Farmatsevtik kimyo
“Farmatsevtik kimyo” fanidan mashg‟ulotlarning soatlar bo‟yicha taqsimlanishi
Download 3.34 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ma‟ruza mashg‟ulotlari Farmatsevtik kimyo fani, ob‟ektlari, vazifalari. Dori moddalarining tasniflanishi, MX va ularning tuzilishi.
- Dori vositalarni sifatini nazorat qilishning farmakopeyaviy usullari. Dori vositalarining sifatliligini ta‟minlash muammolari. Umumiy va hususiy yot aralashmalarni aniqlash
- Kompleksonometrik titrlash usulini dori vositalari tahlilida qo„llanilishi (Kalsiy, magniy, vismut brikmalari) Mazmuni
- Spirtlar, aldegidlar, oddiy va murakkab alifatik efirlar guruhiga kirgan dori vositalari tahlili.Uglevodlar guruhuga kirgan dori vositalari tahlili
- Kislotali asos titrlash usulini dori vositalari taxlilida qullanilishi. Alifatik karbon kislotalar, alifatik aminokislotalar guruhiga kirgan dori vositalari tahlili.
“Farmatsevtik kimyo” fanidan mashg‟ulotlarning soatlar bo‟yicha taqsimlanishi: № Mavzular nomi Jami soat Ma‘ruza
Laboratoriy a mashg‘u loti Mustaqil ta‘lim soati
F, K/t S/f
F, K/t
S/f F,
K/t S/f
F, K/t
S/f 1.
Aromatik birikmalar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Fenollar, paraaminofenol va uning hosilalari: fenol, paratsetamol, timol, tetratsiklin, rezorsin. 4 2. Aromatik kislota, oksi kislotalar xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Benzoy kislota, salitsil kislotasi, atsetilsalitsil kislotasi, fenilsalitsilat. 4 3. Para-aminobenzoy kislota xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Anestezin, novokain, novokainamid, dikain. Ularning tahlili 4 4. Arilalkilaminlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. (levomitsetin, adrenalin gidrotartrat, noradrenalin gidrotartrat).
5. Sulfanilamidlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. (streptotsid, norsulfazol, ftalazol, sulgin). 4 6. 5 – nitrofuran xosilasi bo‗lgan dori moddalarning taxlili. (furadonin, furazolidon, furatsilin). 4 7. Benzopiran xosilalari. Fenilxroman qator dori moddalar taxlili. Rutin, kversetin. 8. Imidazol va benzimidazol xosilalari bo‗lgan dori moddalarning taxlili. (dibazol, pilokarpin gidroxlorid) 4 9. Pirazol hosilalari bo‗lgan dori moddalarning taxlili. Antipirin, amidopirin, butadion, analgin. Oraliq nazorat. 4 10 Piridin karbon kislota xosilalar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Piridin 3-karbon (nikotin kislotasi, nikotinamid, nikodin, koamid). Piridin 4 - karbon kislota xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. (izoniazid, ftivazid, metazid, nialamid). 4 11. Xinolin xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Xinolin - 4 xosilasi, xinin gidroxlorid, xinin digidroxlorid, xinin sulfat, xingamin, trixomanatsid, nitroksolin. 4 12. Izoxinolin va fenantrenizoxinolin xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. papaverin gidroxlorid, drotoverin gidroxlorid (no-shpa), apomorfin, glautsin gidroxlorid. 4 13. Pirimidin-tiazol xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. (tiamin xlorid, tiamin bromid). 4 14. Purin xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Kofein, teobromin, eufillin, teofillin, kofein-benzoat natriy. 4 15. Pterin xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Fol kislotasi, metotreksat. 4 16. Izoalloksazin xosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Riboflavin, riboflavin mononukleotid. 4 17. Murakkab tarkibli geterotsiklik dori preparatlari tahlili. Oraliq nazorat. 4 18. Semestr nazorat ishi. 4 Jami
144 Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
18
1 Farmatsevtik kimyo fani va uning ob‘ektlari, vazifalari. Dori vositalarini nomlanishi va
tasniflanishi. Dori vositalarini sifatini ta‘minlash. MX larining tuzilishi, ko‗rsatkichlari va ahamiyati. 10
7 2 2 4 3 4 2 2 Dori vositalarni sifatini nazorat qilishning farmakopeyaviy usullari. Dori
vositalarining sifatliligini ta‘minlash muammolari. Umumiy va hususiy yot aralashmalarni aniqlash usullari 10
2 4 3 4 2 3 Oksidlanish kaytarilish usullarining noorganik dori vositalari taxlilida qullanilishi. Peroksidlar. Galogenidlar va ularning ishqoriy metallar bilan xosil
qilgan birikmalari. 5-10% yodning spirtli eritmasi, xlorid kislotasi, kaliy va natriy bromid (xlorid, yodid). 10 7
2 2 4 3 4 2 4 Dori
vositalarining sifat
kursatkichlarini aniqlash. Kompleksonometrik titrlash usulining dori vositalari taxlilida qullanilishi. Kalsiy, magniy, bor birikmalari va rentgenoskopiyada ishlatiladigan VaSO 4
sifatiga qo‗yilgan talablar 10 2
3 4 2 5 Dori vositalari chinligini aniqlash usullari. Farmatsevtik sifat taxlilining uziga xos tomonlari. Vismut, rux, simob kumush, mis va temir, birikmalarining umumiy va xususiy tahlil usullari. Ularning sifatiga qo‘yilgan talablar. 10 7
2 4 3 4 2 6 Spirtlar, aldegidlar, oddiy va
murakkab alifatik efirlar guruhiga kirgan
dori vositalari tahlili.Uglevodlar guruhuga kirgan dori vositalari tahlili. 10 2
3 4 2 7 Kislotali asos titrlash usulini dori vositalari taxlilida qullanilishi. Alifatik karbon kislotalar, alifatik aminokislotalar guruhiga kirgan dori vositalari tahlili. 10 7
2 4 3 4 2 8 Betalaktamidlar.Penitsillinlar. Ularning sifatiga qo‘yilgan talablar.. 11 2
3 5 2 9 Sefolosparinlar va aminoglikozidlar taxlili.
7 2
3
2 Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
19
10 Terpenoidlar guruxiga kirgan dori vositalari taxlili
va ularning sterioizomeriyasi bilan ularni faolligi orasidagi bogliklik konuniyatlari. Sifatini nazorat
qilish usullari. Mentol, terpengidrat, validol, kamfora, sulfokamfokain, bromkamfora. 10 2
3 4 2 11 Biologik faol birikmalar taxliliga funksional endashish. Kardenolidlar, (yurak glikozidlari), D guruh
vitaminlari (ergokalsiferollar). Umumiy va xususiy taxlil usullari. 10
8 2 2 4 3 4 3 12 Steroidlar. Garmonlar (kortikosteroidlar, androgenlar, estrogenlar va gestogenlar, anaboliklar) Umumiy va xususiy taxlil usullari. 10 2
3 4 3 13 Aromatik birikmalar.Fenollar paraaminofenollar tetratsiklin,naftaxinon hosilalari va ularning tahlil usullari. 10
8 2 2 4 3 4 3 14 Aromatik kislotalar va ularning hosilalari.Tahlil usullari. 10
2 4 3 4 3 15 Para-aminobenzoy va paraaminosalitsil kislota hosilalari. Diazotirlash reaktsiyasi. Trimekain, ksikain, anestezin, novokain, dikain. 10 8
2 4 3 4 3 16 Arilalkilaminlar,gidroksifenilalkilami nlar,nitrofenilalkilaminlar guruhiga kirgan dori moddalari tahlili. 11
2 4 3 5 3 17 Sulfanilamidlar ularning hosilalari guruhiga kirgan dori moddalar tahlili.
11 8 2 2 4 3 5 3 18 Xlorbenzosulfamid va benzotiadiazin, benzosulfamid hosilalari guruhiga kirgan
dori moddalar tahlili. 10 2
3 4 3 19 Tabiiy va sintez yo‘li bilan olingan geterotsiklik birikmalar. Ularning tasniflanishi. Kislorod saqlagan geterotsiklik birikmalar. Nitrofuran hosilalari.Olinishi, sifatiga qo‘yilgan talablar, umumiy va xususiy tahlil usullari. 10
8 2 2 4 3 4 3 20 Benzopiran fenilxroman hosilalari. Umumiy va xususiy tahlil usullari. Tuzilishida xroman guruxini saqlagan birikmalar. Sifatiga qo‘yilgan talablar, tahlil usullari va 10 2
3 4 3 Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
20
saqlanishi. 21 Pirrol va pirrolizidin qator dori moddalar tahlili. 10 8
2 4 3 4 3
22 Indol
xosilalari bo‘lgan
dori moddalar tahlili.Ezerolin va
ioximban hosilalari. 11
2 4 3 5 3 23 Lizergin kislota hosilalari tahlili. 8 2 2
3 3 24 Pirazol va triazol hosilalari guruxiga kirgan dori vositalari tahlili. 10
2 4 3 4 3 25 Imidazol imidozolin hosilalari guruhiga kiruvchi dori moddalari tahlili. 10 8
2 4 3 4 3 26 Piridin xosilalari. Piridinning tabiiy
va sintetik xosilalari.. Piridin–3 karbon kislotasining xosilalari va ularining tahlil usullari. 10
4 4 3 4 3 27 piridin–4 karbon kislota xosilalari va ularining tahlil usullari.
8 2
3
3 28 Piperidin va
tropan xosilalari. Sifatiga qo‘yilgan talablar, tahlil usullari. Ekgonin xosilalari, kokain. Tahlil usullari. 10
2 4 3 4 3 29 Xinolin xosilalari. Xinolinning-4, 8-oksixinolin izoxinolin, btnzilizoxinolin va fenantrenizoxinolin xosilalari. Sifatiga qo‘yilgan talablar, tahlil usullari. 10 8
2 4 3 4 3 30 Xinuklidin xosilalari guruxiga kirgan dori vositalari tahlili.
3
3 31 Pirimidin 2,4-dion xosilalari. Umumiy va xususiy tahlil usullari. 10
8 4 2 4 3 4 3 32 2,4,6 - trion xosilalari. Umumiy va xususiy tahlil usullari.
3
3 33 Pirimidin-tiazol xosilalari guruxiga kirgan dori vositalari tahlili. Pterin xosilalari. Izoalloksazin xosilalari Sifatiga qo‘yilgan talablar va tahlil usullari. 10 8
2 4 3 4 3
Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
21
34 Purin xosilalari guruxiga kirgan dori vositalari tahlili. Purin nukleozidlari, purinning sintetik xosilalari tahlili. 10 2
3 4 3 35 Fenotiazin, benzodiazepin xosilalari. Azepin
xosilalari. Benzodiazepin xosilalari. 10
8 2 2 4 3 4 3 36 Oksazin xosilalari. Sifatiga qo‘yilgan talablar, tahlil usullari. 10
2 4 3 4 3
Jami 364
242 72
36 144
108 148
98 ASOSIY QISM: Fanning uslubiy jihatdan uzviy ketma-ketligi
Asosiy qismda (ma‘ruza) fanni mavzulari mantiqiy ketma-ketlikda keltirildi. Har bir mavzuning mohiyati asosiy tushunchalar va tezislar orqali ochib beriladi. Bunda talabalarga DTS asosida mavzu bo‘yicha etkazilishi zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalar to‘la qamrab olingan. Asosiy qism sifatiga qo‘yiladigan talab mavzularning dolzarbligi, ularning ish beruvchilar talablari va ishlab chiqarish ehtiyojlariga mosligi, mamlakatimizda bo‘layotgan iqtisodiyotni erkinlashtirish, ishlab chiqarishni modernizatsiyalash, iqtisodiy-huquqiy va tegishli sohalardagi islohatlarning ustuvor masalalarini qamrab olishi, shuningdek fan va texnologiyalarning so‘nggi yutuqlari, integratsiyasi ham e‘tiborga olinadi.
Fan rivojlanishining qisqacha tarixi. Dori moddalarining tasniflanishi, olinish manbalari. Farmatsevtik kimyo fanida zamonaviy tahlil usullarini qo‘llash. Dori vositalarini yaratish, sifatini nazorat qilishda farmatsevtik kimyo fanining tadqiqot usullari. O`zbekiston Respublikasida standartlash ishlari. Dori vositalarini standartlash bo`yicha me‘eriy taxlil hujjatlari. MTXlarni tuzilishi va ularni ishlab chiqish. Dori vositalari sifat standartlarini ekspertiza va ro`yxatdan o`tkazish. Standart namunalar. Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: muammoli talim. Blits-so’rov, munozara, BBB, o’z- o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1; A3; A4; A5; Q2 Q3; Q4;Q7; Q8. Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
22
Dori vositalarni sifatini nazorat qilishning farmakopeyaviy usullari. Dori vositalarining sifatliligini ta‟minlash muammolari. Umumiy va hususiy yot aralashmalarni aniqlash usullari. Mazmuni: Dori vositalarni sifatini nazorat qilishning farmakopeyaviy usullari lori vositalari misolida beriladi. Dori vositalarining sifatliligini ta‘minlash muammolari keltiriladi. Tahlilning umumiy va xususiy usullari. DF talablari asosida mahsulot sifatini kafolatlash. Dori vositalari chinligining fizikaviy va kimyoviy usullari. Moddalarning tozaligini aniqlash bosqichlari. Dori moddalari tarkibiga yot moddalarning qo`shilib qolish manbalari va sabablari. Dori moddalar miqdorini tahlil qilish usullari (titrimetrik, fizik, fizik-kimyoviy va zamonaviy usullari). Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv. Blits-so’rov, munozara, BBB, Insert, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1;A2; A3; A4; A5; Q1; Q2 Q3; Q4; Q6; Q7 ;Q8. Oksidlanish kaytarilish usullarining noorganik dori vositalari taxlilida qullanilishi. Peroksidlar. Galogenidlar va ularning ishqoriy metallar bilan xosil qilgan birikmalari. 5- 10% yodning spirtli eritmasi, xlorid kislotasi, kaliy va natriy bromid (xlorid, yodid). Mazmuni: Oksidlanish kaytarilish usullarining noorganik dori vositalari taxlilida qullaniladi. Noorganik dori moddalar tahlili. Tozalangan va in‘ektsion suvning sifatini nazorat qilish, saqlash to‘g‗risida, ulardagi ruxsat etilgan va ruxsat etilmagan yot aralashmalar haqida ma‘lumotlar beriladi. Vodorod peroksidi. Bu guruhga kiruvchi vodorod peroksidning suvdagi eritmasi, gidroperit, magniy peroksidlar tahlili, sifatini nazorat qilish, saqlash haqida to‘liq ma‘lumot beriladi. Galogenlar guruhiga kiruvchi xlorid kislot, natriy xlor, kaliy xlor, yod, haqida ma‘lumotga ega bo‘ladilar. Farmatsevtik maqsadlarda ishlatiladigan natriy xlorid, kaliy xloridlarning olinishi va taxlil usullari. Ularning chinligi, miqdori va ishlatilishini o‘rgatiladi. Bor preparatlari va bariy sulfatning tahlili. Galogenlar guruhiga kiruvchi magniy, kaltsiyxloridlar, natriy tetroborat, bariy sulfatning chinligi, miqdori va ishlatilishi o‘rganiladi. Rentgenoskopiya uchun ishlatiladigan bariy sulfat. Bariy sulfatning olinishi, xossasi, tozaligiga qo‘yilgan talablar va ularning aniqlash usullari. Vismut, rux, simob, birikmalari umumiy va xususiy tahlil usullari. Kumush, mis va temir birikmalarining tahlili. Kumush nitrat, mis (II) sulfat. Sulema preparatlarining olinishi, tahlili, qo‘llanilishi va saqlanishi. Rux, temir va mis saqlagan kompleks birikmalar. Olinishi, xossasi, qo‘llanishi, tahlil usullari va ularning sifatiga qo‘yilgan talablar. Preparatlarning saqlanishi. Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli talim, munozara, BBB. Adabiyotlar: A1;A2; A3; A4; A5;Q1; Q2 Q3; Q4; Q6; Q7 ;Q8.
miqdori va ishlatilishini o‘rgatiladi. Bor preparatlari va bariy sulfatning tahlili. Galogenlar guruhiga kiruvchi magniy, kaltsiyxloridlar, natriy tetroborat, bariy sulfatning chinligi, miqdori va ishlatilishi o‘rganiladi. Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli talim, munozara, BBB. Adabiyotlar: A1;A2; A3; A4; A5;Q1; Q2 Q3; Q4; Q6; Q7 ;Q8.
Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
23
Spirtlar, aldegidlar, oddiy va murakkab alifatik efirlar guruhiga kirgan dori vositalari tahlili.Uglevodlar guruhuga kirgan dori vositalari tahlili Mazmuni: Bu guruhga kiruvchi etil hlorid, yodoform, ftorotan olinishi, chinligi, miqdori va ishlatilishi haqida o‘rganiladi. Aldegidlar, spirtlar va efirlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Olinishi, xossasi,qo‘llanishi, tahlil usullari va ularning sifatiga qo‘yilgan talablar. Preparatlarning saqlanishi. Oddiy va murakkab alifatik efirlar guruhiga kiruvchi dori moddalar (dietil efiri, dimedrol, nitroglitserin, erinit, amilnitrit) ning olinishi, xossasi,qo‘llanishi, tahlil usullari va ularning sifatiga qo‘yilgan talablar, ishlatilishi, saqlanishi. Aprofen va metatsinning olinishi, xossasi,qo‘llanishi, tahlil usullari va ularning sifatiga qo‘yilgan talablar, ishlatilishi, saqlanishi Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: muammoli talim. Blits-so’rov, zig-zag usuli, munozar,. Adabiyotlar: A1;A2; A3; A4; Q1; Q2 Q3; Q4; Q5;Q6; Q7 ;Q8.
kislotaning lakton guruhiga kirgan preparatlarni (kaliy atsetat, kaltsiy glyukonat, kaltsiy laktat, natriy tsitrat, kaliy, magniy aspartat va b.), shuningdek alifatik aminokislotalar guruhiga kiruvchi (glyutamin kislota, metionin, sistein, atsetil sistein, glitsin va b.) preparatlarini DF talablari asosida to‘liq tahlilini o‘rgatish. Vitamin ta‘siriga ega bo‘lgan karbon kislotalar. Kaltsiy pangamat. Kaltsiy pantotenat. Olinishi, tahlil usullari va saqlanishi. To‘yinmagan polioksikarbon kislota laktonlari. Askorbin kislotasi, Olinishi. Oksidlovchi qaytaruvchi va kislota - assosli xossasi. CHinligi va miqdorini aniqlash usullari. Dori shaklidagi askorbin kislotasining barqarorligini ta‘minlash (stabillash). Saqlanish sharoiti. Aminokislotalar va ularning xossilalari. Aminokislotalarning kimyoviy xossalari bilan biologik faolliklari orasidagi o‘zaro bog‘liqlik. Kislota asos va oksidlovchi qaytaruvchi xossalari asosida ularning tahlil usullarini tanlash Glyutamin kislotasi, gamma amino moy kislotasi (aminolon) aminokapron kislotasi, tsistein, atsetil tsistein, metionin, metiometionin sulfoniy xlorid, etilendiaminotetraatsetat kislotasining natriy va kaltsiy tuzi (kaltsiy tetatsin), piratsetam (nootropil). Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli talim,blits-so’rov, zig- zag usuli, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1; A3; A4; A5; Q1; Q2 Q3; Q4; Q6; Q7 ;Q8. Download 3.34 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling