Fao project gcp/alb/005/ita production Support in Albania Kultivimi I Kajsise

Download 496 b.

Sana	25.02.2017
Hajmi	496 b.
	#1241

FAO Project GCP/ALB/005/ITA Production Support in Albania

Kultivimi i Kajsise

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Vend origjina e kajsisë është pjesa Veriore e Kines, pjesa Armenise, Irani, etj.
Mendohet që në Europe të ketë ardhur nëpërmjet rrugës se mendafshit dhe në vendet e Azise se vogel mendohet të ketë ardhur në periudhën e Aleksandrit të madh, që më pas nëpërmjet grekerve te lashte, është përhapur në vëndet e mesdheut. Rreth 800 vjet më parë është dërguar në vëndet përendimore te Europes.
Në Shqipëri mendohet të ketë ardhur nga vendet e Azise Përendimore gjatë përandorive greke, romake e më pas ashtu si shumica e pemëve të tjerë frutore.
Për nga rendësia ekonomike, frutat e kësaj pemë zënë një vend të rëndësishem jo vetëm në konsumin e tyre, por edhe në vlerat aromatike dhe ushqimore qe ato kanë gjatë përpunimit industrial.
Përmbajnë shumë lëndë sheqerore rreth 20%, acide organike, lëndë azotike, lëndë minerale, lëndë aromatike, vitaminat më kryesore janë A dhe grupi i vitaminave B, etj.
Frutat e kësaj pemë kanë gjetur një përdorim të gjërë edhe në industrine përpunuese, si reçelera, marinada, lëngje, prevede, lëngje, etj.

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Bën pjesë në familjen Trëndafilore (Rozaceae) dhe në gjinine Armenica. Te kjo gjini janë rreth 7 specie të ndryshme.
Specia më kryesore e kësaj gjinie është kajsia e zakonshme Armeniaca vulgaris.
Kajsia ka një trup të lartë 8-10 m. Kurora në fillim rritet në lartësi dhe më pas e ndalon rritjen në lartësi duke e vazhduar ate ne gjërësi.
Rrënja në fillim zhvillohet boshtore duke shkuar thellë në tokë, pastaj degëzohet dendur në afërsi të sipërfaqes së tokës.
Lulet e kajsisë janë të bardhe në të trendafilte dhe me një erë karakteristike. Ato sipas kultivarëve fillojnë të çelin nga fundi i Shkurtit dhe vazhdojne deri në fund te Marsit.
Lulja e kajsisë është tipikë e familjes rozaceae, e tipit 5 (5 petela, 5 nënpetela 5 theke dhe 1 kreze pistili.
Zakonisht lulet e kajsisë lulezojne para pjeshkës, ndërsa bajamja lulëzon para kajsisë.
Ne cdo syth frutore çel nga një lule, por karakteristike është se në shumicën e rasteve sythet frutore janë në formë bukete që janë të vendosura në degët buketore.

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Çdo lule jep një frut.
Nevojat për temperatura të ulëta nen +70C (e thënë ndryshe periudha e jarovizimit), janë të ndryshme për kultivarë të ndryshëm. Ajo varion nga 250 dhe për disa të tjerë deri në 1200 ore.
Nëse këto kultivarë nuk i plotësojnë këto temperatura, atëherë procesi i diferencimit të luleve është në nivelin shumë më të ulet se në ato normale.
Kajsia ka ndjeshmeri te larte ndaj lagështires se lartë te ajrit dhe të tokës.
Nuk pëlqen toka të ngjeshura, argilore të rënda, me shumë gëlqere dhe të papërshkueshme nga uji.
Pelqen toka të thella, te ajrosura dhe të kulluara mirë (ose më mirë te drenazhuara).
Armiku kryesor për kajsine është teprica e ujit në tokë.
Sistemi rrënjor e ndjen tepricen e lagështires.
Teprica e lagështires favorizon kalbëzimin e frutave (Monilinia).

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Tepricat e lagështires favorizojne gjithashtu zhvillimin e vrugjeve dhe verticiliozave (Phytophtora e Verticillium).
Kjo është dhe arsyeja përse kjo lloj bimë pëlqen më shumë tokat kodrinore dhe të kulluara mirë.
Temperatura minimale që duron kjo bimë në fazën e qetësisë është -30°C, periudhë kjo kur sythet janë ne qetesine relative te dimrit.
Kur sythet janë të fryera ato mund të dëmtohen nën –8°C, ne –6°C, kur ato kanë filluar zberthimin e gonxheve. Në fillimin e hapjes së petaleve ato dëmtohen ne –4°C, ne –2° C dëmtohen nësë lule t janë të hapura dhe në –0,6°C me fruta te sapo lidhura.
Fruti për nga pikpamja botanike quhet i vërtetë sepse gjatë formimit te tijë veç vezore nuk merr pjesë anjë pjesë tjeter e lules.
Fruti në disa kultivarë ndahet nga bërthama në disa të tjerë jo.

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Download 496 b.

Do'stlaringiz bilan baham:

Fao project gcp/alb/005/ita production Support in Albania Kultivimi I Kajsise

FAO Project GCP/ALB/005/ITA Production Support in Albania

Kultivimi i Kajsise

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Vend origjina e kajsisë është pjesa Veriore e Kines, pjesa Armenise, Irani, etj.

Në Shqipëri mendohet të ketë ardhur nga vendet e Azise Përendimore gjatë përandorive greke, romake e më pas ashtu si shumica e pemëve të tjerë frutore.

Për nga rendësia ekonomike, frutat e kësaj pemë zënë një vend të rëndësishem jo vetëm në konsumin e tyre, por edhe në vlerat aromatike dhe ushqimore qe ato kanë gjatë përpunimit industrial.

Përmbajnë shumë lëndë sheqerore rreth 20%, acide organike, lëndë azotike, lëndë minerale, lëndë aromatike, vitaminat më kryesore janë A dhe grupi i vitaminave B, etj.

Frutat e kësaj pemë kanë gjetur një përdorim të gjërë edhe në industrine përpunuese, si reçelera, marinada, lëngje, prevede, lëngje, etj.

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Bën pjesë në familjen Trëndafilore (Rozaceae) dhe në gjinine Armenica. Te kjo gjini janë rreth 7 specie të ndryshme.

Specia më kryesore e kësaj gjinie është kajsia e zakonshme Armeniaca vulgaris.

Kajsia ka një trup të lartë 8-10 m. Kurora në fillim rritet në lartësi dhe më pas e ndalon rritjen në lartësi duke e vazhduar ate ne gjërësi.

Rrënja në fillim zhvillohet boshtore duke shkuar thellë në tokë, pastaj degëzohet dendur në afërsi të sipërfaqes së tokës.

Lulet e kajsisë janë të bardhe në të trendafilte dhe me një erë karakteristike. Ato sipas kultivarëve fillojnë të çelin nga fundi i Shkurtit dhe vazhdojne deri në fund te Marsit.

Lulja e kajsisë është tipikë e familjes rozaceae, e tipit 5 (5 petela, 5 nënpetela 5 theke dhe 1 kreze pistili.

Zakonisht lulet e kajsisë lulezojne para pjeshkës, ndërsa bajamja lulëzon para kajsisë.

Ne cdo syth frutore çel nga një lule, por karakteristike është se në shumicën e rasteve sythet frutore janë në formë bukete që janë të vendosura në degët buketore.

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Çdo lule jep një frut.

Nevojat për temperatura të ulëta nen +70C (e thënë ndryshe periudha e jarovizimit), janë të ndryshme për kultivarë të ndryshëm. Ajo varion nga 250 dhe për disa të tjerë deri në 1200 ore.

Nëse këto kultivarë nuk i plotësojnë këto temperatura, atëherë procesi i diferencimit të luleve është në nivelin shumë më të ulet se në ato normale.

Kajsia ka ndjeshmeri te larte ndaj lagështires se lartë te ajrit dhe të tokës.

Nuk pëlqen toka të ngjeshura, argilore të rënda, me shumë gëlqere dhe të papërshkueshme nga uji.

Pelqen toka të thella, te ajrosura dhe të kulluara mirë (ose më mirë te drenazhuara).

Armiku kryesor për kajsine është teprica e ujit në tokë.

Sistemi rrënjor e ndjen tepricen e lagështires.

Teprica e lagështires favorizon kalbëzimin e frutave (Monilinia).

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Tepricat e lagështires favorizojne gjithashtu zhvillimin e vrugjeve dhe verticiliozave (Phytophtora e Verticillium).

Kjo është dhe arsyeja përse kjo lloj bimë pëlqen më shumë tokat kodrinore dhe të kulluara mirë.

Temperatura minimale që duron kjo bimë në fazën e qetësisë është -30°C, periudhë kjo kur sythet janë ne qetesine relative te dimrit.

Kur sythet janë të fryera ato mund të dëmtohen nën –8°C, ne –6°C, kur ato kanë filluar zberthimin e gonxheve. Në fillimin e hapjes së petaleve ato dëmtohen ne –4°C, ne –2° C dëmtohen nësë lule t janë të hapura dhe në –0,6°C me fruta te sapo lidhura.

Fruti për nga pikpamja botanike quhet i vërtetë sepse gjatë formimit te tijë veç vezore nuk merr pjesë anjë pjesë tjeter e lules.

Fruti në disa kultivarë ndahet nga bërthama në disa të tjerë jo.

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)

Kajsia (Armeniaca vulgaris)