Guruh, 17. 03. 2020. 17-10 guruh, 18. 03. 2020. 21-mavzu: «Yorug‘likning qaytish va sinish qonunlari» mavzusini o‘tish metodikasi
Download 1.87 Mb.
|
SEMINAR-21-22-23-24 MAVZULAR
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ta yanch iboralar
- 18-rasm Yorug’likning sinish qonuni.
- 19 -rasm
17-11 GURUH, 17.03.2020. 17-10 GURUH, 18.03.2020. 21-mavzu: «Yorug‘likning qaytish va sinish qonunlari» mavzusini o‘tish metodikasi. Reja:
Yorug‘likning qaytish qonuni Yorug‘likning sinish qonuni Tayanch iboralar: Yorug’`likning qaytishi, Yorug’‘likning sinishi, Absolyut sindirish ko`rsatkichi, Tushish burchagi Yorug’likning qaytish qonuni. Yorug’likning qaytish qonuni silliq sirtga tushuvchi AV nur (38-rasm), qaytgan BD nur va shu sirtga nurningtushish nuqtasidan chikarilgan VS perpendikulyarning o’zaro joylashuvini belgilaydi. Biz to’lqinlarning Qaytishida tushish burchagi Qaytish burchagiga teng ekanligini kurgan edik. Bu qonun har qanday tabiatli to’lqinlar uchun ham to’g’ri bo’lib, quyidagicha ta’riflanadi: tushuvchi nur, qaytgan nur va ikki muhit chegarasiga 17- rasm nurning tushish nuqtasidan cho’arilgan perpendikulyar bir, tekislikda yotadi. qaytish burchagi tushish burchagi ga teng. Agar yorug’lik nurlarining tarqalish yo’nalishi akslantirilsa (teskari yo’nal-tirilsa), u holda qaytgan nur tushuvchi nurga, tushuvchi nur esa qaytuvchi nurga aylanadi (39-rasm). Yorug’lik nurlarining akslanuvchanligi (qaytuvchanligi) — ularning muhim xususiyati hisoblanadi. Qaytish qonunining to’g’ri ekaniga tajriba orqali ishonch hosil qilish mumkin. Buning uchun nurning ko’zguga tushish burchagini va qaytish burchagini o’lchab ko’rish va ularni takkoslash kerak. 18-rasm Yorug’likning sinish qonuni. Yorug’likning ikki muhit chegarasidan o’tish davrida o’z yonalishini o’zgartirishga yorug’likning sinishi deyiladi. Bu xodisani kundalik turmushda ko’p ishlatgansiz. Yorug’likning sinishi bir muhitdan ikkinchisiga o’tganda tezligining o’zgarishi bilan tushuntirilidai. Bunday sababni birinchi marta XVIII asr o’rtalarida Menyan ko’rsatgan. Yorug’likning old qismidan AB qismini qaraylik (18-rasm) Yorug’lik dastasining A nuqtasi ikki muhit chegarasiga yetib kelganda, B nuqtasi xali yetib bormagan bo’ladi. Ikkinchi muhitga o’tganda A nuqtadagi yorug’lik tezligi kamayadi, B nuqtadagi yorug’lik avvalgi katta tezlik bilan harakatini davom ettirdi. Natijada, mashinaning oldingi ikki g’ildiragidan biri tez, ikkinchisi sekin harakat qilganida burilganidek, yorug’lik ham buriladi. Ikki muhit chegarasida tushgan, qaytgan va singan nurlar chizmasini qaraylik (19-rasm)
Download 1.87 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling