Gezeginen qalg'an bir ku'n ash qalar. As arqaw, kiyim ko'rik

---

Qaraqalpaq naqıl-
maqalları
Digirman
gezeginen qalg'an - bir ku'n ash qalar.
As arqaw, kiyim ko'rik
To'gin jer irisi, Egin el ırısı
Ga'p unda emes, biydayda.
Sabag'ında sayramasan', Qızılında qızarasan'
A'speklep suw ishken, Zorıg'ıp uw ishken menen ten'
At alsan' awılın' menen, Ayıbı tabılsa ag'ayinnin' moynına.
Arg'ımaq attın' quyrıg'ı, birde jipek, birde qıl
Tu'ri jaqsınin' belgisi, Birde to're, birde qul
Alasani atqa sanama, Jaqsini jatqa sanama
Arg'imaq 
atqa
oq tiyse, Yabiday bolip tuwilmas Er jigitke oq tiyse, Jamanday bolip shuwlamas
At, toni bar kisinin', Toyip-jiying'a barisi bar Ul, qizi bar kisinin', Qudaliqa barisi bar
Ariq atqa qamshi o'ter, Jirtiq u'yge tamshi o'ter
At ayinda qulinlaydi, Biye jilinda qulinlaydi
Ayg'irdi neden qoysan', Atti da sonnan minesen'
Alti ku'n attan bolg'ansha, Bir ku'n buwra bol
Alistan shabing'an burinin', Ku'shi bolmaydi
At ju'yrigin 
tu'lki
 su'ymese, Awriw adam ku'lki suymes
Bug'anin o'zi qartaysada, mu'yezi qartaymaydı.
Jaqsının' o'zi qartaysada, 
so'zi
qartaymaydı.
Buray-buray qar jawsa, Boran atti o'ltirer Az adamdi ko'p adamdi, U'lken oyg'a shu'mdirer
Buralqi mal miniwge jaqsi, Warsaqi so'z ku'liwge jaqsi

---

Bir biyede eki emshek, Biri ketse su'ti joq Bir tu'yede eki o'rkesh, Biri ketse ku'shi joq
Bug'anın' haramzadası, buzawdın' arasında ju'rer.
Barimtadan alg'an mal emes, quwip alg'an qun emes
Tulpardin' u'yeri bir bolsada otlawi basqa
Tulpar tobin tabadi
Tulpar pitpeydi, Pitse ketpeydi
Torida tuwg'annin' o'zgeligi joq
Tuyag'i pu'tin tulpar joq,
Ta'p bergende tay ozar, Tabini qizsa at ozar
Esi ketken eshki jiyar, Eshki jiyip esin jiyar
Jaylawi otlı bolsa - malı sutli boladı.
Baqirawiq tu'yenin' barı jaqsı.
Nar jolinda ju'k jatpaydi
qoy semirse qabırg'ası kishireyedi.
Ala qoydı bo'lek qirqig'an, ju'nge jaramaydı.
U'yge qutli qonaq kelse - qoy egiz tuwadi.
Bir minsen'de jorg'a min, Bu'lkildesin bu'yirin' Bir urtlasan'da may urtla, Gilkildesin ju'regin'
Qamshilatqan ju'yriktin', Ju'yrekke sani joq
Attın' adımı u'lken, tuyenin' tabanı u'lken.
At tuyag'inan aqsaydı.
Qirda qirq qoy suw ishse, Oyda otiz qoy ba'ha'r aladi
İt u'redi, karuan ju'redi.
Bar qashag'an qutilmaydi, Joq qashag'an tutilmaydi
Tu'yeni jel ushırsa, eshkini aspanda kor.
Sho'llesen' shopan qasına, ash bolsan dıyxan qasına.
Tulpardin' o'zi tuyag'i o'zine em
İttin' awızı ala bolsa da, bo'ri kelse birigedi.
U'yirli qoydan, Qasqirda qorqadi
Jazdin' ku'ngi juwindi, Qistin' ku'ngi asqatiq
Emip bilgen qozı, eki sawlıqtı emer.
Asqar qoy tu'sten keyin man'iraydı.
Aydag'anin' eki eshki, ısqırg'anın' jer jardı.
Ko'shkende ko'lik tiymegen, Qong'anda minip otiradi
Atin' ariq bolsa bir shap, Otinin' az bolsa bir jaq
Jorg'a mingen joldasina qaramas
Mal malǵa uqsar, adam adamǵa uqsar.
Altın alma alǵıs al
Túye qartaysa kósherine erer

---

Maylı nanıń bolmasa, maylı sóziń joqpa?
Kamısh bolsa uyrek xam bolar.
Jılaǵannıń aldına ókirgen tap bolar.
Shúberek tozar, tay ozar.
Awırıw astan, daw qarındastan.
Tayaq etten óter, sóz súyekten óter.
Qapı ashıq bolsada - ruxsat sora.
Búgingi máyek erteńgi tawıqtan jaqsı.
Kushli bireuin utar, bilgen minın utar.
Anasına karap - kızına uilen.
Karuan oter - it urer, urer-urer, uni osher.
Kop jasagannan, kop korgen.
Taydı makta, atka min.
Teren darya tınısh agar.
Jılamagan balaga - emshek jok.
Kerek juktin auırı jok.
Balık bastan sasıp baslar.
Korpene karap ayagındı soz.
Jar kulasa - ılaka oler.
Kurallanganga dushpan ushıraspas.
İt xam aukatın tauar.
Shımshıktan korkkan biyday ekpes.
Bir kumalak bir kazan sıtti iriter.
Ata bolganda atannın kadirin bilersen, ana bolganda anannın kadirin bilersen
Xar bala uyde korgenin kılar.
Eldin aldı bolma - kozi tiyedi, eldin keyni bolma - sozi tiyedi.
Jambas ulken daret gezde kerek.
Akennin balası bolma - adamnın balası bol.
Oylamastan soylegen - aurıu aldın oler.
Issı sutke erinin kuydurgen - muzday suudı xam uplep isher.
Kuuganı xam, kashkanı xam gudaydı katerege salar.
İshki bir dushpannan - sırttın juz dushpanı.
Alif
[1]
xam sızıktın parıxın bilmeu. (Okımsız)
Atan olse de - atandı korgen olmesin.
Digirman gezeginen qalg'an, Bir ku'n ash qaldi. 
As arqaw, kiyim ko'rik 
Tigin jer irisi, Egin el irisi 
Ga'p unda emes, biydayda 

---

Sabag'inda sayramasan', Qizilinda qizarasin' 
A'speklep suw ishken, Zorig'ip uw ishken menen ten' 
At alsan' awilin' menen, Ayibi tabilsa ag'ayinin' moynina. 
Arg'imaq attin' quyrig'i, birde jipek, birde qil 
Tu'ri jaqsinin' belgisi, Birde to're, birde qul 
Alasani attqa sanama, Jaqsini jatqa sanama 
Arg'imaq atqa oq tiyse, Yabiday bolip tuwilmas Er jigitke oq tiyse, Jamanday bolip shuwlamas 
At, toni bar kisinin', Toyip-jiying'a barisi bar Ul, qizi bar kisinin', Qudaliqa barisi bar 
Ariq attqa qamish o'ter, Jirtiq u'yge tamshi o'ter 
At aqyinada qulinlaydi, Biye jilinda qulinlaydi 
Ayg'irdi neden qoysan', Atti da sonnan minesen' 
Alti ku'n attan bolg'ansha, Bir ku'n buwra bol 
Alistan shabing'an burinin', Ku'shi bolmaydi 
At ju'yrigin tu'lki su'ymese, Awriw adam ku'lki suymes 
Bug'anin' o'zi qartaysada, Mu'yizi qartaymaydi 
Jaqsinin' o'zi qartaysada, So'zi qartaymaydi 
Buray-buray qar jawsa, Boran atti o'ltirer Az adamdi ko'p adamdi, U'lken oyg'a shu'mdirer 
Buralqi mal miniwge jaqsi, Warsaqi so'z ku'liwge jaqsi 
Bir biyede eki emshek, Biri ketse su'ti joq Bir tu'yede eki o'rkesh, Biri ketse ku'shi joq
Bug'anin' xaramzadasi, Buzawdin' arasinda ju'rer 
Barimtadan alg'an mal emes, quwip alg'an qun emes 
Tulpardin' u'yeri bir bolsada otlawi basqa 
Tulpar tobin tabadi 
Tulpar pitpeydi, Pitse ketpiydi 
Torida tuwg'annin' o'zgeligi joq 
Tuyag'i pu'tin tulpar joq, 
Ta'p bergende tay ozar, Tabini qizsa at ozar 
Esi ketken eshki jiyar, Eshki jiyip esin jiyar 
Jaylawi otli bolsa, Mali su'tli boladi 
Baqirawiq tu'yenin' bari jaqsi 
Nar jolinda ju'k jatpaydi 
Qoy semirse qabirg'asi kishireyedi 
Ala qoydi bo'lek qirqqan, Ju'nge jaramaydi 
U'yge qutli qonaq kelse, Qoy egiz tuwadi 
Bir minsen'de jorg'a min, Bu'lkildesin bu'yirin' Bir urtlasan'da may urtla, Gilkildesin ju'regin' 
Qamshilatqan ju'yriktin', Ju'yrekke sani joq 
Attin' adimi u'lken, Tu'yenin' tabani u'lken 
At tuyag'inan aqsaydi 

---

30 күн бұрын 
Adilov berdaq соңғы рет өңдеді
Qirda qirq qoy suw ishse, Oyda otiz qoy ba'ha'r aladi 
Iyt u'redi, qa'rwan ju'redi 
Bar qashag'an qutilmaydi, Joq qashag'an tutilmaydi 
Tu'yeni jel ushirsa, Eshkini aspanda ko'r 
Sho'lesen' shopan qasina, Ash bolsan' diyqan qasina bar 
Tulpardin' o'zi tuyag'i o'zine em 
Iytin' awzi ala bolsa da, Bo'ri kelgende birigedi 
U'yirli qoydan, Qasqirda qorqadi 
Jazdin ku'ngi juwindi, Qistin' ku'ngi asqatiq 
Eme bilgen qozi, Eki sawliqti emer 
Asqar qoy tu'sten kiyin man'iraydi 
Aydag'anin' eki eshki, Isqirg'in' jer jardi 
Ko'shkende ko'lik tiymegen, Qong'anda minip otiradi 
Atin' ariq bolsa bir shap, Otinin' az bolsa bir jaq 
Jorg'a mingen joldasina qaramas 
Mal - iyesin tapsa,so'z ju'yesin tabar.
Ko'p so'z - eshekke ju'k.
"
https://kaa.wikipedia.org/w/index.php?
title=Qaraqalpaq_naqıl-maqalları&oldid=49077
"
saytınan alınǵan
Tu'siniklemeler

---