Sáne: 08. 04. 2020 Taza tema: Pushkinniń dramalıq shıǵarmaları

sáne:08.04.2020

Taza tema: Pushkinniń dramalıq shıǵarmaları

Tariyxtan ino xabarı bolgan shayır 1824-jıldan baslap tariyxıy temalarga qızıgıp, tariyxıy hádiyselerdi súwretlewge kirisedi. Sebe ol tariyxıy temalarda da patshanin xaliq penen baylanısı kópshiliktin kúshi, patshnin zulimlıqları sıyaqlı máselelerdi anıq kórsetiw múmkinshiligine isendi. Al, bunday máseleler Pushkin dáwiriniń en áhmiyetli máselelerinen edi. 1824-jıldın aqırında «Boris Godunov» atlı ataqlı saxnalıg shigarmanı jazıwga kirisedi. Bul shigarmadagı obrazlardı beriwde Karamzinnin «Rossiya mámleketiniń tariyxI» degen shigarmasınan payda- lanadı. Biraq, siyasiy ideologiyalıq jaqtan Karamzinge ermey, ózinshe jol tuttiá. Bul tragediyasında Boris Godunov patshalıq etip turgan dáwirdin ogada tan qalarlıq kartinasın bergen, ol dówirdegi feodalliq qurilisqa tiykarlangan turmisti, oniń túrli wákillerin súwretlegen Pushkin - qaharmanlardı ogada hár tárepleme etip kór- setedi. «Hár adam ózinshe sủyedi, jaman kóredi, qaygılanadı, quwanadı» degen sózdi qagıyda etip aladı, usı gagıydanın tiykarında dóretken qaharmanlarının obrazların hár tárepleme súwretlep, túrli jagdayda kórsetip beredi. Pushkin óz shigarmalarında tariyxıy dáwirdi súwretleydi. Shigarmadagı qaharmanlar Boris Godunov, Samozvanec (ózine basqa adamnıń atın tagıp, men sol adamman dewshi adam), Dmitriy Shuyskiy hám basqalardın barlıgı Pushkinniń jazıwinsha hukimet basına shigiwdi maqset etip algan, sol maqsetke erisiw jolinda qanday jol bolsa da qaytpaydı, olar ózimshiller, usi tilek hám usi qásiyet olardı hár tủrli jinayatqa sůwreydi, olar xalıqtı aldaydı, ogan qıyanet etedi, sonliqtan Pushkin olarga qarsı narazılıq bildiredi, jek kóredi, xalıqqa súyenip, xalıq mápin oylaw pikirin ilgeriletedi. Xalıq kúshine isenedi, shigarmadagı waqıyalardın barlıgında da xalıq sheshiwshi kúsh sipatında menen anlardın kewilli kóship Fagımlı, penen a qarsı baradı. júdá ga iye kórsetiledi. «Boris Godunov» tragediyası rus dramaturgiyasında ogada úlken tabıs boldi. Sonin ushin Nikolay I shigarmanı basıwga hám saxnaga qoyiwga ruxsat etpeydi, «důzetip» tariyxıy povest yaki romanga aynanldırsa, bastıriw múmkin, deydi. Pushkin bunday dúzetiwge kónbeydi. Pushkinnin bul shigarmanı doslarına oqip beriwin de qadagan etedi. Pushkinnin tinbay háreket etiwi arqasında 1830-jilı baspaga ruqsat etedi. Pushkin birqansha dramalıq shigarmalar dóretti. Bular «Kishkene tragediyalar» dep júrgiziledi. Sebebi, bul shigarmalar kishkene kólemli, ishinde waqiyaları tragediyalı edi. Olardıń en manizlıları: «Saran ricar», «Mocart hám Saleri», «Chuma waqtindagı toy» ham L.b. Bul shigarmalarında adam balasının jaqsı qásiyetleri ushin, sútxorlig, óz mápin oylaw, óz mápi ushin jinayatlı Joldan da bas tartpawshiliq sıyaqlı jaman qásiyetlerdi qattı áshkaraladı.

Sorawlarǵa juwap qaytarıń :

1.Pushkinnıń dramaturg sıpatında neshinshi jıllardan baslap dramalıq shıǵarmalar

jazǵan ?

2.Pushkinnıń 1824-jılı qanday saxnalıq shıǵarması jazıldı ?

3.Pushkinnıń Boris Godunov tragediyasında qanday waqiyalar sóz etilgen ?

4.Pushkinnıń qanday daramalıq shıǵarmalar bar ?