.