Geologiya va geomorfologiya


Download 18.95 Kb.
Sana19.06.2020
Hajmi18.95 Kb.
#120212
Bog'liq
GEOLOGIYA VA GEOMORFOLOGIYA. ON javoblaridocx


“GEOLOGIYA VA GEOMORFOLOGIYA” fanidan test savollari.

1. Geologiya fanining vazifasi:


2. Geologiya fani nimani o'rganadi?

3. O'zbekistonda geologiya fanining rivojiga katta hissa qo'shgan olim kim?

4. Yer nechta ichki qobiqdan tashkil topgan?

5. Yerning yuzidan boshlanadigan birinchi po'sti qanday nom bilan ataladi?

6. Litosferaning qalinligi necha kilometrni tashkil etadi?

7. Litosferaning cho'kindi qatlami qanday tog' jinslaridan tashkil topgan?

8. Yer po'stining zichligi qanchaga teng?

9. Yer yuzasi maydonining asosiy qismini qanday tog' jinslari qoplagan?

10. Yerning yuzasi necha mln. km

11. Litosfera qanday holatda uchraydi?



Qattiq va tosh holatda

12. Yerning tosh qobig’i qanday nom bilan ataladi?

LETOSFERA

13. Yerning tosh qobig’i, asosan qanday moddalardan tashkil topgan?



Tog` jinslaridan

14. Yer po'stining tarkibida qanday kimyoviy elementlar eng ko'p tarqalgan?

O

15. Yer ichida harorat bir xilda bo'lgan joydan yer markazi tomon borilgan sari



har 100 metrga oshib boradigan harorat miqdori deyiladi.

Geotermik gradiyent

16. Yer po'stining ichkarisida harorat bir xil bo'lgan joydan yerning markaziga

tomon borganda harorat 1oC dan oshadigan o'rtacha chuqurlik yerning ……. deyiladi.

Geotermik bosqichi

17. Hozirgi zamon tasavvurlariga ko'ra yer qanday shaklga ega?



Uch o'qli ellipsoid

18. Yerni ekvatorial radiusi necha kilometrni tashkil etadi?



6378,2 km

19. Yerni qutbiy radiusi necha kilometrni tashkil etadi?



6356,9 km

20. Yerning o'rtacha zichligi qanchaga teng?



5,52 g/sm3

21. Quyidagi jarayonlardan qaysi biri yerning issiqlik rejimini belgilovchi manba

bo'lib hisoblanadi?

Radiaktiv elementlarning parchalanishi

22. Tabiatda minerallar, asosan qanday holatlarda uchraydi?



qattiq

23. Moos shkalasi bo'yicha minerallarning qattiqligi necha ballik shkala bilan

aniqlanadi?

10 bal

24. Apatit minerali Moos shkalasi bo'yicha qancha ballik qattiqlikga ega?



5 bal

25. Qaysi holatdagi minerallar ko'p tarqalgan?



qattiq

26. Mineral kristallarining parchalangan tekis yuza hosil qilib sinish

xususiyatlari……. deyiladi.

Ulanish darajasi

27. Tog' jinslari o'zining hosil bo'lishiga qarab nechta sinfga bo'linadi?



3

28. Magmatik tog' jinslari o'zining hosil bo'lish sharoitiga qarab nechta turga

bo'linadi?

2 turga

29. Metomorfik jins boshqa jinslardan, asosan nimasi bilan farq qiladi?



yaxlitligi

30. Lyoss tog' jinsi o'zbekchada qanday nom bilan ataladi?



Soz tuproq

31. Asosan tashkil topgan vodiy yotqiziqlari qanday yer usti suvlari faoliyatidan

hosil bo'lgan?

32. Qisqa vaqt ichida paydo bo'lgan 60-75% loy, qum va tosh bo'laklari bilan

to'yingan, katta buzish kuchiga ega bo'lgan vaqtinchalik suv oqimi…… deyiladi.

33. Gidrogeologiya fani nimani o'rgatadi?

34. Tog' jinslarining o'ziga suvni singdirishi va ushlab turish qobiliyatini

uning…… deyiladi.

35. Suvga to'yingan tog' jinslarining o'zidan erkin holatda og'irlik kuchi ta

'siridan suvni chiqarishi…….. deyiladi.

36. Tog' jinslarining filtratsiya koeffitsenti nimalarga bog'liq bo'ladi?

37. Qaysi tog' jinslarining filtratsiya koeffitsiyenti katta?

38. Aeratsiya zonasi deganda nimani tushunasiz?

39. Qanday tog' jinslari suv o'tkazmas qatlam hisoblanadi?

40. Aeratsiya mintaqasida qanday yer osti suvlari tarqalgan ?

41. Aeratsiya zonasida joylashgan, qalinligi katta bo’lmagan, suvni yomon

o'tkazadigan, jins linzalari ustida joylashgan, asosan infiltratsiya hisobiga hosil

bo'lgan vaqtinchalik yer osti suvlari …….. deyiladi.



Osma sizot suvlari

42. Sizot suvlari O'zbekistonda, asosan qanday tabiiy manbalar hisobiga

ozuqalanadi?

Yer usti suvlaridan 

43. Daryo vodiylarida tarqalgan sizot suvlari tabiiy mintaqalar qonuniga

bo'ysunadimi?

Bo`ysunadi

44. Agar sizot suvlari sho'r va yer yuziga yaqin joylashgan bo'lsa, issiq iqlim

sharoitida tuproqlarda qanday jarayon sodir bo'ladi?

Tuproqlarda tuz toplanadi

45. 0'zbekistonda nima sababdan sizot suvlarining sathi mart aprel- may

oylarida ko'tariladi?

Yomg`ir tasirida

46. Yoz faslida sug'oriladigan yerlarda nima sababdan sizot suvlarining sathi

ko'tariladi?

Sug`orish suvlaridan

47. Sug'oriladigan yerlarda sizot suvlarining sathi nima sababdan pasayishi

mumkin?

Zovurlar ta`siridan

48. Yer osti suvlarining vaqt birligi ichida tabiiy va sun'iy omillar ta'sirida

o'zgarishiga ….deyiladi.

rejim

49. Yer osti suvlarining tabiiy rejimi qanday omillar ta'sirida o'zgaradi?



Atmosfera yog'inlari, daryo suvlari, yer yuzasining harorati va boshqalar 

50. Vaqt birligi ichida namoyon bo'lishiga ko'ra rejimlar qanday turlarga

bo'linadi?

Kinlik,fasliy va kop yilllik

51. Ikki suv o'tkazmasi qatlam orasiga joylashgan bosimli suvlar deyiladi .



Qatlamlaro bosimli suvlar

52. Kanallar va suv omborlarining chekkalarida qanday yer osti suvlari hosil

bo'lishi mumkin?

Chuchuk suv

53. Yer osti suvlarining barqaror bo'lmagan harakati:



Vaqt birligi ichida ozuqa olish, harakatlanish va sarfianish sharoiti ta'siridayer osti suvining bosim gradiyenti, filtratsiya tezligi va sarfi o'zgarib turadi

54. Yer osti suvlari oqimlarining gidrodinamik elementlari qanday?



Qalinligi, kengligi. bosimi, qiyaligi, tezligi va sarfi 

55. Gidravlik belgilariga qarab yer osti suvlari qanday turlarga bo'linadi?



Bosimli va bosimsiz

56. Ichish uchun qanday suv yaroqii hisoblanadi?



UzDAVST 950-2000 va 2874-82 ko'rsatkichdagi talabiga javob beradigan suvlar 

57. Yer osti suvlarining tog' jinslarini eritishi va ularni yuvishi natijasida hosil

bo'lgan bo'shliqlar……. deyiladi.

KARST

58. Umuman yer osti suvlari tarqalgan maydon gidro-geologik jarayonning

xarakteriga ko'ra qanday qismlarga bo'linadi?

Ozuqalanish, oqish va sarflanish qismlariga

59. Qanday yer osti suvlari tuproqlarning sho'rlanishiga asosiy sabab bo'ladi?



Sizot suvlari

60. Sizot suvlarining ozuqalanish maydoni deganda nimani tushunasiz?



Sizot suvlari yer yuzasidan turli yo'llar bilan ozuqa olib turadigan turli kattalikdagi maydonni 

61. Sizot suvi relyefi bilan yer yuzasi relyefi o'rtasida qanday o'xshashlik bor?



Sizot suvining relyefi yer yuzasi relyefini qaytaradi 

62. Prolyuvial yotqiziqlar qanday tabiiy omillar natijasida hosil bo'ladi?



Vatincha oqar suvlar

63. Shamollar cho'l va sahrolarda qaysi relyefni hosil qiladi?



Barxanlarni

64. Nurash jarayoni deganda nimani tushunasiz?



Yer yuzasida taqalgan tog' jinslari holatining o'zgarishi yoki buzilishi 

65. Vaqtincha oqar suvlarning geologik faoliyati natijasida hosil bo'lgan

jinslar…. jinslari deyiladi.

Prolyuviv

66. Qiya relyefli yerlarda yog'gan yomg'ir, erigan qor suvlari bilan to'yinib, yuza

bo'ylab yuvib tashlangan va yonga yotqizilgan tog' jinslari…..jinslari deyiladi.

Delyuviv

67. Daryo vodiysida joylashgan va uning faoliyati natijasida hosil bo'lgan, biroz

daryo tomon qiyalangan zinasimon joylashgan tekisliklar…… deyiladi.

Daryo terassalari

68. Tog' yonbag'irlarida, daryo, dengiz va ko'l qirg'oqlarida gilli tog' jinslarini yer

osti suvlari, daryolar, yog'in suvlari ta'siridan katta maydon bo'lib o'z o'rnini

o'zgartirishi …deyiladi.



Surilish

69. Hosil bo'lish sharoitiga ko'ra relyef necha sinfga biriktirilgan?



3

70. Geomorfologiya fani nimani o'rganadi?



Yer yuzasi relyefini, relyefning hosil bo'lishi va rivojlanishini 

71. Sug'oriladigan hududlar geomorfologik sharoitga ko'ra necha xil turga

bo'linadi?

3 turga

72. Geoxronologik jadvalda era va davr nimani ko’rsatadi?



vaqtni

73. Shamolning geologik faoliyati ta'sirida hosil bo'lgan tog' jinslari ….deyiladi.



Eol

74. Yer usti suvlaridan daryo, ko'l, dengiz va shamoldan jins zarralarining

cho'kishi,yotqizilishi va to'planish jarayoni …deyiladi.

Abraziya

75. Daryoning o'z tagini yuvishi…… deyiladi.



Chuqurlama erroziya

76. Daryoning o'z qirg'oqlarini yuvishi…… deyiladi.



Yonlama erroziya

77. Daryoda suv toshgan vaqtda vodiyning suv bosadigan qismi…..deyiladi.



qayir

78. Geomorfologiya fani nimani o'rganadi?


79. Ma’lum bir hududning geologik tuzilishini gorizontal yuzada kichraytirilgan

masshtabda konturlar, indekslar, ranglar bilan tasvirlovchi planga…..deyiladi.



geologik xarita

80. Yer yuzining o’qtin-o'qtin yoki uzoq yillar davomida lava, gazlar va qattiq jins

bo'laklari otilib yoki chiqib turadigan qismi ……deyiladi.

Vulqon

81. 0'zbekistonda injenerlik geologiyasi fani rivojiga katta hissa qo'shgan olim

kim?

Mavlonov

82. Inshootlarning asosi, ular joylashgan muhit bo'lib xizmat qiladigan va

qurilish materiali bo'lib ishlatiladigan har qanday tog' jinsi va tuproqlar……

deyiladi.



grunt

83. Gilli gruntlarning tashqi bosim ta'sirida shaklini o'zgartirishi va ta'sir

to'xtagandan so’ng egallagan shaklini saqlab qolish xususiyati……. deyiladi.

plastikligi

84. Injener-geologik ishlarning asosiy vazifasi nimadan iborat?



Joylarning qurilish uchun yaroqli va yaroqsizligini aniqlash 

85. Quyida keltirilganlardan qaysi biri injenelik geologiyasi fanining bo’limiga

kiradi?

gruntshunoslik

86. Injener geologik sharoitni baholash uchun tog' jinslari o'rganilganda asosiy

e'tibor nimalarga qaratilgan?

Hosil bo'lishiga, tarqalishiga, tarkibiga, yotish holati va xususiyatiga

87. Injener-geologik jarayon va hodisalar geologik jarayon va hodisalaridan

nima bilan farq qiladi?

injenerlik inshootlari ta'siridan

88. Quyidagi omillardan qaysi biri injener-geologik sharoitni belgilovchi

omillarga kiradi?

Relyef, tog' jinslari, geologik hodisa va jarayonlar, gidrogeologik sharoitlar

89. Qanday geologik hodisalar yer osti suvlari ta'siridan paydo bo'ladi?



Suffoziya va karst

90. Uzoq muddat tinimsiz quduqdan suv tortib olinsa, uning atrofida qanday

geologik hodisa ro'y berishi mumkin?

Yer yuzi cho'kadi

91. Sizot suvlarini ozuqalanish oblasti deganda nimani tushinasiz?

92. Daryo vodiylarida tarqalgan sizot suvlari tabiiy mintaqalar qonuniga

bo’ysunadimi?

93. Sizot suvlarining chuqurligi va mineralizatsiyasi tabiiy mineralizatsiyasi

tabiiy mintaqalar qonuniga binoan qanday o’zgaradi?

94. Sizot suvlari O’zbekistonda asosan qanday tabiiy manbalar hisobiga

ozuqalanadi?

95. Qaysi bir yer osti suvlari yer qobig’ida keng tarqalgan?

96. Qanday yer osti suvlari tuproqlarni sho’rlanishiga asosiy sabab bo’ladi?

97. Sizot suvlari yer qobi’gida hamma yerda tarqalganmi?

98. Sizot suvi relefi bilan yer yuzasi o’rtasida qanday o’xshashlik bor?

99. Mintaqalar qonuniyatiga ko‘ra O‘zbekiston hududida tarqalgan sizot

suvlarining mineralizatsiyasi qanday?



100. Kimyoviy analizning natijalarini qanday shaklda tasvirlash mumkin?
Download 18.95 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling