Fan: qattiq jism fizikasi 8-semestr

FAN: QATTIQ JISM FIZIKASI 8-semestr

MA’RUZA N 10

MAVZU:

PELTYE, TOMSON EFFEKTLARI.

Y/O’LARNING ISSIQLIK O’TKAZUVCHANLIGI

Tokning electron tashkil etuvchisi:

Tokning electron tashkil etuvchisi:

Agar ni kiritsak, u holda

•  

Bu formulani

Bu formulani

Harakatchanlik formulasidan foydalanib, mana bunday yozish mumkin:

Kovakli tok:

To’la tok:

•  

(1) dan xulosa:

(1) dan xulosa:

Y/o’ da T gradiyenti mavjud bo’lganida elektronli va kovakli toklar hosil bo’ladi, bu toklar elektroximiyaviy potensial gradieynti

va temperatura gradiyenti T tufayli hosil bo’ladi.

Termoeykni toppish uchun ochiq (uzilgan) zanjir uchun potensiallar farqini aniqlash kerak.

Ochiq zanjir uchun j=0 bo’lgan uchun (1) ni no’lga tenglab, T gradiyenti tufayli hosil bo’lgan elektr maydon kuchlanganligini (termoelektr kuchlanganligi) toppish mumkin.

•  

Ammo termoeykni o’lchayotganda y/o’ va o’lchov metal elektrodlari chegarasida kontakt potensiallar farqi mavjud bo’ladi. Ular T gradiyenti mavjud bo’lgani uchun bir-biriga teng emas. O’lchovchi asbob y/o’ termoeykga teng eykni va o’lchovchi elektrodlar o’rtasidagi kontakt potensial farqini aniqlaydi. Keyingi yig’indini yo’qotish uchun termoeykni elektroximiyaviy potensial sifatida aniqlash kerak.

Ammo termoeykni o’lchayotganda y/o’ va o’lchov metal elektrodlari chegarasida kontakt potensiallar farqi mavjud bo’ladi. Ular T gradiyenti mavjud bo’lgani uchun bir-biriga teng emas. O’lchovchi asbob y/o’ termoeykga teng eykni va o’lchovchi elektrodlar o’rtasidagi kontakt potensial farqini aniqlaydi. Keyingi yig’indini yo’qotish uchun termoeykni elektroximiyaviy potensial sifatida aniqlash kerak.

absolyut miqdor chegarasidagi nuqtalardagi kontakt potensiallar farqiga teng bo’ladi.

•  

Shuning uchun solishtirma eyk mana bunday aniqlanadi: