Gidramorf tuproqlar, xossalari va xususiyatlari Gidromorf tuproqlar jumlasiga sizot suvlari yaqin (0,5-3,0 m ) bo'lgan sharoitda, doimiy kapillyar namlik ta'sirida hosil bo'ladigan o'tloq, botqoq, botqoq-o'tloq tuproqlar vа sho'rxoklar kiradi. - Gidromorf tuproqlar jumlasiga sizot suvlari yaqin (0,5-3,0 m ) bo'lgan sharoitda, doimiy kapillyar namlik ta'sirida hosil bo'ladigan o'tloq, botqoq, botqoq-o'tloq tuproqlar vа sho'rxoklar kiradi.
- Gidromorf tuproqlaming xossalari sizot suvlarining sathi, minerallashganlik darajasi vа shuningdek, davriy ravishda bo'lib turadigan toshqin suvlari rejimiga bog'liq. Tuproqning namlanib turish holati, shu yerdagi tuproq paydo qiluvchi опа jinslarning mexanik tarkibi vа fizikaviy xossalariga ham bog'liq. Jumladan, уег osti suvlari Iyosslarda 3-4 m bo'lganida, gilli vа qatlamli gruntlarda 1,5-3 m, da tuproq gorizonti doimiy kapillyar namlanib turadi.
Gidromorf tuproqlar cho'l уа bo'z tuproqlar zonalarida tarqalgan bo'lib, daryolaming quyi oqimlari, relyef depressiyalari (cho'kmaalari)da - ko'l atrofi, daryo vа ko'lIarning qurib qolgan pastliklari vа tog' oldi qiya tekisliklari hamda tog'oldi yoyilmalarida katta maydonlami egallaydi. - Gidromorf tuproqlar cho'l уа bo'z tuproqlar zonalarida tarqalgan bo'lib, daryolaming quyi oqimlari, relyef depressiyalari (cho'kmaalari)da - ko'l atrofi, daryo vа ko'lIarning qurib qolgan pastliklari vа tog' oldi qiya tekisliklari hamda tog'oldi yoyilmalarida katta maydonlami egallaydi.
- O'zbekistonda gidromorf tuproqlar maydoni sug'oriladigan yerlar maydonlarining 50% ni tashkil etadi.(R.Q.Qo'ziyev vа boshqalar, 2004)
O'tloq jarayon tuproq vа gruntlarning xarakteriga, birinchi navbatda ularning kapillyarlik xossalariga bog'liq bo'lib, sizot suvi 1-2.5 m chuqurlikda bo'lganda yuzaga keladi. O'tloq jarayonning yuzaga kelishi uchun tuproqning kapillyarlar orqali namlanishi doimiy bo'lishi shart emas. Bahorda vа yozda kuchli namlanishning bo'lishi o'tloq o'simliklarning riyojlanishiga sharoit tug'diradi, natijada o'tloq tuproqlaming rivojlanishi uchun sharoit vujudga keladi. Avtomorf tuproqlardagiga nisbatan o'tloq tuproqlarda o'simliklar qoldig'i anchа ko'p to'planadi. - O'tloq jarayon tuproq vа gruntlarning xarakteriga, birinchi navbatda ularning kapillyarlik xossalariga bog'liq bo'lib, sizot suvi 1-2.5 m chuqurlikda bo'lganda yuzaga keladi. O'tloq jarayonning yuzaga kelishi uchun tuproqning kapillyarlar orqali namlanishi doimiy bo'lishi shart emas. Bahorda vа yozda kuchli namlanishning bo'lishi o'tloq o'simliklarning riyojlanishiga sharoit tug'diradi, natijada o'tloq tuproqlaming rivojlanishi uchun sharoit vujudga keladi. Avtomorf tuproqlardagiga nisbatan o'tloq tuproqlarda o'simliklar qoldig'i anchа ko'p to'planadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
