РЕЖА: 1. 1.Жаҳон хўжалигининг вужудга келиши ва ривожланиши - Жахон хужалиги мамлакатлари туркумланиши:
- Хўжалик тизимлари хусусиятига кўра:
- а) ривожланган мамлакатлар;
- б) бозор иқтисодиётида ривожланаётган мамлакатлар;
- в) бозор иқтисодиёти тўла шаклланмаган мамлакатлар.
- Алоҳида иқтисодий белгиларига кўра:
- а) янги индустриал мамлакатлар (шим.шар Осиё ва Лотин Америкасидаги);
- б) юқори даромадли нефть экспорт қилувчи мамлакатлар (Қувайт, Саудия Арабистони ва бошқалар);
- в) энг кам ривожланган мамлакатлар (Эквадор);
- г) энг камбағал мамлакатлар ( Бангладеш, Эфиопия).
- Ривожланганлик даражаси бўйича:
- а) кам ривожланган мамлакатлар;
- б) ривожланиши ўрта бўлган мамлакатлар;
- в) юқори даражада ривожланган мамлакатлар.
-
- Саноатнинг тараққиёти даражасига кўра:
- Индустриал мамлакатлар;
- Индустриал-аграр мамлакатлар;
- Аграр-индустриал мамлакатлар;
- Аграр мамлакатлар;
-
Миллий хўжаликларнинг байналминаллашуви уларнинг жаҳон хўжалиги алоқаларида қатнашуви даражасини ифодалайди. - Байналминаллашув даражаси кўрсаткичлари
- Мамлакатнинг жаҳон савдосидаги улуши;
- Мамлакат ялпи ички маҳсулотида экспорт улуши (экспорт квотаси)
- Экспорт ва импорт ҳажми, шу жумладан капитал экспорти ва импорти
-
2. Халкаро иктисодий муносабатлар шакллари. ТМК ва жахон инфратузилмасининг ривожланиши. - Халкаро иктисодий муносабатлар (ХИМ) – Халкаро мехнат таксимоти негизида дунё мамлакатлари ўртасида карор топган хужалик алокаларининг муайян тизимидир.
- ХИМ шакллари – товар ва хизматлар билан халкаро савдо
- капитал ва чет эл инвестициялари харакати
- ишчи кучи миграцияси
- ишлаб чикаришнинг давлатлараро кооперацияси
- фан ва техника сохасидаги айирбошлаш
- валюта-кредит муносабатлари.
- Халқаро савдо - Халқаро иқтисодий муносабатларнинг энг кўхна ва етакчи шакли бўлиб, бунда товар (хизмат) лар харакати давлатлар ўртасида жахон бозори доирасида рўй беради.
- Четга капитл чикариш шакллари:
- Капиталнинг халкаро харакати – Бу капиталнинг чет элларда жойлаштирилиши ва фаолият килишидир.
- Капитал чикарувчи субъект турига кўра –
- хусусий капитал
- давлат капитали
- капиталнинг халқаро ташкилотлар орқали харакати
- II . Ашёвий буюм куринишига караб:
- пул ва товар шаклида
- машина ва ускуналар, патентлар, нау-хаулар шаклида.
- III . Берилиш муддатига кура:
- кисқа, ўрта ва узоқ муддатли кредитлар шаклида
- IV. Капитал хисобига олинадиган даромад турига кўра:
- Ссуда капитали (куйилмалар буйича фоиз шаклида даромад келтиради)
- Тадбиркорлик капитали ( фойда келтиради).
- Тадбиркорлик капитали
- Туғридан-туғри инвестициялар – Шу капитал хисобига курилган объектлар (корхоналар ) устидан назорат килиш хукукини беради.
- Портфелли инвестициялар – Шу капитал хисобига курилган объектлар устидан назорат килиш хукукини бермайди.
- Ишчи кучи миграцияси-Бу ишчи кучи ресурсларининг анча қулай шароитда иш билан таъминланиши ва юкори иш хақи олиш мақсадида бир мамлакатдан бошқасига кўчиб ўтишини билдиради.
Download Do'stlaringiz bilan baham: |