Fanidan tayyorlagan 3-amaliy ishi Bajardi: J. Mamatmusayev Tekshirdi: Sh. Xoldorov Toshkent 2023

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI




SIR001 – guruh talabasi
Mamatmusayev Jaloliddinning Signallar va tasvirlarga ishlov berish fanidan tayyorlagan
3-amaliy ishi

Bajardi: J.Mamatmusayev

Tekshirdi: Sh. Xoldorov


Toshkent 2023

1-vazifa. Tasvirlarni o’qib olish va dastlabki ishlov berish

1. 
   Rangli yoki kulrang tasvirlarni o'qib olinadi va chop qilinadi
   
2. 
   O'qib olingan tasvir haqida ma'lumot (nomi, tipi, o'lchami, turi va h.k.) beruvchi funksiyadan foydlaniladi
   
3. 
   Bajarilgan ishlar hisobot ko'rinishida (printscreen lar bilan birgalikda) yuboriladi
   

1 -rasm. Tasvirni o’qib olib, rasmni chiqarish kodi.


2 -rasm. Chiqarilgan rasmlar(orginali va grayscale)


3 -rasm. Yuklangan tasvir haqida ma’lumot.

2-vazifa. Matlab muhitida turli xil signallarni filtrlashni amalga oshirish

1. 
   Kiruvchi tasvir sifatida ixtiyoriy kulrang yoki rangli tasvir olinsin
   
2. 
   Tasvir yorqinligini o’zgartirish, yorqinlikni o’zgartirish uchun qiymat [20- 70] oraliqda tasodifiy tanlansin
   
3. 
   Tasvir kontrastini o’zgartirish, tasvir kontrastini o’zgartirishda ishlatiladigan α va β parametrlar mos ravishda [0-3] va [0-30] oraliqda tasodifiy tanlansin
   
4. 
   Tasvir gistogramma qiymatlarini tenglashtirish usuli yordamida tasvirni filtrlash
   
5. 
   Ishni bajarish davomida olingan bilimlar asosida xulosa yozish.
   

Men Python dasturlash tili yordamida ushbu vazifani bajardim.

4 -rasm. Tasvir yorqinligini random tanlab, orginal va yorqinligi o’zgargan tasvirlarni chiqarish kodi

5 -rasm. Orginal tasvir va tasvir yorqinligi 60 bo’lganda uning korinishi

6 -rasm. Tasvir kontrastini o’zgartirish kodi. Alpha va beta random tanlanadi.

7 -rasm. Alpha=3, beta=27 bo’lgandagi tasvir korinishi.

8 -rasm. Alpha=1, beta=9 bo’lgandagi tasvir korinishi.

9 -rasm. Tasvir gistogramma qiymatlarini tenglashtirish usuli

1 0-rasm. Orqinal rasm va filterlangan rasm.

Xulosa. Bu ish natijasida, tasvirning o’zini chiqarish bilan birga tasvirni ixtiyoriy kulrang va yorqinlik darajasi bilan o'zgartirish uchun xizmat qilindi. Tasvir kontrastini o'zgartirishda α va β parametrlari [0-3] va [0-30] oraliqda belgilangan, yorqinlikni o'zgartirish uchun esa [20-70] oraliqda tasodifiy tanlov qo'llangan. Natijada tasvir ranglari ko'proq zarba bo'lgan va yorqinlik darajasi o'zgartirilgan. Gistogramma qiymatlari orqali tasvirni filtrlash natijasida tushgan o'zgarishlar tasvirning tarkibidagi mahsulotlar va ob'ektlarni aniqlashda yordam beradi.

3-vazifa. Tasvirda morfologik amallar bajarish

Ushbu amaliy ishda binar (binary) va kulrang (grayscale) tasvirlarda morfologik amallarni bajarish ko'zda tutilgan. Bunda tasvirlar ustida quyidagi morfologik amallarni bajarish lozim:

• 
  morfologik erosion
  
• 
  morfologik dilation
  
• 
  morfologik opening
  
• 
  morfologik closing
  

11-rasm. Tasvirlarda morfologik amallarni bajarish kodi

1 2-rasm. Tasvir ustida morfologik amallarni bajarilgandan keyingi ko’rinishi.

Xulosa. Morfologik amallar binar (binary) va kulrang (grayscale) tasvirlarda ob'ektlarni, konturlarni va ularga oid xususiyatlarni o'zgartirishda qo'llaniladi. Ushbu amaliy ishda quyidagi morfologik amallar: morfologik erosion, morfologik dilation, morfologik opening, va morfologik closing bilan tasvirlar ustida bajardik.
Ushbu morfologik amallar tasvirlarni tahlil qilish, ob'ektlarni aniqlash va ularga oid xususiyatlarni o'zgartirishda qo'llaniladi va matematik morfologiyasi sohasidagi muammolarni hal qilishda yordam beradi.